۱٬۷۶۵
ویرایش
تقیه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (انتقال از رده:مقاله‌های جلد سوم دانشنامه به رده:مقاله‌های جلد سوم دانشنامه امام‌خمینی ردهانبوه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''تقیه'''، ابراز نظر یا انجام کاری بر خلاف باور دینی و شرعی. | '''تقیه'''، ابراز نظر یا انجام کاری بر خلاف باور دینی و شرعی. | ||
تقیه، از جهتی به تقیه مداراتی، خوفی، کتمانی و اکراهی و از جهتی به، واجب، مستحب، حرام، مکروه و مباح تقسیم شده‌است. | |||
در تقیه خوفی، مکلف به دلیل ترس از ضرر جانی، مالی یا ناموسی بر خود یا بستگانش یا دیگر مؤمنان، ناگزیر از رعایت تقیه است. تقیه خوفی گاهی با پوشیده نگه‌داشتن [[ایمان و کفر|ایمان]] و اعتقاد محقق می‌شود که تقیه کتمانی است و گاهی خوف از [[نفی ضرر|ضرر]]، ناشی از اکراه و اجبار فرد دیگری است که تقیه اکراهی نامیده می‌شود. | |||
[[امام‌خمینی]]، در مسائل مهم دینی، تقیه را برای رهبران دینی جایز ندانسته و تقیه مداراتی را متوقف بر ترس از ضرر نمی‌داند، بلکه [[مصلحت]] کلی جامعه اسلامی، حکمت تشریع این تقیه است. ایشان براین‌اساس حضور در جماعات [[اهل سنت]] را جایز دانسته و اموری، مانند سجده بر فرش و دست‌بسته نمازخواندن، را مخل به صحت [[نماز]] نمی‌داند. | |||
برای اثبات مشروعیت تقیه امام‌خمینی، افزون بر استناد به آیات و روایات، وجوب تقیه را از روشن‌ترین احکام [[عقل (قوه ادراک)|عقل]] شمرده‌است؛ زیرا به حکم عقل، پرهیز از ضرر و دفع آن لازم است. بنابراین تقیه ضرورتی عقلی و عقلایی است و اهل سنت نیز اصل مشروعیت تقیه را پذیرفته‌اند. | |||
برخی تقیه را مشروط به قید «عدم مندوحه» کرده‌اند؛ یعنی اگر مجالی برای پرهیز از تقیه باشد و بتوان حیله و تدبیری به جای آن اندیشید، نوبت به تقیه نمی‌رسد از نظر امام‌خمینی، تقیه اگر در مقابل مخالفان مذهبی باشد، چاره‌اندیشی برای فرار از تقیه لازم نیست، بلکه تقیه رجحان دارد. | |||
برخی تقیه را در مواردی چون: بیزاری‌جستن از [[امامان(ع)]] و نوشیدن مسکرات، حرام دانسته‌اند، اما امام‌خمینی، تقیه در این امور را بدون اشکال می‌داند و تنها در دو مورد تقیه را جایز نمی‌داند: جایی که تقیه به قتل نفس محترم و یا به فساد در دین بینجامد. | |||
امام‌خمینی، قائل است پس از برطرف‌شدن موضوع تقیه، تکرار آن عمل در شرایط جدید لازم نیست و تمام آثار صحت بر عمل تقیه‌ای بار می‌شود، و همچنین ترک تقیه در هیچ موردی موجب باطل‌شدن عمل نمی‌شود؛ زیرا امر به تقیه سبب نمی‌شود عمل بدون تقیه، مورد نهی شارع باشد. | |||
== مفهوم‌شناسی == | == مفهوم‌شناسی == | ||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۲۷: | ||
[[رده:مقاله‌های جلد سوم دانشنامه امام‌خمینی]] | [[رده:مقاله‌های جلد سوم دانشنامه امام‌خمینی]] | ||
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]] | [[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]] | ||
[[رده:مقاله های نیازمند ارزیابی]] | |||