confirmed، مدیران
۱۶۶
ویرایش
کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲: تفاوت میان نسخه‌ها
ویرایش
Qavaami.54 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Qavaami.54 (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
محمدرضا پهلوی که به کمک آمریکا توانست دولت مصدق را سرنگون کند، به شرط تأمین منافع نفتی آمریکا و انگلیس به قدرت بازگشت و توانست ادارۀ امور کشور را از مصدق پس بگیرد. همین عوامل موجب شد شاه بیش از گذشته به آمریکا وابسته شود (زونیس، شکست شاهانه، ص131). پس از کودتای 28 مرداد، اقدامات پهلوی با اندک تفاوت‌هایی، از جهات گوناگون عملاً استمرار روش رضاشاه بود (آبراهامیان، تاریخ ایران مدرن، ص225 ـ 226). حاکمیت دوبارۀ استبداد، آزادی‌های سیاسی و فعالیت احزاب را به شدت محدود کرد (ازغندی، روابط خارجی ایران، ص299). (ببینید: حزب و تشکل) | محمدرضا پهلوی که به کمک آمریکا توانست دولت مصدق را سرنگون کند، به شرط تأمین منافع نفتی آمریکا و انگلیس به قدرت بازگشت و توانست ادارۀ امور کشور را از مصدق پس بگیرد. همین عوامل موجب شد شاه بیش از گذشته به آمریکا وابسته شود (زونیس، شکست شاهانه، ص131). پس از کودتای 28 مرداد، اقدامات پهلوی با اندک تفاوت‌هایی، از جهات گوناگون عملاً استمرار روش رضاشاه بود (آبراهامیان، تاریخ ایران مدرن، ص225 ـ 226). حاکمیت دوبارۀ استبداد، آزادی‌های سیاسی و فعالیت احزاب را به شدت محدود کرد (ازغندی، روابط خارجی ایران، ص299). (ببینید: حزب و تشکل) | ||
=== | === امام‌خمینی و کودتای 28 مرداد === | ||
امام‌خمینی در آستانۀ پیروزی نهضت اسلامی و سال‌های ابتدایی پس از آن، در مواردی به کودتای 28مرداد اشاره کرده است و آن را کودتای محمدرضا پهلوی نامیده است (امام‌خمینی، صحیفه، ج6، ص3-4). ایشان همچنین معتقد بود آمریکا با کودتای 28مرداد شاه را به ملت ایران تحمیل کرد (امام‌خمینی، صحیفه، ج5، ص79). به باور ایشان شکست نهضت ملی نفت، به دلیل تکیه بر توان سیاسی و دوری از معنویت بود (امام‌خمینی، ج5، ص290؛ ج7، ص457 ـ 459)، در حالی که مخالفان شاه، در همان زمان فرار سه روزۀ او از کشور، می‌توانستند با اتکا به اصول سه‌گانۀ اسلامی (عدالت، آزادی، استقلال)، او را ساقط کنند. در آن صورت کار به سلطۀ دوبارۀ شاه و جنایات او نمی‌کشید؛ جناياتى كه روى مغولان و چنگيزها را سفيد كرده است (امام‌خمینی، ج 5، ص 236).ایشان همچنین یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات محمد مصدق را انحلال مجلس شورای ملی دانست که بهانۀ قانونی برای انتخاب نخست‌وزیر به دست شاه داد و موجب شد شاه ضعیف برود و شاهی قلدرتر از رضاخان برگردد (امام‌خمینی، صحیفه، ج4، ص371-372). | |||
امام‌خمینی در بهمن 1357 پس از انتشار شایعاتی مبنی بر وقوع کودتا، با اشاره به کودتای رضاخان و کودتای محمدرضا در 1332، تأکید کرد که ما به این کودتاها عادت داریم و هیچ ترسی از آن نداریم (امام‌خمینی، صحیفه، ج6، ص4). همچنین در 27مرداد 1358، شایعات مربوط به بازگشت شاه به ایران را شبیه شایعات مرداد 1332 دانست که ورود عن‌قریب شاه را وعده می‌دادند و نیز از استقبال و انتظار خود از این تصمیم شاه گفت (امام‌خمینی، صحیفه، ج9، ص301). ایشان در سخنرانی 27 بهمن 1359 نیز در مقایسه بین نیروهای قبل و بعد از انقلاب، به نام [نادر] باتمانقلیچ، از مهره‌های اصلی کودتای 28 مرداد اشاره کرده، تأکید کرد که حتی نیروهای نظامی ما با نیروهای نظامی قبل از انقلاب تفاوت فراوانی دارند. این‌طور نیست که فقط اسمی را عوض کرده باشیم و یک باتمانقلیچ را برداشته، باتمانقلیچ دیگری گذاشته باشیم (امام خمینی، صحیفه، ج14، ص 127). | |||
== منابع == | == منابع == | ||