۲۰٬۷۴۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
صدوق | '''محمدصادق صدوق گلپایگانی'''، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام خمینی. | ||
محمدصادق صدوق گلپایگانی در سال ۱۳۰۲ در روستای تکین در منطقه عربستان گلپایگان در خانوادهای روحانی به دنیا آمد. پدرش شیخ فرجالله تکینی، از عالمان به نام منطقه و محل رجوع مردم در منطقه عربستان گلپایگان بود. محمدصادق صدوق خواندن و نوشتن را در مکتبخانهای در زادگاهش فراگرفت و سپس پدرش شخصاً آموزش او را برعهده گرفت. مدتی بعد و پس از رحلت پدرش، راهی روستای اسفرنجان گلپایگان شد و به تحصیل نزد ابوالقاسم محمدی گلپایگانی پرداخت (صدوق، ص۱۸ـ۱۹). مدتی هم نزد شیخ علی افتخاری به تحصیل مشغول بود (صدوق، ص۹۱). آنگاه راهی اراک شد و در حوزه علمیه آنجا دروس سطح را به پایان رساند. | |||
صدوق گلپایگانی سپس برای تکمیل تحصیلات حوزوی به قم رفت و در درس خارج فقه و اصول استادان آنجا و از جمله امام خمینی حضور یافت. سید عطاءالله زینالدین از دوستان صدوق گلپایگانی درباره حضور او در درس امام خمینی میگوید: «من همراه با شهید صدوق، حاجآقا مصطفی خمینی(ره)، پسر بزرگ امام، آیت العظمی سبحانی و دیگران در درس آیتاللهالعظمی بروجردی (ره)، امام خمینی (ره)، آیتالله محقق داماد (ره) و آیتاللهالعظمی گلپایگانی شرکت میکردیم. هفت سال در درس اصول امام خمینی، ده سال در درس آیتاللهالعظمی گلپایگانی، ده سال در درس آیتاللهالعظمی مرعشی نجفی و دیگر علمای آن زمان همراه با شهید صدوق بودم. ایشان در درس همۀ علما از مستشکلان بود. روحانی فاضل و با اندیشهای بود» (صدوق، | صدوق گلپایگانی سپس برای تکمیل تحصیلات حوزوی به قم رفت و در درس خارج فقه و اصول استادان آنجا و از جمله امام خمینی حضور یافت. سید عطاءالله زینالدین از دوستان صدوق گلپایگانی درباره حضور او در درس امام خمینی میگوید: <blockquote>«من همراه با شهید صدوق، حاجآقا مصطفی خمینی(ره)، پسر بزرگ امام، آیت العظمی سبحانی و دیگران در درس آیتاللهالعظمی بروجردی (ره)، امام خمینی(ره)، آیتالله محقق داماد(ره) و آیتاللهالعظمی گلپایگانی شرکت میکردیم. هفت سال در درس اصول امام خمینی، ده سال در درس آیتاللهالعظمی گلپایگانی، ده سال در درس آیتاللهالعظمی مرعشی نجفی و دیگر علمای آن زمان همراه با شهید صدوق بودم. ایشان در درس همۀ علما از مستشکلان بود. روحانی فاضل و با اندیشهای بود» (صدوق، ص۶۸). </blockquote>با استناد به این گزارش میتوان استنباط کرد که صدوق گلپایگانی هم مدت هفت سال در درس خارج اصول امام خمینی حضور مییافته و از جمله مستشکلان درس امام خمینی نیز بوده است (صدوق، ص۲۳). وی که از آیات بروجردی، گلپایگانی، سید ابوالقاسم خویی و سید عبدالهادی شیرازی اجازاتی در امور شرعیه و حسبیه دریافت کرده بود (صدوق، ص۱۱۲ـ۱۱۷)، همزمان با تحصیل، به تدریس در حوزه علمیه قم نیز میپرداخت و از جمله درس اصول را تدریس میکرد (صدوق، ص۲۴) و جمع زیادی از طلاب در درسهای او شرکت میکردند (صدوق، ص۱۸ـ۱۹). همچنین کتابخانه شخصی او محل رجوع طلاب علوم دینی بود (صدوق، ص۲۵). | ||
محمدصادق صدوق در منطقه آمل در مازندران به تبلیغ دین میپرداخت و مدت سیزده سال به آن منطقه تردد داشت ( | |||
منابع | محمدصادق صدوق در منطقه آمل در مازندران به تبلیغ دین میپرداخت و مدت سیزده سال به آن منطقه تردد داشت (صدوق، ص۳۹). او از بیان مسائل و نقطهنظرات خودش علیه حکومت پهلوی ابایی نداشت و حتی در درس آیتالله بروجردی نیز چنین انتقادهایی را مطرح میکرد. احمد محسنی گرکانی از دوستان او دراینباره میگوید: | ||
«در آن ایام خفقان که هیچکس جرئت نمیکرد علیه شاه مطلبی بگوید ایشان بدون ترس حرفش را میزد. در کلاس درس آیتاللهالعظمی بروجردی(ره) اشکال میگرفت و علیه طاغوت سخن میگفت. خاطرم هست در یکی از همین کلاسها به طاغوت اعتراض کرد و آیتالله بروجردی خطاب به ایشان دستور آرامش داد و گفت که نگران نباشید؛ خداوند ما را پیروز میکند و شما هم عاقبت به خیر میشوید («شهید صدوق، خورشیدی درخشان در میان طالب بود / گفتوگو با آیتالله احمد محسنی گرکانی (رئیس اسبق دیوان عالی کشور)»، ص۱۸ـ۲۰). | |||
وی بارها در دوره حیات آیتالله بروجردی دستگیر و زندانی شد، ولی با وساطت آن مرجع از حبس رهایی یافت (همان، ص۸۷). پس از رحلت آیتالله بروجردی، امام خمینی را بهعنوان مرجع تقلید اعلم به مردم معرفی کرد و در یکی از سخنرانیهایش در مسجد اعظم، مردم را به تقلید از امام خمینی ارجاع داد و اعلام کرد تنها کسی که پس از آیتالله بروجردی میتواند به اوضاع حوزههای علمیه سروسامان بدهد، امام خمینی است. این فعالیتها و انتقادهایش از حکومت پهلوی باعث شد تا در سال ۱۳۴۰ در قم دستگیر و در زندانی انفرادی محبوس شود. مدتی بعد به زندان قصر تهران انتقال داده شد و تحت شکنجه قرار گرفت تا اینکه در ۴ آبان ۱۳۴۰ بر اثر شکنجههای حکومت پهلوی به شهادت رسید. حکومت پهلوی جنازه او را هم تحویل نداد و تاکنون از محل دفن او خبری در دست نیست (همان، ص۲۰) | |||
== منابع == | |||
* «شهید صدوق، خورشیدی درخشان در میان طالب بود / گفتوگو با آیتالله احمد محسنی گرکانی (رئیس اسبق دیوان عالی کشور)» (۱۳۹۹)، ماهنامه شاهد یاران، شماره ۱۷۶ـ۱۷۷، مهرو آبان. | |||
* صدوق، محمدرضا (۱۳۹۴)، مجتهد بینشان؛ زندگینامه و خاطرات شهید آیتالله محمدصادق صدوق گلپایگانی، قم، نشر هدی. | |||
[[رده:پروژه شاگردان]] | [[رده:پروژه شاگردان]] |