۲۴٬۹۱۰
ویرایش
سیدمرتضی برقعی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| سرشناسی = | | سرشناسی = | ||
| نام کامل = | | نام کامل = سیدمرتضی برقعی | ||
| لقب = سیدمرتضی | | لقب = سیدمرتضی | ||
| نسب = | | نسب = سیدعیسی، صدرالواعظین قمی | ||
| تاریخ تولد = ۱۲۸۲ ش | | تاریخ تولد = ۱۲۸۲ ش | ||
| زادگاه = قم | | زادگاه = قم | ||
| استادان = | | استادان = امام‌خمینی، سیدمحمد حجت کوه‌کمری، سیدحسین طباطبایی بروجردی، سیدمحمدتقی موسوی خوانساری، سیدصدرالدین صدر، علامه سیدمحمد حسین طباطبایی | ||
| شاگردان = | | شاگردان = | ||
| محل تحصیل = حوزه علمیه قم | | محل تحصیل = حوزه علمیه قم | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
| اجازه اجتهاد از = | | اجازه اجتهاد از = | ||
| تالیفات = اسرار الصلوه، تفسیر سوره‌های یس، النجم، الضحی، المعوذتین، صحیفه الابرار، گنجینه اسرار، مخزن المصائب، معدن الابرار | | تالیفات = اسرار الصلوه، تفسیر سوره‌های یس، النجم، الضحی، المعوذتین، صحیفه الابرار، گنجینه اسرار، مخزن المصائب، معدن الابرار | ||
| سایر = سخنرانی‌های عمومی در مساجد قم، حمایت از نهضت | | سایر = سخنرانی‌های عمومی در مساجد قم، حمایت از نهضت امام‌خمینی، انتقاد از حکومت پهلوی و رژیم بعث عراق | ||
| سیاسی = حامی | | سیاسی = حامی امام‌خمینی، انتقاد از سرکوب قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، حمایت از فلسطین، سخنرانی علیه رژیم پهلوی و بعث عراق | ||
| اجتماعی = محبوب در قم، سخنران در مجالس عمومی، مدافع حقوق مردم فلسطین و ضد رژیم‌های استبدادی | | اجتماعی = محبوب در قم، سخنران در مجالس عمومی، مدافع حقوق مردم فلسطین و ضد رژیم‌های استبدادی | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
'''سیدمرتضی برقعی'''، از شاگردان درس فلسفه امام‌خمینی. | '''سیدمرتضی برقعی'''، از شاگردان درس فلسفه امام‌خمینی. | ||
سیدابوالحسن برقعی، مشهور به سیدمرتضی در ۱۲۸۲ش در شهر قم به دنیا آمد. پدرش سیدعیسی معروف به صدرالواعظین قمی، از وعاظ برجسته قم بود. | سیدابوالحسن برقعی، مشهور به سیدمرتضی در ۱۲۸۲ش در [[قم|شهر قم]] به دنیا آمد. پدرش سیدعیسی معروف به صدرالواعظین قمی، از وعاظ برجسته [[قم]] بود. | ||
برقعی | سیدمرتضی برقعی خواندن و نوشتن را در مکتب‌خانه‌های قم آموخت. آنگاه به تحصیل دروس حوزوی در مدرسه جانی‌خان قم پرداخت و مقدمات را نزد شیخ ابوالحسن فقیهی قمی، سدهی اصفهانی و میرزا محمدعلی ادیب تهرانی خواند.<ref>رازی، ۱۳۳۲، ج ۲، ۱۴۵؛ شریف رازی، ۱۳۵۲، ج ۲، ۳۴۴؛ جواهرکلام، ۲۵ ـ ۲۶.</ref> دروس سطح را هم نزد آیات میرزا ابوالفضل زاهدی، سیدعلی‌اکبر برقعی، سیدشهاب‌الدین حسینی مرعشی نجفی.<ref>ریحان یزدی، ۴۰۲.</ref> و محمدعلی ادیب تهرانی فراگرفت و آنگاه در درس خارج فقه و اصول آیات سیدمحمد حجت کوه‌کمری، [[سیدمحمدتقی خوانساری|سیدمحمدتقی موسوی خوانساری]]، سیدصدرالدین صدر، شیخ محمدعلی حائری قمی و [[سیدحسین بروجردی|سیدحسین طباطبایی بروجردی]] شرکت کرد. او دروس فلسفی را نزد آیات محمدمهدی امامی مازندرانی، میرزا خلیل کمره‌ای و [[امام‌خمینی]] آموخت؛.<ref>رازی، ۱۳۳۲، ج ۲، ۱۴۵؛ شریف رازی، ۱۳۵۲، ج ۲، ۳۴۴؛ جواهرکلام، ۲۵ ـ ۲۶.</ref> بنابراین می‌توان گفت که تا سال ۱۳۲۸ ش از دروس فلسفی امام‌خمینی که در قم ادامه داشت، استفاده می‌کرد. در درس تفسیر قرآن هم از شاگردان علامه سیدمحمدحسین طباطبایی بود <ref>(مردی و بیات، ص۱۵۷).</ref> وی سپس به تدریس دروس سطح در حوزه علمیه قم پرداخت.<ref>ریحان یزدی، ۴۰۲.</ref> | ||
برقعی قمی در | برقعی قمی از نوجوانی در مساجد قم سخنرانی می‌کرد و به دلیل مهارت در سخنوری، مورد توجه [[عبدالکریم حائری یزدی|آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی]] قرار گرفت.<ref>امید اسلام، ۲۳۱ ـ ۲۳۳.</ref> او از همان سنین جوانی از محبوبیت زیادی در قم برخوردار بود و به نوشته ریحان یزدی، اهالی قم به او علاقه داشتند و در مجالس عمومی از گفتارهای او بهره‌مند می‌شدند.<ref>ریحان یزدی، ۴۰۲.</ref> در سال ۱۳۳۹ش به نام [[حوزه علمیه قم]]، تولد علیرضا پهلوی را به [[محمدرضا پهلوی|محمدرضاشاه]] تبریک گفت. وقتی خبر این مراسم با عکس و تفصیل در نشریات انتشار یافت، [[امام‌خمینی]] به‌شدت به این عمل واکنش نشان داد و در پی آن برقعی قمی از این عمل ابراز پشیمانی کرد و تعهد داد که دیگر در هیچ مراسمی از طرف دربار شرکت نکند.<ref>امید اسلام، ۲۳۱ ـ ۲۳۳؛ روحانی، ج ۱، ۱۰۴ ـ ۱۰۵.</ref> | ||
برقعی در دوم آبان ۱۳۵۶ در مجلسی که توسط آیت‌الله سیدکاظم شریعتمداری به مناسبت رحلت مشکوک سیدمصطفی خمینی در مسجد اعظم قم تشکیل شده بود به سخنرانی پرداخت و از امام‌خمینی تجلیل کرد <ref> | وی در ۳ خرداد ۱۳۴۳ در قم از [[حکومت پهلوی]] انتقاد و از امام‌خمینی تجلیل کرد و از سرکوبی [[قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲|قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲]] به‌عنوان عملی ننگین و غیرقابل جبران توسط حکومت پهلوی نام برد.<ref>قیام ۱۵ خرداد به...، ج ۶، ۴۶.</ref> | ||
بر اساس گزارش ساواک، در سخنرانی دیگری که در ۵ خرداد ۱۳۴۳ در بیت امام‌خمینی در قم ایراد کرد، از شهدای قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ تجلیل و تأکید کرد خون‌هایی که در ۱۵ خرداد ریخته شد، هیچ‌وقت از «لوح حق و حقیقت محو نمی‌شود» و سپس کسانی را که در آن روز جوانان را به گلوله بستند نفرین کرد و بر آنان لعنت فرستاد.<ref>همان، ۵۳؛ سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد، ج ۲، ۳۷۳-۳۷۴.</ref> او در اسفند ۱۳۴۳ ش نیز همراه با جمعی از علما و فضلای قمی حوزه علمیه قم در نامه‌ای خطاب به [[امیرعباس هویدا]]، نخست‌وزیر وقت، به [[تبعید امام‌خمینی]] اعتراض کرد و خواستار آزادی و بازگشت ایشان به کشور شد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ۱۴۹ ـ ۱۵۰.</ref> | |||
برقعی قمی در سال‌های [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت امام‌خمینی]] در سخنرانی‌هایش در مجالس و مساجد قم، به بهانه‌های مختلف نام امام‌خمینی را ذکر می‌کرد. به‌عنوان مثال در بحث از کتاب اصول کافی نوشته کُلینی، تأکید می‌کرد که کُلینی بر وزن «خُمینی» و با این بهانه، نام امام‌خمینی را مطرح می‌کرد. گفته شده است که امام‌خمینی پس از شنیدن سخنرانی وی، او را مورد تجلیل قرار داد و گفت: «هنوز هم کسی ذوقیات برقعی را ندارد».<ref>مردی و بیات، ۱۶۲.</ref> | |||
در سال ۱۳۴۵ش در مراسم ختم همسر [[محمد مصدق|دکتر محمد مصدق]] که از طرف [[سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی|آیت‌الله سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی]] برگزار شده بود سخنرانی کرد و به تجلیل از دکتر مصدق پرداخت.<ref>حضرت آیت‌الله‌العظمی...، ج ۱، ۵۶۶.</ref> وی دهم اردیبهشت ۱۳۴۶ (اول محرم) در [[مسجد اعظم]] سخنرانی کرد.<ref>آیت‌الله العظمی حاج سیدمحمدرضا گلپایگانی به روایت اسناد، ج۱، ۳۸۱.</ref> و خرداد همان سال در سخنانی در قم، مردم را برای کمک به کشورهای اعراب که در جنگ با اسرائیل بودند فراخواند.<ref>همان، ص۴۱۰.</ref> همچنین در ۱۹ شهریور ۱۳۴۶ در بیت امام‌خمینی در قم سخنرانی و برای ایشان دعا کرد.<ref>حجت‌الاسلام حاج سیداحمد خمینی به روایت اسناد ساواک، ۱۰۲ ؛سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد، ج ۴، ۲۲۳-۲۲۴.</ref> در همان سال توسط ساواک دستگیر و زندانی شد. مدتی بعد آزاد و در منزل [[سیدمحمدرضا سعیدی]] در تهران مستقر شد و علمای مبارز تهران به دیدار او رفتند.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج ۱۶، ۱۱۵.</ref> او در سال ۱۳۴۷ش به چاپ مطالب خلاف عفت عمومی در نشریه نگین واکنش نشان داد.<ref>همان، ج ۲، ۳۴۵.</ref> و در جریان جنگ اعراب و اسرائیل نیز در سخنرانی‌هایی به حمایت از مردم [[فلسطین]] پرداخت و شماره حسابی را به این منظور به مردم معرفی کرد.<ref>همان، ج ۲، ۲۶.</ref> در سال ۱۳۵۳ش و در جریان دستگیری و اخراج طلاب علوم دینی در عراق نیز به سخنرانی علیه [[رژیم بعث عراق]] می‌پرداخت و از اقدامات آن رژیم علیه طلاب علوم حوزوی انتقاد می‌کرد.<ref>همان، ج ۳، ۸۶.</ref> | |||
برقعی در دوم آبان ۱۳۵۶ در مجلسی که توسط [[سیدکاظم شریعتمداری|آیت‌الله سیدکاظم شریعتمداری]] به مناسبت رحلت مشکوک [[سیدمصطفی خمینی]] در [[مسجد اعظم قم]] تشکیل شده بود به سخنرانی پرداخت و از [[امام‌خمینی]] تجلیل کرد.<ref>سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد، ج ۸، ۶۷؛ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، کتاب اول، ۹.</ref> در مجالس برگزار شده توسط آیات میرزا هاشم آملی و سیدصادق روحانی به‌طور جداگانه و به مناسبت شهادت آیت‌الله سیدمصطفی خمینی در قم برگزار شده بود، به منبر رفت و به تجلیل از امام‌خمینی پرداخت.<ref>انقلاب اسلامی به...، ج۱، ۳۰؛ امید اسلام، ۳۷۵ ـ ۳۷۷.</ref> در مجلسی دیگر در مسجد صفائیه قم سخنرانی کرد و ضمن سخنان خود چهار مرتبه از امام‌خمینی به عنوان مرجع بزرگ تقلید و مورد احترام ملت شیعه نام برد و شرکت کنندگان صلوات فرستادند<ref>نوزده دی به روایت اسناد ساواک، ص۱۳.</ref> | |||
== تألیفات == | |||
برقعی در کنار تبلیغ، به تألیف آثار علمی هم می‌پرداخت و برخی از تألیفات او عبارت است از: کتاب‌های ۱ـ اسرار الصلوه، ۲ ـ تفسیر سوره‌های یس، ۳ ـ النجم، ۴ ـ الضحی ۵ ـ المعوذتین ۶ـ صحیفه الابرار ۷ ـ گنجینه اسرار ۸ ـ مخزن المصائب ۹ ـ معدن الابرار.<ref>شریف رازی، ۱۳۵۳، ۳۴۵؛ جواهرکلام، ۲۶.</ref> | |||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
سیدمرتضی برقعی در ۲۴ آذر ۱۳۶۶ هنگام عزیمت برای سخنرانی، براثر تصادف رانندگی از دنیا رفت و پیکرش در مقبره خاندان برقعی در قبرستان باغ بهشت به خاک سپرده شد <ref> | سیدمرتضی برقعی در ۲۴ آذر ۱۳۶۶ هنگام عزیمت برای سخنرانی، براثر تصادف رانندگی از دنیا رفت و پیکرش در مقبره خاندان برقعی در قبرستان باغ بهشت به خاک سپرده شد.<ref>همان، ۲۶.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||