علی گلزاده غفوری: تفاوت میان نسخه‌ها

| لقب              =

| نسب              =

| تاریخ شهادت      =

| محل شهادت        =

| خویشاوندان سرشناس =

| استادان          =

علی گلزاده غفوری در سال ۱۳۰۲ش در قزوین به دنیا آمد. وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در قزوین به پایان رساند و سپس به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و مقدمات را در قزوین خواند. آنگاه راهی تهران شد و بخش دیگری از مقدمات را نزد استادان آنجا آموخت. سپس به [[قم]] رفت و دروس سطح را نزد استادان [[حوزه علمیه قم]] فراگرفت. درباره استادان درس مقدمات و سطح او در قزوین، تهران و قم گزارشی در دست نیست. او پس از آن در درس خارج فقه و اصول [[سیدحسین بروجردی|سیدحسین طباطبایی بروجردی]] و [[امام‌خمینی]] حضور یافت.<ref>شریف‌رازی،  گنجینه دانشمندان، ج۸، ص۲۲۳.</ref> درباره سال‌های حضور او در درس خارج فقه [[امام‌خمینی]] اطلاع دقیقی در دست نیست، ولی به احتمال زیاد در دهه ۱۳۳۰ش در آن درس شرکت می‌کرده است. او در قم از نخستین افرادی بود که در درس [[علامه طباطبایی|علامه سیدمحمدحسین طباطبایی]] نیز حاضر شد.<ref>محمدی، «گلزاده غفوری، علی»، ص۳۲۴.</ref> و به احتمال زیاد از درس [[فلسفه]] ایشان بهره برد.

گلزاده غفوری در سال ۱۳۴۶ش از سخنرانان هیئت محبان الحسین تهران بود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۲۶، ص۱۷۲-۱۷۳.</ref> او به سبب آشنایی با مسائل روز و قوانین حقوقی اسلام و غرب، ازجمله روحانیانی بود که با حضور در محافل دانشجویی و دانشگاهی به طرح مسائل نو می‌پرداخت و در بازنمایی نقش اجتماعی اسلام سهم بسزایی داشت.<ref>انصاری قمی، «درگذشتگان: حجت‌الاسلام دکتر گلزاده غفوری»، ص۱۲۷.</ref> کتاب نظامات اجتماعی در اسلام که در ۱۳۴۹ش انتشار یافت.<ref>جعفریان، جریان‌های مذهبی ـ سیاسی در ایران، ص۳۱۵.</ref> محصول این بحث‌ها بود. علاوه بر آن، او از نخستین افرادی بود که به بحث درباره مقوله حقوق بشر در جامعه ایران پرداخت و اثر او با عنوان اسلام و اعلامیه جهانی حقوق بشر ده‌ها بار چاپ شد. او در آن اثر، به طرح این نظریه پرداخت که قرن‌ها پیش از تدوین اعلامیه جهانی حقوق بشر، دستورات اسلام حقوق انسان را تضمین کرده است. این بحث‌ها مورد استقبال محافل علمی و مذهبی قرار گرفت.<ref>انصاری قمی، «درگذشتگان: حجت‌الاسلام دکتر گلزاده غفوری»، ص۱۲۷.</ref> گلزاده غفوری که از بنیان‌گذاران مدرسه علوی تهران بود، سال‌ها به تدریس دروس اخلاق، زبان، فقه، فلسفه و قرآن در آن مدرسه می‌پرداخت. او در دهه‌های ۱۳۴۰-۱۳۵۰ ش فعالیت چشمگیری برای آگاهی نسل جوان داشت و با سخنرانی‌های روشنگرانه خود در حسینیه ارشاد، مساجد ارگ، محمودیه و حاج سیدعزیزالله، نقش بارزی دراین‌باره ایفا کرد.<ref>محمدی، «گلزاده غفوری، علی»، ص۴۳۴.</ref> همچنین در جلسات انجمن اسلامی مهندسین هم سخنرانی می‌کرد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب سوم، ص۲۷.</ref> وی در سخنرانی‌های خود مسائل سیاسی را مطرح و از حکومت پهلوی انتقاد می‌کرد، چراکه ساواک در سال ۱۳۵۳ش از سخنرانی او جلوگیری کرد <ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب سوم، ص۲۴۲.</ref> در همان سال از سوی دانشجویان دانشگاه جندی‌شاپور در استان خوزستان برای سخنرانی دعوت شد و ساواک آبادان با ارسال نامه‌ای به ساواک تهران، خواستار اظهارنظر دراین‌باره شد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب سوم، ص۲۵۸.</ref> ساواک سخنرانی او را بلامانع دانست، ولی خواستار ارسال متن سخنرانی او شد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب سوم، ص۲۶۰.</ref> او همچنین از بنیان‌گذاران بنیاد رفاه و تعاون اسلامی بود و نام آن بنیاد به پیشنهاد او از مؤسسه به بنیاد تغییر یافت.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۴، ص۴۹۳.</ref> ساواک در گزارشی درباره آن بنیاد، از گلزاده غفوری با عنوان «از مغزهای متفکر و تئوریسین بنیاد» نام برد.<ref>همان، ج۵، ص۱۱۳.</ref> او در همان سال‌ها همراه با سیدمحمد حسینی بهشتی، سیدرضا برقعی و محمدجواد باهنر، دفتر نشر فرهنگ اسلامی را بنیان نهاد و صدها کتاب در عرصه مطالعات اسلامی منتشر کرد.<ref>انصاری قمی، «درگذشتگان: حجت‌الاسلام دکتر گلزاده غفوری»، ص۱۲۷.</ref> بیمارستان سوم شعبان و مدرسه دخترانه رفاه از دیگر مراکز بهداشتی و فرهنگی بود که وی در احداث آنها مشارکت داشت.<ref>محمدی، «گلزاده غفوری، علی»، ص۳۲۴.</ref> او به سبب این‌گونه فعالیت‌ها بارها دستگیر و زندانی شد.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۴، ص۳۷۵.</ref>