کاربر:Alipour/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخهها
imported>Alipour بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Alipour بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
== معرفی و جایگاه == | == معرفی و جایگاه == | ||
کتاب شهید جاوید اثر | کتاب شهید جاوید اثر [[نعمتالله صالحی نجفآبادی]] در سال ۱۳۴۷ش منتشر شد.<ref>اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۷.</ref> صالحی نجفآبادی این کتاب را نتیجه هفت سال تحقیق خود بیان کرده است.<ref>اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۷.</ref> در این کتاب فلسفه قیام امام حسین به صورت تحقیقی تحلیلی مورد بحث قرار گرفته<ref>کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۶.</ref> و تقریری نو در حوزه فلسفه قیام عاشورا در دوره معاصر ارائه شده است.<ref>رنجبر، «نقدی بر نظریه «قیام امام حسین (ع) برای تشکیل حکومت»، ص۲۱۷.</ref><ref>اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۷.</ref> این کتاب در حوزه عاشوراپژوهی انقلابی بوجود آورد و عالمان شیعی را به بازاندیشی درباره عاشورا واداشت.<ref>صحتی سردرودی، محمد، عاشورا پژوهی با رويکردی به تحريف شناسی تاريخ امام حسين عليه السلام، قم، خادم الرضا ، ۱۳۸۵ش، ص۳۰۹.</ref> در آغاز کتاب تقریظ چند تن از علمای معاصر بر آن درج گردیده است که از جمله آنهاست: آیت الله سید ابوالفضل مجتهد زنجانی، آیت الله منتظری، آیت الله مشکینی، علامه محمدتقی جعفری و استاد احمد آرام.<ref>کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.</ref> | ||
این کتاب پس از انتشار سر و صدای زیای به پا کرد و به یکی از بحث انگیزترین و جنجالی ترین کتابهای دوره معاصر تبدیل شد.<ref>اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۶.</ref><ref>کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.</ref> و به چاپ های متعدد رسیده است<ref>کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.</ref> این کتاب اختلاف زیادی بین عالمان و محققان ایجاد کرد<ref>جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۳.</ref> و واکنش های متفاوت و متضادی را در پی داشت.<ref>اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۶.</ref> کتاب شهید جاوید در آغاز انتشار خود موجی از اعتراض و نارضایتی در محافل دینی ایجاد کرد<ref>رنجبر، محسن، «نقدی بر نظریة «قیام امام حسین (ع) برای تشکیل حکومت» در کتاب شهید جاوید»، پژوهشنامه انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی، شماره 1 (پیاپی ۵۳)، سال هجدهم، فروردین ۱۳۹۷ش، ص۲۰۳.</ref> <ref>جعفریان، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۳.</ref>. <ref>جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۱.</ref>و در به گفته نویسنده کتاب در بعضی محافل حکم تکفیر و تفسیق او را میدادند.<ref>کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۲۰.</ref>یکی از دیدگاههای اصلی کتاب طرح بحث هدف امام حسین علیه السلام از قیام عاشورا بود که آن را تشکیل حکومت عنوان کرده بود<ref>جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۱.</ref> این مسأله برای انقلابیون، نکته جالب توجهی بود و به همین دلیل به لحاظ سیاسی از این کتاب حمایت کردند؛ در حالی که رژیم ،پهلوی از دیدگاه مقابل که در نفی این نظر تلاش میکرد حمایت میکرد و در ضمن می کوشید تا این کتاب را وسیله ای برای تفرقه میان روحانیون قرار دهد<ref>کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۱۹.</ref>.<ref>کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.</ref>.<ref>جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۱ و ص۳۷۲.</ref> و پیروان امام خمینی را تضعیف کند.<ref>کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.</ref><ref>اسلامی، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، ص۹۲.</ref> | این کتاب پس از انتشار سر و صدای زیای به پا کرد و به یکی از بحث انگیزترین و جنجالی ترین کتابهای دوره معاصر تبدیل شد.<ref>اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۶.</ref><ref>کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.</ref> و به چاپ های متعدد رسیده است<ref>کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.</ref> این کتاب اختلاف زیادی بین عالمان و محققان ایجاد کرد<ref>جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۳.</ref> و واکنش های متفاوت و متضادی را در پی داشت.<ref>اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۶.</ref> کتاب شهید جاوید در آغاز انتشار خود موجی از اعتراض و نارضایتی در محافل دینی ایجاد کرد<ref>رنجبر، محسن، «نقدی بر نظریة «قیام امام حسین (ع) برای تشکیل حکومت» در کتاب شهید جاوید»، پژوهشنامه انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی، شماره 1 (پیاپی ۵۳)، سال هجدهم، فروردین ۱۳۹۷ش، ص۲۰۳.</ref> <ref>جعفریان، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۳.</ref>. <ref>جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۱.</ref>و در به گفته نویسنده کتاب در بعضی محافل حکم تکفیر و تفسیق او را میدادند.<ref>کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۲۰.</ref> | ||
یکی از دیدگاههای اصلی کتاب طرح بحث هدف امام حسین علیه السلام از قیام عاشورا بود که آن را تشکیل حکومت عنوان کرده بود<ref>جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۱.</ref> این مسأله برای انقلابیون، نکته جالب توجهی بود و به همین دلیل به لحاظ سیاسی از این کتاب حمایت کردند؛ در حالی که رژیم ،پهلوی از دیدگاه مقابل که در نفی این نظر تلاش میکرد حمایت میکرد و در ضمن می کوشید تا این کتاب را وسیله ای برای تفرقه میان روحانیون قرار دهد<ref>کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۱۹.</ref>.<ref>کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.</ref>.<ref>جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۱ و ص۳۷۲.</ref> و پیروان امام خمینی را تضعیف کند.<ref>کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.</ref><ref>اسلامی، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، ص۹۲.</ref> | |||
در اردیبهشت سال ۵۰ به دستور ساواك، بیست هزار جلد از کتاب شهید جاوید چاپ شد تا در تفرقه مؤثر باشد. همان گونه که دستور چاپ ردیه ها نیز داده میشد.<ref>جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۲.</ref> | |||
== نویسنده == | == نویسنده == | ||
| خط ۵۶: | خط ۶۰: | ||
== دیدگاه امام خمینی == | == دیدگاه امام خمینی == | ||
امام خمینی | امام خمینی در مباحث اختلافی کتاب شهید جاوید ورود نکرد و جانب هیچ یک از طرفین را نگرفت. آنچه که برای امام مذموم بود، خود این اختلافات بود که سبب تفرقه بین روحانیون و عالمان شده بود و سبب تضعیف نیروهای انقلابی و جریانهای مقابل حکومت پهلوی شده بود.<ref>جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۲.</ref>.<ref>اسلامی، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، ص۹۳.</ref> | ||
امام خمینی در نامه ای خطاب به فرزندش سید احمد نوشت: «شما در اختلافات بین طلاب و اهل منبر راجع به کتاب و هرچیز دیگر وارد نشوید.» همچنین در نامه ای خطاب به آیت الله محمد یزدی نوشت: «آنچه اخیرا مورد تأسف این جانب است اختلافاتی است که نمیدانم با چه دستی در حوزه علمیه قم و بین اهل منبر بلکه محراب پیدا شده است و همین نحو بین اهل علم تهران واهل منبر آنجا حادث شده است. امروز...بجای وحدت کلمه این نحو تفرق و توهین بعضی از بعضی و تکفیر بعضی موجب کمال تأسف است و کاشف از عدم رشد جامعه است.» از نظر امام خمینی کل این برنامه چیزی جز صرف قوای شیعیان و هدر رفتن آن نبود.<ref>اسلامی، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، ص۹۳.</ref> | |||
== ناقدان == | == ناقدان == | ||
نسخهٔ ۲۳ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۱۲:۱۱
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| عنوان | شهید جاوید |
| نویسنده | نعمتالله صالحی نجفآبادی |
| موضوع | قیام امام حسین(ع) |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۱ جلد |
| اطلاعات نشر | |
شهید جاوید کتابی از نعمتالله صالحی نجفآبادی درباره قیام امام حسین(ع) است.
معرفی و جایگاه
کتاب شهید جاوید اثر نعمتالله صالحی نجفآبادی در سال ۱۳۴۷ش منتشر شد.[۱] صالحی نجفآبادی این کتاب را نتیجه هفت سال تحقیق خود بیان کرده است.[۲] در این کتاب فلسفه قیام امام حسین به صورت تحقیقی تحلیلی مورد بحث قرار گرفته[۳] و تقریری نو در حوزه فلسفه قیام عاشورا در دوره معاصر ارائه شده است.[۴][۵] این کتاب در حوزه عاشوراپژوهی انقلابی بوجود آورد و عالمان شیعی را به بازاندیشی درباره عاشورا واداشت.[۶] در آغاز کتاب تقریظ چند تن از علمای معاصر بر آن درج گردیده است که از جمله آنهاست: آیت الله سید ابوالفضل مجتهد زنجانی، آیت الله منتظری، آیت الله مشکینی، علامه محمدتقی جعفری و استاد احمد آرام.[۷]
این کتاب پس از انتشار سر و صدای زیای به پا کرد و به یکی از بحث انگیزترین و جنجالی ترین کتابهای دوره معاصر تبدیل شد.[۸][۹] و به چاپ های متعدد رسیده است[۱۰] این کتاب اختلاف زیادی بین عالمان و محققان ایجاد کرد[۱۱] و واکنش های متفاوت و متضادی را در پی داشت.[۱۲] کتاب شهید جاوید در آغاز انتشار خود موجی از اعتراض و نارضایتی در محافل دینی ایجاد کرد[۱۳] [۱۴]. [۱۵]و در به گفته نویسنده کتاب در بعضی محافل حکم تکفیر و تفسیق او را میدادند.[۱۶]
یکی از دیدگاههای اصلی کتاب طرح بحث هدف امام حسین علیه السلام از قیام عاشورا بود که آن را تشکیل حکومت عنوان کرده بود[۱۷] این مسأله برای انقلابیون، نکته جالب توجهی بود و به همین دلیل به لحاظ سیاسی از این کتاب حمایت کردند؛ در حالی که رژیم ،پهلوی از دیدگاه مقابل که در نفی این نظر تلاش میکرد حمایت میکرد و در ضمن می کوشید تا این کتاب را وسیله ای برای تفرقه میان روحانیون قرار دهد[۱۸].[۱۹].[۲۰] و پیروان امام خمینی را تضعیف کند.[۲۱][۲۲]
در اردیبهشت سال ۵۰ به دستور ساواك، بیست هزار جلد از کتاب شهید جاوید چاپ شد تا در تفرقه مؤثر باشد. همان گونه که دستور چاپ ردیه ها نیز داده میشد.[۲۳]
نویسنده
نعمتالله صالحی نجف آبادی (۱۳۰۲–۱۳۸۵ش)، مجتهد، مترجم قرآن، نواندیش دینی و پژوهشگر در علوم دینی به ویژه تاریخ اسلام و حدیث است.[۲۴] وی از شاگردان آیتالله بروجردی، سید محمد داماد، امام خمینی، حاج رحیم ارباب و علامه طباطبایی بود.[۲۵].[۲۶] وی از امام خمینی اجازه تصدی در امور حسبیه و تصرف در وجوه شرعیه و اخذ سهمین را داشت و نیز از کسانی بود که در تحکیم مرجعیت امام نقش بسزایی داشت.[۲۷] صالحی آثار متعددی در علوم دینی دارد. ترجمه قرآن، جهاد در اسلام، غلو، قضاوت زن در فقه اسلامی همراه، حدیثهای خیالی در تفسیر مجمع البیان، ولایت فقیه حکومت صالحان، تفسیر سوره یوسف از آثار او است.[۲۸]
تشکیل حکومت، هدف قیام امام حسین(ع)
کتاب شهید جاوید فلسفه و هدف قیام امام حسین(ع) را تشکیل حکومت اسلامی دانسته است.[۲۹] [۳۰]این دیدگاه، در مقابل تفسیر غالب شیعه بود که انگیزه قیام امام حسین را شهادت طلبی میدانست.[۳۱].[۳۲] اندیشه محوری کتاب این است که امام حسین سه هدف را دنبال می کند. نخست تشکیل حکومت. دیگری و در مرحله دوم برقراری صلح. و درجه سوم شهادت.[۳۳] به گفته خود نویسنده، این کتاب موضوعی را که علمای شیعه مانند سید مرتضی و شیخ طوسی مطرح کرده اند تشریح کرده است.[۳۴][۳۵][۳۶]
بر اساس دیدگاه نویسنده، دربارة قیام عاشورا دو دیدگاه افراطی برقرار است: اول، دیدگاه اهل سنت که قیام امام(ع) را قیامی نسنجیده دانسته و بر این باورند که آن امام در محاسبات خود به خطا رفتهاست (صالحی نجفآبادی ۱۳۶۱ :۱۷۷ .(دوم، دیدگاه برخی از نویسندگان شیعه که معتقدند قیام امام) (ع تابع محاسبات رایج و عقلایی نبود، بلکه آن امام به پیروی ازفرمان غیبی دست به قیام زد. هیچیک از این دو تفسیر، به ویژه تفسیر دوم، را صاحب این نظریه نمیپذیرفت. ازاینرو، کوشید تا با نقد و بررسی و تحلیل اخبار تاریخی و خدشه واردکردن به برخی مفروضات رایج، نظریة خود را ارائه کند. او با طرح مقدماتی به این نتیجه میرسد که پس از مرگ معاویه، بستری برای تشکیل حکومت اسلامی فراهم شده بود.[۳۷] کتاب شهید جاوید شامل پنج بخش و یک خاتمه است. عنوان بخشهای آن عبارتند از: علل قیام، ماهیت قیام، مراحل قیام، هدف قیام، و نتایج و آثار.[۳۸]
علم امام
این تفسیر از علت قیام ناگزیر مسئله ای کلامی را پیش میکشید. از نظر شیعه امام دارای علمی لدنی است و از طریق این علم غیراکتسابی آینده را همچون گذشته میبیند.. در نتیجه اگر ادعا شود که امام به قصد تشکیل حکومت قیام کرد،معنای ضمنی چنین باوری آن است که ایشان نمیدانست که چه انتظاری در فرجامش است. یعنی نفی امام..ص۸۷.[۳۹]
خود وی اینکه این کتاب علم امام را منکر شده باشد رد کرده است.[۴۰]
مهم ترین آنها بحث از علم امام معصوم بود که به مناسبت آگاهی امام حسین از نهایت کارش یا عدم آگاهی از آن، مطرح گشته بود و البته به نوعی با همان برداشت سیاسی از کربلا و هدف امام حسین (ع) پیوند میخورد در واقع مؤلف خود را سر رشته دار مبارزه با غلو می دانست و مبارزه اش را با غلو در ابعاد مختلف آغاز کرده بود و در این زمینه هم می کوشید تا آن را پیش ببرد.[۴۱]
نویسنده اساس نظریة خویش را بر انکار علم تفصیلیِ امام) (ع استوار ساختهاست، زیرا او بر این باور است که اگر آن امام آگاهی کامل به سرنوشت خویش (شهادت) داشت، چگونه چنین آگاهی با مشی و سیرِ طبیعی امام) (ع در مراحل مختلف نهضت و درنهایت تلاش برای تشکیل حکومت اسلامی سازگار ا ست؟ بهدیگرسخن، اگر آن امام به فرجام کار و سرنوشت خویش آگاهی کامل داشت، چرا از مدینه به مکه و سپس بهسوی کوفه حرکت کرد؟ و چرا به دعوت کوفیان پاسخ مثبت داد و درنتیجه در پاسخ به این دعوت، جناب مسلم را به کوفه فرستاد و سپس، به گزارش اولیة مسلم اعتماد کرد؟ همچنین به چه علت آن امام در مراحل مختلف قیام هر ملاقاتکننده ای را بهیاری میطلبید و از او دعوت به شرکت در قیام میکرد؟ مگر نه این است که او میدانست که این تلاشها به نتیجهای نخواهد رسید و پایان این قیام به شهادت خود و خاندان و یارانش میانجامد، پس چرا براساس آن چه آگاهی داشت، عمل نکرد و چنین کوششهایی بهظاهر بینتیجه و حتی، نعوذ باالله، بیهوده کرد؟ آیا جایز است که امام) (ع دانسته خود را به کشتن دهد و بهدست خویش زمینه را برای وقوع یکی از زشتترین کارها طی تاریخ بشریت فراهم آورد؟[۴۲] صاحب این نظریه برای فرار از این پرسشها و شبهات و نیز ارائة تفسیری از نهضت عاشورا، بهکه گمان خویش منطبق با موازین و قواعد فقهی شیعه باشد، تنها راهحل این مشکل را در انکار علم تفصیلیِ امام) (ع (نه علم اجمالی به اصل شهادت) به فرجام قیا مش دانستهاست (صالحی نجفآبادی ۱۳۶۱ :۴۵۵–۴۵۶؛ همان ۱۳۸۴ :۹۹–۱۰۳ (زیرا براساس چنین دیدگاهی، معنا ندارد که حتی یک انسان عادی که تصمیم به انجام گرفتن کاری میگیرد و آگا پیهی کامل به آمدها و فرجام کار خویش دارد، در همان زمان، تصمیم به انجامدادن کار دیگری بگیرد که پیآمدهای آن با پیآمدهای کار نخستین منافات داشته باشد تا چه رسد به امام معصوم که بنابر باور مسلم شیعه، از خطا و اشتباه مصون است (صالحی .(۱۲۱–۱۲۰: ۱۳۸۴ نجفآبادی صالحی ؛۱۹۰–۱۸۳ ،۱۵۰–۱۴۹ :۱۳۷۹ نجفآبادی بنابراین، در قضیة عاشورا نمیتوان پذیرفت که امام حسین (ع) از آن چه برایش رخ داد، آگاهی کامل و تفصیلی داشت، زیرا لازمة اعتقاد به این گونه آگاهی آن است که تمام فعالیت امامهای) (ع درجهت جذب و مشارکت مسلمانان در همة مراحل نهضت عاشورا، نعوذ باالله، عبث و بیمعنا باشد.[۴۳]
دیدگاه امام خمینی
امام خمینی در مباحث اختلافی کتاب شهید جاوید ورود نکرد و جانب هیچ یک از طرفین را نگرفت. آنچه که برای امام مذموم بود، خود این اختلافات بود که سبب تفرقه بین روحانیون و عالمان شده بود و سبب تضعیف نیروهای انقلابی و جریانهای مقابل حکومت پهلوی شده بود.[۴۴].[۴۵]
امام خمینی در نامه ای خطاب به فرزندش سید احمد نوشت: «شما در اختلافات بین طلاب و اهل منبر راجع به کتاب و هرچیز دیگر وارد نشوید.» همچنین در نامه ای خطاب به آیت الله محمد یزدی نوشت: «آنچه اخیرا مورد تأسف این جانب است اختلافاتی است که نمیدانم با چه دستی در حوزه علمیه قم و بین اهل منبر بلکه محراب پیدا شده است و همین نحو بین اهل علم تهران واهل منبر آنجا حادث شده است. امروز...بجای وحدت کلمه این نحو تفرق و توهین بعضی از بعضی و تکفیر بعضی موجب کمال تأسف است و کاشف از عدم رشد جامعه است.» از نظر امام خمینی کل این برنامه چیزی جز صرف قوای شیعیان و هدر رفتن آن نبود.[۴۶]
ناقدان
نقدها و ردیههای بسیاری را ازسوی نویسندگان.[۴۷]
هیچکدام از نقدها نتوانست نویسنده آن را قانع کند. بدین جهت به عمده آنها جواب داد که کتاب عصای موسی و نگاهی به حماسه حسینی شهید مطهری از آن جمله اند..[۴۸]
این کتاب سروصداهای فراوانی را سبب گردید و در رد آن بیش از سیزده کتاب نوشته شد.[۴۹]
کسانی که این تفسیر را معارض باورهای کلامی یا حقایق تاریخی می دانستند به نقد آن دست زدند و آثاری در این عرصه پدید آوردند. وی نیز در آثار بعدی خود به پاسخ این نقدها و تکمیل نظریه خود پرداخت.[۵۰] نقد صافی گلپایگانی به نام شهید آگاه.ص۸۹. نقد آیت الله علی پناه اشتهاردی به نام هفت ساله چرا صدا درآورد.ص۹۰.[۵۱]
بسیاری از کسانی که بر شهید جاوید به نوعی رد نوشتند در شمار عالمان بنام بودند. از آن جمله میتوان به این افراد اشاره کرد آیةالله رفیعی قزوینی در یک متن دو صفحه ای؛ علامه طباطبائی در رساله «بحثی کوتاه دربارۀ علم امام ؛ آیت الله فاضل و مرحوم اشراقی در کتاب پاسداران وحی؛ سید احمد فهری زنجانی در کتاب «سالار شهیدان آقای سید محمد مهدی مرتضوی در کتاب «یک تحقیق عمیق تر در موضوع قیام امام حسین (ع) ) ؛ رضا استادی در کتاب «بررسی قسمتی از کتاب شهید جاوید». و همین طور آیت الله صافی گلپایگانی در کتاب «شهید آگاه کتاب اخیر مفصل ترین و عالمانه تری نقدی است که بر شهید جاوید نوشته شده و به همین دلیل مؤلف شهید جاوید پاسخ نقد وی را در این اواخر، ضمیمه چاپهای بعدی شهید جاوید کرد. نویسنده «شهید جاوید کتابی با عنوان عصای موسی در نقدِ نقدها نگاشت که به سال ۵۵ توسط[۵۲] کانون انتشار چاپ شد. پس از آن با فشار رژیم پهلوی صفحاتی از آن عوض شده با نام «راه اعتدال» و با اسم مستعار عبد الله مظلوم چاپ شد که همان نیز اجازه توزیع نیافت بنگرید: توطئه شاه بر ضد امام خمینی، صص ۱۸۴ - ۱۸۵) اخیرا یعنی در سال ۱۳۸۰ همان پاسخنامه صالحی به ناقدین کتابش با عنوان «عصای موسی یا درمان بیماری غلو یعنی همان نام قدیمش در قم - انتشارات امید فردا - به = چاپ رسیده است استاد مطهری نیز نقدهای کوتاهی در حاشیه نسخه ای از شهید جاوید نوشت که بعدها به چاپ رسید و صالحی نجف آبادی برای نقدهای ایشان نیز پاسخی نگاشت. آقای یزدی هم بخشی از کتاب حسین بن علی را بهتر بشناسیم به رد این کتاب اختصاص داد.[۵۳]
پانویس
- ↑ اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۷.
- ↑ اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۷.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۶.
- ↑ رنجبر، «نقدی بر نظریه «قیام امام حسین (ع) برای تشکیل حکومت»، ص۲۱۷.
- ↑ اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۷.
- ↑ صحتی سردرودی، محمد، عاشورا پژوهی با رويکردی به تحريف شناسی تاريخ امام حسين عليه السلام، قم، خادم الرضا ، ۱۳۸۵ش، ص۳۰۹.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.
- ↑ اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۶.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.
- ↑ جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۳.
- ↑ اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۶.
- ↑ رنجبر، محسن، «نقدی بر نظریة «قیام امام حسین (ع) برای تشکیل حکومت» در کتاب شهید جاوید»، پژوهشنامه انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی، شماره 1 (پیاپی ۵۳)، سال هجدهم، فروردین ۱۳۹۷ش، ص۲۰۳.
- ↑ جعفریان، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۳.
- ↑ جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۱.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۲۰.
- ↑ جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۱.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۱۹.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.
- ↑ جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۱ و ص۳۷۲.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.
- ↑ اسلامی، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، ص۹۲.
- ↑ جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۲.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۱۳ تا ۵۶.
- ↑ کوشا، محمدعلی، «مقدمه»، پژوهشهای قرآنی، صالحی نجف آبادی، نعمت الله، تهران، کویر، ۱۳۹۷ش، ص۲۳ تا ص۲۵.
- ↑ کوشا، محمدعلی، مقدمه، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، صالحی نجف آبادی، نعمت الله، قم، صحیفه خرد، ۱۳۹۱ش، ص۱۶ و ص۱۷، ص۱۸.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۱۹.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۳ تا ۵۴.
- ↑ رنجبر، محسن، «نقدی بر نظریة «قیام امام حسین (ع) برای تشکیل حکومت» در کتاب شهید جاوید»، پژوهشنامه انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی، شماره 1 (پیاپی ۵۳)، سال هجدهم، فروردین ۱۳۹۷ش، ص۲۰۳.
- ↑ اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۶.
- ↑ رنجبر، محسن، «نقدی بر نظریة «قیام امام حسین (ع) برای تشکیل حکومت» در کتاب شهید جاوید»، پژوهشنامه انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی، شماره 1 (پیاپی ۵۳)، سال هجدهم، فروردین ۱۳۹۷ش، ص۲۰۳.
- ↑ اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۶.
- ↑ اسلامی، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، ص۸۹.
- ↑ نقد و نظر، صالحی نجف آبادی، نعمت الله، تصحیح و تحقیق: محمدعلی کوشا، تهران، کویر، ۱۳۹۷ش، ص۳۸۳.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۶.
- ↑ رنجبر، «نقدی بر نظریه «قیام امام حسین (ع) برای تشکیل حکومت»، ص۲۰۴ و ص۲۰۵.
- ↑ رنجبر، «نقدی بر نظریه «قیام امام حسین (ع) برای تشکیل حکومت»، ص۲۰۵.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.
- ↑ اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش،
- ↑ نقد و نظر، صالحی نجف آبادی، نعمت الله، تصحیح و تحقیق: محمدعلی کوشا، تهران، کویر، ۱۳۹۷ش، ص۳۸۲.
- ↑ جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۳.
- ↑ رنجبر، «نقدی بر نظریه «قیام امام حسین (ع) برای تشکیل حکومت»، ص۲۰۷.
- ↑ رنجبر، «نقدی بر نظریه «قیام امام حسین (ع) برای تشکیل حکومت»، ص۲۰۷.
- ↑ جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران (از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی) سالهای ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷ش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۲.
- ↑ اسلامی، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، ص۹۳.
- ↑ اسلامی، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، ص۹۳.
- ↑ رنجبر، محسن، «نقدی بر نظریة «قیام امام حسین (ع) برای تشکیل حکومت» در کتاب شهید جاوید»، پژوهشنامه انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی، شماره 1 (پیاپی ۵۳)، سال هجدهم، فروردین ۱۳۹۷ش، ص۲۰۳.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.
- ↑ کوشا، «مقدمه»، تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.
- ↑ اسلامی، سیدحسن، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»، کتاب ماه دین، شماره ۱۷۰، آذر ۱۳۹۰ش، ص۸۶.
- ↑ اسلامی، «بررسی کتاب: کاروند کتاب شهید جاوید»،
- ↑ جعفریان، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۴.
- ↑ جعفریان، جریانها و سازمانهای مذهبی - سیاسی ایران، ۱۳۸۲ش، ص۳۷۵.