۲۵٬۴۴۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
خط ۵: | خط ۵: | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
|سرشناسی = شاگرد، وصی و عضو دفتر [[امامخمینی]] | |سرشناسی = شاگرد، وصی و عضو دفتر [[امامخمینی]] | ||
|نام کامل = | |نام کامل = | ||
|لقب = آیتالله | |لقب = آیتالله | ||
|نسب = | |نسب = | ||
|زادروز = | |زادروز = اول مهر ۱۳۰۹ | ||
|شهر تولد = خمین | |شهر تولد = خمین | ||
|کشور تولد = ایران | |کشور تولد = ایران | ||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
|کشور درگذشت =ایران | |کشور درگذشت =ایران | ||
|آرامگاه =حرم فاطمه معصومه(س) | |آرامگاه =حرم فاطمه معصومه(س) | ||
|نام همسر = | |نام همسر = | ||
|فرزندان = | |فرزندان = | ||
|خویشاوند سرشناس= | |خویشاوند سرشناس= | ||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
|پیشه = [[روحانیت|روحانی]] | |پیشه = [[روحانیت|روحانی]] | ||
|مناصب = عضو شورای نگهبان؛ عضو مجلس خبرگان رهبری | |مناصب = عضو شورای نگهبان؛ عضو مجلس خبرگان رهبری | ||
|پس از = | |پس از = | ||
|پیش از = | |پیش از = | ||
|اساتید = [[سیدحسین بروجردی]]، [[سیدمحمد محقق داماد]] و امامخمینی | |اساتید = [[سیدحسین بروجردی]]، [[سیدمحمد محقق داماد]] و امامخمینی | ||
|شاگردان = | |شاگردان = | ||
|تالیفات = | |تالیفات = حاشیه بر عروة الوثقی، حاشیه بر کفایة الاصول و المکاسب | ||
|وبگاه رسمی = | |وبگاه رسمی = | ||
|امضا = | |امضا = | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
'''غلامرضا رضوانی'''، شاگرد، وصی و عضو دفتر [[امامخمینی]]، عضو [[شورای نگهبان]] و [[مجلس خبرگان رهبری]]. | '''غلامرضا رضوانی'''، شاگرد، وصی و عضو دفتر [[امامخمینی]]، عضو [[شورای نگهبان]] و [[مجلس خبرگان رهبری]]. | ||
== | == زندگینامه == | ||
غلامرضا رضوانی خمینی، فرزند | غلامرضا رضوانی خمینی، فرزند محمدکریم در اول مهر ۱۳۰۹ در خمین متولد شد. پدرش کاسبی متدین بود و او درس را از مکتبخانه آغاز کرد؛ سپس به دبستان رفت و تا مقطع متوسطه ادامه داد.<ref>مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۱۸۳.</ref> رضوانی در سال ۱۳۲۷، برای تحصیل علوم حوزوی به [[قم]] رفت و پس از طی دوره مقدمات، سطوح متوسطه و عالی را نزد [[عبدالجواد اصفهانی]] و [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]] فرا گرفت.<ref>مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۱۸۳.</ref> سپس از درس خارج فقه و اصول مرجع تقلید [[سیدحسین بروجردی]]، [[سیدمحمد محقق داماد]] و امامخمینی بهره جست و برای ادامه تحصیل در سال ۱۳۳۲ به [[نجف]] رفت و در درس [[سیدمحمود شاهرودی]] شرکت کرد.<ref>مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۱۸۳؛ رضوانی، حوزه، ۵۳.</ref> آشنایی و ارتباط رضوانی با امامخمینی به سالهای حضور در [[قم]] و شرکت وی در [[درس خارج]] ایشان بازمیگردد که پس از سفر به نجف و انتقال امامخمینی به نجف در سال ۱۳۴۴ نیز ادامه یافت.<ref>رضوانی، سرگذشتهای ویژه، ۵/۷۷؛ مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۱۸۳.</ref> | ||
== فعالیتها قبل از انقلاب == | == فعالیتها قبل از انقلاب == | ||
پس از مخالفت امامخمینی با [[لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی]]<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۱/۸۲.</ref> رضوانی یکی از روحانیانی بود که در نجف از نهضت امامخمینی حمایت کرد<ref>مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۱۸۳.</ref> و به دنبال بازداشت امامخمینی پس از سخنرانی علیه [[رژیم پهلوی]] در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و شایعه احتمال اعدام ایشان، وی به همراه [[محمدحسن قدیری]] نزد مراجع برجستهای چون سیدمحمود شاهرودی، [[سیدابوالقاسم خویی]] و [[سیدمحسن حکیم]] رفت و تأیید آنان را | پس از مخالفت امامخمینی با [[لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی]]<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۱/۸۲.</ref> رضوانی یکی از روحانیانی بود که در نجف از نهضت امامخمینی حمایت کرد<ref>مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۱۸۳.</ref> و به دنبال بازداشت امامخمینی پس از سخنرانی علیه [[رژیم پهلوی]] در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و شایعه احتمال اعدام ایشان، وی به همراه [[محمدحسن قدیری]] نزد مراجع برجستهای چون سیدمحمود شاهرودی، [[سیدابوالقاسم خویی]] و [[سیدمحسن حکیم]] رفت و تأیید آنان را دربارهٔ [[اجتهاد]] و [[مرجعیت]] ایشان به دست آورد.<ref>اختری، خاطرات، ۱/۳۷–۳۸.</ref> پس از تبعید امامخمینی به [[اقامتگاههای امامخمینی|ترکیه]]، رضوانی در نجف از روحانیانی بود که برای انتقال ایشان به [[عراق]] تلاش میکرد.<ref>مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۱۸۳.</ref> پس از ورود امامخمینی به نجف و درخواست برخی استادان [[حوزه علمیه نجف]] ازجمله رضوانی و قدیری و [[حسین راستی کاشانی]] در برگزاری درس خارج، امامخمینی به تدریس خارج فقه اقدام کرد. رضوانی با اینکه خود مدرس سطوح عالی حوزه بود، همراه گروهی از فاضلان ازجمله راستی کاشانی و [[نصرالله خلخالی]]، به حلقه درس امامخمینی پیوست.<ref>اختری، خاطرات، ۱/۴۳؛ خبرگان رهبری.</ref> حضور وی و دیگر استادان در درس ایشان، بر اشتیاق [[طلاب]] به درس میافزود.<ref>مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۱۸۳.</ref> | ||
پس از رفتن [[عبدالعلی قرهی]] به [[ایران]] که مسئول دیدارهای امامخمینی در نجف بود، رضوانی مسئولیت دیدارهای ایشان را بر عهده گرفت؛<ref>مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۲۳.</ref> سپس مسئول دفتر امامخمینی و شهریه ایشان شد.<ref>مقدس، خاطرات، ۱/۲۳۳؛ ناصری، خاطرات، ۲/۲۰۱.</ref> در جلسات استفتا که شبها در حضور امامخمینی تشکیل میشد، رضوانی شرکت<ref>اختری، خاطرات، ۱/۴۰.</ref> و پرسشهای فقهی را به ایشان منتقل میکرد و پاسخ | پس از رفتن [[عبدالعلی قرهی]] به [[ایران]] که مسئول دیدارهای امامخمینی در نجف بود، رضوانی مسئولیت دیدارهای ایشان را بر عهده گرفت؛<ref>مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۲۳.</ref> سپس مسئول دفتر امامخمینی و شهریه ایشان شد.<ref>مقدس، خاطرات، ۱/۲۳۳؛ ناصری، خاطرات، ۲/۲۰۱.</ref> در جلسات استفتا که شبها در حضور امامخمینی تشکیل میشد، رضوانی شرکت<ref>اختری، خاطرات، ۱/۴۰.</ref> و پرسشهای فقهی را به ایشان منتقل میکرد و پاسخ آن را به صاحبان آنها میرساند.<ref>قوچانی، خاطرات، ۱/۱۴۶–۱۴۷.</ref> نیز رضوانی معرف بسیاری از افراد برای دریافت اجازه در [[امور حسبیه]] از امامخمینی بود<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۱/۴۷۱، ۴۷۲، ۴۷۴، ۴۸۹ و ۴۹۷.</ref> و از کسانی بهشمار میرفت که همراه یاران امامخمینی در نجف مسئولیت نوشتن نوارهای سخنرانی، بازنویسی، اصلاح و چاپ [[اعلامیههای امامخمینی|اعلامیههای]] ایشان را بر عهده داشت، و به کمک یاران ایشان در شهرهای مختلف ازجمله شهر بصره در مسجدها و محفلهای مختلف پخش میکرد.<ref>اختری، خاطرات، ۱/۳۷.</ref> وی در خانه امامخمینی حضور پررنگی داشت و در همه دیدارهای علما و فضلا با ایشان در نجف، در کنار ایشان حضور داشت.<ref>اختری، خاطرات، ۱/۳۷–۳۸ و ۴۰؛ طباطبایی، اقلیم خاطرات، ۳۸۹.</ref> فعالیتهای رضوانی در نجف موجب شد، [[سازمان اطلاعات و امنیت کشور|سازمان اطلاعات و امنیت کشور ایران]] ([[ساواک]]) در گزارشی وی و [[محمدرضا ناصری]] را رابط امامخمینی و روحانیان لبنان معرفی کند.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۱۱/۵۰.</ref> | ||
امامخمینی که رضوانی را از روحانیان مورد اعتماد خود میدانست، در ۳ آذر ۱۳۵۶ او را همراه [[سیدعباس خاتم یزدی]]، [[میرزاحبیبالله اراکی]] و [[سیدجعفر کریمی]] وصی خود انتخاب و تأکید کرد اگر برای یک نفر یا بیشتر حادثهای رخ داد، بقیه به وصیت عمل کنند و به جای او فردی مورد اطمینان و معروف به صحت و [[امانت]] را برای عمل به وصیت برگزینند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۳/۲۷۰.</ref> ایشان در ۱۸ آذر همان سال امور وجوه شرعی را به افراد | امامخمینی که رضوانی را از روحانیان مورد اعتماد خود میدانست، در ۳ آذر ۱۳۵۶ او را همراه [[سیدعباس خاتم یزدی]]، [[میرزاحبیبالله اراکی]] و [[سیدجعفر کریمی]] وصی خود انتخاب و تأکید کرد اگر برای یک نفر یا بیشتر حادثهای رخ داد، بقیه به وصیت عمل کنند و به جای او فردی مورد اطمینان و معروف به صحت و [[امانت]] را برای عمل به وصیت برگزینند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۳/۲۷۰.</ref> ایشان در ۱۸ آذر همان سال امور وجوه شرعی را به افراد گفته شده واگذار کرد که پس از ایشان در [[حوزههای علمیه]] هر گونه صلاح میدانند به مصرف برسانند و تأکید کرد اگر همسر ایشان و خانواده فرزندشان [[سیدمصطفی خمینی|سیدمصطفی]] خواستند در نجف بمانند به مقدار متعارف هزینه آنان پرداخت شود. ایشان در پشت پاکت [[وصیتنامه امامخمینی|وصیتنامه]] یادآوری کرد وصیتنامه نزد سیدجعفر کریمی است تا پس از مرگ ایشان گشوده شود.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۳/۲۸۰.</ref> | ||
در سال ۱۳۵۷، خروج امامخمینی از نجف از نظر امنیتی بیسروصدا انجام گرفت؛<ref>فردوسیپور، خاطرات حجتالاسلام و المسلمین فردوسیپور، ۲۰۷.</ref> امامخمینی در آخرین شب اقامت خود در نجف به رضوانی، کریمی، خاتم یزدی و اراکی سفارش کرد برای حفظ و اداره حوزه نجف که پایگاه جهان تشیع است، کوشا باشند و مسئولیت ایشان را در حوزه نجف عهدهدار شوند.<ref>کریمی، بیست | در سال ۱۳۵۷، خروج امامخمینی از نجف از نظر امنیتی بیسروصدا انجام گرفت؛<ref>فردوسیپور، خاطرات حجتالاسلام و المسلمین فردوسیپور، ۲۰۷.</ref> امامخمینی در آخرین شب اقامت خود در نجف به رضوانی، کریمی، خاتم یزدی و اراکی سفارش کرد برای حفظ و اداره حوزه نجف که پایگاه جهان تشیع است، کوشا باشند و مسئولیت ایشان را در حوزه نجف عهدهدار شوند.<ref>کریمی، بیست و پنج سال در کنار امام راحل، ۴۰.</ref> رضوانی برای رسیدگی به امور دفتر امامخمینی در عراق ماند و همچون گذشته به اداره بیت و پاسخ به ارباب رجوع مشغول بود و تا امامخمینی در [[اقامتگاههای امامخمینی|پاریس]] بود، [[رژیم بعثی عراق]] با بیت و دفتر ایشان مزاحمت و برخوردی نداشت.<ref>قوچانی، خاطرات، ۱/۱۹۲.</ref> | ||
== فعالیتهای پس از انقلاب == | == فعالیتهای پس از انقلاب == | ||
پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]]، امامخمینی در ۲۸ فروردین ۱۳۵۸ در پاسخ پیام تبریک احمد حسن البکر رئیسجمهور عراق راجع به استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران از وی تشکر کرد و تأکید کرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران در برابر رژیم دیکتاتوری پهلوی هشداری است برای همه دولتهایی که با ملت خودشان رفتار مسالمتآمیز ندارند.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۷/۳۲.</ref> این موضوع برای دولت عراق گران آمد و اقدام به مزاحمت در امور دفتر امامخمینی در نجف کرد و رضوانی به دست دولت بعثی بازداشت شد؛<ref>قوچانی، خاطرات، ۱/۱۹۷.</ref> اما پس از چند روز با وساطت [[سیدمحمود دعایی]]، سفیر جمهوری اسلامی ایران، آزاد گردید.<ref>قوچانی، خاطرات، ۱/۱۹۷.</ref> وی با همکاری [[محمود قوچانی]] آخرین شهریه امامخمینی را در نجف پرداخت کردند؛ اما [[طلاب]] به دلیل سختگیریها و حساسیتِ دولت بعثی علیه امامخمینی، جرئت دریافت شهریه را نداشتند.<ref>قوچانی، خاطرات، ۱/۱۹۷–۱۹۸.</ref> پس از سقوط دولت حسن البکر و رویکار آمدن صدام حسین، بسیاری از [[شیعیان]] و علمای نجف از عراق اخراج شدند. رضوانی نیز مجبور به ترک عراق شد و در سال ۱۳۵۸ به ایران آمد.<ref>مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۱۸۳.</ref> | |||
[[امامخمینی]] در نخستین دوره [[شورای نگهبان قانون اساسی]] رضوانی را به عضویت فقهای این شورا منصوب کرد و پس از گذشت سه سال در نخستین دوره، | [[امامخمینی]] در نخستین دوره [[شورای نگهبان قانون اساسی]] رضوانی را به عضویت فقهای این شورا منصوب کرد و پس از گذشت سه سال در نخستین دوره، وی برابر قانون اساسی، به قید قرعه از جمع فقیهان شورا، خارج و به ریاست [[دیوان عدالت اداری]] منصوب شد.<ref>مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۱۸۳.</ref> همچنین ایشان در اسفند ۱۳۶۳ رضوانی را که معتمد خود میدانست، پس از درگذشت مرجع تقلید وقت، [[سیداحمد خوانساری]] به امامت مسجد سیدعزیزالله واقع در بازار تهران برگزید و در این حکم بر صلاحیت، [[علم]]، [[تقوا]]، [[استقامت]]، راستی و صلاح رضوانی تأکید کرد و با یادآوری سابقه آشنایی با وی، او را وکیل خود در دریافت وجوه شرعی معرفی کرد.<ref>امامخمینی، صحیفه امام، ۱۹/۱۷۴.</ref> رضوانی همچنین مسئولیت [[امور شرعی]] اصناف بازار را بر عهده داشت. وی برای رسیدگی بیشتر به امور شرعی بازاریان، بیش از یک سال در دیوان عدالت اداری نماند و از آن نهاد استعفا داد.<ref>مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۱۸۳.</ref> | ||
:{{ببینید|شورای نگهبان}} | :{{ببینید|شورای نگهبان}} | ||
== دیدگاه | == دیدگاه دربارهٔ امام خمینی == | ||
از نظر رضوانی توجه به نقش زمان و مکان در فهم احکام و پرداختن به مباحث [[ولایت فقیه]] و حکومت از ویژگیهای درسی امامخمینی بود؛<ref>رضوانی، حوزه، ۵۷.</ref> چنانکه ایشان در تدریس خود تلاش میکرد طلاب، محقق، ورزیده و متکی بر فهم خود [[تربیت]] شوند تا در احکام و مطالب علمی صاحبنظر شوند و مقلد نباشند.<ref>رضوانی، حوزه، ۵۴.</ref> وی خصوصیات روحی و اخلاقی امامخمینی را موجب جذب افراد حقطلب میدانست که با نزدیکشدن به ایشان ارادت و اشتیاق حقجویان به وی بیشتر میشد.<ref>رضوانی، حوزه، ۵۸.</ref> وی شبزندهداری و تهجد از دوره جوانی را از امتیازات امامخمینی میخواند<ref>رضوانی، سرگذشتهای ویژه، ۵/۷۹.</ref> و نظم در زندگی شخصی و علمی و مواظبت بر سلامت بدن، ورزش، [[ | از نظر رضوانی توجه به نقش زمان و مکان در فهم احکام و پرداختن به مباحث [[ولایت فقیه]] و حکومت از ویژگیهای درسی امامخمینی بود؛<ref>رضوانی، حوزه، ۵۷.</ref> چنانکه ایشان در تدریس خود تلاش میکرد طلاب، محقق، ورزیده و متکی بر فهم خود [[تربیت]] شوند تا در احکام و مطالب علمی صاحبنظر شوند و مقلد نباشند.<ref>رضوانی، حوزه، ۵۴.</ref> وی خصوصیات روحی و اخلاقی امامخمینی را موجب جذب افراد حقطلب میدانست که با نزدیکشدن به ایشان ارادت و اشتیاق حقجویان به وی بیشتر میشد.<ref>رضوانی، حوزه، ۵۸.</ref> وی شبزندهداری و تهجد از دوره جوانی را از امتیازات امامخمینی میخواند<ref>رضوانی، سرگذشتهای ویژه، ۵/۷۹.</ref> و نظم در زندگی شخصی و علمی و مواظبت بر سلامت بدن، ورزش، [[سادهزیستی]] و [[زهد]] به معنای واقعی در طول دوره زندگی ایشان را از [[قم]] و [[نجف]] و دوره [[قدرت]] و تشکیل دولت از امتیازات دیگر ایشان میدانست.<ref>رضوانی، سرگذشتهای ویژه، ۵/۷۷ و ۷۹–۸۰.</ref> وی [[انقلاب اسلامی]] را حاصل خودسازی، نظریات فقهی و نیز پشتکار امامخمینی در اجرای آن میشمرد و همچنین هدف ایشان را در انقلاب، تحقق اسلام واقعی و اجراییشدن [[احکام اسلامی]] میدانست.<ref>شخصیتنگار، پایگاه اطلاعرسانی.</ref> | ||
== وفات == | == وفات == | ||
پس از رحلت امامخمینی رضوانی دوباره از سوی [[سیدعلی خامنهای]] رهبر جدید انقلاب به عضویت شورای نگهبان درآمد و تا سال ۱۳۹۱ در این سمت ایفای وظیفه کرد.<ref>مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۱۸۳.</ref> وی در ۳۱ فروردین ۱۳۹۲ در ۸۳سالگی در تهران از دنیا رفت و پیکر او پس از انتقال به قم در [[حرم فاطمه معصومه(س)]] به خاک سپرده شد.<ref>انصاری، درگذشتگان، ۱۲۴.</ref> از وی | پس از رحلت امامخمینی رضوانی دوباره از سوی [[سیدعلی خامنهای]] رهبر جدید انقلاب به عضویت شورای نگهبان درآمد و تا سال ۱۳۹۱ در این سمت ایفای وظیفه کرد.<ref>مختاری، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، ۱/۱۸۳.</ref> وی در ۳۱ فروردین ۱۳۹۲ در ۸۳سالگی در تهران از دنیا رفت و پیکر او پس از انتقال به قم در [[حرم فاطمه معصومه(س)]] به خاک سپرده شد.<ref>انصاری، درگذشتگان، ۱۲۴.</ref> از وی تألیفاتی در علوم دینی و حوزوی به جا مانده است، ازجمله، حاشیه بر عروة الوثقی، حاشیه بر کفایة الاصول و المکاسب.<ref>انصاری، درگذشتگان، ۱۲۴.</ref> | ||
==پانویس== | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
==منابع== | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* اختری، محمدحسن، خاطرات، چاپشده در خاطرات سالهای نجف، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | * اختری، محمدحسن، خاطرات، چاپشده در خاطرات سالهای نجف، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | ||
خط ۶۳: | خط ۶۵: | ||
* انصاری، ناصرالدین، درگذشتگان، مجله آینه پژوهش، شماره ۱۴۰، ۱۳۹۲ش. | * انصاری، ناصرالدین، درگذشتگان، مجله آینه پژوهش، شماره ۱۴۰، ۱۳۹۲ش. | ||
* خبرگان رهبری، پایگاه اطلاعرسانی ۶/۳/۱۳۹۵ش. | * خبرگان رهبری، پایگاه اطلاعرسانی ۶/۳/۱۳۹۵ش. | ||
* رضوانی، غلامرضا، مصاحبه، مجله حوزه، شماره | * رضوانی، غلامرضا، مصاحبه، مجله حوزه، شماره ۳۷–۳۸، ۱۳۶۹ش. | ||
* رضوانی، غلامرضا، خاطرات، چاپشده در سرگذشتهای ویژه از زندگی حضرت امامخمینی، تدوین رضا شعرباف، تهران، پیام آزادی، چاپ اول، ۱۳۶۷ش. | * رضوانی، غلامرضا، خاطرات، چاپشده در سرگذشتهای ویژه از زندگی حضرت امامخمینی، تدوین رضا شعرباف، تهران، پیام آزادی، چاپ اول، ۱۳۶۷ش. | ||
* شخصیتنگار، پایگاه اطلاعرسانی ۱۰/۳/۱۳۹۵ش. | * شخصیتنگار، پایگاه اطلاعرسانی ۱۰/۳/۱۳۹۵ش. | ||
خط ۶۹: | خط ۷۱: | ||
* فردوسیپور، اسماعیل، خاطرات حجتالاسلام و المسلمین فردوسیپور، تدوین شعاع حسینی و رحیم روحبخش، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۸۷ش. | * فردوسیپور، اسماعیل، خاطرات حجتالاسلام و المسلمین فردوسیپور، تدوین شعاع حسینی و رحیم روحبخش، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۸۷ش. | ||
* قوچانی، محمود، خاطرات، چاپشده در خاطرات سالهای نجف، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | * قوچانی، محمود، خاطرات، چاپشده در خاطرات سالهای نجف، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | ||
* کریمی، سیدجعفر، بیست | * کریمی، سیدجعفر، بیست و پنج سال در کنار امام راحل، خاطرات حضرت آیتالله سیدجعفر کریمی، تدوین رسول جعفریان، قم، مورخ، چاپ اول، ۱۳۸۷ش. | ||
* مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۶ش. | * مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۶ش. | ||
* مختاری، رضا، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، چاپشده در فرهنگنامه رجال روحانی عصر امامخمینی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | * مختاری، رضا، رضوانی، غلامرضا (آیتالله)، چاپشده در فرهنگنامه رجال روحانی عصر امامخمینی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | ||
خط ۷۵: | خط ۷۷: | ||
* ناصری، محمدرضا، خاطرات، چاپشده در خاطرات سالهای نجف، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | * ناصری، محمدرضا، خاطرات، چاپشده در خاطرات سالهای نجف، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
سیدعباس رضوی | ==پیوند به بیرون== | ||
* سیدعباس رضوی | |||
[[رده:مقالههای آماده ارزیابی]] | [[رده:مقالههای آماده ارزیابی]] | ||
[[رده:مقالههای جلد پنجم دانشنامه]] | [[رده:مقالههای جلد پنجم دانشنامه]] |