۱۵٬۳۶۱
ویرایش
منافع ملی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
منافع ملی در تبیین و پیش‌بینی رفتار بین‌المللی، راهبرد و هدف‌های سیاست خارجی دولت‌ها اهمیت زیادی دارد؛<ref>قوام، آناتومی تعاملات، ۱.</ref> به عبارتی همه کشورها در طرح و اجرای سیاست خارجی خود در صحنه روابط بین‌الملل در صدد حفظ، کسب یا توسعه منافع ملی‌شان با توجه به هدف‌ها، شرایط و موقعیت ویژه خودند؛<ref>اسدی، جایگاه منافع ملی در ساختار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، ۱۳.</ref> از این‌رو منافع ملی حیاتی‌ترین نیازهای یک دولت را که شامل حفظ و بقا، استقلال، تمامیت ارضی، امنیت و [[رفاه|رفاه اقتصادی]] است، دربر می‌گیرد که برای حفظ آن باید تلاش کرد.<ref>قوام، آناتومی تعاملات، ۱–۲.</ref> نیز منافع ملی عنوانی است که از یک سو با سیاست‌گذاری‌ها، موضع‌گیری و جهت‌گیری دولت و ملت در ارتباط است و از دیگر سو با آرمان‌ها و اهداف ملی نیز رابطه‌ای تنگاتنگ دارد.<ref>دارابکلایی، منافع ملی از دیدگاه امام‌خمینی، ۶/۳۶۷–۳۶۸.</ref> | منافع ملی در تبیین و پیش‌بینی رفتار بین‌المللی، راهبرد و هدف‌های سیاست خارجی دولت‌ها اهمیت زیادی دارد؛<ref>قوام، آناتومی تعاملات، ۱.</ref> به عبارتی همه کشورها در طرح و اجرای سیاست خارجی خود در صحنه روابط بین‌الملل در صدد حفظ، کسب یا توسعه منافع ملی‌شان با توجه به هدف‌ها، شرایط و موقعیت ویژه خودند؛<ref>اسدی، جایگاه منافع ملی در ساختار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، ۱۳.</ref> از این‌رو منافع ملی حیاتی‌ترین نیازهای یک دولت را که شامل حفظ و بقا، استقلال، تمامیت ارضی، امنیت و [[رفاه|رفاه اقتصادی]] است، دربر می‌گیرد که برای حفظ آن باید تلاش کرد.<ref>قوام، آناتومی تعاملات، ۱–۲.</ref> نیز منافع ملی عنوانی است که از یک سو با سیاست‌گذاری‌ها، موضع‌گیری و جهت‌گیری دولت و ملت در ارتباط است و از دیگر سو با آرمان‌ها و اهداف ملی نیز رابطه‌ای تنگاتنگ دارد.<ref>دارابکلایی، منافع ملی از دیدگاه امام‌خمینی، ۶/۳۶۷–۳۶۸.</ref> | ||
از سوی دیگر، مفهوم منافع ملی در عمل، با ابهامی جدی مواجه است؛ زیرا از سویی غالباً با اظهار نظرهای کلی همراه است و از سوی دیگر، در هر دوره‌ای اولویت خاصی برای منافع ملی در نظر گرفته می‌شود و همین امر تشخیص صدق و کذب اظهارات زمامداران جامعه را مشکل می‌کند به این بیان که چطور می‌توان دریافت آنچه زمامدار به عنوان نفع عمومی معرفی می‌کند، سرپوشی بر منافع خصوصی و خودخواهانه او نیست.<ref>نخعی، توافق و تزاحم منافع ملی و مصالح اسلامی، ۳۱–۳۲.</ref> روشن‌نبودن اهداف و منافع کلان جامعه، یکی از مشکلات عمده به‌خصوص در جهان سوم است. تغییر دایمی اهداف و نهادی‌نشدن آنها در میان افراد، جناح‌ها و [[احزاب]] بانفوذ، کل جامعه را بلاتکلیف کرده و شتاب و فعالیت و برنامه‌ریزی را مختل می‌کند. این در حالی است که توسعه جدی در شرایطی اتفاق می‌افتد که از اجزای جداناشدنی منافع ملی محسوب شود.<ref>سریع‌القلم، ۲۷.</ref> در واقع ملتی که منافع ملی خود را به‌درستی نشناسد، خطر نابودی خود را فراهم کرده است.<ref>نخعی، توافق و تزاحم منافع ملی و مصالح اسلامی، ۳۶.</ref> | از سوی دیگر، مفهوم منافع ملی در عمل، با ابهامی جدی مواجه است؛ زیرا از سویی غالباً با اظهار نظرهای کلی همراه است و از سوی دیگر، در هر دوره‌ای اولویت خاصی برای منافع ملی در نظر گرفته می‌شود و همین امر تشخیص صدق و کذب اظهارات زمامداران جامعه را مشکل می‌کند به این بیان که چطور می‌توان دریافت آنچه زمامدار به عنوان نفع عمومی معرفی می‌کند، سرپوشی بر منافع خصوصی و خودخواهانه او نیست.<ref>نخعی، توافق و تزاحم منافع ملی و مصالح اسلامی، ۳۱–۳۲.</ref> روشن‌نبودن اهداف و منافع کلان جامعه، یکی از مشکلات عمده به‌خصوص در جهان سوم است. تغییر دایمی اهداف و نهادی‌نشدن آنها در میان افراد، جناح‌ها و [[احزاب]] بانفوذ، کل جامعه را بلاتکلیف کرده و شتاب و فعالیت و برنامه‌ریزی را مختل می‌کند. این در حالی است که توسعه جدی در شرایطی اتفاق می‌افتد که از اجزای جداناشدنی منافع ملی محسوب شود.<ref>سریع‌القلم، توسعه، جهان سوم و نظام بین‌الملل، ۲۷.</ref> در واقع ملتی که منافع ملی خود را به‌درستی نشناسد، خطر نابودی خود را فراهم کرده است.<ref>نخعی، توافق و تزاحم منافع ملی و مصالح اسلامی، ۳۶.</ref> | ||
عوامل و زمینه‌های حفظ منافع ملی از دیدگاه امام‌خمینی در چند محور قابل توجه است: | عوامل و زمینه‌های حفظ منافع ملی از دیدگاه امام‌خمینی در چند محور قابل توجه است: | ||