قدرت‌الله وجدانی‌فخر: تفاوت میان نسخه‌ها

'''قدرت‌الله وجدانی فخر'''، از شاگردان درس فلسفه و خارج فقه و اصول امام خمینی.  

قدرت‌الله وجدانی فخر در سال ۱۳۱۲ش در روستای جهیزدان در شهر سراب به دنیا آمد. او برای تحصیل دروس حوزوی، ابتدا به روستای اسب‌فروشان رفت و در آنجا، ادبیات عرب را نزد شیخ عبدالعلی و شیخ یوسف، از مدرسان آن روستا فراگرفت. سپس به شهر سراب رفت و در آن شهر، مقدمات را پیش شیخ عبدالله حقی و شیخ حسین محدثی خواند. آنگاه راهی تبریز شد و در حوزه علمیه آن شهر، بخشی از دروس سطح را نزد استادان آن حوزه فراگرفت <ref>(وجدانی فخر، ص۵؛ الوانساز خویی، ج۳، ص۴۱۲).</ref>  

درباره استادان او در تبریز گزارشی در درست نیست. او پس از طی بخشی از دروس سطح حوزه، به قم رفت و در حوزه علمیه آنجا، سطح را نزد سید شهاب‌الدین نجفی مرعشی و سید محمدباقر سلطانی طباطبایی، شیخ محمد صدوقی یزدی و میرزا محمد مجاهدی تبریزی تکمیل کرد <ref>(همان؛ وجدانی فخر، ص۵-۶).</ref> در یکی از منابع از حضور وجدانی فخر در درس اسفار، منطق و حکمت امام خمینی و علامه سید محمدحسین طباطبایی سخن رفته <ref>(همان، ص۶)</ref> ولی درباره سال‌های حضور او در درس‌های فلسفه امام خمینی گزارشی دقیقی وجود ندارد. می‌توان احتمال داد که وی در سال‌های پایانی تدریس امام خمینی و احتمالاً در سال‌های ۱۳۲۷-۱۳۲۸ش در درس‌های فلسفه امام خمینی شرکت می‌کرد.

او سپس در حلقه درس خارج فقه و اصول سید محمد حجت کوه‌کمری، سید حسین طباطبایی بروجردی، شیخ عبدالنبی عراقی، امام خمینی، سید محمد محقق داماد، سید صادق روحانی و شیخ محمدعلی اراکی <ref>(همان؛ الوانساز خویی، ج۳، ص۴۱۲؛ جواهرکلام، ج۲، ص۶۰۵؛ شریف‌رازی، ج۸، ص۲۹۴)</ref>، سید کاظم شریعتمداری و سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی <ref>(همان)</ref> و سید کاظم شریعتمداری تبریزی وارد شد <ref>(جواهرکلام، ج۲، ص۶۰۵).</ref> درباره حضور او در درس‌های خارج فقه و اصول امام خمینی هم گزارشی در دست نیست. می‌توان گفت که در دهه ۱۳۳۰ش و آغازین سال‌های دهه ۱۳۴۰ش و پیش از تبعید امام خمینی به خارج از کشور، در درس‌های ایشان در مساجد محمدیه، سلماسی و اعظم قم حضور می‌یافت. وی از شیخ عبدالنبی عراقی، سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی و سید ابوالقاسم کاشانی اجازه اجتهاد و از سید محسن حکیم، سید ابوالقاسم خویی و سید محمدرضا گلپایگانی اجازه روایت دریافت کرد <ref>(وجدانی فخر، ص۶).</ref>

او یکی از مدرسان باسابقه حوزه علمیه قم بود و چهل سال کتاب‌های حوزه از مبادی علم العربیه <ref>(همان)</ref> تا درس‌هایی چون شرح منظومه در منطق و فلسفه، شرح لمعه، رسایل و کفایه در علم اصول، تجرید الاعتقاد در علم کلام، درس خارج قضا و دیگر دروس رسمی حوزه را به صورت عمومی و خصوصی تدریس کرد. یکی از درس‌هایی که او تدریس می‌کرد، شرح لمعه بود. وی به بیماری صعب‌العلاجی مبتلا شده بود و عهد کرد در صورت بهبودی تا پایان عمرش آن کتاب را تدریس کند. پس از بهبودی به این نذر خود عمل کرد و تا آخرین روزهای عمرش آن کتاب را تدریس نمود و در مواردی هفتصد نفر از طلاب در درس او حضور می‌یافتند <ref>(الوانساز خویی، ج۳، ص۴۱۳).</ref> وجدانی فخر در نامه‌ای به یکی از شاگردانش، فهرستی از تدریس‌هایش همراه با دفعات تدریس آن را ارائه کرده است که نشان از اهتمام او به امر تدریس داشت: ده دوره تدریس کتاب رسایل، نه دوره تدریس کتاب مکاسب در مسجد اعظم، بیست و دو دوره تدریس شرح لمعه <ref>(حشمت‌الواعظین قمی، ص۷۹؛ وجدانی فخر، ص۷)</ref>، پنج دوره تدریس کفایه‌الاصول در مسجد اعظم قم (همان، ص۸۱). علاوه بر آن، پنج دوره شرح منظومه در حرم حضرت معصومه(س) تدریس کرده است <ref>(همان؛ الوانساز خویی، ج۳، ص۴۱۲-۴۱۳).</ref> برخی از طلاب خارجی ازجمله طلاب ترکیه‌ای در درس‌های او شرکت می‌کردند و وی در نامه‌ای به حشمت‌الواعظین قمی، از حضور امام جماعت ترک‌تبار مسجد اهل‌البیت لاهه هلند در درس خود سخن گفته است <ref>(حشمت‌الواعظین قمی، ص۷۸).</ref> وی سپس به تدریس درس خارج فقه در حوزه علمیه قم پرداخت.

وی در جریان نهضت اسلامی بارها همراه با مدرسان حوزه علمیه قم اعلامیه‌هایی را علیه حکومت پهلوی امضا کرد و نام او در برخی از اعلامیه‌های مدرسان حوزه علمیه قم دیده می‌شود <ref>(انصاری قمی، ص۱۲۲).</ref>  

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نماز جمعه را در شهرستان شبستر برگزار کرد <ref>(«قدرت‌الله وجدانی فخر»، thinker.irc.ir).</ref> در دوران دفاع مقدس نیز بارها درس را تعطیل کرد و عازم جبهه‌ها شد و در مناطق عملیاتی مختلفی همچون دشت عباس، ایلام، شلمچه، فاو و خرمشهر حاضر شد. او تا آخرین روزهای عمر خویش به تبلیغ دین پرداخت و بارها برای تبلیغ به شهرهای مختلف در داخل و خارج کشور رفت. از آن جمله می‌توان به سفرهای تبلیغی او به کشورهای ترکیه، آلمان، هلند و بلژیک اشاره کرد.

الایضاح فی الطلاق و النکاح ازجمله کتاب‌هایی است که توسط شاگردانش از درس‌های او تقریر و منتشر شده است. همچنین صدها نوار از جلسات تدریس او در حوزه‌های علمیه به یادگار مانده است. از دیگر آثار او می‌توان تقریرات درس خارج فقه و اصول آیت‌الله شیخ عبدالنبی عراقی، الجواهر الفخریه فی شرح اللّمعة و الرّوضة البهیه، وظایف المکلفین (در اصول و فروع دین)، الایضاح (فی النکاح و الطلاق)، رساله فی قاعده لاضرر، الانوار المنطقیه، رساله عملیه، آداب معاشرت در اسلام، اجتهاد در اسلام و کار و کوشش را نام برد <ref>(وجدانی فخر، ص۸).</ref>

قدرت‌الله وجدانی فخر در ۲۷ مرداد ۱۳۷۵ در شهر مقدس قم درگذشت <ref>(همان؛ الوانساز خویی، ج۳، ص۴۱۳؛ جواهرکلام، ص۶۰۶-۶۰۷)</ref> و پیکرش پس از اقامه نماز توسط میرزا علی‌اکبر مشکینی، در حرم حضرت فاطمه معصومه(س) به خاک سپرده شد <ref>(انصاری قمی، ص۱۲۴).</ref>

 

* حشمت‌الواعظین قمی، سید محمدتقی (۱۳۸۰)، بلوغ الامانی فی حیاه الفقیه الکبیر و الاصولی الشهیر الایروانی و المشاهیر من تلامذته، تهران، مدرسه العلمیه الایروانی.