پرش به محتوا

شاگردان امام‌خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۵۵: خط ۵۵:
شمار شاگردان امام‌خمینی بسیار است. ایشان در آغاز با ثبت و ضبط اسامی شاگردان به دلایلی، از جمله احتمال تمایل نداشتن برخی به ذکر نام آنان و مشکل تقدیم و تأخیر و چگونگی القاب افراد و نیز ذکر اشخاص محقق و فاضل با افراد عادی و نگرانی از نام‌نبردن برخی افراد، چندان موافق نبود و اصلح می‌دانست که فهرستی آورده نشود، ولی پس از گفت‌وگو با ایشان به‌ویژه گفتگوی [[سیدمصطفی خمینی]]، با آن موافقت کرد.<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۵۹.</ref> ثبت اسامی همه شاگردان استادی که در حوزه‌های گوناگون دانش که از جمله به مدت سی سال، بزرگ‌ترین کرسی تدریس را در اختیار داشته‌است، امکان‌پذیر نمی‌باشد و تعیین اینکه هر یک از شاگردان در کدام درس شرکت داشته‌اند، بسیار دشوار است.<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۵۹.</ref>
شمار شاگردان امام‌خمینی بسیار است. ایشان در آغاز با ثبت و ضبط اسامی شاگردان به دلایلی، از جمله احتمال تمایل نداشتن برخی به ذکر نام آنان و مشکل تقدیم و تأخیر و چگونگی القاب افراد و نیز ذکر اشخاص محقق و فاضل با افراد عادی و نگرانی از نام‌نبردن برخی افراد، چندان موافق نبود و اصلح می‌دانست که فهرستی آورده نشود، ولی پس از گفت‌وگو با ایشان به‌ویژه گفتگوی [[سیدمصطفی خمینی]]، با آن موافقت کرد.<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۵۹.</ref> ثبت اسامی همه شاگردان استادی که در حوزه‌های گوناگون دانش که از جمله به مدت سی سال، بزرگ‌ترین کرسی تدریس را در اختیار داشته‌است، امکان‌پذیر نمی‌باشد و تعیین اینکه هر یک از شاگردان در کدام درس شرکت داشته‌اند، بسیار دشوار است.<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۵۹.</ref>


نخستین فهرست از بخشی از شاگردان امام‌خمینی که در علوم معقول یا منقول یا هر دو درس ایشان شرکت کرده‌اند و شامل ۱۸۹ نفر می‌شد را [[سیدحمید روحانی|سیدحمید روحانی (زیارتی)]] در سال ۱۳۵۶ در چاپ نخست بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی منتشر کرد (چاپ نخست، ۴۳–۵۰) و در ویرایش دوم کتاب با افزودن اسامی دیگر، آن را به ۲۷۲ نفر افزایش داد؛ با این تأکید دوباره که این فهرست تنها شامل بخشی از شاگران است (چاپ نخست، ۵۹–۶۷)؛ البته برخی از این اسامی دارای کاستی و ابهام است؛ چنان‌که آنچه امام‌خمینی خود دیده و اصلاح کرده، برخلاف آنچه گفته شده،<ref>مقدمی شهیدانی و عبداللهی چیرانی، نقدی بر مدخل «خمینی، روح‌الله»، ۳۵.</ref> فهرست ویرایش نخست است و فهرست دوم (۲۷۲ نفر) مربوط به ویرایش دوم است که پس از [[رحلت امام‌خمینی]] منتشر شده‌است.
نخستین فهرست از بخشی از شاگردان امام‌خمینی که در علوم معقول یا منقول یا هر دو درس ایشان شرکت کرده‌اند و شامل ۱۸۹ نفر می‌شد را [[سیدحمید روحانی|سیدحمید روحانی (زیارتی)]] در سال ۱۳۵۶ در چاپ نخست بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی منتشر کرد<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، چاپ نخست، ۴۳–۵۰.</ref> و در ویرایش دوم کتاب با افزودن اسامی دیگر، آن را به ۲۷۲ نفر افزایش داد؛ با این تأکید دوباره که این فهرست تنها شامل بخشی از شاگران است<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، چاپ نخست، ۵۹–۶۷.</ref>؛ البته برخی از این اسامی دارای کاستی و ابهام است؛ چنان‌که آنچه امام‌خمینی خود دیده و اصلاح کرده، برخلاف آنچه گفته شده،<ref>مقدمی شهیدانی و عبداللهی چیرانی، نقدی بر مدخل «خمینی، روح‌الله»، ۳۵.</ref> فهرست ویرایش نخست است و فهرست دوم (۲۷۲ نفر) مربوط به ویرایش دوم است که پس از [[رحلت امام‌خمینی]] منتشر شده‌است.


برخی شاگردان، شرکت‌کنندگان شمار شاگردان ایشان را در [[قم]] در درس خارج فقه بین چهارصد تا پانصد تن تخمین زده‌اند<ref>هاشمی رفسنجانی، امام‌خمینی به روایت هاشمی رفسنجانی، ۲۵۵.</ref> که در اواخر به حدود هزار تن افزایش یافته‌است.<ref>بنی‌فضل، خاطرات، ۲/۴۳.</ref> در گزارشی از سازمان اطلاعات و امنیت کشور ([[ساواک]]) مربوط به ۲۲/۱۲/۱۳۳۵ در دوره مرجعیت [[بروجردی]] و نخستین سند ساواک در پرونده امام‌خمینی، جدولی از تعداد شاگردان شخصیت‌های تراز اول حوزه آمده‌است که در آن، از جمله شاگردان هر یک از [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]] و [[سیدکاظم شریعتمداری]] را حدود سیصد تن، [[سیدمحمدحسین طباطبایی]] حدود دویست تن، برخی دیگر کمتر از این و امام‌خمینی حدود پانصد تن گزارش کرده‌است.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ۱/۳۸ و۴۷.</ref>
برخی شاگردان، شرکت‌کنندگان شمار شاگردان ایشان را در [[قم]] در درس خارج فقه بین چهارصد تا پانصد تن تخمین زده‌اند<ref>هاشمی رفسنجانی، امام‌خمینی به روایت هاشمی رفسنجانی، ۲۵۵.</ref> که در اواخر به حدود هزار تن افزایش یافته‌است.<ref>بنی‌فضل، خاطرات، ۲/۴۳.</ref> در گزارشی از سازمان اطلاعات و امنیت کشور ([[ساواک]]) مربوط به ۲۲/۱۲/۱۳۳۵ در دوره مرجعیت [[بروجردی]] و نخستین سند ساواک در پرونده امام‌خمینی، جدولی از تعداد شاگردان شخصیت‌های تراز اول حوزه آمده‌است که در آن، از جمله شاگردان هر یک از [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]] و [[سیدکاظم شریعتمداری]] را حدود سیصد تن، [[سیدمحمدحسین طباطبایی]] حدود دویست تن، برخی دیگر کمتر از این و امام‌خمینی حدود پانصد تن گزارش کرده‌است.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ۱/۳۸ و۴۷.</ref>
۲۱٬۱۴۹

ویرایش