پرش به محتوا

صادر نخستین از منظر امام‌خمینی و عرفا (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۵: خط ۳۵:
اهمیت موضوع از حیث بیان کیفیت کثرات و پیوند با مبدأ هستی می‌باشد<ref> رمضانی، صادر نخستین از منظر امام‌خمینی و عرفا، ص۳-۴.</ref> کتاب صادر نخستین از منظر امام‌خمینی و عرفا به مسئله «صادر نخستین» از منظر [[حکما|فلاسفه]] و [[عرفا]] با تکیه بر آراء فلسفی امام‌خمینی پرداخته است. مسئله صادر نخستین، مسئله‌ای که در تکاپوی شناخت، نخستین موجودی است که بدون واسطه از مبدأ هستی صادر شده است. [[امام‌خمینی]] با دو رویکرد مهم فلسفی و عرفانی در تقریر این مطلب پرداخته است. ایشان در ابتدا به تقریر بحث نظام مشائی در مورد صادر نخستین می‌پردازد و بدون تاکید بر نظام ثنایی، معتقد است برخی فلاسفه مشاء اعتبارات و جهاد تکثر در [[عقل اول]] را دو چیز دانسته‌اند: یکی جهت وجودی و دیگری جهت نقص که از جهت اول عقل ثانی و از جهت دوم فلک اول موجود می‌شود؛<ref>امام‌خمینی، تقریرات فلسفه، ج۲، ص۳۷۷.</ref> البته این نظر نهایی امام نیست بلکه نظر نهایی ایشان رویکرد عرفانی است. ایشان بسیار سریع و آشکار در بحث نظام فیض از تئوری جهان‌شناختی مشایی و اشراقی به صورت کامل فاصله می‌گیرد و تمایلات عرفانی خود را به منصه ظهور می‌رساند. بنابراین امام‌خمینی با توجه به [[اصالت وجود]] و [[تشکیک در وجود|تشکیک مراتب وجود]]، صادر نخستین در نظام فلسفی را عقل اول می‌داند؛<ref>امام‌خمینی، تقریرات فلسفه، ج۲، ص۳۵۶.</ref> امّا در نگاه عرفانی صادر نخستین را وجود منبسط و [[نفس رحمانی]] می‌داند <ref>امام‌خمینی، تقریرات فلسفه، ج۱، ص۳۳۹-۳۴۰.</ref> امام‌خمینی میان آراء فلسفه و مشهودات عارفان درباره مصداق صادر نخستین جمع کرده است.
اهمیت موضوع از حیث بیان کیفیت کثرات و پیوند با مبدأ هستی می‌باشد<ref> رمضانی، صادر نخستین از منظر امام‌خمینی و عرفا، ص۳-۴.</ref> کتاب صادر نخستین از منظر امام‌خمینی و عرفا به مسئله «صادر نخستین» از منظر [[حکما|فلاسفه]] و [[عرفا]] با تکیه بر آراء فلسفی امام‌خمینی پرداخته است. مسئله صادر نخستین، مسئله‌ای که در تکاپوی شناخت، نخستین موجودی است که بدون واسطه از مبدأ هستی صادر شده است. [[امام‌خمینی]] با دو رویکرد مهم فلسفی و عرفانی در تقریر این مطلب پرداخته است. ایشان در ابتدا به تقریر بحث نظام مشائی در مورد صادر نخستین می‌پردازد و بدون تاکید بر نظام ثنایی، معتقد است برخی فلاسفه مشاء اعتبارات و جهاد تکثر در [[عقل اول]] را دو چیز دانسته‌اند: یکی جهت وجودی و دیگری جهت نقص که از جهت اول عقل ثانی و از جهت دوم فلک اول موجود می‌شود؛<ref>امام‌خمینی، تقریرات فلسفه، ج۲، ص۳۷۷.</ref> البته این نظر نهایی امام نیست بلکه نظر نهایی ایشان رویکرد عرفانی است. ایشان بسیار سریع و آشکار در بحث نظام فیض از تئوری جهان‌شناختی مشایی و اشراقی به صورت کامل فاصله می‌گیرد و تمایلات عرفانی خود را به منصه ظهور می‌رساند. بنابراین امام‌خمینی با توجه به [[اصالت وجود]] و [[تشکیک در وجود|تشکیک مراتب وجود]]، صادر نخستین در نظام فلسفی را عقل اول می‌داند؛<ref>امام‌خمینی، تقریرات فلسفه، ج۲، ص۳۵۶.</ref> امّا در نگاه عرفانی صادر نخستین را وجود منبسط و [[نفس رحمانی]] می‌داند <ref>امام‌خمینی، تقریرات فلسفه، ج۱، ص۳۳۹-۳۴۰.</ref> امام‌خمینی میان آراء فلسفه و مشهودات عارفان درباره مصداق صادر نخستین جمع کرده است.


در این کتاب با اشاره به مبانی و اصول فلسفی امام‌خمینی در صادر نخستین، آمده که ایشان بر این باور است که فلاسفه بر اساس اعتقاد به مراتب وجود و تشکیک در وجود بحث از کثرات را مطرح می‌کنند؛ زیرا صدور در فضای اعتقاد به اندیشه سبب و مسبب و علت و معلول است و از آنجا که حکما و فلاسفه حکم نظر به کثرت و تعینات، ترتیب علل و معالیل و چینش فلسفی عوالم دارند، بحث صادر اول را نیز از این منظر بررسی کرده‌اند و مصداق آن را عقل اول می‌دانند؛ امّا عرفا از آنجا که نظر به وحدت وجود دارند و با دید وحدت‌بین به عالم نگاه می‌کنند و کثرات را نمی‌بینند، لذا به تعینات عوالم نظر ندارند و از این جهت صادر اول را فیض منبسط حق تعالی می‌دانند.<ref>امام‌خمینی، مصباح الهدایه، ص۶۵-۶۶.</ref>
در این کتاب با اشاره به مبانی و اصول فلسفی امام‌خمینی در صادر نخستین، آمده که ایشان بر این باور است که فلاسفه بر اساس اعتقاد به مراتب وجود و [[تشکیک در وجود]] بحث از کثرات را مطرح می‌کنند؛ زیرا صدور در فضای اعتقاد به اندیشه سبب و مسبب و [[علیت|علت و معلول]] است و از آنجا که [[حکما]] و فلاسفه حکم نظر به کثرت و تعینات، ترتیب علل و معالیل و چینش فلسفی عوالم دارند، بحث صادر اول را نیز از این منظر بررسی کرده‌اند و مصداق آن را عقل اول می‌دانند؛ امّا [[عرفا]] از آنجا که نظر به [[وحدت وجود]] دارند و با دید وحدت‌بین به عالم نگاه می‌کنند و کثرات را نمی‌بینند، لذا به تعینات عوالم نظر ندارند و از این جهت صادر اول را فیض منبسط حق تعالی می‌دانند.<ref>امام‌خمینی، مصباح الهدایه، ص۶۵-۶۶.</ref>


این کتاب در یک مقدمه و در چهار بخش سامان یافته است:
== ساختار ==
کتاب صادر نخستین از منظر امام‌خمینی و عرفا، در یک مقدمه و در چهار بخش سامان یافته است:


بخش اول؛ کلیات مطالب مطرح می‌باشد که در دو فصل به موضوع فلسفه، روش فلسفی امام‌خمینی و حیات فلسفی امام پرداخته است.
بخش اول؛ کلیات مطالب مطرح می‌باشد که در دو فصل به موضوع فلسفه، روش فلسفی امام‌خمینی و حیات فلسفی امام پرداخته است.
۲۱٬۲۱۷

ویرایش