پرش به محتوا

عبدالله ریزه‌ای: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۳: خط ۳۳:
'''عبدالله ابراهیمی‌نژاد'''، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.  
'''عبدالله ابراهیمی‌نژاد'''، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.  


'''عبدالله ابراهیمی‌نژاد''' معروف به شیخ عبدالله ریزه‌ای، در ۱۳۰۹ ش در روستای ریزه از توابع شهر فاروج (استان خراسان) به دنیا آمد. او خواندن و نوشتن را در زادگاهش و نزد پدرش که معلم قرآن بود فراگرفت. سپس برای تحصیل دروس حوزوی به روستای سنگلی در جوار زادگاهش رفت و جامع‌المقدمات را در آنجا و نزد مدرسان آن روستا خواند. آنگاه به مشهد عزیمت کرد و در مدارس علمیه آن شهر از درس‌های استادان آنجا بهره‌مند شد، ولی درباره استادان و دروسی که در مدارس دینی مشهد خوانده است، اطلاعاتی در دست نیست. ابراهیمی‌نژاد سپس برای تکمیل تحصیلات حوزوی به عراق رفت و در حوزه علمیه آنجا از درس استادان خارج فقه و اصول حوزه علمیه نجف اشرف بهره برد. در زندگینامه ابراهیمی‌نژاد که در پایگاه اطلاع‌رسانی «مشاهیر خراسان شمالی» درج شده است، نامی از استادان نیامده و صرفاً به حضور در درس‌های مراجع عظام تقلید در نجف اشرف اشاره شده است <ref>(«شیخ عبدالله ابراهیمی‌نژاد معروف به شیخ عبدالله ریزه‌ای»)</ref> اما در پرونده او (در آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی) از حضور ابراهیمی‌نژاد در درس‌های آیات سیدابوالقاسم موسوی خویی و امام‌خمینی سخن رفته است <ref>(آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره پرونده ۳۰۴، ۳۰۶ و ۳۱۴ ).</ref> با استناد به این گزارش، می‌توان گفت که او در درس‌های خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدابوالقاسم موسوی خویی و درس خارج فقه (بیع مکاسب) امام‌خمینی که از سال ۱۳۴۴ش در مسجد شیخ انصاری نجف اشرف برگزار می‌شد، شرکت می‌کرد. درباره سال‌های دقیق حضور او در درس امام‌خمینی گزارشی در دست نیست، ولی در زندگینامه ابراهیمی‌نژاد، از حضور او در کشور در سال ۱۳۴۸ ش سخن رفته است؛ بنابراین می‌توان احتمال داد که از همان سال در قوچان مقیم شده بود و به احتمال زیاد از سال ۱۳۴۴ ش که درس خارج فقه امام‌خمینی آغاز شد تا سال ۱۳۴۸ ش در آن درس حضور می‌یافته است.
عبدالله ابراهیمی‌نژاد معروف به شیخ عبدالله ریزه‌ای، در ۱۳۰۹ش در روستای ریزه از توابع شهر فاروج (استان خراسان) به دنیا آمد.  


ابراهیمی‌نژاد پس از ورود به قوچان، به تبلیغ دین و ارشاد مردم پرداخت و همچنین جلسات تفسیر قرآن برگزار می‌کرد. یکی از اقدامات او، مبارزه با نفوذ بهائیت در قوچان بود؛ در آن زمان بهابیان از طریق برخی از ایادی خود به تبلیغ مرام فکری خودشان در قوچان و روستاهای اطراف می‌کردند. ابراهیمی‌نژاد به مقابله با آنان پرداخت و از طریق دفاع از مبانی عقیدتی تشیع، اقدامات آنان را خنثی کرد. فعالیت‌های او حساسیت برخی از بهابیان را برانگیخت و درصدد آزار و اذیت وی برآمدند <ref>(«شیخ عبدالله ابراهیمی‌نژاد معروف به شیخ عبدالله ریزه‌ای»).</ref> شدت حمله‌ها به ابراهیمی‌نژاد به اندازه‌ای بود که یکی از نمایندگان آیت‌الله سیدمحمدهادی حسینی میلانی، مرجع تقلید مقیم مشهد، در پیامی به او تأکید کرده بود که در برابر آنان سکوت کند <ref>(آیت‌الله سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، ج ۳، ۵۰۹).</ref> ابراهیمی‌نژاد نمایندگی آیت‌الله سیدمحسن طباطبایی حکیم را در شهر قوچان بر عهده داشت <ref>(آیت‌الله سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، ج ۳، ۲۷۰).</ref> همچنین مسئولیت مدرسه علمیه عوضیه در قوچان را بر عهده گرفت و از طریق آیت‌الله سیدمحمدهادی حسینی میلانی، مرجع تقلید مقیم نجف اشرف، به اداره آنجا و همچنین تدریس در آن مدرسه پرداخت. یکی از ویژگی‌های این مدرسه، برگزاری امتحانات سالیانه و همچنین برقراری نظام شهریه بود <ref>(همایش بزرگداشت آیت‌الله‌العظمی سیدمحمدهادی میلانی، ۳۶۳).</ref> به همین علت، ساواک تأکید کرده بود که «بایستی مراقبت شود که آیا هدف نامبرده تنها مسائل دینی است و یا اینکه در پس پرده مسائل دینی هدفی دیگر داشته است» <ref>(آیت‌الله سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، ج ۳، ۲۷۰).</ref>
او خواندن و نوشتن را در زادگاهش و نزد پدرش که معلم قرآن بود فراگرفت. سپس برای تحصیل دروس حوزوی به روستای سنگلی در جوار زادگاهش رفت و جامع‌المقدمات را در آنجا و نزد مدرسان آن روستا خواند. آنگاه به مشهد عزیمت کرد و در مدارس علمیه آن شهر از درس‌های استادان آنجا بهره‌مند شد، ولی درباره استادان و دروسی که در مدارس دینی مشهد خوانده است، اطلاعاتی در دست نیست.  


او مستمری یکی از روحانیان مخالف حکومت پهلوی را قطع کرده بود و با استناد به این گزارش می‌توان گفت که به فعالیت‌های سیاسی در قوچان می‌پرداخت و از نظر ساواک، یکی از روحانیان مخالف حکومت پهلوی در آن شهر بود (همان). همچنین بر اساس گزارش ساواک، در لفافه از امام‌خمینی حمایت می‌کرد و به این خاطر، رفتار او زیر نظر و کنترل ساواک قرار داشت <ref>(آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره پرونده ۳۰۴، ۳۰۶ و ۳۱۴)</ref> و ساواک خواستار مراقبت جدی از او شده و اعلام کرده بود که وی از بقیه مخالفین رژیم خطرناک‌تر است <ref>(همان، ۳۱۵).</ref> ابراهیمی‌نژاد در هیچ‌یک از مراسم و مجالسی که توسط حکومت پهلوی در قوچان برگزار می‌شد شرکت نمی‌کرد (همان، ۲۹۸). همچنین دیگر روحانیان قوچان نیز به دستور او از شرکت در مراسم فوق خودداری می‌کردند <ref>(همان، ۳۳۰).</ref> از آن جمله می‌توان به عدم شرکت وی و نهی دیگر روحانیان از شرکت در جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی و رد دعوت شورای برگزاری جشن فوق در قوچان برای عضویت در آن شورا اشاره کرد <ref>(همان، ۳۳۱).</ref> ابراهیمی‌نژاد علاوه بر آن، در سخنرانی‌هایش از اقدام حکومت پهلوی در برگزاری جشن فوق انتقاد کرد <ref>(همان، ۲۹۸).</ref>
ابراهیمی‌نژاد سپس برای تکمیل تحصیلات حوزوی به [[عراق]] رفت و در [[حوزه علمیه نجف|حوزه علمیه آنجا]] از درس استادان خارج فقه و اصول [[حوزه علمیه نجف|حوزه علمیه نجف اشرف]] بهره برد. در زندگینامه ابراهیمی‌نژاد که در پایگاه اطلاع‌رسانی «مشاهیر خراسان شمالی» درج شده است، نامی از استادان نیامده و صرفاً به حضور در درس‌های مراجع عظام تقلید در نجف اشرف اشاره شده است <ref>(«شیخ عبدالله ابراهیمی‌نژاد معروف به شیخ عبدالله ریزه‌ای»)</ref> اما در پرونده او (در آرشیو [[مرکز اسناد انقلاب اسلامی]]) از حضور ابراهیمی‌نژاد در درس‌های آیات [[سیدابوالقاسم خویی|سیدابوالقاسم موسوی خویی]] و [[امام‌خمینی]] سخن رفته است <ref>(آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره پرونده ۳۰۴، ۳۰۶ و ۳۱۴ ).</ref> با استناد به این گزارش، می‌توان گفت که او در درس‌های خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدابوالقاسم موسوی خویی و درس خارج فقه (بیع مکاسب) امام‌خمینی که از سال ۱۳۴۴ش در [[مسجد شیخ انصاری نجف اشرف]] برگزار می‌شد، شرکت می‌کرد. درباره سال‌های دقیق حضور او در درس امام‌خمینی گزارشی در دست نیست، ولی در زندگینامه ابراهیمی‌نژاد، از حضور او در کشور در سال ۱۳۴۸ش سخن رفته است؛ بنابراین می‌توان احتمال داد که از همان سال در قوچان مقیم شده بود و به احتمال زیاد از سال ۱۳۴۴ش که درس خارج فقه امام‌خمینی آغاز شد تا سال ۱۳۴۸ش در آن درس حضور می‌یافته است.
 
ابراهیمی‌نژاد پس از ورود به قوچان، به تبلیغ دین و ارشاد مردم پرداخت و همچنین جلسات [[تفسیر قرآن]] برگزار می‌کرد. یکی از اقدامات او، مبارزه با نفوذ [[بهائیت]] در قوچان بود؛ در آن زمان بهابیان از طریق برخی از ایادی خود به تبلیغ مرام فکری خودشان در قوچان و روستاهای اطراف می‌کردند. ابراهیمی‌نژاد به مقابله با آنان پرداخت و از طریق دفاع از مبانی عقیدتی [[شیعه|تشیع]]، اقدامات آنان را خنثی کرد. فعالیت‌های او حساسیت برخی از بهابیان را برانگیخت و درصدد آزار و اذیت وی برآمدند <ref>(«شیخ عبدالله ابراهیمی‌نژاد معروف به شیخ عبدالله ریزه‌ای»).</ref> شدت حمله‌ها به ابراهیمی‌نژاد به اندازه‌ای بود که یکی از نمایندگان [[سیدمحمدهادی میلانی|آیت‌الله سیدمحمدهادی حسینی میلانی]]، مرجع تقلید مقیم مشهد، در پیامی به او تأکید کرده بود که در برابر آنان سکوت کند <ref>(آیت‌الله سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، ج ۳، ۵۰۹).</ref>
 
ابراهیمی‌نژاد نمایندگی [[سیدمحسن حکیم|آیت‌الله سیدمحسن طباطبایی حکیم]] را در شهر قوچان بر عهده داشت <ref>(آیت‌الله سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، ج ۳، ۲۷۰).</ref> همچنین مسئولیت مدرسه علمیه عوضیه در قوچان را بر عهده گرفت و از طریق آیت‌الله سیدمحمدهادی حسینی میلانی، به اداره آنجا و همچنین تدریس در آن مدرسه پرداخت. یکی از ویژگی‌های این مدرسه، برگزاری امتحانات سالیانه و همچنین برقراری نظام شهریه بود <ref>(همایش بزرگداشت آیت‌الله‌العظمی سیدمحمدهادی میلانی، ۳۶۳).</ref> به همین علت، [[ساواک]] تأکید کرده بود که «بایستی مراقبت شود که آیا هدف نامبرده تنها مسائل دینی است و یا اینکه در پس پرده مسائل دینی هدفی دیگر داشته است» <ref>(آیت‌الله سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، ج ۳، ۲۷۰).</ref> او مستمری یکی از روحانیان مخالف [[حکومت پهلوی]] را قطع کرده بود و با استناد به این گزارش می‌توان گفت که به فعالیت‌های سیاسی در قوچان می‌پرداخت و از نظر [[ساواک]]، یکی از روحانیان مخالف حکومت پهلوی در آن شهر بود (همان). همچنین بر اساس گزارش ساواک، در لفافه از [[امام‌خمینی]] حمایت می‌کرد و به این خاطر، رفتار او زیر نظر و کنترل ساواک قرار داشت <ref>(آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره پرونده ۳۰۴، ۳۰۶ و ۳۱۴)</ref> و ساواک خواستار مراقبت جدی از او شده و اعلام کرده بود که وی از بقیه مخالفین رژیم خطرناک‌تر است <ref>(همان، ۳۱۵).</ref>  
 
ابراهیمی‌نژاد در هیچ‌یک از مراسم و مجالسی که توسط حکومت پهلوی در قوچان برگزار می‌شد شرکت نمی‌کرد (همان، ص۲۹۸). همچنین دیگر روحانیان قوچان نیز به دستور او از شرکت در مراسم فوق خودداری می‌کردند <ref>(همان، ۳۳۰).</ref> از آن جمله می‌توان به عدم شرکت وی و نهی دیگر روحانیان از شرکت در [[جشن‌های ۲۵۰۰ساله شاهنشاهی ایران|جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی]] و رد دعوت شورای برگزاری جشن فوق در قوچان برای عضویت در آن شورا اشاره کرد <ref>(همان، ۳۳۱).</ref> ابراهیمی‌نژاد علاوه بر آن، در سخنرانی‌هایش از اقدام حکومت پهلوی در برگزاری جشن فوق انتقاد کرد <ref>(همان، ۲۹۸).</ref>


اقدامات ابراهیمی‌نژاد از سال ۱۳۵۰ ش در قوچان علیه حکومت پهلوی شدت گرفت و ساواک خواستار دستگیری و تبعید او شد، ولی دیگر مراکز امنیتی با توجه به جایگاه او، اقدامات فوق را به مصلحت ندانستند، ولی ابراهیمی‌نژاد را ممنوع‌المنبر کردند <ref>(همان، ۳۵۶).</ref> ساواک سپس درصدد تطمیع او برآمد که موفق نبود و وقتی وی به انتقاد از نظام آموزش‌وپرورش پرداخت، ساواک قوچان گزارش داد که اقداماتش در جذب وی موفقیت‌آمیز نبود و او به هر عنوان و بهانه‌ای به انتقاد از حکومت پهلوی ادامه می‌دهد. از جمله در ۱۳۵۲ در مجلس نیایش و دعا برای شاه در قوچان شرکت نکرد <ref>(همان، ۳۷۷).</ref>
اقدامات ابراهیمی‌نژاد از سال ۱۳۵۰ ش در قوچان علیه حکومت پهلوی شدت گرفت و ساواک خواستار دستگیری و تبعید او شد، ولی دیگر مراکز امنیتی با توجه به جایگاه او، اقدامات فوق را به مصلحت ندانستند، ولی ابراهیمی‌نژاد را ممنوع‌المنبر کردند <ref>(همان، ۳۵۶).</ref> ساواک سپس درصدد تطمیع او برآمد که موفق نبود و وقتی وی به انتقاد از نظام آموزش‌وپرورش پرداخت، ساواک قوچان گزارش داد که اقداماتش در جذب وی موفقیت‌آمیز نبود و او به هر عنوان و بهانه‌ای به انتقاد از حکومت پهلوی ادامه می‌دهد. از جمله در ۱۳۵۲ در مجلس نیایش و دعا برای شاه در قوچان شرکت نکرد <ref>(همان، ۳۷۷).</ref>
خط ۴۳: خط ۴۹:
عبدالله ابراهیمی‌نژاد در ۲۴/۱۱/۱۳۵۲ در قوچان درگذشت و در همان زمان شایعاتی مبنی بر دست داشتن حکومت پهلوی در مرگ او انتشار یافت <ref>(همان، ۴۹۶).</ref> همچنین شایعاتی درباره نقش وهابیان در مسموم کردن ابراهیمی‌نژاد انتشار یافت <ref>(«شیخ عبدالله ابراهیمی‌نژاد معروف به شیخ عبدالله ریزه‌ای»).</ref> ساواک در گزارشی درباره ابراهیمی‌نژاد و پس از رحلت او اعلام کرد که ابراهیمی‌نژاد به وظیفه ملی و میهنی خود در قبال حکومت پهلوی عمل نکرد و روحانیان مخالف را همواره دعا می‌کرد <ref>(همان، ۳۸۱)</ref> و به احتمال زیاد، مراد از روحانیان مخالف، امام‌خمینی بوده است.
عبدالله ابراهیمی‌نژاد در ۲۴/۱۱/۱۳۵۲ در قوچان درگذشت و در همان زمان شایعاتی مبنی بر دست داشتن حکومت پهلوی در مرگ او انتشار یافت <ref>(همان، ۴۹۶).</ref> همچنین شایعاتی درباره نقش وهابیان در مسموم کردن ابراهیمی‌نژاد انتشار یافت <ref>(«شیخ عبدالله ابراهیمی‌نژاد معروف به شیخ عبدالله ریزه‌ای»).</ref> ساواک در گزارشی درباره ابراهیمی‌نژاد و پس از رحلت او اعلام کرد که ابراهیمی‌نژاد به وظیفه ملی و میهنی خود در قبال حکومت پهلوی عمل نکرد و روحانیان مخالف را همواره دعا می‌کرد <ref>(همان، ۳۸۱)</ref> و به احتمال زیاد، مراد از روحانیان مخالف، امام‌خمینی بوده است.
==مدفن==
==مدفن==
پیکر عبدالله ابراهیمی‌نژاد به دستور آیت‌الله میلانی به مشهد انتقال یافت و در حرم رضوی (ع) به خاک سپرده شد <ref>(«شیخ عبدالله ابراهیمی‌نژاد معروف به شیخ عبدالله ریزه‌ای»).</ref>
پیکر عبدالله ابراهیمی‌نژاد به دستور [[سیدمحمدهادی میلانی|آیت‌الله میلانی]] به مشهد انتقال یافت و در [[حرم رضوی(ع)]] به خاک سپرده شد <ref>(«شیخ عبدالله ابراهیمی‌نژاد معروف به شیخ عبدالله ریزه‌ای»).</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
۲۴٬۹۱۰

ویرایش