پرش به محتوا

اندیشه فلسفی امام‌خمینی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:


== محتوا  ==
== محتوا  ==
اندیشه فلسفی امام‌خمینی به بررسی اندیشه‌های فلسفی امام‌خمینی پرداخته است. نکته مهم این‌که پژوهش حاضر به عنوان متنی برای درس «اندیشه‌های فلسفی امام‌خمینی» تنظیم شده است. با توجه به آثار و شیوه تدریس فلسفی امام آشکارا برمی‌آید که همواره فلسفه را به عنوان ابزار و راهی برای رسیدن به عرفان می‌داند.
اندیشه فلسفی امام‌خمینی به بررسی اندیشه‌های فلسفی امام‌خمینی پرداخته است. نکته مهم این‌که این کتاب به عنوان متنی برای درس «اندیشه‌های فلسفی امام‌خمینی» تنظیم شده است. با توجه به آثار و شیوه تدریس فلسفی امام آشکارا برمی‌آید که همواره [[فلسفه]] را به عنوان ابزار و راهی برای رسیدن به [[عرفان]] می‌داند.


* ایشان در موارد گوناگونی از فلسفه دفاع نموده است؛ مانند پیامبر(ص) که به عنوان منشور روحانیت نام گرفت یا در نامه‌ای که به گورباچف می‌نویسد، سراسر دفاع از فلسفه اسلامی است. در ادامه نویسنده نگاه امام را درباره مکاتب معروف فلسفی مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهد. امام‌خمینی در برخی آثار خود به مکتب مشاء توجه داشته و بر جایگاه و اهمیت آن تاکید دارد به گونه‌ای که در نامه خود به گورباچف درباره قانون علیت و معلولیت سخن به میان آورده و او را به مطالعه مکتب مشاء و آثار ابن سینا دعوت کرده است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۲۱، ص۲۲۳-۲۲۴.</ref>
* ایشان در موارد گوناگونی از فلسفه دفاع نموده است؛ مانند [[پیامبر اکرم(ص)|پیامبر(ص)]] که به عنوان [[منشور روحانیت]] نام گرفت یا در [[نامه امام‌خمینی به میخائیل گورباچف‌|نامه‌ای که به گورباچف]] می‌نویسد، سراسر دفاع از فلسفه اسلامی است. در ادامه نویسنده نگاه امام را درباره مکاتب معروف فلسفی مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهد. امام‌خمینی در برخی آثار خود به مکتب مشاء توجه داشته و بر جایگاه و اهمیت آن تاکید دارد به گونه‌ای که در نامه خود به گورباچف درباره [[علیت|قانون علیت و معلولیت]] سخن به میان آورده و او را به مطالعه مکتب مشاء و آثار [[ابن‌سینا]] دعوت کرده است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۲۱، ص۲۲۳-۲۲۴.</ref>
* ایشان به فلسفه اشراق کاملاً توجه داشته و در مواردی از اصطلاحات مکتب اشراق بهره برده است.<ref>امام‌خمینی، شرح دعای سحر، ص۳۱.</ref> امام‌خمینی پیرو مکتب حکمت متعالیه است و بر این باور است که راه حل فهم آیات الهی، آشنایی با حکمت متعالیه است <ref>امام‌خمینی، چهل حدیث، ص۵۸۶.</ref> در این کتاب حاضر به برخی مبانی و ابتکارات فلسفی امام‌خمینی اشاره شده است؛ از جمله:
* ایشان به [[فلسفه اشراق]] کاملاً توجه داشته و در مواردی از اصطلاحات مکتب اشراق بهره برده است.<ref>امام‌خمینی، شرح دعای سحر، ص۳۱.</ref> امام‌خمینی پیرو مکتب حکمت متعالیه است و بر این باور است که راه‌حل فهم آیات الهی، آشنایی با [[حکمت متعالیه]] است <ref>امام‌خمینی، چهل حدیث، ص۵۸۶.</ref> در این کتاب حاضر به برخی مبانی و ابتکارات فلسفی امام‌خمینی اشاره شده است؛ از جمله:
* حدوث زمانی مجردات؛ در آثار امام‌خمینی به صورت گسترده به بحث از حدوث قدم پرداخته شده، ایشان با بیان ویژه‌ای در صدد اثبات حدود زمانی حتی برای مجردات است؛ در حالی که زمان به معنای معروف و رایج فلسفی در مجردات راه ندارد ولی امام در آثار خود با تکیه بر بسط و قبض اسماء الهی به اثبات آن پرداخته است.<ref>امام‌خمینی، تقریرات فلسفه، ج۱، ص۱۰۷-۱۲۰.</ref>
* حدوث زمانی مجردات؛ در آثار امام‌خمینی به صورت گسترده به بحث از [[حدوث و قدم]] پرداخته شده، ایشان با بیان ویژه‌ای در صدد اثبات حدود زمانی حتی برای مجردات است؛ در حالی که زمان به معنای معروف و رایج فلسفی در مجردات راه ندارد ولی امام در آثار خود با تکیه بر بسط و قبض اسماء الهی به اثبات آن پرداخته است.<ref>امام‌خمینی، تقریرات فلسفه، ج۱، ص۱۰۷-۱۲۰.</ref>
* وهم کل: در آثار امام‌خمینی سخن از وهم کل به میان آمده که دارای تجرد برزخی ظلمانی و سرچشمه گمراهی و دوری از حق است. این اصطلاح در سخنان فلاسفه پیشین سابقه ندارد بلکه از ابتکارات امام‌خمینی است.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ص۲۳۰.</ref>
* وهم کل: در آثار امام‌خمینی سخن از وهم کل به میان آمده که دارای تجرد برزخی ظلمانی و سرچشمه گمراهی و دوری از حق است. این اصطلاح در سخنان [[حکما|فلاسفه]] پیشین سابقه ندارد بلکه از ابتکارات امام‌خمینی است.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ص۲۳۰.</ref>
* برهان فطرت: یکی از براهنی که در فلسفه امام مورد توجه است، برهان فطرت است؛ امام این برهان را در مسائل گوناگونی توسعه داده و آن را در مسائلی چون اثبات ذات و صفات، نبوت و معاد راه‌گشا می‌داند.<ref>امام‌خمینی، شرح چهل حدیث، ص۱۸۱-۱۸۷؛ شرح جنود عقل و جهل، ص۹۸.</ref>
* برهان فطرت: یکی از براهنی که در فلسفه امام مورد توجه است، [[برهان فطرت]] است؛ امام این برهان را در مسائل گوناگونی توسعه داده و آن را در مسائلی چون اثبات ذات و [[اسما و صفات|صفات]]، [[نبوت]] و [[معاد]] راه‌گشا می‌داند.<ref>امام‌خمینی، شرح چهل حدیث، ص۱۸۱-۱۸۷؛ شرح جنود عقل و جهل، ص۹۸.</ref>
* برهان صدیقین
* [[برهان صدیقین]]
* عدم ارجاع سمع و بصر حق تعالی به علم
* عدم ارجاع سمع و بصر حق تعالی به علم
==ساختار==
==ساختار==
اندیشه فلسفی امام‌خمینی از یک پیشگفتار و از سه بخش تشکیل شده است.
اندیشه فلسفی امام‌خمینی از یک پیشگفتار و از سه بخش تشکیل شده است.


* بخش اول درباره تعریف فلسفه، موضوع و روش و هدف آن می‌باشد.
* بخش اول درباره تعریف [[فلسفه]]، موضوع و روش و هدف آن می‌باشد.
* بخش دوم درباره نگاه امام‌خمینی به مکاتب معروف فلسفی است که در چهار فصل سامان یافته است؛ فصل اول درباره مکتب مشاء، فصل دوم درباره مکتب اشراق و مثل معلقه و پیوند فلسفه اشراق با اخترشناسی و طبیعت، سخن به میان آمده است. فصل سوم درباره مکتب حکمت متعالیه و فصل چهارم گرایش امام‌خمینی به حکمت متعالیه است.
* بخش دوم درباره نگاه امام‌خمینی به مکاتب معروف فلسفی است که در چهار فصل سامان یافته است؛ فصل اول درباره مکتب مشاء، فصل دوم درباره مکتب اشراق و مثل معلقه و پیوند فلسفه اشراق با اخترشناسی و طبیعت، سخن به میان آمده است. فصل سوم درباره مکتب حکمت متعالیه و فصل چهارم گرایش امام‌خمینی به حکمت متعالیه است.
* بخش سوم به دیدگاه‌ها و نوآوری فلسفی امام‌خمینی پرداخته شده که در دو فصل به مباحث از الهیات و امور عامه پرداخته شده است.
* بخش سوم به دیدگاه‌ها و نوآوری فلسفی امام‌خمینی پرداخته شده که در دو فصل به مباحث از الهیات و امور عامه پرداخته شده است.


== وضعیت نشر ==
== وضعیت نشر ==
چاپ اول کتاب اندیشه فلسفی امام‌خمینی، در سال ۱۳۸۹ش توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، منتشر شده است.
چاپ اول کتاب اندیشه فلسفی امام‌خمینی، در سال ۱۳۸۹ش توسط [[مؤسسه چاپ و نشر عروج]] وابسته به [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]]، منتشر شده است.
== پانویس==
== پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
۱۵٬۹۸۸

ویرایش