پرش به محتوا

ابوالحسن مصلحی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۱۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۴ آذر ۱۴۰۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:
ابوالحسن مصلحی دوره ابتدایی را در [[قم]] گذراند. آنگاه علی‌رغم مخالفت پدرش و با اصرار [[سیدمحمدتقی خوانساری|آیت‌الله سیدمحمدتقی موسوی خوانساری]]، دوره متوسطه را هم در قم گذراند. سپس وارد دانشگاه تهران شد و در رشته حقوق مشغول به تحصیل شد. آیت‌الله اراکی با ادامه تحصیل او موافق نبود و به همین سبب مصلحی فرمان پدرش را گردن نهاد و تحصیل حقوق در دانشگاه را رها کرد و به تحصیل دروس حوزوی روی آورد. آیت‌الله اراکی خود مقدمات را به فرزندش آموخت. مصلحی اراکی آنگاه دروس سطح را پیش شیخ محمدتقی ستوده، [[غلامرضا صلواتی|شیخ غلامرضا صلواتی]]، [[علی‌اکبر مشکینی|میرزا علی‌اکبر مشکینی]]، [[محمد شاه‌آبادی|شیخ محمد شاه‌آبادی]] و برخی دیگر از استادان حوزه علمیه قم فراگرفت. سپس در درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی، سیدمحمد محقق داماد و پدرش حضور یافت و سی سال به استفاده از درس آیت‌الله اراکی پرداخت. او در سال ۱۳۴۰ش حدود یک سال در نجف اشرف اقامت گزید و در آن مدت در درس خارج آیات [[سیدابوالقاسم خویی|سیدابوالقاسم موسوی خویی]] و شیخ حسین حلّی شرکت نمود و بهره‌های علمی فراوان برد.<ref>استادی، یادنامه آیت‌الله اراکی، ص۱۶۵-۱۶۷؛ گلی زواره، آیت‌الله‌العظمی محمدعلی اراکی، ص۱۸۹-۱۹۰؛ حسینی ضیغمیان، «حاج شیخ ابوالحسن مصلحی، یاور مرجعیت»، ص۱۵۲-۱۵۶.</ref>
ابوالحسن مصلحی دوره ابتدایی را در [[قم]] گذراند. آنگاه علی‌رغم مخالفت پدرش و با اصرار [[سیدمحمدتقی خوانساری|آیت‌الله سیدمحمدتقی موسوی خوانساری]]، دوره متوسطه را هم در قم گذراند. سپس وارد دانشگاه تهران شد و در رشته حقوق مشغول به تحصیل شد. آیت‌الله اراکی با ادامه تحصیل او موافق نبود و به همین سبب مصلحی فرمان پدرش را گردن نهاد و تحصیل حقوق در دانشگاه را رها کرد و به تحصیل دروس حوزوی روی آورد. آیت‌الله اراکی خود مقدمات را به فرزندش آموخت. مصلحی اراکی آنگاه دروس سطح را پیش شیخ محمدتقی ستوده، [[غلامرضا صلواتی|شیخ غلامرضا صلواتی]]، [[علی‌اکبر مشکینی|میرزا علی‌اکبر مشکینی]]، [[محمد شاه‌آبادی|شیخ محمد شاه‌آبادی]] و برخی دیگر از استادان حوزه علمیه قم فراگرفت. سپس در درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی، سیدمحمد محقق داماد و پدرش حضور یافت و سی سال به استفاده از درس آیت‌الله اراکی پرداخت. او در سال ۱۳۴۰ش حدود یک سال در نجف اشرف اقامت گزید و در آن مدت در درس خارج آیات [[سیدابوالقاسم خویی|سیدابوالقاسم موسوی خویی]] و شیخ حسین حلّی شرکت نمود و بهره‌های علمی فراوان برد.<ref>استادی، یادنامه آیت‌الله اراکی، ص۱۶۵-۱۶۷؛ گلی زواره، آیت‌الله‌العظمی محمدعلی اراکی، ص۱۸۹-۱۹۰؛ حسینی ضیغمیان، «حاج شیخ ابوالحسن مصلحی، یاور مرجعیت»، ص۱۵۲-۱۵۶.</ref>


درباره حضور او در درس خارج فقه و اصول [[امام‌خمینی]] گزارش دقیقی در دست نیست، ولی به نظر می‌رسد از سال‌های میانی دهه ۱۳۳۰ش تا تبعید ایشان به خارج از کشور (۱۳ آبان ۱۳۴۳) در درس‌های ایشان حضور می‌یافته است.
درباره حضور او در درس خارج فقه و اصول [[امام‌خمینی]] گزارش دقیقی در دست نیست، ولی به نظر می‌رسد از سال‌های میانی دهه ۱۳۳۰ش تا [[تبعید امام‌خمینی|تبعید ایشان به خارج از کشور]] (۱۳ آبان ۱۳۴۳) در درس‌های ایشان حضور می‌یافته است.


او هم‌زمان به تحصیل دروس فلسفه نیز پرداخت و درس منظومه ملاهادی سبزواری را نزد [[حسینعلی منتظری]] خواند و در درس اسفار از شاگردان علامه سیدمحمدحسین طباطبایی بود.<ref>استادی، یادنامه آیت‌الله اراکی، ص۱۶۶-۱۶۷؛ خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۵۲.</ref> این درس پس از فوت آیت‌الله بروجردی در [[مسجد سلماسی]] برگزار می‌شد.<ref>خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۵۲.</ref> و مصلحی همراه با جمعی از افراد به مباحثه درباره اسفار می‌پرداخت.<ref>خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۹۶.</ref> هم‌زمان در درس تفسیر علامه طباطبایی هم شرکت می‌کرد.<ref>خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۵۲-۵۳.</ref> او همچنین در جلسات درس اخلاق آیات شیخ عباس تهرانی و آقا حسین فاطمی حضور می‌یافت و در کنار تحصیل، به تدریس نیز می‌پرداخت و دروس سطح را در مدرسه حقانی و [[جامعة‌الزهراء|جامعه الزهرا]] تدریس می‌کرد.<ref>استادی، یادنامه آیت‌الله اراکی، ص۱۶۷.</ref>
او هم‌زمان به تحصیل دروس فلسفه نیز پرداخت و درس منظومه ملاهادی سبزواری را نزد [[حسینعلی منتظری]] خواند و در درس اسفار از شاگردان علامه سیدمحمدحسین طباطبایی بود.<ref>استادی، یادنامه آیت‌الله اراکی، ص۱۶۶-۱۶۷؛ خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۵۲.</ref> این درس پس از فوت آیت‌الله بروجردی در [[مسجد سلماسی]] برگزار می‌شد.<ref>خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۵۲.</ref> و مصلحی همراه با جمعی از افراد به مباحثه درباره اسفار می‌پرداخت.<ref>خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۹۶.</ref> هم‌زمان در درس تفسیر علامه طباطبایی هم شرکت می‌کرد.<ref>خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۵۲-۵۳.</ref> او همچنین در جلسات درس اخلاق آیات شیخ عباس تهرانی و آقا حسین فاطمی حضور می‌یافت و در کنار تحصیل، به تدریس نیز می‌پرداخت و دروس سطح را در مدرسه حقانی و [[جامعة‌الزهراء|جامعه الزهرا]] تدریس می‌کرد.<ref>استادی، یادنامه آیت‌الله اراکی، ص۱۶۷.</ref>
==فعالیت سیاسی==
==فعالیت سیاسی==
ابوالحسن مصلحی در اسفند ۱۳۴۳ش همراه با جمعی از علما و فضلای قمی حوزه علمیه قم در نامه‌ای به [[امیرعباس هویدا]]، نخست‌وزیر وقت، به [[تبعید امام‌خمینی]] اعتراض کرد و خواستار آزادی و بازگرداندن ایشان به کشور شد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۴۹ ـ ۱۵۰.</ref> در سال‌های ۱۳۵۶-۱۳۵۷ش به فعالیت‌های سیاسی خود در قالب مدرسان حوزه علمیه قم ادامه داد و همراه با آنان، اعلامیه‌ها، نامه‌ها، بیانیه‌ها و... را در حمایت از امام‌خمینی و انتقاد از [[حکومت پهلوی]] امضا می‌کرد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ص۲۹۹، ۳۲۲، ۴۰۵، ۴۳۴، ۴۳۹، ۴۴۹، ۴۶۲، ۴۷۶، ۴۷۸، ۴۷۹، ۴۸۱، ۴۹۱، ۴۹۸، ۵۰۷؛ دوانی، ج۷، ص۱۷۸-۱۸۱؛ ج۸، ۳۸۰-۳۸۲، ۴۹۹-۵۰۲؛ آیت‌الله‌العظمی حسین...، ص۳۳۳، ۵۰۱-۵۰۳.</ref>به همین سبب [[ساواک]] در مهر ۱۳۵۷، از او به‌عنوان یکی از طرفداران امام‌خمینی در قم نام برد.<ref> آیت‌الله‌العظمی حسین...، ص۲۹۵-۳۰۰.</ref>
ابوالحسن مصلحی در اسفند ۱۳۴۳ش همراه با جمعی از علما و فضلای قمی حوزه علمیه قم در نامه‌ای به [[امیرعباس هویدا]]، نخست‌وزیر وقت، به [[تبعید امام‌خمینی]] اعتراض کرد و خواستار آزادی و بازگرداندن ایشان به کشور شد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۴۹ ـ ۱۵۰.</ref> در سال‌های ۱۳۵۶-۱۳۵۷ش به فعالیت‌های سیاسی خود در قالب مدرسان حوزه علمیه قم ادامه داد و همراه با آنان، [[پیام‌ها و اعلامیه‌های امام‌خمینی|اعلامیه‌ها]]، [[نامه‌های امام‌خمینی|نامه‌ها]]، [[سخنرانی‌های امام‌خمینی|بیانیه‌ها]] و... را در حمایت از امام‌خمینی و انتقاد از [[حکومت پهلوی]] امضا می‌کرد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ص۲۹۹، ۳۲۲، ۴۰۵، ۴۳۴، ۴۳۹، ۴۴۹، ۴۶۲، ۴۷۶، ۴۷۸، ۴۷۹، ۴۸۱، ۴۹۱، ۴۹۸، ۵۰۷؛ دوانی، ج۷، ص۱۷۸-۱۸۱؛ ج۸، ۳۸۰-۳۸۲، ۴۹۹-۵۰۲؛ آیت‌الله‌العظمی حسین...، ص۳۳۳، ۵۰۱-۵۰۳.</ref>به همین سبب [[ساواک]] در مهر ۱۳۵۷، از او به‌عنوان یکی از طرفداران امام‌خمینی در قم نام برد.<ref> آیت‌الله‌العظمی حسین...، ص۲۹۵-۳۰۰.</ref>


او در دوران مرجعیت آیت‌الله اراکی (پس از [[ارتحال امام‌خمینی|رحلت امام‌خمینی]])، مسئولیت دفتر ایشان را بر عهده گرفت و همه وقت خویش را صرف اداره آنجا کرد و با همکاری جمعی از فضلا، به تدوین و انتشار آثار فقهی و اصولی ایشان پرداخت.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله مصلحی»، ص۱۱۲.</ref>هم‌زمان عضو هیئت امنای مؤسسه خیریه الزهرا(ع) بود. علاوه بر آن، از اعضای [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم|جامعه مدرسین حوزه علمیه]] بود و از آن گذشته در شورای مدارج علمی حوزه علمیه قم نیز عضویت داشت.<ref>حسینی ضیغمیان، «حاج شیخ ابوالحسن مصلحی، یاور مرجعیت»،، ص۱۵۸-۱۵۹.</ref> او پس از رحلت آیت‌الله اراکی، به تدریس دروس سطح در [[حوزه علمیه قم]] ادامه داد و آنگاه تدریس درس خارج را شروع کرد.<ref>استادی، یادنامه آیت‌الله اراکی، ص۱۶۶.</ref>
او در دوران مرجعیت آیت‌الله اراکی (پس از [[ارتحال امام‌خمینی|رحلت امام‌خمینی]])، مسئولیت دفتر ایشان را بر عهده گرفت و همه وقت خویش را صرف اداره آنجا کرد و با همکاری جمعی از فضلا، به تدوین و انتشار آثار فقهی و اصولی ایشان پرداخت.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله مصلحی»، ص۱۱۲.</ref>هم‌زمان عضو هیئت امنای مؤسسه خیریه الزهرا(ع) بود. علاوه بر آن، از اعضای [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم|جامعه مدرسین حوزه علمیه]] بود و از آن گذشته در شورای مدارج علمی حوزه علمیه قم نیز عضویت داشت.<ref>حسینی ضیغمیان، «حاج شیخ ابوالحسن مصلحی، یاور مرجعیت»،، ص۱۵۸-۱۵۹.</ref> او پس از رحلت آیت‌الله اراکی، به تدریس دروس سطح در [[حوزه علمیه قم]] ادامه داد و آنگاه تدریس درس خارج را شروع کرد.<ref>استادی، یادنامه آیت‌الله اراکی، ص۱۶۶.</ref>
==تألیفات ==
==تألیفات ==
تألیفات او عبارت است از: ۱- تدوین حاشیه بر توضیح المسائل امام‌خمینی (فتاوای آیت‌الله اراکی توسط چند نفر از فضلا در حاشیه عروه‌الوثقی تطبیق شده بود، اما چون حاشیه عروه همه مسائل توضیح المسائل امام‌خمینی را نداشت، برای تکمیل آن به‌اتفاق آیت‌الله سیدمحسن خرازی مسائل را تنظیم و در نهایت نظر آیت‌الله اراکی را درج کردند). ۲- تهیه مناسک حج و استخراج فتاوا و نظرات آیت‌الله اراکی. ۳- پاسخ به استفتائات بسیاری که از سراسر کشور یا خارج از کشور ارسال می‌شد (همراه با شیخ محمدتقی دانش آشتیانی، شیخ مهدی صادقی ملایری، شیخ خیرالله سلیم‌زاده و سیدمحسن خرازی). ۴- التوازن الاسلامی با همکاری آیت‌الله خرازی و دیگران. ۵- الحکومه الاسلامیه با همکاری آیت‌الله خرازی و دیگران <ref>حسینی ضیغمیان، «حاج شیخ ابوالحسن مصلحی، یاور مرجعیت»، ص۱۵۷-۱۵۸؛ استادی، یادنامه آیت‌الله اراکی، ص۱۶۷-۱۷۱.</ref>
تألیفات مصلحی عبارت است از: ۱- تدوین حاشیه بر توضیح المسائل امام‌خمینی (فتاوای آیت‌الله اراکی توسط چند نفر از فضلا در حاشیه عروه‌الوثقی تطبیق شده بود، اما چون حاشیه عروه همه مسائل توضیح المسائل امام‌خمینی را نداشت، برای تکمیل آن به‌اتفاق آیت‌الله سیدمحسن خرازی مسائل را تنظیم و در نهایت نظر آیت‌الله اراکی را درج کردند). ۲- تهیه مناسک حج و استخراج فتاوا و نظرات آیت‌الله اراکی. ۳- پاسخ به استفتائات بسیاری که از سراسر کشور یا خارج از کشور ارسال می‌شد (همراه با شیخ محمدتقی دانش آشتیانی، شیخ مهدی صادقی ملایری، شیخ خیرالله سلیم‌زاده و سیدمحسن خرازی). ۴- التوازن الاسلامی با همکاری آیت‌الله خرازی و دیگران. ۵- الحکومه الاسلامیه با همکاری آیت‌الله خرازی و دیگران <ref>حسینی ضیغمیان، «حاج شیخ ابوالحسن مصلحی، یاور مرجعیت»، ص۱۵۷-۱۵۸؛ استادی، یادنامه آیت‌الله اراکی، ص۱۶۷-۱۷۱.</ref>
==درگذشت==
==درگذشت==
ابوالحسن مصلحی که به بیماری سرطان لوزالمعده مبتلا شده بود، مدتی در بیمارستان ولی‌عصر قم و ده روز نیز در بیمارستان خاتم‌الانبیا بستری گردید و در سال ۱۳۸۴ش در اثر شدت بیماری از دنیا رفت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله محمدتقی بهجت در مسجد بالاسر حرم حضرت فاطمه معصومه(س) به خاک سپرده شد.<ref>گلی زواره، آیت‌الله‌العظمی محمدعلی اراکی، ص۱۹۲؛ «درگذشتگان: آیت‌الله مصلحی»، ص۱۱۲.</ref>
ابوالحسن مصلحی که به بیماری سرطان لوزالمعده مبتلا شده بود، مدتی در بیمارستان ولی‌عصر قم و ده روز نیز در بیمارستان خاتم‌الانبیا بستری گردید و در سال ۱۳۸۴ش در اثر شدت بیماری از دنیا رفت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله محمدتقی بهجت در مسجد بالاسر [[حرم حضرت فاطمه معصومه(س)]] به خاک سپرده شد.<ref>گلی زواره، آیت‌الله‌العظمی محمدعلی اراکی، ص۱۹۲؛ «درگذشتگان: آیت‌الله مصلحی»، ص۱۱۲.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
۲۴٬۹۱۰

ویرایش