پرش به محتوا

خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح ارقام
(اصلاح ارقام)
خط ۱: خط ۱:
'''خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور،''' کتابی به کوشش فرامرز شعاع‌حسینی و رحیم روح‌بخش که به بررسی خاطرات اسماعیل فردوسی‌پور درباره امام‌خمینی و انقلاب اسلامی ایران پرداخته است.
'''خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور،''' کتابی به کوشش [[فرامرز شعاع‌حسینی]] و [[رحیم روح‌بخش]] که به بررسی خاطرات [[اسماعیل فردوسی‌پور]] درباره [[امام‌خمینی]] و [[انقلاب اسلامی ایران]] پرداخته است.
==گردآورندگان==
==گردآورندگان==
فرامرز شعاع‌حسینی پژوهشگر تاریخ معاصر، نویسنده و گرد آورنده آثار دیگری از امام‌خمینی و انقلاب اسلامی می‌باشد که «دهه پنجاه»، «دیدار در نوفل لوشاتو: خاطرات سیاسی – اجتماعی ابوالفضل توکلی بینا» و گزیده‌ای از آثار و سیره امام‌خمینی: نگاهی به آینده»، از جمله آن می‌باشد. رحیم روح‌بخش (۱۳۴۵) پژوهشگر مطالعات اسنادی و تاریخ شفاهی نیز گردآوری و تنظیم آثاری چون: «بررسی تعامل تشکل‌های سیاسی- مذهبی دهه چهل با نهضت روحانیت» و امام‌خمینی و دانشگاه اسلامی در دوره‌ی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی» را در کارنامه خود دارد (484086https://www.magiran.com/author/profile/).
فرامرز شعاع‌حسینی پژوهشگر تاریخ معاصر، نویسنده و گردآورنده آثاری از امام‌خمینی و انقلاب اسلامی است که «[[دهه پنجاه (کتاب)|دهه پنجاه]]»، «[[دیدار در نوفل لوشاتو (کتاب)|دیدار در نوفل لوشاتو]]: خاطرات سیاسی – اجتماعی ابوالفضل توکلی‌بینا» و [[گزیده‌ای از آثار و سیره امام‌خمینی (کتاب)|گزیده‌ای از آثار و سیره امام‌خمینی: نگاهی به آینده]]»، از جمله آنهاست.  
 
رحیم روح‌بخش (زاده ۱۳۴۵ش) پژوهشگر مطالعات اسنادی و تاریخ شفاهی نیز گردآوری و تنظیم آثاری چون: «بررسی تعامل تشکل‌های سیاسی- مذهبی دهه چهل با نهضت روحانیت» و [[امام‌خمینی و دانشگاه اسلامی در دوره‌ قبل از پیروزی انقلاب (کتاب) اسلامی|امام‌خمینی و دانشگاه اسلامی در دوره‌ قبل از پیروزی انقلاب اسلامی]] را در کارنامه خود دارد.<ref>[https://www.magiran.com/author/profile/484086 «رحیم روح‌بخش الله‌آباد»]، مگیران.</ref>
==اهمیت کتاب==
==اهمیت کتاب==
اهمیت کتاب خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور، به‌دلیل دامنۀ خاطرات دست‌اول فردوسی‌پور از هر سه دورۀ ایران، عراق و فرانسه است؛ و هم این‌که داده‌های با ارزشی از کنشگری‌های روحانیون مبارزه در دوره‌های تاریخی دهۀ چهل و پنجاه را به خواننده می‌دهد. همچنین خاطرات و تاریخچۀ نخستین سال‌های شکل‌گیری انقلاب اسلامی در آغاز دهه چهل شهر مشهد را به خوبی بیان کرده است. دیگر نقطۀ قوّت خاطرات ایشان در این است که در دوره‌های مختلف از نزدیک با امام‌خمینی ارتباط داشته و شاهد و ناظر مستقیم مسائل و رویدادهای تاریخ انقلاب اسلامی بوده است.
اهمیت کتاب خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور، به‌دلیل دامنۀ خاطرات دست‌اول فردوسی‌پور از هر سه دورۀ ایران، عراق و فرانسه است؛ و هم این‌که داده‌های با ارزشی از کنشگری‌های روحانیون مبارزه در دوره‌های تاریخی دهۀ چهل و پنجاه را به خواننده می‌دهد. همچنین خاطرات و تاریخچۀ نخستین سال‌های شکل‌گیری انقلاب اسلامی در آغاز دهه چهل شهر مشهد را به خوبی بیان کرده است. دیگر نقطۀ قوّت خاطرات ایشان در این است که در دوره‌های مختلف از نزدیک با امام‌خمینی ارتباط داشته و شاهد و ناظر مستقیم مسائل و رویدادهای تاریخ انقلاب اسلامی بوده است.
ساختار مناسب، همراه با چندین فهرست، اسناد و تصاویر، از امتیازات این کتاب است.
ساختار مناسب، همراه با چندین فهرست، اسناد و تصاویر، از امتیازات این کتاب است.


==ساختار==
==ساختار==
کتاب «خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور» (شعاع‌حسینی و روحبخش، خاطرات... اسماعیل فردوسی‌پور) پس از فهرست و پیش‌درآمد، در سه فصل نوشته‌ها و خاطرات را دسته‌بندی و نمایانده است.
کتاب «خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور»، در سه فصل نوشته‌ها و خاطرات را دسته‌بندی و نمایانده است.
فصل نخست، «در ایران» که به زندگی او و رخ‌دادهای آغاز نهضت روحانیت در مشهد و خاطرات سال‌های اول دهۀ چهل، آشنایی با امام‌خمینی، واکنش و واکنش روحانیت و مردم مشهد نسبت به قیام ۱۵ خرداد و تبعید امام‌خمینی تا ورودش به نجف پرداخته است (همان، ص ۳ تا ۱۰۵).
 
فصل دوم، «در عراق» که ویژۀ خاطرات سال‌های اقامت در نجف است. نخست به علل و چگونگی مهاجرت به نجف اشاره (همان، ص ۱۰۷)، سپس چگونگی قرارگرفتن کنار امام‌خمینی و هسته مرکزی روحانیون مبارز خارج کشور را بیان کرده است (همان، ۱۱۷). همچنین در فصل دوم به جریانات، حوادث و خاطرات تلخ و شیرین خود از ۱۱ سال حضور در نجف، و سرانجام چگونگی پیوستن ابراهیم یزدی و تصمیم‌گیری درباره رفتن به پاریس و خروج از عراق پرداخته است (همان، ص ۱۰۶ تا ۲۲۸).
* فصل نخست، «در ایران» که به زندگی او و رخ‌دادهای آغاز نهضت روحانیت در مشهد و خاطرات سال‌های اول دهۀ چهل، آشنایی با امام‌خمینی، واکنش و واکنش روحانیت و مردم مشهد نسبت به [[قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲|قیام ۱۵ خرداد]] و [[تبعید امام‌خمینی]] تا ورودش به نجف پرداخته است.<ref>شعاع‌حسینی و روح‌بخش، خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور، ص۳ تا ۱۰۵.</ref>
فصل سوم «در فرانسه»، دربرگیرندۀ روایت خاطرات و وقایع عزیمت و حضور امام‌خمینی در فرانسه است. فردوسی‌پور که در هجرت امام‌خمینی به فرانسه و بازگشت ایشان به ایران همراه او بوده است، به خاطرات خوبی از فرودگاه «اورلی» پاریس، هنگام ورود امام‌خمینی، تا خروج ایشان از فرانسه اشاره کرده است (همان، ص ۲۳۳ تا ۲۷۰).
* فصل دوم، «در عراق» که ویژۀ خاطرات سال‌های اقامت در نجف است. نخست به علل و چگونگی مهاجرت به نجف اشاره (همان، ص ۱۰۷)، سپس چگونگی قرارگرفتن کنار امام‌خمینی و هسته مرکزی روحانیون مبارز خارج کشور را بیان کرده است<ref>.شعاع‌حسینی و روح‌بخش، خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور، ص۱۱۷.</ref> همچنین در فصل دوم به جریانات، حوادث و خاطرات تلخ و شیرین خود از ۱۱ سال حضور در نجف، و سرانجام چگونگی پیوستن ابراهیم یزدی و تصمیم‌گیری درباره رفتن به پاریس و خروج از عراق پرداخته است.<ref>شعاع‌حسینی و روح‌بخش، خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور، ص ۱۰۶ تا ۲۲۸.</ref>
پایان‌بخش این کتاب، نمایه اشخاص، اماکن، گروه‌ها و احزاب و کتب و نشریات (همان، ص ۲۷۱ تا ۲۹۲)، اسناد (همان، ص ۲۹۵ تا ۳۳۹تصاویر (همان، ص ۳۴۰ تا ۲۶۹) است.
* فصل سوم «در فرانسه»، دربرگیرندۀ روایت خاطرات و وقایع عزیمت و حضور امام‌خمینی در فرانسه است. فردوسی‌پور که در هجرت امام‌خمینی به فرانسه و بازگشت ایشان به ایران همراه او بوده است، به خاطرات خوبی از فرودگاه «اورلی» پاریس، هنگام ورود امام‌خمینی، تا خروج ایشان از فرانسه اشاره کرده است.<ref>شعاع‌حسینی و روح‌بخش، خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور، ص ۲۳۳ تا ۲۷۰.</ref>
 
پایان‌بخش این کتاب، نمایه اشخاص، اماکن، گروه‌ها و احزاب و کتب و نشریات،<ref>شعاع‌حسینی و روح‌بخش، خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور، ص۲۷۱ تا ۲۹۲.</ref> اسناد،<ref>شعاع‌حسینی و روح‌بخش، خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور، ص۲۹۵ تا ۳۳۹.</ref> تصاویر<ref>شعاع‌حسینی و روح‌بخش، خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور، ص۳۴۰ تا ۲۶۹.</ref> است.
==وضعیت نشر==
==وضعیت نشر==
کتاب خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور، سال ۱۳۸۷ش در ۳۶۹ صفحه به‌وسیله فرامرز شعاع حسینی و رحیم روح بخش تدوین گردیده و در تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج (وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی) با ۳۰۰۰ نسخه به چاپ رسیده است.
کتاب خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور، سال ۱۳۸۷ش در ۳۶۹ صفحه به‌وسیله فرامرز شعاع‌حسینی و رحیم روح‌بخش تدوین گردیده است. این کتاب توسط [[مؤسسه چاپ و نشر عروج]] وابسته به [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] با ۳۰۰۰ نسخه در تهران به چاپ رسیده است.
==خاطرات خودنوشت==
خاطرات خودنوشت حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور نیز در سال ۱۳۷۲ش با عنوان «همگام با خورشید؛ از ایران تا ایران، خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور»، در ۵۵۳ صفحه<ref>فردوسی‌پور، اسماعیل، همگام با خورشید.</ref> منتشر شده بود اما بسیاری از محتوای آن به علت همپوشانی، در خاطرات شفاهی ادغام شده است به گونه‌ای که ۸۰ درصد هر دو کتاب همپوشانی دارند.
==کاستی‌ها==
نپرداختن به خاطرات پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] از کاستی‌های کتاب خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور و کتاب [[همگام با خورشید (کتاب)|همگام با خورشید]] است. نداشتن منابع و پاورقی که به توضیح برخی نکات تاریخی پرداخته باشد، از دیگر کاستی‌های هر دو کتاب است.


خاطرات خودنوشت حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور در سال ۱۳۷۲ نیز با عنوان «همگام با خورشید؛ از ایران تا ایران، خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور»، در ۵۵۳ صفحه (فردوسی‌پور، اسماعیل، همگام با خورشید...، ۱۳۷۲) منتشر شده بود اما بسیاری از محتوای آن به علت همپوشانی، در خاطرات شفاهی ادغام شده است به گونه‌ای که اینک  ۸۰ درصد هر دو کتاب همپوشانی دارند.
همچنین اشاره نکردن به تاریخ دقیق برخی حوادث و خاطرات، همانند تاریخ هجرت [[اسماعیل فردوسی‌پور|فردوسی‌پور]] به عراق و تاریخ و چگونگی خروج از پاریس از کاستی‌های کتاب خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور است.
==کاستی‌ها==
نخستین کاستی این کتاب و دیگر کتاب در این باره (همگام با خورشید)، نپرداختن به خاطرات پس از پیروزی انقلاب اسلامی است. نداشتن منابع و پاورقی که به توضیح برخی نکات تاریخی پرداخته باشد، از دیگر کاستی‌های هر دو کتاب است.
همچنین بی‌دقتی و اشاره نکردن به تاریخ دقیق برخی حوادث و خاطرات، همانند تاریخ هجرت فردوسی‌پور به عراق، یا تاریخ و چگونگی خروج از پاریس و... از کاستی‌های این کتاب (خاطرات ۱۳۷۸) است.
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* شعاع‌حسینی و روحبخش، خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور، تهران، چاپ و نشر عروج؛ موسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، اول، ۱۳۷۸ش.
* شعاع‌حسینی و روح‌بخش، خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور، تهران، چاپ و نشر عروج؛ موسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، اول، ۱۳۷۸ش.
* فردوسی‌پور، اسماعیل، همگام با خورشید...، مشهد، فردوس، مجتمع فرهنگی اجتماعی امام‌خمینی، ۱۳۷۲ش.
* فردوسی‌پور، اسماعیل، همگام با خورشید...، مشهد، فردوس، مجتمع فرهنگی اجتماعی امام‌خمینی، ۱۳۷۲ش.
* (484086https://www.magiran.com/author/profile/
*[https://www.magiran.com/author/profile/484086 «رحیم روح‌بخش الله‌آباد»]، مگیران، تاریخ بازدید: ۹ اسفند ۱۴۰۲ش.
{{پایان}}
{{پایان}}


[[رده:پروژه کتاب‌]]
[[رده:پروژه کتاب‌]]
۱۶٬۳۰۹

ویرایش