۱٬۸۶۳
ویرایش
جز (انتقال از رده:مقالههای جلد نهم دانشنامه به رده:مقالههای جلد نهم دانشنامه امامخمینی ردهانبوه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''علمِ مَنطق''' دانشی دربردارنده قواعد سازماندهی فرایند [[تفکر]] و تصحیح آن. | '''علمِ مَنطق''' دانشی دربردارنده قواعد سازماندهی فرایند [[تفکر]] و تصحیح آن. | ||
سیر تاریخ تدوین منطق گواهی میدهد [[ارسطو]] واضع و تدوین کننده دانش منطق است. لکن در جهان اسلام علم منطق در میان مسلمانان نفوذ و گسترش فوقالعادهای یافت. آشنایی مسلمانان با منطق نُه بخشی ارسطو، نخستین شیوهای است که نزد دانشمند مسلمان رواج یافت. بعدها [[ابنسینا]] با وارد کردن قیاسهای اقترانی یک تحول محتوایی در منطق ایجاد کرد. وی با الهام گرفتن از تقسیمبندی علم به تصور و تصدیق، منطق را به دو بخش تعریف و حجت تقسیم کرد. | |||
[[ملاصدرا]] با توجه به مبانی مهمی چون [[اصالت وجود]]، برخی مباحث منطقی را به شدت به چالش کشید. او با توجه به مبانی خویش، شیئیت شیء را به صورت که همان فصل است، میداند و با انتقال فصل از حیطه [[ماهیت]] به عرصه وجود، استحکام مباحث کلیات خمس را متزلزل ساخت و تعریف به لوازم وجودی را جایگزین تعریف ماهوی کرد. | |||
به اعتقاد [[امامخمینی]] تعلیمات منطقی و قواعد علم میزان که پایه علمهاست، رهین زحمتهای ارسطوست. ایشان ماهیت و حقیقت منطق را همان قواعد خاصی میداند که ذهن را از خطا و لغزش مصون میدارد. امام خمینی در بیان تعریف و حد منطقی، در برخی آثار خویش به تحلیل پرداخته، بر این باور است که غرض مهم از حدّ و حدود، اطلاع یافتن بر ذاتیات شیء است. ایشان با تقسیم قضایا به حملی و غیرحملی، درباره [[وجود رابط]] و نسبت در قضایا دو نوع بیان دارد. یکی بیان مطابق مشهور و دیگری بیان اختصاصی. | |||
امام خمینی ضمن بیان اقسام قیاس به اشکال منطقی توجه داشته که در [[تألیفات و آثار امامخمینی|آثار]] خویش در موارد پرشماری از اشکال منطقی استفاده کرده است ازجمله: اثبات جسم، اثبات توحید و بساطت ذات حق و تجرد نفس. | |||
==مفهومشناسی== | ==مفهومشناسی== | ||
منطق، مصدر میمی به معنای نطق و سخنگفتن است<ref>ابنفارس، معجم مقاییس اللغه، ۵/۴۴۰ ـ ۴۴۱؛ قرشی، قاموس قرآن، ۷/۷۹.</ref> علم منطق به مجموعه قوانینی گفته میشود که ذهن را از لغزش و خطا در اندیشه بازمیدارد.<ref>ابنسینا، الاشارات و التنبیهات، ۱؛ قطبالدین رازی، تحریر القواعد، ۵۹؛ مظفر، المنطق، ۸؛ مطهری، مجموعه آثار، ۵/۴۴.</ref> [[امامخمینی]] نیز منطق را دانشی برای حفظ فکر و اندیشه از خطا میداند.<ref>امامخمینی، تنقیح الاصول، ۱/۱۱؛ امامخمینی، جواهر الاصول، ۱/۳۲.</ref> | منطق، مصدر میمی به معنای نطق و سخنگفتن است<ref>ابنفارس، معجم مقاییس اللغه، ۵/۴۴۰ ـ ۴۴۱؛ قرشی، قاموس قرآن، ۷/۷۹.</ref> علم منطق به مجموعه قوانینی گفته میشود که ذهن را از لغزش و خطا در اندیشه بازمیدارد.<ref>ابنسینا، الاشارات و التنبیهات، ۱؛ قطبالدین رازی، تحریر القواعد، ۵۹؛ مظفر، المنطق، ۸؛ مطهری، مجموعه آثار، ۵/۴۴.</ref> [[امامخمینی]] نیز منطق را دانشی برای حفظ فکر و اندیشه از خطا میداند.<ref>امامخمینی، تنقیح الاصول، ۱/۱۱؛ امامخمینی، جواهر الاصول، ۱/۳۲.</ref> | ||
خط ۲۰۰: | خط ۲۱۰: | ||
[[رده:مقالههای دارای لینک دانشنامه]] | [[رده:مقالههای دارای لینک دانشنامه]] | ||
[[رده:فلسفه]] | [[رده:فلسفه]] | ||
[[رده:مقاله های نیازمند ارزیابی]] |