پرش به محتوا

محسن حرم‌پناهی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۳: خط ۳۳:


== تولد و خاندان ==
== تولد و خاندان ==
محسن حرم‌پناهی در سال ۱۳۰۸ در [[قم]] و در خانواده‌ای با پیشینه درخشان علمی به دنیا آمد. پدرش شیخ مهدی حرم‌پناهی و جدش شیخ حسن حرم‌پناهی و جد اعلایش ملاحسین مجتهد قمی از مجتهدان برجسته قم و از شاگردان صاحب جواهر بود و نسبش به ملامحمد کبیر از عالمان برجسته آن سامان می‌رسید.<ref>شریف‌رازی، ج۲، ص۱۳۴ـ۱۳۵؛ «درگذشتگان»، ص۱۳۰.</ref> پدربزرگ مادری‌اش هم آیت‌الله سیدصادق روحانی از مجتهدان برجسته قم بود.  
محسن حرم‌پناهی در سال ۱۳۰۸ در [[قم]] و در خانواده‌ای با پیشینه درخشان علمی به دنیا آمد. پدرش شیخ مهدی حرم‌پناهی و جدش شیخ حسن حرم‌پناهی و جد اعلایش ملاحسین مجتهد قمی از مجتهدان برجسته قم و از شاگردان صاحب جواهر بود و نسبش به ملامحمد کبیر از عالمان برجسته آن سامان می‌رسید.<ref>شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۱۳۴ـ۱۳۵؛ «درگذشتگان»، ص۱۳۰.</ref> پدربزرگ مادری‌اش هم آیت‌الله سیدصادق روحانی از مجتهدان برجسته قم بود.  


== تحصیل ==
== تحصیل ==
محسن حرم‌پناهی از چهار سالگی خواندن و نوشتن را پیش پدرش که از مدرسان دروس حوزوی در قم بود فراگرفت و قرآن و کتب فارسی ازجمله گلستان سعدی را نزد او آموخت. سپس وارد [[حوزه علمیه قم]] شد و مقدمات را پیش شیخ غلامحسین فاضل کاشی خواند. در درس قوانین از شاگردان [[سیدرضا بهاءالدینی]] بود و شرح لمعه را نزد مرحوم شیخ یوسف احدی فراگرفت. در همان زمان به [[مشهد]] رفت و مدتی هم در درس شرح لمعه سیداحمد مدرس شرکت کرد. آنگاه به قم بازگشت و کتاب مکاسب را نزد آقایان [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]] و سیدمحمدصادق شریعتمداری آموخت. در کفایةالاصول هم از شاگردان آقایان سیدمحمدصادق شریعتمداری و [[میرزا محمد مجاهدی]] بود.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۳، ص۱۲۸.</ref>
محسن حرم‌پناهی از چهار سالگی خواندن و نوشتن را پیش پدرش که از مدرسان دروس حوزوی در قم بود فراگرفت و قرآن و کتب فارسی ازجمله گلستان سعدی را نزد او آموخت. سپس وارد [[حوزه علمیه قم]] شد و مقدمات را پیش شیخ غلامحسین فاضل کاشی خواند. در درس قوانین از شاگردان [[سیدرضا بهاءالدینی]] بود و شرح لمعه را نزد مرحوم شیخ یوسف احدی فراگرفت. در همان زمان به [[مشهد]] رفت و مدتی هم در درس شرح لمعه سیداحمد مدرس شرکت کرد. آنگاه به قم بازگشت و کتاب مکاسب را نزد آقایان [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]] و سیدمحمدصادق شریعتمداری آموخت. در کفایةالاصول هم از شاگردان آقایان سیدمحمدصادق شریعتمداری و [[میرزا محمد مجاهدی]] بود.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۳، ص۱۲۸.</ref>


حرم‌پناهی پس از پایان دوره سطح وارد درس خارج فقه و اصول [[سیدحسین بروجردی|آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی]] شد و مدت ۱۴ سال از درس‌های ایشان بهره برد. در کنار حضور در درس‌های ایشان، از درس‌های خارج فقه و اصول آیات سیدمحمد حجت کوه‌کمری، [[سیدمحمدتقی خوانساری]]، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی]] و شیخ محمدعلی اراکی بهره می‌برد.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۳، ص۱۲۸؛ شریف‌رازی، ج ۲، ص۱۳۴.</ref>مدتی هم از درس خارج اصول [[سیدمحمد محقق داماد|آیت‌الله سیدمحمد محقق داماد]] استفاده می‌کرد.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ص۱۲۸.</ref> [[محمد شریف‌رازی|شریف‌رازی]] در زندگینامه مجمل حرم‌پناهی اشاره‌ای به این موضوع نکرده است.<ref>شریف‌رازی، ج۲، ص۱۳۴.</ref>و در زندگینامه حرم‌پناهی، درج‌شده در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم هم به این موضوع اشاره نشده است،.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج ۳، ص۱۲۹.</ref> ولی [[سیدحمید روحانی]] در [[بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی (کتاب)|کتاب بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی]] از حرم‌پناهی به‌عنوان یکی از [[شاگردان امام‌خمینی]] نام برده.<ref>روحانی، ج ۱، ص۶۳.</ref> و این فهرست به تأیید [[امام‌خمینی]] رسیده بود.<ref>صحیفه امام، ج ۳، ص۲۱۳ـ۲۱۴.</ref> ناصر باقری بیدهندی هم در مقاله‌ای با عنوان «نجوم امت» درباره امام‌خمینی، فهرست دیگری از شاگردان امام‌خمینی ارائه داده و حرم‌پناهی را از شاگردان امام دانسته است،.<ref>باقری بیدهندی، ص۱۳۱.</ref> بنابراین می‌توان گفت حضور او در درس امام‌خمینی قطعی است. با وجود این، درباره حضور او در درس‌های خارج فقه و اصول یا اخلاق امام‌خمینی گزارشی در دست نیست و می‌توان احتمال داد که او از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی بوده و هم‌زمان با حضور در درس‌های آیت‌الله بروجردی، در درس‌های امام‌خمینی هم شرکت می‌کرده است. در کنار تحصیل دروس خارج فقه و اصول، در درس‌های فلسفه و همچنین تفسیر قرآن [[سیدمحمدحسین طباطبایی|علامه سیدمحمدحسین طباطبایی]] هم شرکت می‌کرد.
حرم‌پناهی پس از پایان دوره سطح وارد درس خارج فقه و اصول [[سیدحسین بروجردی|آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی]] شد و مدت ۱۴ سال از درس‌های ایشان بهره برد. در کنار حضور در درس‌های ایشان، از درس‌های خارج فقه و اصول آیات سیدمحمد حجت کوه‌کمری، [[سیدمحمدتقی خوانساری]]، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی]] و شیخ محمدعلی اراکی بهره می‌برد.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۳، ص۱۲۸؛ شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۱۳۴.</ref>مدتی هم از درس خارج اصول [[سیدمحمد محقق داماد|آیت‌الله سیدمحمد محقق داماد]] استفاده می‌کرد.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ص۱۲۸.</ref> [[محمد شریف‌رازی|شریف‌رازی]] در زندگینامه مجمل حرم‌پناهی اشاره‌ای به این موضوع نکرده است.<ref>شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۱۳۴.</ref>و در زندگینامه حرم‌پناهی، درج‌شده در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم هم به این موضوع اشاره نشده است،.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج ۳، ص۱۲۹.</ref> ولی [[سیدحمید روحانی]] در [[بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی (کتاب)|کتاب بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی]] از حرم‌پناهی به‌عنوان یکی از [[شاگردان امام‌خمینی]] نام برده.<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ج۱، ص۶۳.</ref> و این فهرست به تأیید [[امام‌خمینی]] رسیده بود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۳، ص۲۱۳ـ۲۱۴.</ref> ناصر باقری بیدهندی هم در مقاله‌ای با عنوان «نجوم امت» درباره امام‌خمینی، فهرست دیگری از شاگردان امام‌خمینی ارائه داده و حرم‌پناهی را از شاگردان امام دانسته است،.<ref>باقری بیدهندی، نجوم امت، ص۱۳۱.</ref> بنابراین می‌توان گفت حضور او در درس امام‌خمینی قطعی است. با وجود این، درباره حضور او در درس‌های خارج فقه و اصول یا اخلاق امام‌خمینی گزارشی در دست نیست و می‌توان احتمال داد که او از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی بوده و هم‌زمان با حضور در درس‌های آیت‌الله بروجردی، در درس‌های امام‌خمینی هم شرکت می‌کرده است. در کنار تحصیل دروس خارج فقه و اصول، در درس‌های فلسفه و همچنین تفسیر قرآن [[سیدمحمدحسین طباطبایی|علامه سیدمحمدحسین طباطبایی]] هم شرکت می‌کرد.


== تدریس در حوزه علمیه قم ==
== تدریس در حوزه علمیه قم ==
خط ۴۴: خط ۴۴:


== فعالیت مبارزاتی ==
== فعالیت مبارزاتی ==
حرم‌پناهی با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام‌خمینی، به مبارزه با [[حکومت پهلوی]] روی آورد و به‌ویژه با سفر به شهر ورامین، در آنجا به افشاگری علیه حکومت پهلوی دست زد و همچنین با جریان‌های انحرافی مبارزه می‌کرد. به سبب همین سخنرانی‌ها و مبارزات بود که به شهربانی احضار شد و نسبت به ادامه فعالیت‌ها مورد تهدید قرار گرفت. همچنین به شهر آشتیان و رستم‌آباد شمیران سفر کرد و به فعالیت‌های تبلیغی در آن مناطق پرداخت.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۰.</ref> پس از آن هم به مبارزاتش ادامه داد و همراه با مدرسان حوزه علمیه قم، اعلامیه‌هایی را در حمایت از امام‌خمینی و یا انتقاد از حکومت پهلوی امضا می‌کرد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۸۸، ۲۲۲، ۲۳۹، ۲۵۱، ۲۷۲، ۴۳۴، ۴۳۹، ۴۵۰، ۴۵۲، ۴۶۲، ۴۷۶، ۴۹۱، ۴۷۸، ۴۷۹، ۵۰۷.</ref>
حرم‌پناهی با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام‌خمینی، به مبارزه با [[حکومت پهلوی]] روی آورد و به‌ویژه با سفر به شهر ورامین، در آنجا به افشاگری علیه حکومت پهلوی دست زد و همچنین با جریان‌های انحرافی مبارزه می‌کرد. به سبب همین سخنرانی‌ها و مبارزات بود که به شهربانی احضار شد و نسبت به ادامه فعالیت‌ها مورد تهدید قرار گرفت. همچنین به شهر آشتیان و رستم‌آباد شمیران سفر کرد و به فعالیت‌های تبلیغی در آن مناطق پرداخت.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ص۱۳۰.</ref> پس از آن هم به مبارزاتش ادامه داد و همراه با مدرسان حوزه علمیه قم، اعلامیه‌هایی را در حمایت از امام‌خمینی و یا انتقاد از حکومت پهلوی امضا می‌کرد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۸۸، ۲۲۲، ۲۳۹، ۲۵۱، ۲۷۲، ۴۳۴، ۴۳۹، ۴۵۰، ۴۵۲، ۴۶۲، ۴۷۶، ۴۹۱، ۴۷۸، ۴۷۹، ۵۰۷.</ref>


== تألیفات ==
== تألیفات ==
خط ۵۹: خط ۵۹:
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
* اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
* باقری بیدهندی، ناصر (۱۳۶۸)، نجوم امت ۲۸: حضرت آیت‌الله‌العظمی حاج‌آقا روح‌الله خمینی»، نور علم، شماره ۳۱، تیر.
* باقری بیدهندی، ناصر (۱۳۶۸)، نجوم امت ۲۸: حضرت آیت‌الله‌العظمی حاج‌آقا روح‌الله خمینی»، نور علم، شماره ۳۱، تیر.
* جامعه مدرسین حوزه علمیه قم (۱۳۸۵)، ج۳ (زندگینامه اعضای جامعه مدرسین)، تدوین: سیدمحسن صالح، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
* جامعه مدرسین حوزه علمیه قم (۱۳۸۵)، ج۳ (زندگینامه اعضای جامعه مدرسین)، تدوین: سیدمحسن صالح، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
۲۱٬۱۵۰

ویرایش