محمد شاه‌آبادی: تفاوت میان نسخه‌ها

محمد شاه‌آبادی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۸ خرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۰:۰۲

۴۵۳ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۸ خرداد ۱۴۰۳

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Shams

Image-reviewer، دیوان‌سالاران، emailconfirmed، مدیران رابط کاربری، مدیران

۲۱٬۱۴۹

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-شاه‌آبادی، محمد؛ از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام خمینی. او در سال ۱۳۰۵ ش در تهران به دنیا آمد. پدرش آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی از مدرسان عالی دروس حوزوی به‌ویژه علوم عقلی و عرفان بود که از شاگردان او می‌توان به امام خمینی اشاره کرد (شریف رازی، ج ۲، ۱۷۸؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ۱۲۴) و به دلیل اقامت در منطقه شاه‌آباد تهران (جمهوری اسلامی فعلی)، به شاه‌آبادی معروف شد و فرزندانش نیز به همین نام موسوم شدند (مدرس تبریزی، ج ۳، ۱۷۶-۱۶۸). محمد شاه‌آبادی در سال ۱۳۰۶ ش همراه خانواده به قم رفت و دوران کودکی را در آن شهر گذراند و خواندن و نوشتن را در آن شهر آموخت. در سال ۱۳۱۴ ش همراه خانواده به تهران بازگشت و دوران ابتدایی و بخشی از متوسطه را در دبیرستان تدین تهران گذراند. از سال ۱۳۲۰ ش به تحصیل دروس دینی پرداخت («زندگینامه آیت‌الله...»،۱۲) و مقدمات را نزد سید حسن احمدی علون‌آبادی اصفهانی و محمدعلی لواسانی فراگرفت و در دروس عالی سطح (رسایل، مکاسب و کفایه)، از شاگردان سید عباس آیت‌الله‌زاده (زواره‌ای) و آیت‌الله محمدتقی آملی بود (همان؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ۱۲۴). آنگاه در درس خارج معقول و منقول پدرش آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی شرکت کرد. پس از آن ضمن اقامه نماز در مسجد جامع تهران، به تدریس دروس و تفسیر قرآن در آن مسجد پرداخت (شریف رازی، ج ۲، ۱۷۸). وی در جریان فعالیت‌های جمعیت فدائیان اسلام، از سید مجتبی نواب صفوی رهبر جمعیت فدائیان اسلام برای سخنرانی در مسجد جامع تهران دعوت کرد (خاطرات اسدالله تجریشی، ۷).
+'''محمد شاه‌آبادی'''، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.
- شاه‌آبادی پس از فوت پدرش در سال ۱۳۲۸ ش به قم رفت («زندگینامه آیت‌الله...»،۱۲) و مدتی از دروس فلسفه و عرفان مهدی امامی امیری معروف به مازندرانی بهره‌مند شد (یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ۱۲۳). سپس به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و دوازده سال در دروس خارج فقه و اصول آیات بروجردی و محمدعلی اراکی شرکت کرد. هم‌زمان سه سال در درس خارج فقه آیت‌الله سید کاظم شریعتمداری حضور یافت و یک سال نیز از درس خارج آیات سید محمد محقق داماد و سید محمدرضا موسوی گلپایگانی بهره‌مند شد. آنگاه در درس خارج فقه و اصول امام خمینی شرکت کرد و مدت دو سال از درس ایشان بهره برد («زندگینامه آیت‌الله...»، ۱۲؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ۱۲۳-۱۲۴). او از شاگردان و ارادتمندان امام خمینی بود و درباره ایشان تعبیر «لحمک لحمی» را به کار می‌برد (خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ۵۷) که نشان از میزان ارادت او به امام خمینی دارد. او از سال ۱۳۴۰ ش تدریس خارج فقه و اصول را در حوزه علمیه قم آغاز کرد («زندگینامه آیت‌الله...»، ۱۲؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ۱۲۳-۱۲۴)، بنابراین می‌توان گفت که پیش از آن سال در درس خارج فقه امام خمینی حضور می‌یافته است.
- محمد شاه‌آبادی در سال‌های ۱۳۴۰-۱۳۴۱ ش در جلسات هفتگی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم حضور می‌یافت و به تبادل نظر با دیگر اعضا و مدرسان درباره مسائل حوزه می‌پرداخت (جامعه مدرسین حوزه...، ج ۱، ۳۳ و ۵۶). او از سال ۱۳۴۱ همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم به مبارزه با حکومت پهلوی پرداخت و امضای او زیر اغلب بیانیه‌ها و اعلامیه‌های مدرسان حوزه علمیه قم به چشم می‌خورد (اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ۱۳۲ ـ ۱۳۵، ۱۷۲ ـ ۱۷۴، ۱۸۵ ـ ۱۹۱، ۱۹۵ ـ ۱۹۸، ۱۹۹ ـ ۲۰۰، ۲۳۹، ۲۴۸ ـ ۲۵۱، ۲۹۶ ـ ۲۹۹، ۳۱۹ ـ ۳۲۲، ۲۲۹ ـ ۳۳۱، ۴۰۳ ـ ۴۰۵، ۴۱۸ ـ ۴۲۰، ۴۲۵ ـ ۴۲۸، ۴۳۳ ـ ۴۳۵، ۴۳۸ ـ ۴۳۹، ۴۴۹ ـ ۴۵۰، ۴۵۹ ـ ۴۶۲، ۴۷۸، ۴۷۹، ۴۸۱ ـ ۴۸۲، ۴۹۰ ـ ۴۹۲، ۵۱۹ ـ ۵۲۱، ۵۲۲ و ۵۳۲ ـ ۵۳۵؛ دوانی، ج ۷، ۴۱-۴۲، ۷۷-۸۱، ۱۲۰-۱۲۱، ۱۶۳-۱۶۴، ۳۸۰-۳۸۲، ۴۹۹-۵۰۲؛ روحانی، ج ۱، ۸۷۸). ازجمله در سال ۱۳۴۹ ش که از مدرسان خارج فقه حوزه علمیه قم بود، با رحلت آیت‌الله سید محسن طباطبایی حکیم، اعلامیه‌ای درباره مرجعیت امام خمینی صادر و تأکید کرد: «اتباع از آراء و فتوای آیت‌الله آقای خمینی مدظله موجب فلاح و رستگاری است» (روحانی، ج ۱، ۷۱؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج ۴۰٬۱۷۴). به این ترتیب اعلمیت ایشان را تأیید کرد (خاطرات آیت‌الله...، ۲۵۰؛ در وادی عشق...،۳۲۷). ‏
+او در سال ۱۳۰۵ش در تهران به دنیا آمد. پدرش آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی از مدرسان عالی دروس حوزوی به‌ویژه علوم عقلی و عرفان بود که از شاگردان او می‌توان به امام‌خمینی اشاره کرد.<ref>شریف‌رازی، ج۲، ص۱۷۸؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۴.</ref> و به دلیل اقامت در منطقه شاه‌آباد تهران (جمهوری اسلامی فعلی)، به شاه‌آبادی معروف شد و فرزندانش نیز به همین نام موسوم شدند<ref>مدرس تبریزی، ج۳، ص۱۷۶-۱۶۸.</ref>
- محمد شاه‌آبادی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به تدریس دروس دینی و تألیف ادامه داد و آثار و تألیفات او عبارت است از: ۱- ترجمه و شرح کتاب رشحات البحار مرحوم والدشان حضرت آیت‌الله‌العظمی شیخ محمدعلی شاه‌آبادی. ۲- اعتقادات شامل مباحث توحید، نبوت، امامت، رجعت، معاد (عربی و فارسی). ۳- سماع (عربی و فارسی). ۴- اخلاق شامل مباحث یقظه، توبه، انابه، محاسبه، تفکر، تذکر و اعتصام (عربی و فارسی). ۵- تعلیقه بر عروه‌الوثقی. ۶- تعلیقه بر وسیله النجاه. ۷- تعلیقه بر رساله توضیح‌المسائل آیت‌الله بروجردی. ۸- تعلیقه بر اسفار اربعه مرحوم ملاصدرا. ۹- تعلیقه بر مصباح الانس. ۱۰- تعلیقه بر مفتاح الغیب. ۱۱- تعلیقه بر شفا بوعلی سینا. ۱۲- تعلیقه بر مکاسب شیخ انصاری. ۱۳- تعلیقه بر کفایه‌الاصول. ۱۴- تعلیقه بر کتب فقهی و اصولی مرحوم علامه اصفهانی (ره). ۱۵- رساله‌ای در قمار. ۱۶- رساله‌ای در شرائط متعاقدین (انصاری قمی، ۱۶۳؛ «زندگینامه آیت‌الله...»، ۱۲).
- شاه‌آبادی در ۱۷ دی ۱۳۹۰ درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط حسین وحید خراسانی، در حرم حضرت معصومه (س) در مقابل مسجد بالاسر به خاک سپرده شد (انصاری قمی، ۱۶۳).
+== تحصیل و تدریس ==
-منابع: اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ انصاری قمی، ناصرالدین (۱۳۹۰)، «درگذشتگان، آیت‌الله شاه‌آبادی»، دوماهنامه آینه پژوهش، دوره ۲۲، شماره ۱۳۲، زمستان؛ جامعه مدرسین حوزه علمیه قم (۱۳۸۵)، ج ۱، زیر نظر سید محسن صالح، تحقیق: علیرضا جوادزاده، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ خاطرات آیت‌الله سید حسین موسوی تبریزی (۱۳۸۴)، دفتر اول، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج؛ خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن (۱۳۸۷)، تدوین رضا شیخ محمدی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ خاطرات اسدالله تجریشی (۱۳۸۷)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج؛ در وادی عشق (خاطرات حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید تقی موسوی درچه‌ای) (۱۳۸۹)، تدوین عبدالرحیم اباذری، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج؛ دوانی، علی (۱۳۷۷)، نهضت روحانیون ایران، ج ۶، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ روحانی، سید حمید (۱۳۵۸)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی در ایران، ج ۱، بی‌جا، دارالفکر ـ دارالعلم؛ شریف رازی، محمد (۱۳۵۳)، گنجینه دانشمندان، ج ۴، تهران، انتشارات کتابفروشی اسلامیه؛ «زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی» (۱۳۹۰)، نشریه حکمت اسلامی، خبرنامه داخلی مجمع عالی حکمت اسلامی، سال چهارم، شماره هفدهم، آذر و دی؛ یادنامه آیت‌الله اراکی (۱۳۷۵)، به کوشش رضا استادی، اراک، انجمن علمی، فرهنگی و هنری استان مرکزی؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۲)، ج ۳۲، شهید حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی شاه‌آبادی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۷)، ج ۴۰، آیت‌الله حاج میرزا علی‌اکبر فیض مشکینی اردبیلی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
+محمد شاه‌آبادی در سال ۱۳۰۶ ش همراه خانواده به قم رفت و دوران کودکی را در آن شهر گذراند و خواندن و نوشتن را در آن شهر آموخت. در سال ۱۳۱۴ ش همراه خانواده به تهران بازگشت و دوران ابتدایی و بخشی از متوسطه را در دبیرستان تدین تهران گذراند. از سال ۱۳۲۰ ش به تحصیل دروس دینی پرداخت.<ref>«زندگینامه آیت‌الله...»، ص۱۲.</ref>و مقدمات را نزد سیدحسن احمدی علون‌آبادی اصفهانی و محمدعلی لواسانی فراگرفت و در دروس عالی سطح (رسایل، مکاسب و کفایه)، از شاگردان سیدعباس آیت‌الله‌زاده (زواره‌ای) و آیت‌الله محمدتقی آملی بود<ref>«زندگینامه آیت‌الله...»، ص۱۲؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۴.</ref> آنگاه در درس خارج معقول و منقول پدرش آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی شرکت کرد. پس از آن ضمن اقامه نماز در مسجد جامع تهران، به تدریس دروس و تفسیر قرآن در آن مسجد پرداخت<ref>شریف‌رازی، ج۲، ص۱۷۸.</ref> وی در جریان فعالیت‌های جمعیت فدائیان اسلام، از سیدمجتبی نواب صفوی رهبر جمعیت فدائیان اسلام برای سخنرانی در مسجد جامع تهران دعوت کرد<ref>خاطرات اسدالله تجریشی، ص۷.</ref>
+شاه‌آبادی پس از فوت پدرش در سال ۱۳۲۸ ش به قم رفت.<ref>«زندگینامه آیت‌الله...»، ص۱۲.</ref> و مدتی از دروس فلسفه و عرفان مهدی امامی امیری معروف به مازندرانی بهره‌مند شد<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۳.</ref> سپس به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و دوازده سال در دروس خارج فقه و اصول آیات بروجردی و محمدعلی اراکی شرکت کرد. هم‌زمان سه سال در درس خارج فقه آیت‌الله سیدکاظم شریعتمداری حضور یافت و یک سال نیز از درس خارج آیات سیدمحمد محقق داماد و سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی بهره‌مند شد. آنگاه در درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی شرکت کرد و مدت دو سال از درس ایشان بهره برد<ref>«زندگینامه آیت‌الله...»، ص۱۲؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۳-۱۲۴.</ref> او از شاگردان و ارادتمندان امام‌خمینی بود و درباره ایشان تعبیر «لحمک لحمی» را به کار می‌برد<ref>خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۵۷.</ref> که نشان از میزان ارادت او به امام‌خمینی دارد. او از سال ۱۳۴۰ ش تدریس خارج فقه و اصول را در حوزه علمیه قم آغاز کرد،.<ref>«زندگینامه آیت‌الله...»، ص۱۲؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۳-۱۲۴.</ref> بنابراین می‌توان گفت که پیش از آن سال در درس خارج فقه امام‌خمینی حضور می‌یافته است.
+== فعالیت سیاسی و مبارزاتی ==
+محمد شاه‌آبادی در سال‌های ۱۳۴۰-۱۳۴۱ ش در جلسات هفتگی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم حضور می‌یافت و به تبادل نظر با دیگر اعضا و مدرسان درباره مسائل حوزه می‌پرداخت.<ref>جامعه مدرسین حوزه...، ج۱، ص۳۳ و ۵۶.</ref> او از سال ۱۳۴۱ همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم به مبارزه با حکومت پهلوی پرداخت و امضای او زیر اغلب بیانیه‌ها و اعلامیه‌های مدرسان حوزه علمیه قم به چشم می‌خورد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۳۲ ـ ۱۳۵، ۱۷۲ ـ ۱۷۴، ۱۸۵ ـ ۱۹۱، ۱۹۵ ـ ۱۹۸، ۱۹۹ ـ ۲۰۰، ۲۳۹، ۲۴۸ ـ ۲۵۱، ۲۹۶ ـ ۲۹۹، ۳۱۹ ـ ۳۲۲، ۲۲۹ ـ ۳۳۱، ۴۰۳ ـ ۴۰۵، ۴۱۸ ـ ۴۲۰، ۴۲۵ ـ ۴۲۸، ۴۳۳ ـ ۴۳۵، ۴۳۸ ـ ۴۳۹، ۴۴۹ ـ ۴۵۰، ۴۵۹ ـ ۴۶۲، ۴۷۸، ۴۷۹، ۴۸۱ ـ ۴۸۲، ۴۹۰ ـ ۴۹۲، ۵۱۹ ـ ۵۲۱، ۵۲۲ و ۵۳۲ ـ ۵۳۵؛ دوانی، ج۷، ۴۱-۴۲، ۷۷-۸۱، ۱۲۰-۱۲۱، ۱۶۳-۱۶۴، ۳۸۰-۳۸۲، ۴۹۹-۵۰۲؛ روحانی، ج۱، ص۸۷۸.</ref> ازجمله در سال ۱۳۴۹ ش که از مدرسان خارج فقه حوزه علمیه قم بود، با رحلت آیت‌الله سیدمحسن طباطبایی حکیم، اعلامیه‌ای درباره مرجعیت امام‌خمینی صادر و تأکید کرد: «اتباع از آراء و فتوای آیت‌الله آقای خمینی مدظله موجب فلاح و رستگاری است».<ref>روحانی، ج۱، ص۷۱؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۴۰، ص۱۷۴.</ref> به این ترتیب اعلمیت ایشان را تأیید کرد.<ref>خاطرات آیت‌الله...، ص۲۵۰؛ در وادی عشق...،ص۳۲۷.</ref>
+== تألیفات ==
+محمد شاه‌آبادی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به تدریس دروس دینی و تألیف ادامه داد و آثار و تألیفات او عبارت است از: ۱- ترجمه و شرح کتاب رشحات البحار مرحوم والدشان حضرت آیت‌الله‌العظمی شیخ محمدعلی شاه‌آبادی. ۲- اعتقادات شامل مباحث توحید، نبوت، امامت، رجعت، معاد (عربی و فارسی). ۳- سماع (عربی و فارسی). ۴- اخلاق شامل مباحث یقظه، توبه، انابه، محاسبه، تفکر، تذکر و اعتصام (عربی و فارسی). ۵- تعلیقه بر عروه‌الوثقی. ۶- تعلیقه بر وسیله النجاه. ۷- تعلیقه بر رساله توضیح‌المسائل آیت‌الله بروجردی. ۸- تعلیقه بر اسفار اربعه مرحوم ملاصدرا. ۹- تعلیقه بر مصباح الانس. ۱۰- تعلیقه بر مفتاح الغیب. ۱۱- تعلیقه بر شفا بوعلی سینا. ۱۲- تعلیقه بر مکاسب شیخ انصاری. ۱۳- تعلیقه بر کفایه‌الاصول. ۱۴- تعلیقه بر کتب فقهی و اصولی مرحوم علامه اصفهانی (ره). ۱۵- رساله‌ای در قمار. ۱۶- رساله‌ای در شرائط متعاقدین<ref>انصاری قمی، ۱۶۳؛ «زندگینامه آیت‌الله...»، ص۱۲.</ref>
+== درگذشت ==
+شاه‌آبادی در ۱۷ دی ۱۳۹۰ درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط حسین وحید خراسانی، در حرم حضرت معصومه (س) در مقابل مسجد بالاسر به خاک سپرده شد..<ref>انصاری قمی، ص۱۶۳.</ref>
+== پانویس ==
+{{پانویس}}
+== منابع ==
+{{منابع}}
+* اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
+* انصاری قمی، ناصرالدین (۱۳۹۰)، «درگذشتگان، آیت‌الله شاه‌آبادی»، دوماهنامه آینه پژوهش، دوره ۲۲، شماره ۱۳۲، زمستان.
+* جامعه مدرسین حوزه علمیه قم (۱۳۸۵)، ج۱، زیر نظر سیدمحسن صالح، تحقیق: علیرضا جوادزاده، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
+* خاطرات آیت‌الله سیدحسین موسوی تبریزی (۱۳۸۴)، دفتر اول، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی(س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج.
+* خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن (۱۳۸۷)، تدوین رضا شیخ محمدی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
+* خاطرات اسدالله تجریشی (۱۳۸۷)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی(س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج.
+* در وادی عشق (خاطرات حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدتقی موسوی درچه‌ای) (۱۳۸۹)، تدوین عبدالرحیم اباذری، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی(س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج.
+* دوانی، علی (۱۳۷۷)، نهضت روحانیون ایران، ج۶، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
+* روحانی، سیدحمید (۱۳۵۸)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۱، بی‌جا، دارالفکر ـ دارالعلم.
+* شریف‌رازی، محمد (۱۳۵۳)، گنجینه دانشمندان، ج۴، تهران، انتشارات کتابفروشی اسلامیه.
+* «زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی» (۱۳۹۰)، نشریه حکمت اسلامی، خبرنامه داخلی مجمع عالی حکمت اسلامی، سال چهارم، شماره هفدهم، آذر و دی.
+* یادنامه آیت‌الله اراکی (۱۳۷۵)، به کوشش رضا استادی، اراک، انجمن علمی، فرهنگی و هنری استان مرکزی.
+* یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۲)، ج۳۲، شهید حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی شاه‌آبادی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
+* یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۷)، ج۴۰، آیت‌الله حاج میرزا علی‌اکبر فیض مشکینی اردبیلی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
+{{پایان}}
 [[رده:پروژه شاگردان]]