علی محدث‌زاده: تفاوت میان نسخه‌ها

علی محدث‌زاده معروف به محدث‌زاده قمی در دی ۱۲۹۸ش<ref>احمدیان، ص۲۶۷.</ref> در خاندانی با پیشینه درخشان علمی و مرجعیتی زاده شد. پدرش شیخ عباس قمی، از محدثان نامور معاصر و مؤلف مفاتیح‌الجنان و آثار متنوع و متعدد دیگر و جد مادری‌اش آیت‌الله سیداحمد طباطبایی قمی، برادر آیت‌الله سیدحسین طباطبایی قمی و از مراجع وقت بود.<ref>ادهم‌نژاد، ص۱۵۱-۱۵۲.</ref>  

در ۱۳۱۴ش و پس از قیام مسجد گوهرشاد و تبعید آیت‌الله سیدحسین طباطبایی قمی به عراق، همراه خانواده به عراق رفت و تحصیلاتش را در حوزه علمیه نجف پی گرفت؛ در آن حوزه در درس خارج فقه و اصول آیات میرزا باقر زنجانی، شیخ عبدالحسین رشتی، میرزا ابوالحسن مشکینی، شیخ علی‌محمد بروجردی و در نهایت در درس آیات سیدابوالحسن اصفهانی و آقا ضیاءالدین عراقی شرکت کرد.<ref>ادهم‌نژاد، ص۱۵۳-۱۵۴.</ref>

او در ۱۳۲۰ ش/۱۳۶۰ق به کشور بازگشت و در [[قم]] مقیم شد.<ref>شریف‌رازی، ج۲، ص۳۹۸؛ اثرآفرینان، ج۵، ص۱۴۲.</ref> و در آنجا درس خارج اصول را نزد سیدرضا بهاءالدینی خواند. سپس در درس خارج فقه [[سیدحسین بروجردی|آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی]] شرکت کرد و هم‌زمان از درس خارج فقه و اصول آیات سیدصدرالدین صدر، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی]] و [[امام‌خمینی]] بهره برد.<ref>ادهم‌نژاد، ص۱۵۴.</ref> علاوه بر آن، به نوشته احمدیان در کتاب شیخان قم، از درس آیات سیداحمد طباطبایی قمی (پدربزرگ مادری‌اش)، سیدصدرالدین جزایری و سیدسجاد علوی گرگانی نیز بهره برد.<ref>احمدیان، ص۲۶۸.</ref> ادهم‌نژاد در زندگینامه او، صرفاً بر حضور او در درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی بسنده کرده.<ref>ادهم‌نژاد، ص۱۵۴.</ref> و درباره سال‌های حضور او در آن درس‌ها سخنی نگفته است و [[محمد شریف‌رازی|شریف‌رازی]] هم بر حضور چندساله او در قم و استفاده «از محضر اساتید حوزه علمیه خارج فقه و اصول... به‌طور اختصار»<ref>شریف‌رازی، ج۲، ص۳۹۸.</ref> تأکید کرده است، بدون اینکه به استادان او یا سال‌های حضور در قم اشاره‌ای داشته باشد، اما نویسنده زندگینامه او در اثرآفرینان سال ۱۳۶۷ق/ ۱۳۲۷ش را سال بازگشت او به زادگاهش بیان می‌کند<ref>اثرآفرینان، ج۵، ص۱۴۲.</ref> و با استناد به آن گزارش می‌توان گفت که در فاصله سال‌های ۱۳۲۰-۱۳۲۷ش در درس خارج اصول امام‌خمینی حضور داشته است.

علی محدث‌زاده در سال ۱۳۲۷ش راهی تهران شد و در آنجا از درس آیات [[سیدابوالحسن رفیعی قزوینی]]، میرزا ابوالحسن شعرانی، شیخ محمدرضا تنکابنی و [[سیداحمد خوانساری|سیداحمد موسوی خوانساری]] بهره برد.<ref>همان.</ref>  

محدث‌زاده آنگاه به وعظ و خطابه روی آورد و از خطبای نامی بود و در مجالسی هم که در قم توسط افرادی چون آیت‌الله بروجردی، [[سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی]]، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|گلپایگانی]]، [[مرتضی حائری یزدی|شیخ مرتضی حائری یزدی]] و... برگزار می‌شد، به سخنرانی می‌پرداخت.<ref>ادهم‌نژاد، ص۱۶۱.</ref> آیت‌الله بروجردی به او احترام می‌گذاشت و بر اساس گزارشی از [[ساواک]]، نزد ایشان از محبوبیت بسزایی برخوردار بود.<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۹، ص۲۷.</ref> پاره‌ای از سخنرانی‌های او رویکرد انتقادی داشت و به همین سبب بارها توسط [[حکومت پهلوی]] دستگیر و زندانی شد. ازجمله در سال ۱۳۳۷ش توسط شهربانی دستگیر گردید. گویا او مستقیماً و در جریان سخنرانی دستگیر شده بود و همین مسئله اعتراض برخی از واعظان ازجمله [[محمدتقی فلسفی]] را در پی داشت و او در سخنانی تأکید کرده بود «نباید یک واعظ را با آن فضاحت از منبر به شهربانی ببرند».<ref>همان.</ref>

محدث‌زاده قمی در سال ۱۳۴۱ ش در [[انجمن‌های ایالتی و ولایتی|جریان تصویب‌نامه انجمن‌های ایالتی و ولایتی]]، همراه با جمعی از وعاظ و منبریان تهران با عنوان «جامعه اهل منبر تهران»، با صدور اعلامیه‌ای، آن تصویب‌نامه را مخالف صریح دین اسلام و قانون اساسی دانستند و آن را تقبیح کردند. آنان در اعلامیه فوق تأکید کردند: «جامعه وعاظ تهران تصمیم دارند در این مبارزه، دوشادوش تمام طبقات بر ضد تجاوزات هر حکومتی که مخالف قوانین اسلامی و قانون اساسی باشد، قیام و اقدام کنند».<ref>دوانی، ج۴، ص۵۸؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۵۰-۵۱.</ref> سپس همراه با جمعی از روحانیان تهران، با صدور اعلامیه‌ای دیگر، آن مصوبه را زمینه‌ساز «تسلط بر دین و مقدرات مسلمانان» خواندند و از مردم خواستند هشتم آذر در مجلس دعایی که به آن مناسبت در [[مسجد حاج عزیزالله تهران]] برگزار خواهد شد شرکت کنند.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۵۲-۵۵.</ref> وی در روز ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ توسط نیروهای نظامی دستگیر شد و همراه با دیگر واعظان و روحانیان تهران ازجمله محمدتقی فلسفی، [[مرتضی مطهری]] و... در زندان شهربانی زندانی شد و در نهایت با [[سیداحمد خوانساری|آیت‌الله سیداحمد خوانساری]] آزاد گردید.<ref>ادهم‌نژاد، ص۱۷۱-۱۷۲.</ref>

او خود نیز آثاری را نگاشت که از آن جمله می‌توان به کتاب سترگ امام صادق(ع)، در چهار مجلد شامل زندگانی امام صادق(ع)؛ در احوال، شخصیت، اخلاق و کلمات امام، اصحاب امام صادق(ع) (این کتاب در سال ۱۳۷۵ش و در سیزدهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی، برنده جایزه بهترین کتاب مذهبی شد)، معاصرین امام صادق(ع) از خلفا و علما و خویشاوندان امام صادق(ع) اشاره کرد. کلام الملوک (سخنان ائمه اطهار(ع)) دیگر تألیف اوست.<ref>ادهم‌نژاد، ۱۶۴-۱۶۵.</ref>  

علی محدث‌زاده در ۲۳ دی ۱۳۵۴ براثر سکته قلبی در تهران درگذشت.<ref>جواهرکلام، ج۲، ص۱۱۹۳.</ref> و پیکرش پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله سیداحمد خوانساری و پس از تشییع در تهران و قم و با حضور همه مراجع تقلید وقت، در گلزار شیخان قم به خاک سپرده شد.<ref>احمدیان، ص۲۷۲.</ref>