۲۱٬۱۴۹
ویرایش
حسن حبیبی: تفاوت میان نسخه‌ها
ابرابزار
جز (added Category:مسئولان جمهوری اسلامی ایران using HotCat) |
(ابرابزار) |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
| عنوان = حسن حبیبی | | عنوان = حسن حبیبی | ||
| تصویر = حبیبی حسن 1.jpg | | تصویر = حبیبی حسن 1.jpg | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
|سرشناسی = | |سرشناسی = | ||
|نام کامل = حسن ابراهیم حبیبی | |نام کامل = حسن ابراهیم حبیبی | ||
|لقب = | |لقب = | ||
|نسب = | |نسب = | ||
|زادروز = سال ۱۳۱۵ | |زادروز = سال ۱۳۱۵ | ||
|شهر تولد = [[تهران]] | |شهر تولد = [[تهران]] | ||
|کشور تولد = [[ایران]] | |کشور تولد = [[ایران]] | ||
|تاریخ درگذشت = دوازدهم | |تاریخ درگذشت = دوازدهم بهمن ۱۳۹۱ | ||
|شهر درگذشت = تهران | |شهر درگذشت = تهران | ||
|کشور درگذشت = ایران | |کشور درگذشت = ایران | ||
|آرامگاه = [[حرم امام‌خمینی]] | |آرامگاه = [[حرم امام‌خمینی]] | ||
|نام همسر = شفیقه رهیده | |نام همسر = شفیقه رهیده | ||
|فرزندان = | |فرزندان = | ||
|خویشاوند سرشناس= | |خویشاوند سرشناس= | ||
|دین = [[اسلام]] | |دین = [[اسلام]] | ||
|مذهب = [[شیعه]] | |مذهب = [[شیعه]] | ||
|پیشه = | |پیشه = | ||
|مناصب = [[عضو شورای انقلاب]]، کفیل وزارت فرهنگ و آموزش عالی، وزیر فرهنگ و آموزش عالی، عضو [[شورای انقلاب اسلامی]]، نماینده [[مجلس شورای اسلامی]]، عضو ستاد انقلاب فرهنگی، وزیر دادگستری و عضو [[هیئت بازنگری قانون اساسی]] | |مناصب = [[عضو شورای انقلاب]]، کفیل وزارت فرهنگ و آموزش عالی، وزیر فرهنگ و آموزش عالی، عضو [[شورای انقلاب اسلامی]]، نماینده [[مجلس شورای اسلامی]]، عضو ستاد انقلاب فرهنگی، وزیر دادگستری و عضو [[هیئت بازنگری قانون اساسی]] | ||
|پس از = | |پس از = | ||
|پیش از = | |پیش از = | ||
|اساتید = | |اساتید = | ||
|شاگردان = | |شاگردان = | ||
|تالیفات = درآمدی بر جامعه‌شناسی حقوقی اثر ژرژ گورویچ، ترجمه تقسیم کار اجتماعی اثر معروف امیل دورکیم، ترجمه دو سرچشمه اخلاق و دین اثر هانری برکسون، جبر اجتماعی و آزادی انسان، اخلاق نظری و علم آداب، دیالکتیک یا سیر جدالی و جامعه‌شناسی | |تالیفات = درآمدی بر جامعه‌شناسی حقوقی اثر ژرژ گورویچ، ترجمه تقسیم کار اجتماعی اثر معروف امیل دورکیم، ترجمه دو سرچشمه اخلاق و دین اثر هانری برکسون، جبر اجتماعی و آزادی انسان، اخلاق نظری و علم آداب، دیالکتیک یا سیر جدالی و جامعه‌شناسی | ||
|وبگاه رسمی = | |وبگاه رسمی = | ||
|امضا = | |امضا = | ||
}} | }} | ||
'''حسن حبیبی'''، حقوقدان، عضو [[شورای انقلاب]]، نگارنده پیش‌نویس قانون اساسی و عضو هیئت بازنگری آن و از کارگزاران [[نظام جمهوری اسلامی ایران]]. | '''حسن حبیبی'''، حقوقدان، عضو [[شورای انقلاب]]، نگارنده پیش‌نویس قانون اساسی و عضو هیئت بازنگری آن و از کارگزاران [[نظام جمهوری اسلامی ایران]]. | ||
در | == معرفی اجمالی == | ||
حسن ابراهیم حبیبی در سال ۱۳۱۵ در [[تهران]] به دنیا آمد. پدرش باقر و مادرش فاطمه نام داشت و شغل جوراب‌بافی داشتند.<ref>لاریجانی و تیرگر، اخلاق‌مندی اهل علم و فرهنگ، ۲.</ref> حبیبی پیش از ورود به مدرسه، آموزش خواندن و نوشتن و [[قرآن]] را آغاز کرده بود<ref>لاریجانی و تیرگر، اخلاق‌مندی اهل علم و فرهنگ، ۲.</ref> و آغاز دوره متوسطه تحصیلش هم‌زمان بود با حوادث مهمی نظیر [[ملی‌شدن صنعت نفت]] در سال ۱۳۲۹ و فعالیت‌های جدی فرهنگی و سیاسی او نیز از همان زمان آغاز شد.<ref>ساجدی، مرد دین و دانش، ۱۴۱.</ref> وی در سال ۱۳۳۴، دیپلم متوسطه گرفت و سال بعد وارد دانشگاه تهران شد و به‌طور هم‌زمان در دو رشته حقوق و ادبیات مشغول به تحصیل شد.<ref>ساجدی، مرد دین و دانش، ۱۴۱.</ref> وی هم‌گام با تحصیلات جدید، دروس حوزوی را نیز تا پایان سطح خواند.<ref>لاریجانی و تیرگر، اخلاق‌مندی اهل علم و فرهنگ، ۲؛ رهیده، حریم امام، ۱۰.</ref> | |||
== فعالیت‌های فرهنگی == | |||
حبیبی هم‌زمان با تحصیل در دانشگاه تهران، به پژوهش دربارهٔ ادبیات کودکان پرداخت و رساله آداب المتعلمین، منسوب به [[خواجه‌نصیرالدین طوسی]] و منیة المرید فی آداب المفید و المستفید، تألیف [[شهید ثانی]] را به فارسی ترجمه کرد. در سال ۱۳۳۹ با نشستن علی امینی بر مسند نخست‌وزیری و درپیش‌گرفتن سیاست مُدارا با جوامع دانشگاهی، حبیبی که عضو [[جبهه ملی]] بود، با جمعی از دانشجویان همفکر خود در جبهه ملی، به دیدار امینی رفت. حاصل این دیدار، دستور امینی برای تشکیل سازمان رهبری جوانان بود.<ref>ساجدی، مرد دین و دانش، ۱۴۱–۱۴۲.</ref> همچنین وی مدتی کوتاه در مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی زیر نظر احسان نراقی، به کار پژوهش پرداخت<ref>داوری اردکانی، ضایعه‌ای برای اهل فرهنگ، ۱.</ref> و همین مرکز او را بورسیه تحصیل در خارج از کشور کرد<ref>توسلی، غلامعباس، مصاحبه، ۸۳.</ref> و او به همراه [[سیدابوالحسن بنی‌صدر]] در سال ۱۳۴۳ برای تحصیل در مقطع دکتری در رشته‌های حقوق و جامعه‌شناسی، به دانشگاه سوربن پاریس رفت. وی در [[فرانسه]] با شفیقه رهیده آشنا شد و با او [[ازدواج]] کرد و حاصل آن یک دختر است.<ref>ساجدی، مرد دین و دانش، ۱۴۳؛ رهیده، حریم امام، ۷.</ref> وی در روزهای حضور در فرانسه که تا [[پیروزی انقلاب اسلامی]] در ایران ادامه داشت، چند کتاب از اندیشمندان فرانسوی را در موضوع جامعه‌شناسی، به فارسی ترجمه کرد.<ref>ساجدی، مرد دین و دانش، ۱۴۴.</ref> | |||
== مبارزات سیاسی == | |||
همچنین در کنار تحصیل، ترجمه و نگارش مقالات، به فعالیت و مبارزه سیاسی نیز مشغول بود.<ref>طباطبایی، سیدصادق، خاطرات سیاسی ـ اجتماعی، ۱/۷۷ و ۹۷؛ حداد عادل، حبیبی و فرهنگستان، ۲.</ref> وی با اعضای [[نهضت آزادی]] ازجمله [[ابراهیم یزدی]] ارتباط داشت.<ref>یزدی، شصت سال، ۳/۶۹ و ۴۴۲.</ref> | |||
آشنایی حبیبی با اندیشه و مبارزات [[امام‌خمینی]] از طریق ارتباط او با یاران مبارز ایشان مانند [[سیدمحمد حسینی بهشتی]] در آلمان و فعالیت در [[انجمن اسلامی دانشجویان خارج از کشور]] شکل گرفت که با امام‌خمینی مرتبط بودند<ref>طباطبایی، سیدصادق، خاطرات سیاسی ـ اجتماعی، ۱/۹۷ و ۱۲۷.</ref> و پس از [[هجرت امام‌خمینی به فرانسه]] در مهرماه ۱۳۵۷ به همکاری جدی و ارتباط خانوادگی تبدیل شد.<ref>یزدی، شصت سال، ۳/۶۱ و ۶۷.</ref> | |||
حسن حبیبی پس از رحلت امام‌خمینی از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۰ عضو حقوقدان [[شورای نگهبان]] <ref>آدمی ابرقویی و عطوف، شورای نگهبان تاریخچه و جایگاه، ۲۰۵.</ref> | در مهر ۱۳۵۷ و به دنبال فشارهای [[رژیم بعث|رژیم عراق]] بر امام‌خمینی و نیز جلوگیری دولت کویت از ورود ایشان به این کشور، [[سیداحمد خمینی]] از طریق تلفن، حسن حبیبی را از تصمیم امام‌خمینی برای هجرت به پاریس آگاه کرد.<ref>دعایی، ناگفته‌های سیدمحمود دعایی ۳۶.</ref> وی همچنین تذکر داد برای اینکه مأموران دولت فرانسه مانع ورود امام‌خمینی نشوند، به همراه شماری از مبارزان و یک وکیل در فرودگاه اورلی حاضر باشند.<ref>یزدی، آخرین تلاش‌ها، ۷۹؛ یزدی، شصت سال، ۳/۶۹ و ۴۴۲.</ref> حبیبی به همراه چند نفر از مبارزان به فرودگاه اورلی پاریس برای استقبال از ایشان رفتند. امام‌خمینی ساعت ۱۴:۳۰ دقیقه روز پانزدهم مهر ۱۳۵۷ وارد خاک فرانسه شد. پس از آن حبیبی از طرف ایشان، مسئول پاسخگویی به پرسش‌های خبرنگاران شد و علاوه بر آن با محافل دانشجویی پاریس ارتباط برقرار کرد و در آن محافل، شرکت فعال داشت<ref>یزدی، شصت سال، ۶۸–۶۹.</ref>؛ همچنین وی مأموریت محاسبه امور مالی دفتر امام‌خمینی در نوفل لوشاتو را بر عهده گرفت و دقت ایشان را در این امور قابل تحسین شمرده است.<ref>حبیبی، پابه‌پای آفتاب، ۴/۱۹.</ref> | ||
==درگذشت== | |||
وی در سال ۱۳۹۱ به دلیل نارسایی قلبی و جراحی معده در بیمارستان فرهنگیان تهران بستری شد و در بامداد دوازدهم | پس از استقرار امام‌خمینی در [[نوفل لوشاتو]] حبیبی از جانب ایشان، مأموریت یافت پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی را تهیه و تنظیم کند. او با استفاده از قوانین اساسی فرانسه و بلژیک و اضافه‌کردن برخی از اصول و مفاهیم اسلامی با کمک سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی {{ببینید|متن=ببینید| سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی}}، این کار را انجام داد و امام‌خمینی این پیش‌نویس را همراه خود به ایران آورد<ref>طباطبایی، فاطمه، اقلیم خاطرات، ۵۱۳؛ خوش‌زاده، مجلس شورای اسلامی، ۳۱.</ref> {{ببینید|متن=ببینید| قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران}}. در روزهای [[اقامت امام‌خمینی در نوفل لوشاتو]]، رهیده، همسر حبیبی، از فلورانس به پاریس آمد و همراه و همدم [[خدیجه ثقفی]] همسر امام‌خمینی شد.<ref>رهیده، بانوی انقلاب، ۳۲۱–۳۲۲.</ref> | ||
==آثار== | پس از تصمیم امام‌خمینی برای بازگشت به ایران در بهمن ۱۳۵۷ حبیبی نیز درخواست همراهی با ایشان را کرد و به‌رغم اینکه امام‌خمینی با توجه به احتمال خطر، موافق همراهی دیگران نبود،<ref>حبیبی، پابه‌پای آفتاب، ۴/۱۶–۱۷.</ref> اما در دوازدهم بهمن ۱۳۵۷ همراه ایشان به تهران آمد.<ref>حداد عادل، حبیبی و فرهنگستان، ۲.</ref> | ||
از حبیبی آثاری در قالب ترجمه و تألیف بر جای مانده است، ازجمله ترجمه کتاب‌های | |||
==پانویس == | == خدمات و مسئولیت‌های بعد از انقلاب == | ||
{{پانویس}} | حبیبی در [[نظام جمهوری اسلامی]] خدمات و مسئولیت‌های بسیاری داشته است؛ ازجمله در بهمن ۱۳۵۷ سیدمحمود طالقانی {{ببینید|متن=ببینید| سیدمحمود طالقانی}} وی را مشاور خود کرد.<ref>ساجدی، مرد دین و دانش، ۱۵۰.</ref> حبیبی از اعضای شورای انقلاب بود<ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب در بحران، ۱۵۳؛ خوش‌زاده، مجلس شورای اسلامی، ۲۹.</ref> و [[مهدی بازرگان]] پس از ترمیم [[دولت موقت]] (۷/۷/۱۳۵۸) او را کفیل وزارت فرهنگ و آموزش عالی کرد<ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ۳۵۸.</ref> و در ۱۶/۸/۱۳۵۸ پس از استعفای دولت موقت به پیشنهاد شورای انقلاب، به حکم امام‌خمینی به سمت وزارت فرهنگ و آموزش عالی منصوب شد (۱۰/۵۰۵). در نخستین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری در سال ۱۳۵۸ پس از کناره‌گیری جلال‌الدین فارسی از انتخابات {{ببینید|متن=ببینید| جلال‌الدین فارسی}}، حبیبی نامزد [[حزب جمهوری اسلامی]] و [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] معرفی شد که با توجه به مشکل یادشده و فرصت کم نتوانست آرای فراوانی کسب کند<ref>ساجدی، مرد دین و دانش، ۱۵۰؛ حاج‌سیدجوادی، روایت انتخابات، ۵۳.</ref>؛ همچنین وی عضو [[شورای انقلاب اسلامی]] در سال ۱۳۵۸ بود و هم‌زمان در انتخابات دوره اول [[مجلس شورای اسلامی]]، نماینده مردم تهران شد.<ref>ساجدی، مرد دین و دانش، ۱۵۰.</ref> امام‌خمینی در ۲۳/۳/۱۳۵۹ او را به همراه افرادی دیگر به عضویت ستاد انقلاب فرهنگی منصوب کرد (۱۲/۴۳۱) {{ببینید|متن=ببینید| شورای عالی انقلاب فرهنگی}}. حبیبی در دولت [[میرحسین موسوی]] از ۲۴/۵/۱۳۶۳ تا ۲۹/۵/۱۳۶۸ مسئولیت وزارت دادگستری را بر عهده داشت.<ref>اداره کل، ۴۸۵.</ref> وی در سال ۱۳۶۸ در شمار بیست نفر برگزیده امام‌خمینی برای عضویت در [[هیئت بازنگری قانون اساسی]] قرار گرفت.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۶۳–۳۶۴.</ref> | ||
==منابع== | |||
حبیبی امام‌خمینی را انسانی کاملاً پایبند به وظیفه دینی شمرده که مبارزه با [[رژیم پهلوی]] را نوعی [[تکلیف الهی]] می‌دانست و در عمل به این تکلیف، بدون توجه به اینکه کسی از مردم ایران با او همراه می‌شود یا نه، قاطع و استوار بود.<ref>حبیبی، پابه‌پای آفتاب، ۴/۱۸؛ برداشت‌هایی از، ۴/۱۶.</ref> وی زندگی ساده و بی‌آلایش امام‌خمینی در نوفل لوشاتو را ستوده و از توصیه ایشان بر ساده‌زیستی همراهان حکایت کرده است<ref>حبیبی، پابه‌پای آفتاب، ۴/۱۹.</ref>؛ همچنین آرامش امام‌خمینی در هنگام بازگشت به ایران در آن وضع مبهم و خطرناک را ناشی از طمأنینه روحی و غرق‌بودن ایشان در عظمت الهی برشمرده است.<ref>حبیبی، پابه‌پای آفتاب، ۴/۱۷.</ref> امام‌خمینی نیز از حبیبی به نیکی یاد و از خدمات و محبت وی هنگام ورود ایشان به پاریس ستایش کرده است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۱۹۷.</ref> | |||
حسن حبیبی پس از رحلت امام‌خمینی از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۰ عضو حقوقدان [[شورای نگهبان]]،<ref>آدمی ابرقویی و عطوف، شورای نگهبان تاریخچه و جایگاه، ۲۰۵.</ref> از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۹۱ عضو [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] (مجمع تشخیص مصلحت) بود و از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۰ در دولت‌های [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] و [[سیدمحمد خاتمی]]، پست‌های معاونت اول رئیس‌جمهوری را بر عهده داشت. | |||
== درگذشت == | |||
وی در سال ۱۳۹۱ به دلیل نارسایی قلبی و جراحی معده در بیمارستان فرهنگیان تهران بستری شد و در بامداد دوازدهم بهمن ۱۳۹۱ در پی یک دوره کسالت طولانی در ۷۶سالگی درگذشت.<ref>ایران، ۲.</ref> پیکر وی پس از تشییع به [[حرم امام‌خمینی]] منتقل شد و پس از اقامه نماز به امامت [[سیدحسن خمینی]]، در صحن شهید سیدمصطفی خمینی به خاک سپرده شد.<ref>ایران، ۲.</ref> | |||
== آثار == | |||
از حبیبی آثاری در قالب ترجمه و تألیف بر جای مانده است، ازجمله ترجمه کتاب‌های جامعه‌شناسی همچون درآمدی بر جامعه‌شناسی حقوقی اثر ژرژ گورویچ؛ ترجمه تقسیم کار اجتماعی اثر معروف امیل دورکیم، ترجمه دو سرچشمه اخلاق و دین اثر هانری برکسون<ref>توسلی، محمدعباس، ایراندوست و مسلمان، ۱؛ امانی، فهرست تعدادی از آثار مرحوم دکتر حسن حبیبی، ۲۸۱–۲۹۰.</ref>؛ همچنین آثاری مانند جبر اجتماعی و آزادی انسان، اخلاق نظری و علم آداب، دیالکتیک یا سیر جدالی و جامعه‌شناسی<ref>توسلی، محمدعباس، ایراندوست و مسلمان، ۱.</ref> و مقاله‌ای با عنوان «قدرت از نظر ابن‌خلدون».<ref>ساجدی، مرد دین و دانش، ۱۴۵.</ref> | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس|۲}} | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* آدمی ابرقویی، علی و حسین عطوف، شورای نگهبان تاریخچه و جایگاه، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۲ش. | * آدمی ابرقویی، علی و حسین عطوف، شورای نگهبان تاریخچه و جایگاه، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۲ش. | ||
| خط ۶۵: | خط ۷۳: | ||
* توسلی، محمدعباس، ایراندوست و مسلمان، روزنامه شرق، ۱۴/۱۱/۱۳۹۱ش. | * توسلی، محمدعباس، ایراندوست و مسلمان، روزنامه شرق، ۱۴/۱۱/۱۳۹۱ش. | ||
* حاج‌سیدجوادی، فرید، روایت انتخابات، قم، تسنیم اندیشه، چاپ اول، ۱۳۸۴ش. | * حاج‌سیدجوادی، فرید، روایت انتخابات، قم، تسنیم اندیشه، چاپ اول، ۱۳۸۴ش. | ||
* حبیبی، حسن، خاطرات، چاپ‌شده | * حبیبی، حسن، خاطرات، چاپ‌شده دربرداشت‌هایی از سیره سیاسی امام‌خمینی، تدوین غلامعلی رجایی، تهران، عروج، چاپ اول، ۱۳۸۱ش. | ||
* حبیبی، حسن، مصاحبه، چاپ‌شده در پابه‌پای آفتاب، تدوین امیررضا ستوده، تهران، پنجره، چاپ اول، ۱۳۸۰ش. | * حبیبی، حسن، مصاحبه، چاپ‌شده در پابه‌پای آفتاب، تدوین امیررضا ستوده، تهران، پنجره، چاپ اول، ۱۳۸۰ش. | ||
* حداد عادل، غلامعلی، حبیبی و فرهنگستان، مجله نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی، شماره ۴۹، ۱۳۹۲ش. | * حداد عادل، غلامعلی، حبیبی و فرهنگستان، مجله نامه فرهنگستان زبان و ادب فارسی، شماره ۴۹، ۱۳۹۲ش. | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۹: | ||
* داوری اردکانی، رضا، ضایعه‌ای برای اهل فرهنگ، روزنامه اعتماد، ۱۴/۱۱/۱۳۹۱ش. | * داوری اردکانی، رضا، ضایعه‌ای برای اهل فرهنگ، روزنامه اعتماد، ۱۴/۱۱/۱۳۹۱ش. | ||
* دعایی، سیدمحمود، ناگفته‌های سیدمحمود دعایی از رابطه حسن حبیبی و امام‌خمینی، رازدار هجرت امام به پاریس، مجله آسمان، شماره ۴۷، ۲۱/۱۱/۱۳۹۱ش. | * دعایی، سیدمحمود، ناگفته‌های سیدمحمود دعایی از رابطه حسن حبیبی و امام‌خمینی، رازدار هجرت امام به پاریس، مجله آسمان، شماره ۴۷، ۲۱/۱۱/۱۳۹۱ش. | ||
* رهیده، شفیقه، مصاحبه، خانم خدیجه ثقفی همسر گرامی امام‌خمینی در آینه خاطرات، چاپ‌شده در بانوی انقلاب، تهران، مؤسسه تنظیم | * رهیده، شفیقه، مصاحبه، خانم خدیجه ثقفی همسر گرامی امام‌خمینی در آینه خاطرات، چاپ‌شده در بانوی انقلاب، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ اول، ۱۳۹۴ش. | ||
* رهیده، شفیقه، مصاحبه، مجله حریم امام، تهران، شماره ۲۰۴، ۸/۱۱/۱۳۹۴ش. | * رهیده، شفیقه، مصاحبه، مجله حریم امام، تهران، شماره ۲۰۴، ۸/۱۱/۱۳۹۴ش. | ||
* ساجدی، طهمورث، حسن حبیبی، مرد دین و دانش، مجله نامه فرهنگستان، شماره ۵۱، ۱۳۹۳ش. | * ساجدی، طهمورث، حسن حبیبی، مرد دین و دانش، مجله نامه فرهنگستان، شماره ۵۱، ۱۳۹۳ش. | ||
* طباطبایی، سیدصادق، خاطرات سیاسی ـ اجتماعی دکتر سیدصادق طباطبایی، تهران، مؤسسه تنظیم | * طباطبایی، سیدصادق، خاطرات سیاسی ـ اجتماعی دکتر سیدصادق طباطبایی، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ اول، ۱۳۸۷ش. | ||
* طباطبایی، فاطمه، اقلیم خاطرات، تهران، پژوهشکده امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۰ش. | * طباطبایی، فاطمه، اقلیم خاطرات، تهران، پژوهشکده امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۰ش. | ||
* لاریجانی، باقر و سمانه تیرگر، اخلاق‌مندی اهل علم و فرهنگ، شمه‌ای از فضایل اخلاقی و عقاید دکتر حسن حبیبی، مجله اخلاق ایرانی و تاریخ پزشکی، دوره هفتم، شماره ۲، ۱۳۹۳ش. | * لاریجانی، باقر و سمانه تیرگر، اخلاق‌مندی اهل علم و فرهنگ، شمه‌ای از فضایل اخلاقی و عقاید دکتر حسن حبیبی، مجله اخلاق ایرانی و تاریخ پزشکی، دوره هفتم، شماره ۲، ۱۳۹۳ش. | ||
* مجمع تشخیص مصلحت نظام، پایگاه اطلاع‌رسانی، ۱۱/۴/۱۳۹۸ش. | * مجمع تشخیص مصلحت نظام، پایگاه اطلاع‌رسانی، ۱۱/۴/۱۳۹۸ش. | ||
* هاشمی رفسنجانی، اکبر، کارنامه و خاطرات، سال ۱۳۵۹، انقلاب در بحران، | * هاشمی رفسنجانی، اکبر، کارنامه و خاطرات، سال ۱۳۵۹، انقلاب در بحران، به اهتمام عباس بشیری، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ اول، ۱۳۸۴ش. | ||
* هاشمی رفسنجانی، اکبر، کارنامه و خاطرات، سال‌های | * هاشمی رفسنجانی، اکبر، کارنامه و خاطرات، سال‌های ۱۳۵۷–۱۳۵۸، انقلاب و پیروزی، به کوشش عباس بشیری، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ اول، ۱۳۸۳ش. | ||
* یزدی، ابراهیم، آخرین | * یزدی، ابراهیم، آخرین تلاش‌ها در آخرین روزها، تهران، قلم، ویرایش دوم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش. | ||
* یزدی، ابراهیم، شصت | * یزدی، ابراهیم، شصت سال صبوری و شکوری، تهران، امیرکبیر، چاپ اول، ۱۳۹۴ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
سمیه تام، «[https://books.khomeini.ir/books/10004/263/ حسن حبیبی]»، دانشنامه امام | ==پیوند به بیرون== | ||
*سمیه تام، «[https://books.khomeini.ir/books/10004/263/ حسن حبیبی]»، [[دانشنامه امام خمینی]]، ج۴، ص۲۶۳. | |||
[[رده:مسئولان جمهوری اسلامی ایران]] | |||
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]] | [[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]] | ||