۲۱٬۱۴۹
ویرایش
تعلیقة علی وسیلة‌النجاة: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Shams صفحهٔ تعلیقة علی وسیلة النجاة را به تعلیقة علی وسیلة‌النجاة منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر = وسیله النجاه.jpg | | تصویر = وسیله النجاه.jpg | ||
| نام عنوان = تعلیقة علی | | نام عنوان = تعلیقة علی وسیلة‌النجاة | ||
| نام‌های دیگر = | | نام‌های دیگر = | ||
| نام‌کتاب‌به‌فارسی = | | نام‌کتاب‌به‌فارسی = | ||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
| تاریخ نگارش = ۱۳۶۵–۱۳۷۲ق | | تاریخ نگارش = ۱۳۶۵–۱۳۷۲ق | ||
| موضوع = [[فقه]] | | موضوع = [[فقه]] | ||
| سبک = حاشیه بر [[ | | سبک = حاشیه بر [[وسیلة‌النجاة]] | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| ویراستار = | | ویراستار = | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
| مشخصات نشر = | | مشخصات نشر = | ||
}} | }} | ||
'''تعلیقة علی | '''تعلیقة علی وسیلة‌النجاة'''، حواشی [[امام‌خمینی]] بر کتاب [[وسیلة‌النجاة]]؛ عربی. | ||
در میان تألیفات [[فقه]] فتوایی | در میان تألیفات [[فقه]] فتوایی وسیلة‌النجاة تألیف [[سیدابوالحسن اصفهانی]] به دلیل دربرداشتن فروع فراوان فقهی و طرح مسائل مبتلابه، در کانون توجه اهل فن قرار گرفته است. | ||
تعلیقه امام‌خمینی بر این رساله، نخستین حاشیه و اثر فتوایی ایشان بوده که نگارش آن از سال ۱۳۶۵ق آغاز شده و در سال ۱۳۷۲ق به پایان رسیده است. ایشان بر بیشتر مسائل | تعلیقه امام‌خمینی بر این رساله، نخستین حاشیه و اثر فتوایی ایشان بوده که نگارش آن از سال ۱۳۶۵ق آغاز شده و در سال ۱۳۷۲ق به پایان رسیده است. ایشان بر بیشتر مسائل وسیلة‌النجاة، تعلیقه نوشته و. تعداد کل تعلیقه‌ها بیش از ۳۳۰۰ است. | ||
این تعلیقه نخستین‌بار در سال ۱۳۸۲ق با عنوان تعلیقة الحاج‌آقا روح‌الله الموسوی الخمینی علی کتاب | این تعلیقه نخستین‌بار در سال ۱۳۸۲ق با عنوان تعلیقة الحاج‌آقا روح‌الله الموسوی الخمینی علی کتاب وسیلة‌النجاة و در چاپخانه علمیه قم چاپ شده است. | ||
متن کامل | متن کامل وسیلة‌النجاة همراه با تعلیقات امام‌خمینی با عنوان وسیلة‌النجاة مع تعالیق الامام‌الخمینی توسط [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] منتشر شده است. این کتاب در جلد ۲۶ و ۲۷ «[[موسوعة الامام‌الخمینی]]» در سال ۱۳۹۲به‌چاپ رسیده‌است. | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
تعلیقه‌نویسی بر متون [[فقه فتوایی]]، در میان فقیهان سنّتی رایج است، که به جای تألیف مستقل، نظرهای خویش را بر متون فقهی گذشتگان به صورت تعلیقه مطرح می‌کنند. در میان تألیفات فقه فتوایی، دو اثر بیش از سایر آثار در دوران اخیر مورد اقبال فقیهان و صاحبان فتوا قرار گرفته، بر آنها حواشی پرشماری نوشته شده است: [[العروة الوثقی]] تألیف [[سیدمحمدکاظم یزدی طباطبایی]] (۱۲۴۷–۱۳۳۷ق) و | تعلیقه‌نویسی بر متون [[فقه فتوایی]]، در میان فقیهان سنّتی رایج است، که به جای تألیف مستقل، نظرهای خویش را بر متون فقهی گذشتگان به صورت تعلیقه مطرح می‌کنند. در میان تألیفات فقه فتوایی، دو اثر بیش از سایر آثار در دوران اخیر مورد اقبال فقیهان و صاحبان فتوا قرار گرفته، بر آنها حواشی پرشماری نوشته شده است: [[العروة الوثقی]] تألیف [[سیدمحمدکاظم یزدی طباطبایی]] (۱۲۴۷–۱۳۳۷ق) و وسیلة‌النجاة تألیف [[سیدابوالحسن اصفهانی]] (۱۲۸۴–۱۳۶۵ق). این دو اثر به دلیل دربرداشتن فروع فراوان فقهی و طرح مسائل مبتلابه، در کانون توجه اهل فن قرار گرفته است. مباحث العروة الوثقی از کتاب الطهاره تا کتاب الوصیه و مباحث وسیلة‌النجاة تا کتاب الارث است. برخی، وسیلة‌النجاة را از جهت کثرت ابواب فقهی-نه کثرت فروع-بر العروة الوثقی برتری می‌دهند؛ زیرا بسیاری از ابواب [[فقه]] مانند مکاسب، [[طلاق]] و [[نذر]] در العروة الوثقی نیامده است.<ref>استادی، تألیفات و آثار حضرت امام‌خمینی، ۲۶۷</ref> | ||
{{سخ}} | {{سخ}} | ||
وسیلة‌النجاة، رساله عملیه است که برای نخستین بار در سال ۱۳۴۱ق به چاپ رسیده است. این رساله به فارسی نیز برگردان و با نام «صراط النجاة» منتشر شده است.<ref>آقابزرگ، الذریعه، ۲۵/۸۵</ref> این اثر در اصل، حاشیه بر رساله فقهی-فتوایی ذخیرة الصالحین اثر سیدمحمدکاظم یزدی است. اصفهانی ویژگی‌های رساله صاحب عروه را، یادآور شده است و بر آن حاشیه زده تا مورد مراجعه افراد باشد. وی سپس با درج حواشی در متن و بازنگری مکرر آن و افزودن فروعات و مسائل مبتلابه، آن را رساله‌ای جامع دانسته، وسیلة‌النجاة نامیده است.<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه وسیلة‌النجاة، ۸</ref> | |||
== نگارش == | == نگارش == | ||
تعلیقه امام‌خمینی بر این رساله، نخستین حاشیه و اثر فتوایی ایشان بوده که نگارش آن از سال ۱۳۶۵ق آغاز شده و در سال ۱۳۷۲ق به پایان رسیده است.<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه | تعلیقه امام‌خمینی بر این رساله، نخستین حاشیه و اثر فتوایی ایشان بوده که نگارش آن از سال ۱۳۶۵ق آغاز شده و در سال ۱۳۷۲ق به پایان رسیده است.<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه وسیلة‌النجاة، ۷</ref> [[رساله نجاة العباد|کتاب نجاة العباد]]، که نخستین رساله عملیه فارسی امام‌خمینی است و در آغاز [[مرجعیت امام‌خمینی|مرجعیت]] ایشان منتشر شده، در بیشتر موارد، ترجمه همین اثر است<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه رساله نجاة العباد، ۵</ref> {{ببینید|متن=ببینید| رساله نجاة العباد}}. ایشان پیرو تعلیقه بر وسیلة‌النجاة و بر پایه آن بر کتاب العروة الوثقی نیز تعلیقه نوشته است {{ببینید|متن=ببینید| التعلیقة علی العروة الوثقی}}. همچنین وسیلة‌النجاة اساس تألیف [[تحریر الوسیله]] است که در میان آثار فقهی امام‌خمینی از جایگاه برجسته‌ای برخوردار می‌باشد. تحریر الوسیله که تألیف آن در [[ترکیه]] شروع شده و در [[نجف]] به پایان رسیده است {{ببینید|متن=ببینید| تحریر الوسیله}}، در اصل فراهم‌آمده از حاشیه‌های مؤلف بر وسیلة‌النجاة است که برخی آن را مفصل‌ترین حاشیه بر این اثر دانسته‌اند.<ref>احمدی فقیه، سیری در آثار و تألیفات، ۳۴؛ حوزه، مجله، ۴۱۳–۴۱۴</ref> | ||
== تعداد تعلیقه‌ها == | == تعداد تعلیقه‌ها == | ||
[[امام‌خمینی]] بر بیشتر مسائل [[ | [[امام‌خمینی]] بر بیشتر مسائل [[وسیلة‌النجاة]]، تعلیقه نوشته است. تعداد کل تعلیقه‌ها بیش از ۳۳۰۰ است؛ برای مثال بر ۳۴ مسئله [[اجتهاد و تقلید]] ۲۱ مورد، بر ۲۸ مسئله مربوط به آب‌ها هجده مورد، بر ۶۴ مسئله مقدمات نماز، ۶۱ مورد، بر ۴۷ مسئله [[اجاره]]، ۳۸ مورد، بر هفده مسئله [[یمین]] دوازده مورد و بر ۲۳ مسئله [[ارث]] چهارده مورد تعلیقه نوشته است. در بعضی موارد، شمار تعلیقه‌ها، بیش از مسائل متن است؛ برای نمونه در هفتاد مسئله مبحث [[روزه]]، ۸۶ تعلیقه وجود دارد. در مواردی هم تعلیقه‌ها بسیار اندک‌اند؛ مانند واجبات وضو که بر بیست مسئله آن شش تعلیقه نوشته شده است. برخی تعلیقه‌ها، فتوای صریح، برخی [[احتیاط]] و بعضی توضیحی است. مواردی را نیز می‌توان یافت که ایشان بر خلاف اصفهانی، فتوای صریح داده است؛ مانند شرایط [[مرجعیت]]،<ref>امام‌خمینی، وسیلة‌النجاة، ۹–۱۰</ref> اثبات [[اجتهاد]]،<ref>امام‌خمینی، وسیلة‌النجاة، ۱۲</ref> تعریف [[عدالت (فقه)|عدالت]]،<ref>امام‌خمینی، وسیلة‌النجاة، ۱۳</ref> زوال ملکه عدالت،<ref>امام‌خمینی، وسیلة‌النجاة، ۱۳</ref> تطهیر آب متنجس با آب جاری<ref>امام‌خمینی، وسیلة‌النجاة، ۱۶</ref> و آب باران،<ref>امام‌خمینی، وسیلة‌النجاة، ۱۸</ref> حکم آب غُساله،<ref>امام‌خمینی، وسیلة‌النجاة، ۱۹</ref> حکم عصاره انگور<ref>امام‌خمینی، وسیلة‌النجاة، ۱۱۹</ref> و حکم معامله نقد و نسیه.<ref>امام‌خمینی، وسیلة‌النجاة، ۳۶۱</ref> | ||
== چاپ و انتشار == | == چاپ و انتشار == | ||
این تعلیقه نخستین بار در سال ۱۳۸۲ق با عنوان تعلیقة الحاج‌آقا روح‌الله الموسوی الخمینی علی کتاب | این تعلیقه نخستین بار در سال ۱۳۸۲ق با عنوان تعلیقة الحاج‌آقا روح‌الله الموسوی الخمینی علی کتاب وسیلة‌النجاة و در ۲۲۵ صفحه در چاپخانه علمیه قم چاپ شده است.<ref>حوزه، مجله، ۴۱۴</ref> در این چاپ، تنها عباراتی از وسیلة‌النجاة که دارای تعلیقه بوده، آمده است و در کنار آن، تعلیقه‌های ایشان به صورت جدول، تنظیم شده است. در صفحه اول کتاب نیز [[دستخط امام‌خمینی|دستخط و مهر امام‌خمینی]] موجود است. پس از آن، نشر آیین مهر متن کامل وسیلة‌النجاة را همراه با تعلیقات امام‌خمینی و [[سیدمحمود شاهرودی]] با عنوان وسیلة‌النجاة مع تعلیقتین للآیتین الأعلمین در [[قم]] منتشر ساخته است. سپس متن کامل وسیلة‌النجاة همراه با تعلیقات امام‌خمینی با تصحیح کامل با عنوان وسیلة‌النجاة مع تعالیق الامام‌الخمینی به مناسبت یکصدمین سالگرد تولد [[امام‌خمینی]]، توسط [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] منتشر شده است.<ref>انصاری، حدیث بیداری، ۲۳۳</ref> این کتاب در جلد ۲۶ و ۲۷ «[[موسوعة الامام‌الخمینی]]» همراه با آخرین تحقیقات در سال ۱۳۹۲ش/ ۱۴۳۴ق به چاپ رسیده است. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
* احمدی فقیه یزدی، محمدحسن، سیری در آثار و تألیفات حضرت آیت‌الله العظمی امام‌خمینی، تهران، مدرس، چاپ اول، ۱۳۶۸ش. | * احمدی فقیه یزدی، محمدحسن، سیری در آثار و تألیفات حضرت آیت‌الله العظمی امام‌خمینی، تهران، مدرس، چاپ اول، ۱۳۶۸ش. | ||
* استادی، رضا، تألیفات و آثار حضرت امام‌خمینی، مجله مشکوة، شماره ۲۳–۲۴، ۱۳۶۸ش. | * استادی، رضا، تألیفات و آثار حضرت امام‌خمینی، مجله مشکوة، شماره ۲۳–۲۴، ۱۳۶۸ش. | ||
* امام‌خمینی، سیدروح‌الله، | * امام‌خمینی، سیدروح‌الله، وسیلة‌النجاة مع تعالیق الامام‌الخمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۸۰ش. | ||
* انصاری، حمید، حدیث بیداری، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ بیستم، ۱۳۸۰ش. | * انصاری، حمید، حدیث بیداری، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ بیستم، ۱۳۸۰ش. | ||
* حوزه، مجله، سیری در تألیفات فقهی و اصولی حضرت امام، شماره ۳۷–۳۸، ۱۳۶۹ش. | * حوزه، مجله، سیری در تألیفات فقهی و اصولی حضرت امام، شماره ۳۷–۳۸، ۱۳۶۹ش. | ||
* مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، مقدمه کتاب رساله نجاة العباد تألیف امام‌خمینی، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۸ش. | * مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، مقدمه کتاب رساله نجاة العباد تألیف امام‌خمینی، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۸ش. | ||
* مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، مقدمه کتاب | * مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، مقدمه کتاب وسیلة‌النجاة مع تعالیق الامام‌الخمینی تألیف امام‌خمینی، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۰ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
* علی‌جان کریمی، [https://books.khomeini.ir/books/10003/420/ « تعلیقة علی | * علی‌جان کریمی، [https://books.khomeini.ir/books/10003/420/ « تعلیقة علی وسیلة‌النجاة»]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۳، ص۴۲۰–۴۲۲. | ||
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]] | [[رده:مقاله‌های تأییدشده]] | ||
[[رده:مقاله‌های دارای تصویر]] | [[رده:مقاله‌های دارای تصویر]] | ||