پرش به محتوا

عباس محقق بیدگلی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۱۷۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۳ آبان ۱۴۰۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:
| تاریخ تولد        = ۱۳۲۴ش  
| تاریخ تولد        = ۱۳۲۴ش  
| زادگاه            = بیدگل کاشان  
| زادگاه            = بیدگل کاشان  
| تاریخ وفات        =
| تاریخ وفات        =۲ اسفند ۱۳۹۱
| شهر وفات          =
| شهر وفات          =شیراز
| تاریخ شهادت      =
| تاریخ شهادت      =
| محل شهادت        =
| محل شهادت        =
| محل دفن          =
| محل دفن          =آرامگاه ابن‌بابویه قم
| خویشاوندان سرشناس =
| خویشاوندان سرشناس =
| استادان          =
| استادان          = [[رحمت‌الله فشارکی]]، [[سیدعباس خاتم یزدی]]، [[مسلم ملکوتی]]، [[سیدابوالقاسم خویی]]، میرزا باقر زنجانی، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]]، [[حسین وحید خراسانی]]، [[امام‌خمینی]] و...
| شاگردان          =
| شاگردان          =
| محل تحصیل        =
| محل تحصیل        =قم
| اجازه روایت از    =
| اجازه روایت از    =
| اجازه اجتهاد از  =
| اجازه اجتهاد از  =
| اجازه روایت به    =
| اجازه روایت به    =
| اجازه اجتهاد به  =
| اجازه اجتهاد به  =
| تالیفات          =
| تالیفات          =بر منبر خطابه و تقریرات دروس استادان
| سایر              =
| سایر              =
| سیاسی            =
| سیاسی            =حمایت از [[نهضت امام‌خمینی]]
| اجتماعی          =
| اجتماعی          =عضو مجلس افتای آیت‌الله گلپایگانی و همکاری با دفتر [[سیدعلی سیستانی]] در قم
 
| امضا              =
| امضا              =
| وبگاه رسمی        = 
| وبگاه رسمی        = 
خط ۳۴: خط ۳۵:
وی در سال ۱۳۲۴ش در بیدگل کاشان در خانواده‌ای با پیشینه درخشان علمی زاده شد. پدرش شیخ محمدتقی از نوادگان محقق اردبیلی بود که در کاشان به تدریس دروس حوزوی اشغال داشت.  
وی در سال ۱۳۲۴ش در بیدگل کاشان در خانواده‌ای با پیشینه درخشان علمی زاده شد. پدرش شیخ محمدتقی از نوادگان محقق اردبیلی بود که در کاشان به تدریس دروس حوزوی اشغال داشت.  


عباس محقق در کودکی به شهر [[قم]] رفت و مقدمات را در آن شهر نزد پدرش و [[رحمت‌الله فشارکی]] فراگرفت <ref>(قاسمی، ج۴، ص۲۰۷).</ref> دروس سطح را هم نزد دیگر استادان آن حوزه آموخت و سپس برای تکمیل تحصیلات حوزوی، راه عتبات عالیات را در پیش گرفت و از ۱۳۴۲ش در [[حوزه علمیه نجف|حوزه علمیه نجف اشرف]] به تحصیل پرداخت. او در آن حوزه ابتدا دروس سطح را نزد سیدعباس خاتم یزدی و میرزا مسلم ملکوتی تکمیل کرد و سپس در درس خارج فقه و اصول آیات سیدابوالقاسم موسوی خویی و میرزا باقر زنجانی شرکت کرد. وی در سال ۱۳۴۴ ش به قم بازگشت <ref>(انصاری، ص۱۱۵)</ref> و با صبیه آیت‌الله سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی ازدواج کرد <ref>(انصاری، ص۱۱۵؛ قاسمی، ج۴، ص۲۰۷).</ref>
عباس محقق در کودکی به شهر [[قم]] رفت و مقدمات را در آن شهر نزد پدرش و [[رحمت‌الله فشارکی]] فراگرفت.<ref>قاسمی، دره الصدق فیمن تلمذ من علما اصفهان بالنجف، ج۴، ص۲۰۷.</ref> دروس سطح را هم نزد دیگر استادان آن حوزه آموخت و سپس برای تکمیل تحصیلات حوزوی، راه عتبات عالیات را در پیش گرفت و از ۱۳۴۲ش در [[حوزه علمیه نجف|حوزه علمیه نجف اشرف]] به تحصیل پرداخت. او در آن حوزه ابتدا دروس سطح را نزد [[سیدعباس خاتم یزدی]] و [[مسلم ملکوتی|میرزا مسلم ملکوتی]] تکمیل کرد و سپس در درس خارج فقه و اصول آیات [[سیدابوالقاسم خویی|سیدابوالقاسم موسوی خویی]] و میرزا باقر زنجانی شرکت کرد. وی در سال ۱۳۴۴ش به قم بازگشت.<ref>انصاری، «درگذشتگان: حجت‌الاسلام محقق کاشانی»، ص۱۱۵.</ref> و با صبیه [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|آیت‌الله سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی]] ازدواج کرد.<ref>انصاری، «درگذشتگان: حجت‌الاسلام محقق کاشانی»، ص۱۱۵؛ قاسمی، دره الصدق فیمن تلمذ من علما اصفهان بالنجف، ج۴، ص۲۰۷.</ref>


محقق بیدگلی در سال ۱۳۴۴ ش و پس از استقرار امام‌خمینی در نجف اشرف، همراه با بالغ بر هفت‌صد نفر از روحانیان و مدرسان حوزه علمیه قم در نامه‌ای به ایشان، خرسندی خود را از انتقال ایشان از ترکیه به عتبات عالیات اعلام کردند و در ادامه، تأثر خود را تداوم تبعید آن مرجع عالی‌قدر که «به خاطر دفاع از قرآن و حقوق ملت اسلام و حمایت از استقلال و تمامیت ارضی کشور اسلامی ایران صورت گرفته است» ابراز نمودند و سپس بار دیگر بر پیروی ملت ایران و [[حوزه علمیه قم]] از منویات آن «قائد عظیم‌الشأن» و ضرورت رفع موانع برای بازگشت ایشان تأکید نمودند تا «با مراجعت حضرت‌عالی به حوزه علمیه قم و با تدبیرات خردمندانه و رهبری‌های ارزنده آن زعیم عالی‌قدر، مصالح عالیه اسلام و ایران و حقوق از دست رفته ملت تأمین گردد» <ref>(اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۷۸- ۱۷۳؛ خسروشاهی، ج۳، ص۹۴-۱۰۰؛ سیر مبارزات امام در آیینه...، ج۵، ص۳۷۲-۳۶۹؛ دوانی، ص۱۵۸-۱۶۳).</ref>
محقق بیدگلی در سال ۱۳۴۴ش و پس از استقرار امام‌خمینی در نجف اشرف، همراه با بالغ بر هفت‌صد نفر از روحانیان و مدرسان [[حوزه علمیه قم]] در نامه‌ای به ایشان، خرسندی خود را از انتقال ایشان از ترکیه به عتبات عالیات اعلام کردند و در ادامه، تأثر خود را تداوم تبعید آن مرجع عالی‌قدر که «به خاطر دفاع از قرآن و حقوق ملت اسلام و حمایت از استقلال و تمامیت ارضی کشور اسلامی ایران صورت گرفته است» ابراز نمودند و سپس بار دیگر بر پیروی ملت ایران و حوزه علمیه قم از منویات آن «قائد عظیم‌الشأن» و ضرورت رفع موانع برای بازگشت ایشان تأکید نمودند تا «با مراجعت حضرت‌عالی به حوزه علمیه قم و با تدبیرات خردمندانه و رهبری‌های ارزنده آن زعیم عالی‌قدر، مصالح عالیه اسلام و ایران و حقوق از دست رفته ملت تأمین گردد».<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۷۸- ۱۷۳؛ خسروشاهی، اسناد نهضت اسلامی، ج۳، ص۹۴-۱۰۰؛ سیر مبارزات امام در آیینه...، ج۵، ص۳۷۲-۳۶۹؛ دوانی، نهضت روحانیون ایران، ص۱۵۸-۱۶۳.</ref>


او در همان سال دوباره به نجف اشرف بازگشت و این بار در درس خارج فقه (بیع مکاسب) امام‌خمینی که در مسجد شیخ انصاری معروف به مسجد ترک‌ها برگزار می‌شد، حضور یافت <ref>(همان؛ قاسمی، ج ۴، ص۲۰۷).</ref> حضور او در درس امام‌خمینی یک سال بیشتر طول نکشید و در سال ۱۳۴۵ش، پس از درگذشت پدرش به کشور بازگشت <ref>(همان)</ref> و در قم به تکمیل تحصیلاتش پرداخت. او در حوزه علمیه قم این بار در درس خارج فقه و اصول آیات گلپایگانی و حسین وحید خراسانی شرکت کرد <ref>(«داماد آیت‌الله‌العظمی...»، ص۲)</ref> و از آیات گلپایگانی، شیخ محمدعلی اراکی، سیداحمد زنجانی و عبدالجواد جبل عاملی اجازاتی در امور شرعی دریافت نمود <ref>(انصاری، ص۱۳۹).</ref>
او در همان سال دوباره به نجف اشرف بازگشت و این بار در درس خارج فقه (بیع مکاسب) امام‌خمینی که در [[مسجد شیخ انصاری]] معروف به مسجد ترک‌ها برگزار می‌شد، حضور یافت.<ref>دوانی، نهضت روحانیون ایران، ص۱۵۸-۱۶۳؛ قاسمی، دره الصدق فیمن تلمذ من علما اصفهان بالنجف، ج۴، ص۲۰۷.</ref> حضور او در درس امام‌خمینی یک سال بیشتر طول نکشید و در سال ۱۳۴۵ش، پس از درگذشت پدرش به کشور بازگشت.<ref>قاسمی، دره الصدق فیمن تلمذ من علما اصفهان بالنجف، ج۴، ص۲۰۷.</ref> و در قم به تکمیل تحصیلاتش پرداخت. او در حوزه علمیه قم این بار در درس خارج فقه و اصول آیات [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|گلپایگانی]] و [[حسین وحید خراسانی]] شرکت کرد.<ref>«داماد آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی دارفانی را وداع گفت»، ص۲.</ref> و از آیات گلپایگانی، [[محمدعلی اراکی|شیخ محمدعلی اراکی]]، [[سیداحمد زنجانی]] و [[عبدالجواد جبل‌عاملی|عبدالجواد جبل عاملی]] اجازاتی در امور شرعی دریافت نمود.<ref>انصاری، «درگذشتگان: حجت‌الاسلام محقق کاشانی»، ص۱۳۹.</ref>


محقق بیدگلی که به وعظ و خطابه در قم می‌پرداخت، به‌زودی مورد توجه مردم قرار گرفت. به همین منظور بارها به شهرهای مختلف سفر کرد و به ایراد سخن پرداخت <ref>(«گرامیداشت سالگرد...»، ص۱۳).</ref> از آن جمله می‌توان به سفر به شهرهای اهواز، رامهرمز، تهران، کاشان، شیراز، اصفهان، مشهد و... و همچنین دعوت توسط مراجع تقلید چون آیات سیدکاظم شریعتمداری، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، سیدمحمدهادی حسینی میلانی و... اشاره کرد (انصاری، ص۱۳۹). او از سال ۱۳۵۸ ش تا زمان ارتحال آیت‌الله گلپایگانی، ملازم ایشان بود و در مجلس افتای ایشان عضویت داشت <ref>(قاسمی، ج ۴، ص۲-۷).</ref> پس از رحلت آیت‌الله گلپایگانی، در دفتر سیدعلی سیستانی در قم به فعالیت پرداخت <ref>(«داماد آیت‌الله‌العظمی...»، ص۲).</ref>  
محقق بیدگلی که به وعظ و خطابه در قم می‌پرداخت، به‌زودی مورد توجه مردم قرار گرفت. به همین منظور بارها به شهرهای مختلف سفر کرد و به ایراد سخن پرداخت.<ref>«گرامیداشت سالگرد درگذشت حجت‌الاسلام‌والمسلمین محقق کاشانی»، ص۱۳.</ref> از آن جمله می‌توان به سفر به شهرهای اهواز، رامهرمز، تهران، کاشان، شیراز، اصفهان، مشهد و... و همچنین دعوت توسط مراجع تقلید چون آیات [[سیدکاظم شریعتمداری]]، [[سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی]]، [[سیدمحمدهادی میلانی|سیدمحمدهادی حسینی میلانی]] و... اشاره کرد.<ref>انصاری، «درگذشتگان: حجت‌الاسلام محقق کاشانی»، ص۱۳۹.</ref> او از سال ۱۳۵۸ ش تا زمان ارتحال آیت‌الله گلپایگانی، ملازم ایشان بود و در مجلس افتای ایشان عضویت داشت.<ref>قاسمی، دره الصدق فیمن تلمذ من علما اصفهان بالنجف، ج۴، ص۲-۷.</ref> پس از رحلت آیت‌الله گلپایگانی، در دفتر [[سیدعلی سیستانی]] در قم به فعالیت پرداخت.<ref>«داماد آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی دارفانی را وداع گفت»، ص۲.</ref>  


از او اثری تحت عنوان بر منبر خطابه <ref>(قاسمی، ج ۴، ص۲-۷)</ref> و تقریرات دروس استادان بر جای مانده است. احداث مسجد بزرگ محقق کاشان ازجمله اقدامات اوست <ref>(انصاری، ص۱۳۹).</ref>
از او اثری تحت عنوان بر منبر خطابه<ref>قاسمی، دره الصدق فیمن تلمذ من علما اصفهان بالنجف، ج۴، ص۲-۷.</ref> و تقریرات دروس استادان بر جای مانده است. احداث مسجد بزرگ محقق کاشان ازجمله اقدامات اوست.<ref>انصاری، «درگذشتگان: حجت‌الاسلام محقق کاشانی»، ص۱۳۹.</ref>
==درگذشت==
==درگذشت==
شیخ عباس محقق در سال‌های پایانی عمرش، دچار بیماری کبدی بود و به همین علت در بیمارستان نمازی شیراز بستری شد و در ۲ اسفند ۱۳۹۱ در همان بیمارستان درگذشت و پیکرش پس از انتقال به قم و تشییع از مسجد امام حسن عسکری(ع) به حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) و اقامه نماز توسط وحید خراسانی، در آرامگاه ابن‌بابویه قم به خاک سپرده شد <ref>(همان).</ref>
شیخ عباس محقق در سال‌های پایانی عمرش، دچار بیماری کبدی بود و به همین علت در بیمارستان نمازی شیراز بستری شد و در ۲ اسفند ۱۳۹۱ در همان بیمارستان درگذشت و پیکرش پس از انتقال به [[قم]] و تشییع از مسجد امام حسن عسکری(ع) به حرم حضرت فاطمه معصومه(س) و اقامه نماز توسط وحید خراسانی، در آرامگاه ابن‌بابویه قم به خاک سپرده شد.<ref>انصاری، «درگذشتگان: حجت‌الاسلام محقق کاشانی»، ص۱۳۹.</ref>
==پانویس==
{{پانویس}}
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
خط ۵۰: خط ۵۳:
* انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۲)، «درگذشتگان: حجت‌الاسلام محقق کاشانی»، دوماهنامه آینه پژوهش، سال بیست‌وچهارم، شماره اول، فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۲.
* انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۲)، «درگذشتگان: حجت‌الاسلام محقق کاشانی»، دوماهنامه آینه پژوهش، سال بیست‌وچهارم، شماره اول، فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۲.
* خسروشاهی، سیدهادی (۱۳۹۰)، اسناد نهضت اسلامی، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
* خسروشاهی، سیدهادی (۱۳۹۰)، اسناد نهضت اسلامی، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
* دوانی، علی (۱۳۷۷)، نهضت روحانیون ایران، ج ۵، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
* دوانی، علی (۱۳۷۷)، نهضت روحانیون ایران، ج۵، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
* «داماد آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی دارفانی را وداع گفت» (۱۳۹۱)، هفته‌نامه افق حوزه، سال یازدهم، شماره ۳۵۹، ۹ اسفند.
* «داماد آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی دارفانی را وداع گفت» (۱۳۹۱)، هفته‌نامه افق حوزه، سال یازدهم، شماره ۳۵۹، ۹ اسفند.
* سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد ساواک (۱۳۸۶)، ج۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
* سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد ساواک (۱۳۸۶)، ج۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
۲۱٬۲۱۸

ویرایش