پرش به محتوا

حسین شب‌زنده‌دار: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱: خط ۱۱:
| زادگاه            =جهرم  
| زادگاه            =جهرم  
| تاریخ وفات        =۵ مرداد ۱۳۹۳ش
| تاریخ وفات        =۵ مرداد ۱۳۹۳ش
| شهر وفات          =قم
| شهر وفات          =[[قم]]
| تاریخ شهادت      =
| تاریخ شهادت      =
| محل شهادت        =
| محل شهادت        =
| محل دفن          =حرم حضرت معصومه
| محل دفن          =[[حرم حضرت معصومه]]
| خویشاوندان سرشناس =
| خویشاوندان سرشناس =
| استادان          =
| استادان          =[[امام‌خمینی]]، [[محمد صدوقی]]، [[مرتضی حائری یزدی]]، [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]]، [[عبدالجواد جبل‌عاملی]]، [[سیداحمد خوانساری]]، [[سیدحسین بروجردی]]، [[سیدمحمد محقق داماد]]، [[محمدعلی اراکی]]، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]] و...
| شاگردان          =
| شاگردان          =[[اکبر هاشمی رفسنجانی]]، [[سیدحسن طاهری خرم‌آبادی]]، [[سیدجمال‌الدین دین‌پرور]]، [[محمد مؤمن]] و...
| محل تحصیل        =
| محل تحصیل        =جهرم، شیراز و قم
| اجازه روایت از    =
| اجازه روایت از    =
| اجازه اجتهاد از  =
| اجازه اجتهاد از  =
| اجازه روایت به    =
| اجازه روایت به    =
| اجازه اجتهاد به  =
| اجازه اجتهاد به  =
| تالیفات          =
| تالیفات          =تقریرات دروس خارج امام‌خمینی و....
| سایر              =
| سایر              =تدریس در حوزه علمیه قم
| سیاسی            =
| سیاسی            =حمایت از نهضت امام‌خمینی و مبارزه علیه حکومت پهلوی
| اجتماعی          =
| اجتماعی          =فعالیت در [[دفتر استفتائات امام‌خمینی]]
| امضا              =
| امضا              =
| وبگاه رسمی        =
| وبگاه رسمی        =
}}'''حسین شب‌زنده‌دار'''، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.
}}'''حسین شب‌زنده‌دار'''، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.


== تحصیل ==
== تولد و تحصیل ==
او در سال ۱۳۰۸ش در محله سنان شهر جهرم در استان فارس زاده شد. خواندن و نوشتن را در مکتب‌خانه‌ای در جهرم آموخت و سپس به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و مقدمات و بخشی از دروس سطح را در حوزه علمیه جهرم نزد سیدحسین شریعتمداری، میرزا محمد نمازی، شیخ علی‌اکبر ناصری، سیدمحمد احمدی، سیدمحمدرضا اصفهانی، سیدابراهیم حق‌شناس و شیخ عطاءالله حقدان خواند. او سپس به شیراز رفت و بخش دیگری از دروس سطح را در آن شهر نزد ملا احمد دارابی، سیدعلی خفری، بهاءالدین محلاّتی، ابوالحسن حدائق و سیدعبدالعلی آیت‌اللهی آموخت. در سال ۱۳۲۶ش راهی قم شد و دروس سطح را نزد محمد صدوقی یزدی، محمدتقی بهجت، شیخ مرتضی حائری یزدی، سیدرضا بهاءالدینی، سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی، شیخ عبدالجواد جبل‌عاملی اصفهانی، میرزا محمد مجاهدی تبریزی، سیدرضا صدر و شیخ عبدالرزاق قاینی تکمیل کرد. هم‌زمان در درس تفسیر قرآن سیدمحمدحسین طباطبایی حضور می‌یافت. آنگاه به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درس آیات سیداحمد خوانساری، سیدحسین بروجردی، سیدمحمد محقق داماد، شیخ محمدعلی اراکی، امام‌خمینی، سیدمحمدرضا گلپایگانی و شیخ عباسعلی شاهرودی بهره‌مند شد.<ref>سلمانی آرانی، ۵۰۹-۵۱۲؛ انصاری، ص۱۲۰.</ref> درباره حضور او در درس امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی به احتمال فراوان در دهه ۱۳۳۰ از درس‌های خارج فقه و اصول امام‌خمینی که در مسجد سلماسی و سپس در مسجد اعظم قم تشکیل می‌شد، استفاده می‌کرد و آن درس‌ها را تقریر می‌نمود.<ref>سلمانی آرانی، ۵۲۳؛ «رحلت آیت‌الله شب زنده‌دار»، ۶۴.</ref>
حسین شب‌زنده‌دار در سال ۱۳۰۸ش در محله سنان شهر جهرم در استان فارس زاده شد. خواندن و نوشتن را در مکتب‌خانه‌ای در جهرم آموخت و سپس به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و مقدمات و بخشی از دروس سطح را در حوزه علمیه جهرم نزد سیدحسین شریعتمداری، میرزا محمد نمازی، شیخ علی‌اکبر ناصری، سیدمحمد احمدی، سیدمحمدرضا اصفهانی، سیدابراهیم حق‌شناس و شیخ عطاءالله حقدان خواند. او سپس به [[شیراز]] رفت و بخش دیگری از دروس سطح را در آن شهر نزد ملا احمد دارابی، سیدعلی خفری، بهاءالدین محلاّتی، ابوالحسن حدائق و سیدعبدالعلی آیت‌اللهی آموخت. در سال ۱۳۲۶ش راهی [[قم]] شد و دروس سطح را نزد [[محمد صدوقی|محمد صدوقی یزدی]]، [[محمدتقی بهجت]]، [[مرتضی حائری یزدی|شیخ مرتضی حائری یزدی]]، سیدرضا بهاءالدینی، [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]]، [[عبدالجواد جبل‌عاملی|شیخ عبدالجواد جبل‌عاملی اصفهانی]]، [[محمد مجاهدی|میرزا محمد مجاهدی تبریزی]]، [[سیدرضا صدر]] و شیخ عبدالرزاق قاینی تکمیل کرد. هم‌زمان در درس تفسیر قرآن [[سیدمحمدحسین طباطبایی]] حضور می‌یافت. آنگاه به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درس آیات [[سیداحمد خوانساری]]، [[سیدحسین بروجردی]]، [[سیدمحمد محقق داماد]]، [[محمدعلی اراکی|شیخ محمدعلی اراکی]]، [[امام‌خمینی]]، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]] و [[عباسعلی شاهرودی|شیخ عباسعلی شاهرودی]] بهره‌مند شد.<ref>سلمانی آرانی، ۵۰۹-۵۱۲؛ انصاری، ص۱۲۰.</ref> درباره حضور او در درس امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی به احتمال فراوان در دهه ۱۳۳۰ از درس‌های خارج فقه و اصول امام‌خمینی که در [[مسجد سلماسی]] و سپس در [[مسجد اعظم قم]] تشکیل می‌شد، استفاده می‌کرد و آن درس‌ها را تقریر می‌نمود.<ref>سلمانی آرانی، ۵۲۳؛ «رحلت آیت‌الله شب زنده‌دار»، ۶۴.</ref>


== تدریس ==
== تدریس ==
شب‌زنده‌دار سپس به تدریس قوانین،<ref>خاطرات حجت‌الاسلام...، ص۳۸.</ref> مطول،<ref>خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۴۰.</ref> لمعتین، مکاسب و اصول فقه در حوزه علمیه قم پرداخت.<ref>سلمانی آرانی، ص۵۱۳.</ref> و از میان شاگردان پرشمار او می‌توان به اکبر هاشمی رفسنجانی، سیدحسن طاهری خرم‌آبادی، سیدجمال‌الدین دین‌پرور،<ref>«تکریم بزرگان از...»، ص۴.</ref> محمد مؤمن قمی،<ref>خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۴۰.</ref> قربانعلی درّی نجف‌آبادی.<ref>خاطرات حجت‌الاسلام...، ص۳۸.</ref> و... اشاره کرد. همچنین با اغلب نشریات حوزوی ازجمله مکتب اسلام، مکتب تشیع، معارف جعفری و... همکاری می‌کرد و برخی از مقالات او در آن نشریات منتشر شده است.<ref>«رحلت آیت‌الله شب زنده‌دار»، ص۶۳-۶۴.</ref>
شب‌زنده‌دار سپس به تدریس قوانین،<ref>خاطرات حجت‌الاسلام...، ص۳۸.</ref> مطول،<ref>خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۴۰.</ref> لمعتین، مکاسب و اصول فقه در [[حوزه علمیه قم]] پرداخت.<ref>سلمانی آرانی، ص۵۱۳.</ref> و از میان شاگردان پرشمار او می‌توان به [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]، [[سیدحسن طاهری خرم‌آبادی]]، [[سیدجمال‌الدین دین‌پرور]]،<ref>«تکریم بزرگان از...»، ص۴.</ref> [[محمد مؤمن|محمد مؤمن قمی]]،<ref>خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۴۰.</ref> [[قربانعلی دری نجف‌آبادی|قربانعلی درّی نجف‌آبادی]]<ref>خاطرات حجت‌الاسلام...، ص۳۸.</ref> و... اشاره کرد. همچنین با اغلب نشریات حوزوی ازجمله مکتب اسلام، مکتب تشیع، معارف جعفری و... همکاری می‌کرد و برخی از مقالات او در آن نشریات منتشر شده است.<ref>«رحلت آیت‌الله شب زنده‌دار»، ص۶۳-۶۴.</ref>


== حمایت از نهضت امام‌خمینی ==
== حمایت از نهضت امام‌خمینی ==
او در جریان تصویب لوایح انجمن‌های ایالتی و ولایتی (پاییز ۱۳۴۱ش)، از طرف امام‌خمینی به شیراز رفت.<ref>سیر مبارزات امام...، ج۱، ص۱۲ـ۱۳.</ref> او همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم، در اسفند ۱۳۴۲ و پس از انتصاب حسنعلی منصور به نخست‌وزیری، در نامه‌ای به او که رونوشت آن را به امام‌خمینی و آیت‌الله سیدحسن قمی نیز ارسال کردند، با اشاره به تجاوزهای دولت اسدالله علم به حریم دین و قانون اساسی، خواستار آزادی امام‌خمینی و آیات سیدحسن قمی و سیدمحمود طالقانی و الغای تصویب‌نامه‌های ضددینی شدند.<ref>روحانی، ج۱، ص۶۴۲؛ سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد، ج۲، ص۲۱۴-۲۱۵؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۰۹-۱۱۰.</ref> وی پس از آن نیز به صدور اعلامیه‌های انتقادی علیه حکومت پهلوی یا در حمایت از امام‌خمینی ادامه داد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۱۲۸-۱۳۰، ۱۴۵-۱۴۶، ۱۶۳، ۱۶۴، ۱۷۲ـ۱۷۴؛ خسروشاهی، ج۳، ص۱۴۵؛ آیت‌الله‌العظمی ناصر...، ج۱، ص۲۱۷.</ref> همچنین در ایام تبلیغ محرم، صفر و رمضان، به اقامه نماز جماعت و سخنرانی و تفسیر قرآن در جهرم می‌پرداخت و نقش بارز و چشمگیری در روشنگری جوانان و مردم شهر داشت.<ref>«رحلت آیت‌الله...»، ص۶۴.</ref> و مرجعیت امام‌خمینی را ترویج می‌کرد.<ref>انصاری، ص۱۲۰.</ref> در رمضان همان سال همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم در نامه‌ای به آیات سیدمحمدهادی حسینی میلانی و سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، با اشاره به موسم تبلیغ و سخت‌گیری‌های حکومت پهلوی علیه امام‌خمینی، خواستار اظهارنظر آن مراجع درباره تجلیل از امام‌خمینی علی‌رغم این سخت‌گیری‌ها شدند. آیت‌الله میلانی هم در پاسخ، بر تجلیل از امام‌خمینی و تکرار مطالبه علما درباره بازگشت امام‌خمینی به کشور تأکید کرد.<ref>آیت‌الله‌العظمی سید...، ص۲۶۵ ـ ۲۶۹؛ روحانی، ج ۲، ص۳۵-۳۷؛ دوانی، ج ۵، ص۸۲-۸۴.</ref> به همین علت ساواک در گزارشی درباره روحانیان طرفدار امام‌خمینی در سراسر کشور، از او به‌عنوان یکی از طرفداران امام‌خمینی نام برد.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۲۹۹.</ref>
حسین شب‌زنده‌دار در جریان [[انجمن‌های ایالتی و ولایتی|تصویب لوایح انجمن‌های ایالتی و ولایتی]] (پاییز ۱۳۴۱ش)، از طرف امام‌خمینی به شیراز رفت.<ref>سیر مبارزات امام...، ج۱، ص۱۲ـ۱۳.</ref> او همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم، در اسفند ۱۳۴۲ و پس از انتصاب [[حسنعلی منصور]] به نخست‌وزیری، در نامه‌ای به او که رونوشت آن را به امام‌خمینی و [[سیدحسن قمی|آیت‌الله سیدحسن قمی]] نیز ارسال کردند، با اشاره به تجاوزهای دولت [[اسدالله علم]] به حریم دین و قانون اساسی، خواستار آزادی امام‌خمینی و آیات سیدحسن قمی و [[سیدمحمود طالقانی]] و الغای تصویب‌نامه‌های ضددینی شدند.<ref>روحانی، ج۱، ص۶۴۲؛ سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد، ج۲، ص۲۱۴-۲۱۵؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۰۹-۱۱۰.</ref> وی پس از آن نیز به صدور اعلامیه‌های انتقادی علیه [[حکومت پهلوی]] یا در حمایت از امام‌خمینی ادامه داد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۱۲۸-۱۳۰، ۱۴۵-۱۴۶، ۱۶۳، ۱۶۴، ۱۷۲ـ۱۷۴؛ خسروشاهی، ج۳، ص۱۴۵؛ آیت‌الله‌العظمی ناصر...، ج۱، ص۲۱۷.</ref> همچنین در ایام تبلیغ محرم، صفر و رمضان، به اقامه نماز جماعت و سخنرانی و [[تفسیر|تفسیر قرآن]] در جهرم می‌پرداخت و نقش بارز و چشمگیری در روشنگری جوانان و مردم شهر داشت.<ref>«رحلت آیت‌الله...»، ص۶۴.</ref> و [[مرجعیت امام‌خمینی]] را ترویج می‌کرد.<ref>انصاری، ص۱۲۰.</ref> در رمضان همان سال همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم در نامه‌ای به آیات [[سیدمحمدهادی میلانی|سیدمحمدهادی حسینی میلانی]] و [[سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی]]، با اشاره به موسم تبلیغ و سخت‌گیری‌های حکومت پهلوی علیه امام‌خمینی، خواستار اظهارنظر آن مراجع درباره تجلیل از امام‌خمینی علی‌رغم این سخت‌گیری‌ها شدند. آیت‌الله میلانی هم در پاسخ، بر تجلیل از امام‌خمینی و تکرار مطالبه علما درباره [[بازگشت امام‌خمینی به ایران|بازگشت امام‌خمینی به کشور]] تأکید کرد.<ref>آیت‌الله‌العظمی سید...، ص۲۶۵ ـ ۲۶۹؛ روحانی، ج ۲، ص۳۵-۳۷؛ دوانی، ج ۵، ص۸۲-۸۴.</ref> به همین علت [[ساواک]] در گزارشی درباره روحانیان طرفدار امام‌خمینی در سراسر کشور، از او به‌عنوان یکی از طرفداران امام‌خمینی نام برد.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۲۹۹.</ref>


شب‌زنده‌دار پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت در دفتر استفتائات امام‌خمینی در قم پرداخت.<ref>سلمان آرانی، ص۵۲۲؛ «رحلت آیت‌الله...»، ص۶۴.</ref> و پس از مدتی به تدریس دروس عالی سطح در حوزه علمیه قم اهتمام ورزید.  
شب‌زنده‌دار پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] به فعالیت در [[دفتر استفتائات امام‌خمینی]] در [[قم]] پرداخت.<ref>سلمان آرانی، ص۵۲۲؛ «رحلت آیت‌الله...»، ص۶۴.</ref> و پس از مدتی به تدریس دروس عالی سطح در [[حوزه علمیه قم]] اهتمام ورزید.  


== تألیفات ==
== تألیفات ==
خط ۴۶: خط ۴۶:


== درگذشت ==
== درگذشت ==
شب‌زنده‌دار جهرمی در ۵ مرداد ۱۳۹۳ در شهر قم از دنیا رفت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط ناصر مکارم شیرازی در حرم حضرت معصومه(س) در قم به خاک سپرده شد.<ref>سلمانی آرانی، ص۵۲۳-۵۲۴.</ref>
شب‌زنده‌دار جهرمی در ۵ مرداد ۱۳۹۳ در شهر قم از دنیا رفت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط [[ناصر مکارم شیرازی]] در [[حرم حضرت معصومه(س)]] در قم به خاک سپرده شد.<ref>سلمانی آرانی، ص۵۲۳-۵۲۴.</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
۱۶٬۵۹۸

ویرایش