پرش به محتوا

عبدالله خائفی: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۲۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ خرداد ۱۴۰۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۲: خط ۳۲:


== تحصیل ==
== تحصیل ==
عبدالله خائفی در سال ۱۳۰۹ش در بندر انزلی به دنیا آمد. او پس از طی دوره ابتدایی و بخشی از متوسطه در زادگاهش، در ۱۳۲۳ش به رشت رفت و در مدرسه علمیه مهدویه آن شهر به تحصیل پرداخت. پس از طی مقدمات در آن حوزه، در ۱۳۲۵ش رهسپار قم شد و در حوزه علمیه آن شهر، ابتدا در درس لمعتین محمدتقی ستوده شرکت کرد و سپس از درس مکاسب محرمه سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی بهره‌مند شد. در درس بیع مکاسب از شاگردان علی‌اکبر مشکینی بود و کفایه‌الاصول را در محضر میرزا محمد مجاهدی فراگرفت. او پس از پایان دروس سطح، در درس خارج اصول امام‌خمینی که در مسجد سلماسی قم برگزار می‌شد، حضور یافت.<ref>«نگاهی به علما و...»، ص۱۴-۱۵.</ref> و یک دوره کامل اصول را نزد امام‌خمینی آموخت.<ref>«آیت‌الله عبدالله خائفی: امام چیزی...»، ص۲۴.</ref> هم‌زمان در درس خارج فقه آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی حاضر شد. مدتی هم در درس خارج فقه آیت‌الله عباسعلی شاهرودی شرکت کرد. سپس در درس خارج فقه امام‌خمینی (خارج مکاسب محرمه و بیع) که در مسجد سلماسی و اعظم قم تشکیل می‌شد حضور یافت.<ref>«نگاهی به علما و...»، ص۱۴-۱۵.</ref> وی پس از رحلت آیت‌الله بروجردی، امام‌خمینی را به‌عنوان مرجع تقلید اعلم معرفی کرد و پس از آن منحصراً در درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی حضور یافت.<ref>«آیت‌الله عبدالله خائفی: امام چیزی...»، ص۲۴.</ref> و در آن دوره مورد توجه امام‌خمینی بود.<ref>«نگاهی به علما و...»، ص۱۵.</ref>
عبدالله خائفی در سال ۱۳۰۹ش در بندر انزلی به دنیا آمد. او پس از طی دوره ابتدایی و بخشی از متوسطه در زادگاهش، در ۱۳۲۳ش به رشت رفت و در مدرسه علمیه مهدویه آن شهر به تحصیل پرداخت. پس از طی مقدمات در آن حوزه، در ۱۳۲۵ش رهسپار قم شد و در [[حوزه علمیه قم|حوزه علمیه آن شهر]]، ابتدا در درس لمعتین [[محمدتقی ستوده]] شرکت کرد و سپس از درس مکاسب محرمه [[سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی]] بهره‌مند شد. در درس بیع مکاسب از شاگردان [[علی‌اکبر مشکینی]] بود و کفایه‌الاصول را در محضر [[میرزا محمد مجاهدی]] فراگرفت. او پس از پایان دروس سطح، در [[درس خارج اصول امام‌خمینی]] که در [[مسجد سلماسی قم]] برگزار می‌شد، حضور یافت.<ref>«نگاهی به علما و...»، ص۱۴-۱۵.</ref> و یک دوره کامل [[اصول فقه|اصول]] را نزد [[امام‌خمینی]] آموخت.<ref>«آیت‌الله عبدالله خائفی: امام چیزی...»، ص۲۴.</ref> هم‌زمان در درس خارج فقه [[سیدحسین بروجردی|آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی]] حاضر شد. مدتی هم در درس خارج فقه آیت‌الله عباسعلی شاهرودی شرکت کرد. سپس در [[درس خارج فقه امام‌خمینی]] (خارج مکاسب محرمه و بیع) که در مسجد سلماسی و [[مسجد اعظم قم|اعظم قم]] تشکیل می‌شد حضور یافت.<ref>«نگاهی به علما و...»، ص۱۴-۱۵.</ref> وی پس از رحلت آیت‌الله بروجردی، [[امام‌خمینی]] را به‌عنوان [[مرجعیت|مرجع تقلید]] اعلم معرفی کرد و پس از آن منحصراً در درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی حضور یافت.<ref>«آیت‌الله عبدالله خائفی: امام چیزی...»، ص۲۴.</ref> و در آن دوره مورد توجه امام‌خمینی بود.<ref>«نگاهی به علما و...»، ص۱۵.</ref>


خائفی در آذر ۱۳۴۳ (یک ماه پس از تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور)، به عراق رفت و به تکمیل تحصیلات خود در حوزه علمیه نجف اشرف پرداخت. در آن حوزه ابتدا در درس خارج اصول آیت‌الله سیدابوالقاسم موسوی خویی شرکت کرد و یک دوره کامل در آن درس حضور یافت. در تابستان‌ها هم در درس خارج فقه آیت‌الله سیدمحسن طباطبایی حکیم حاضر می‌شد.<ref>«آیت‌الله عبدالله خائفی:...»، ص۲۴.</ref> او پس از اطلاع از ورود امام‌خمینی به عراق در سال ۱۳۴۴ش، همراه با سیدمجتبی رودباری و میر عبدالعظیمی، به کاظمین رفت و با امام‌خمینی دیدار کرد و در مسیر حرکت امام‌خمینی از کاظمین به نجف، همراه ایشان بود.<ref>صحیفه دل، ص۸۷؛ «آیت‌الله عبدالله خائفی:...»، ص۲۵.</ref> با تشکیل درس خارج فقه ایشان در مسجد شیخ انصاری، در آن درس حضور یافت و تا مهاجرت امام‌خمینی به فرانسه در مهر ۱۳۵۷، از آن درس بهره‌مند می‌شد. او درباره ویژگی درس امام‌خمینی می‌گوید: «هنگام تدریس به اشکالات صحیح و جاافتاده طلاب توجه خاصی داشته و با دقت گوش می‌کردند و پدرانه پاسخ می‌دادند. همیشه در درس می‌فرمودند: همچون استاد میرزای شیرازی مجدد، فرعی را عنوان می‌کنیم و با هم به بحث و نقد و نقض و ابرام می‌پردازیم». او در ادامه به بیان توصیه‌های امام‌خمینی به شاگردانش در نقد و نقص می‌پردازد:  
خائفی در آذر ۱۳۴۳ (یک ماه پس از [[تبعید امام‌خمینی|تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور]])، به عراق رفت و به تکمیل تحصیلات خود در [[حوزه علمیه نجف|حوزه علمیه نجف اشرف]] پرداخت. در آن حوزه ابتدا در درس خارج اصول [[سیدابوالقاسم خویی|آیت‌الله سیدابوالقاسم موسوی خویی]] شرکت کرد و یک دوره کامل در آن درس حضور یافت. در تابستان‌ها هم در درس خارج فقه [[سیدمحسن حکیم|آیت‌الله سیدمحسن طباطبایی حکیم]] حاضر می‌شد.<ref>«آیت‌الله عبدالله خائفی:...»، ص۲۴.</ref> او پس از اطلاع از ورود امام‌خمینی به عراق در سال ۱۳۴۴ش، همراه با [[سیدمجتبی رودباری]] و میر عبدالعظیمی، به کاظمین رفت و با امام‌خمینی دیدار کرد و در مسیر حرکت امام‌خمینی از کاظمین به نجف، همراه ایشان بود.<ref>صحیفه دل، ص۸۷؛ «آیت‌الله عبدالله خائفی:...»، ص۲۵.</ref> با تشکیل درس خارج فقه ایشان در [[مسجد شیخ انصاری]]، در آن درس حضور یافت و تا [[هجرت امام‌خمینی به پاریس|مهاجرت امام‌خمینی به فرانسه]] در مهر ۱۳۵۷، از آن درس بهره‌مند می‌شد. او درباره ویژگی درس امام‌خمینی می‌گوید:  <blockquote>:«هنگام تدریس به اشکالات صحیح و جاافتاده طلاب توجه خاصی داشته و با دقت گوش می‌کردند و پدرانه پاسخ می‌دادند. همیشه در درس می‌فرمودند: همچون استاد میرزای شیرازی مجدد، فرعی را عنوان می‌کنیم و با هم به بحث و نقد و نقض و ابرام می‌پردازیم». </blockquote>او در ادامه به بیان توصیه‌های امام‌خمینی به شاگردانش در نقد و نقص می‌پردازد:  


* در مقام استنباط و اجتهاد به حافظه تکیه نشود، بلکه برای بررسی یک فرع، نخست به روایات مراجعه و مطالعه شود.  
* در مقام استنباط و اجتهاد به حافظه تکیه نشود، بلکه برای بررسی یک فرع، نخست به روایات مراجعه و مطالعه شود.  
خط ۴۱: خط ۴۱:
* قواعد فقهی و مباحث آن در فقه خصوصاً در معاملات که ریشه در عرف دارد، وارد نشود.<ref>«آیت‌الله عبدالله خائفی:...»، ص۲۴-۲۵.</ref>
* قواعد فقهی و مباحث آن در فقه خصوصاً در معاملات که ریشه در عرف دارد، وارد نشود.<ref>«آیت‌الله عبدالله خائفی:...»، ص۲۴-۲۵.</ref>


وی هم‌زمان به تدریس در حوزه علمیه نجف اشرف می‌پرداخت.
وی هم‌زمان به تدریس در [[حوزه علمیه نجف|حوزه علمیه نجف اشرف]] می‌پرداخت.


عبدالله خائفی در سال‌های نخست دهه ۱۳۳۰ به همکاری با فدائیان اسلام می‌پرداخت. در جریان انتقال جنازه رضاشاه به کشور، در تجمع اعتراضی طلاب علوم حوزوی برای جلوگیری از طواف جنازه در حرم حضرت معصومه(س) حضور داشت. همچنین در سال ۱۳۳۱ش و در تظاهرات طلاب حوزه علمیه قم علیه حزب توده (در جریان سفر برقعی به کنگره وین) حضور یافت و در آن تجمع به سخنرانی پرداخت. به سبب این فعالیت‌ها، پس از دستگیری اعضای جمعیت فدائیان اسلام به اتهام سوءقصد علیه حسین علا، تحت تعقیب قرار گرفت و به همین منظور به تهران رفت و بیست روز مخفی شد.<ref>«نگاهی به علما و...»، ص۱۶-۱۵..</ref> او با آغاز نهضت اسلامی امام‌خمینی مبارزات سیاسی خود را از سر گرفت.<ref>صالح، ص۱۵۲.</ref> در صبح دوم فروردین ۱۳۴۲، در مدرسه فیضیه حضور داشت و شاهد یورش مأموران حکومت پهلوی به طلاب علوم حوزوی در آن مدرسه بود و بعدازظهر همان روز، در سخنرانی امام‌خمینی که در بیتشان ایراد شد حاضر بود.<ref>«نگاهی به علما و...»، ص۱۶.</ref> خانه او در همسایگی امام‌خمینی قرار داشت؛ به همین علت در اغلب نشست‌ها و سخنرانی‌هایی که در بیت امام‌خمینی تشکیل می‌شد، حضور می‌یافت.<ref>«نگاهی به علما و...»، ص۱۶.</ref> او در فروردین ۱۳۴۳ و پس از آزادی امام‌خمینی از حبس و حصر و بازگشت به قم، با ارسال تلگرافی به علمای رشت، ضمن اطلاع‌رسانی در آن باره، از تلاش‌های آنان در حمایت از امام‌خمینی تقدیر کرد.<ref>انقلاب اسلامی به...، ج ۱، ص۵۲.</ref>
== فعالیت مبارزاتی ==
عبدالله خائفی در سال‌های نخست دهه ۱۳۳۰ به همکاری با [[فدائیان اسلام]] می‌پرداخت. در جریان انتقال جنازه [[رضا پهلوی|رضاشاه]] به کشور، در تجمع اعتراضی طلاب علوم حوزوی برای جلوگیری از طواف جنازه در [[حرم حضرت معصومه(س)]] حضور داشت. همچنین در سال ۱۳۳۱ش و در تظاهرات طلاب حوزه علمیه قم علیه حزب توده (در جریان سفر برقعی به کنگره وین) حضور یافت و در آن تجمع به سخنرانی پرداخت. به سبب این فعالیت‌ها، پس از دستگیری اعضای جمعیت فدائیان اسلام به اتهام سوءقصد علیه حسین علا، تحت تعقیب قرار گرفت و به همین منظور به تهران رفت و بیست روز مخفی شد.<ref>«نگاهی به علما و...»، ص۱۶-۱۵..</ref> او با آغاز [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت اسلامی امام‌خمینی]] مبارزات سیاسی خود را از سر گرفت.<ref>صالح، ص۱۵۲.</ref> در صبح دوم فروردین ۱۳۴۲، در [[مدرسه فیضیه]] حضور داشت و شاهد [[حمله به مدرسه فیضیه|یورش مأموران حکومت پهلوی به طلاب علوم حوزوی در آن مدرسه]] بود و بعدازظهر همان روز، در سخنرانی امام‌خمینی که در بیتشان ایراد شد حاضر بود.<ref>«نگاهی به علما و...»، ص۱۶.</ref> خانه او در همسایگی [[امام‌خمینی]] قرار داشت؛ به همین علت در اغلب نشست‌ها و سخنرانی‌هایی که در [[بیت امام‌خمینی]] تشکیل می‌شد، حضور می‌یافت.<ref>«نگاهی به علما و...»، ص۱۶.</ref> او در فروردین ۱۳۴۳ و پس از آزادی امام‌خمینی از حبس و حصر و بازگشت به قم، با ارسال تلگرافی به علمای رشت، ضمن اطلاع‌رسانی در آن باره، از تلاش‌های آنان در حمایت از امام‌خمینی تقدیر کرد.<ref>انقلاب اسلامی به...، ج ۱، ص۵۲.</ref>


خائفی در دوران تحصیل در نجف اشرف نیز به حمایت از نهضت امام‌خمینی می‌پرداخت. در ۱۳۴۶ ش همراه با جمعی از طلاب و علمای حوزه علمیه نجف اشرف، پس از دستگیری و زندانی شدن آقایان حسینعلی منتظری و عبدالرحیم ربانی شیرازی، با ارسال نامه‌ای به آنان، تأثر خود را از آن اقدام اعلام و بر آزادی فوری آنان تأکید کردند.<ref>روحانی، ج ۲، ۲۶۴-۲۶۵.</ref> پس از مهاجرت امام‌خمینی به فرانسه، همراه با فضلا و مدرسان حوزه علمیه نجف اشرف در تلگرافی به «یگانه زعیم باکفایت عالم اسلام و مرجع تقلید جهان تشیع حضرت آیت‌الله‌العظمی امام‌خمینی»، تأثر خود را از هجرت ناگهانی ایشان از نجف اشرف ابراز کرد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۴۰۶ ـ ۴۰۷.</ref> سپس در تلگرافی به والری ژیسکاردستن رئیس‌جمهور وقت فرانسه، مبارزات بی‌امان امام‌خمینی علیه رژیم شاهنشاهی در شرایط اختناق‌آور و وضعیت سیاسی خاورمیانه را عامل مهاجرت «این چهره ضداستعماری» به فرانسه دانست و از امام‌خمینی به‌عنوان روح و قلب ۳۵ میلیون ایرانی و سایر مسلمانان جهان نام برد و از او خواست «از هیچ‌گونه کوشش و بذل و جهدی در جهت حفظ و حراست امام‌خمینی دریغ نورزید و نیز از ایجاد هر گونه محدودیت و مانعی بر سر راهشان به‌طور حدی بپرهیزید تا حضرتش جهت تحقق بخشیدن به آرمان‌های بلند ملی، انسانی و اسلامی خویش، از آزادی و امنیت که دو شرط اساسی ادامه مبارزاتشان است برخوردار باشند».<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۴۰۸ ـ ۴۰۹؛ دوانی، ج ۸، ص۳۶۰.</ref>
خائفی در دوران تحصیل در نجف اشرف نیز به حمایت از نهضت امام‌خمینی می‌پرداخت. در ۱۳۴۶ ش همراه با جمعی از طلاب و علمای حوزه علمیه نجف اشرف، پس از دستگیری و زندانی شدن آقایان [[حسینعلی منتظری]] و [[عبدالرحیم ربانی شیرازی]]، با ارسال نامه‌ای به آنان، تأثر خود را از آن اقدام اعلام و بر آزادی فوری آنان تأکید کردند.<ref>روحانی، ج ۲، ۲۶۴-۲۶۵.</ref> پس از [[هجرت امام‌خمینی به پاریس|مهاجرت امام‌خمینی به فرانسه]]، همراه با فضلا و مدرسان حوزه علمیه نجف اشرف در تلگرافی به «یگانه زعیم باکفایت عالم اسلام و مرجع تقلید جهان تشیع حضرت آیت‌الله‌العظمی امام‌خمینی»، تأثر خود را از هجرت ناگهانی ایشان از نجف اشرف ابراز کرد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۴۰۶ ـ ۴۰۷.</ref> سپس در تلگرافی به والری ژیسکاردستن رئیس‌جمهور وقت فرانسه، مبارزات بی‌امان امام‌خمینی علیه [[نظام سلطنتی|رژیم شاهنشاهی]] در شرایط اختناق‌آور و وضعیت سیاسی خاورمیانه را عامل مهاجرت «این چهره ضداستعماری» به فرانسه دانست و از امام‌خمینی به‌عنوان روح و قلب ۳۵ میلیون ایرانی و سایر مسلمانان جهان نام برد و از او خواست «از هیچ‌گونه کوشش و بذل و جهدی در جهت حفظ و حراست امام‌خمینی دریغ نورزید و نیز از ایجاد هر گونه محدودیت و مانعی بر سر راهشان به‌طور حدی بپرهیزید تا حضرتش جهت تحقق بخشیدن به آرمان‌های بلند ملی، انسانی و اسلامی خویش، از آزادی و امنیت که دو شرط اساسی ادامه مبارزاتشان است برخوردار باشند».<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۴۰۸ ـ ۴۰۹؛ دوانی، ج ۸، ص۳۶۰.</ref>


او پس از پیروزی انقلاب اسلامی در نجف اشرف ماند و به تدریس در حوزه علمیه ادامه داد. در آن روزها خانه او به جرم همراهی با امام‌خمینی مورد تفتیش رژیم بعث عراق قرار گرفت. خائفی در آذر ۱۳۷۰ به کشور بازگشت و در قم مقیم شد و به تدریس در حوزه علمیه قم پرداخت.<ref>«آیت‌الله عبدالله خائفی: امام‌خمینی...»، ص۱۹.</ref>و سپس به عضویت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم درآمد.  
== فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی ==
عبدالله خائفی پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] در نجف اشرف ماند و به تدریس در حوزه علمیه ادامه داد. در آن روزها خانه او به جرم همراهی با امام‌خمینی مورد تفتیش [[حزب بعث عراق|رژیم بعث عراق]] قرار گرفت. خائفی در آذر ۱۳۷۰ به کشور بازگشت و در قم مقیم شد و به تدریس در حوزه علمیه قم پرداخت.<ref>«آیت‌الله عبدالله خائفی: امام‌خمینی...»، ص۱۹.</ref>و سپس به عضویت [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] درآمد. وی در حال حاضر از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و از مدرسان درس خارج فقه و اصول در آن حوزه است.  


== تألیفات ==
== تألیفات ==
تألیفات او عبارت است از: ۱ ـ سیستم قضائی اسلام. ۲ ـ راهنمای ارث. ۳ ـ بحوث فی ولایة الفقیه. ۴ ـ مذاکره و تنبیه فی ولایة الفقیه. ۵ ـ ذکریات مشرقه عن حیاة و مواقف الامام الخمینی. ۶-محاضرات فی البیع و الخیارات (تقریرات درس حضرت امام‌خمینی (قدس)). ۷- الخلل فی الصلاة (تقریرات درس حضرت امام‌خمینی). ۸- شرح علی الرسائل «الثلاث للامام الخمینی». ۹- الربا و تحلیله بالحیل الشرعیه علی ضوء مبنی الامام الخمینی. ۱۰- شرح علی العروة الوثقی از کتاب صلاة تا آخر عروة الوثقی (تقریرات درس آیت‌الله‌العظمی خوئی) ۱۱- تقریرات مناسک حج (تقریرات درس آقای خوئی). ۱۱- کتاب ارث (تقریرات درس آقای خوئی). ۱۲- بحوث فی القضاء. ۱۳- بحوث فی القواعد الفقهیه. ۱۴- بحوث استدلالیه فی الاستفتائات القضائیه المستحدثه. ۱۵- مناسک حج.<ref>صالح، ص۱۵۳.</ref>وی در حال حاضر از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و از مدرسان درس خارج فقه و اصول در آن حوزه است.
تألیفات او عبارت است از: ۱ ـ سیستم قضائی اسلام. ۲ ـ راهنمای ارث. ۳ ـ بحوث فی ولایة الفقیه. ۴ ـ مذاکره و تنبیه فی ولایة الفقیه. ۵ ـ ذکریات مشرقه عن حیاة و مواقف الامام الخمینی. ۶-محاضرات فی البیع و الخیارات (تقریرات درس حضرت امام‌خمینی (قدس)). ۷- الخلل فی الصلاة (تقریرات درس حضرت امام‌خمینی). ۸- شرح علی الرسائل «الثلاث للامام الخمینی». ۹- الربا و تحلیله بالحیل الشرعیه علی ضوء مبنی الامام الخمینی. ۱۰- شرح علی العروة الوثقی از کتاب صلاة تا آخر عروة الوثقی (تقریرات درس آیت‌الله‌العظمی خوئی) ۱۱- تقریرات مناسک حج (تقریرات درس آقای خوئی). ۱۱- کتاب ارث (تقریرات درس آقای خوئی). ۱۲- بحوث فی القضاء. ۱۳- بحوث فی القواعد الفقهیه. ۱۴- بحوث استدلالیه فی الاستفتائات القضائیه المستحدثه. ۱۵- مناسک حج.<ref>صالح، ص۱۵۳.</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
۲۱٬۲۱۶

ویرایش