پرش به محتوا

صحیفه نور: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ آذر ۱۴۰۱
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰: خط ۳۰:
| مشخصات نشر =
| مشخصات نشر =
}}
}}
'''صحیفه نور'''، نخستین مجموعه جامع [[سخنرانی‌ها]]، [[نامه‌ها]]، [[پیام‌ها]]، [[مصاحبه‌ها]]، [[احکام امام‌خمینی|احکام]] و [[اجازات امام‌خمینی]]؛ فارسی.
'''صحیفه نور'''، نخستین مجموعه جامع [[سخنرانی‌ها]]، [[نامه‌های امام‌خمینی|نامه‌ها]]، [[پیام‌های امام‌خمینی|پیام‌ها]]، [[مصاحبه‌های امام‌خمینی|مصاحبه‌ها]]، [[احکام امام‌خمینی|احکام]] و [[اجازات امام‌خمینی]]؛ فارسی.


== توضیح ==
== معرفی ==
مجموعه ۲۲ جلدی صحیفه نور به همراه یک جلد نمایه، در بردارنده بیانات، پیام‌ها، فرمان‌های حکومتی، مصاحبه‌ها، پاسخ نامه‌ها، اجازات حسبیه و [[نامه‌های امام‌خمینی]] است. این مجموعه پیش از انتشار مجموعه دیگر ۲۲ جلدی صحیفه امام {{ببینید|صحیفه امام}}، کامل‌ترین اثر در نوع خود بوده‌است. نخستین سند این مجموعه مربوط به سال ۱۳۶۳ق/ ۱۳۲۳ش یعنی تاریخی‌ترین سند مبارزاتی امام‌خمینی و واپسین مطلب آن، متن [[وصیت‌نامه سیاسی‌الهی امام‌خمینی|وصیت‌نامه سیاسی‌الهی]] ایشان است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۳ و ۲۱/۱۳۱.</ref> این اثر را سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی و انتشارات [[وزارت ارشاد اسلامی]] به هدف حفظ و ابلاغ پیام‌های امام‌خمینی به عنوان بزرگ‌ترین سند فرهنگی [[انقلاب اسلامی]] و ابلاغ آنها به نسل‌های آینده، گردآوری و تدوین کرده‌اند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۶.</ref>
مجموعه ۲۲ جلدی صحیفه نور به همراه یک جلد نمایه، در بردارنده بیانات، پیام‌ها، فرمان‌های حکومتی، مصاحبه‌ها، پاسخ نامه‌ها، اجازات حسبیه و نامه‌های [[امام‌خمینی]] است. این مجموعه پیش از انتشار مجموعه دیگر ۲۲ جلدی [[صحیفه امام]]، کامل‌ترین اثر در نوع خود بوده‌است. نخستین سند این مجموعه مربوط به سال ۱۳۶۳ق/ ۱۳۲۳ش یعنی تاریخی‌ترین سند مبارزاتی امام‌خمینی و واپسین مطلب آن، متن [[وصیت‌نامه امام‌خمینی|وصیت‌نامه سیاسی‌الهی]] ایشان است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۳ و ۲۱/۱۳۱.</ref> این اثر را سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی و انتشارات [[وزارت ارشاد اسلامی]] به هدف حفظ و ابلاغ پیام‌های امام‌خمینی به عنوان بزرگ‌ترین سند فرهنگی [[انقلاب اسلامی]] و ابلاغ آنها به نسل‌های آینده، گردآوری و تدوین کرده‌اند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۶.</ref>


صحیفه نور در سی فصل ساماندهی شده‌است که به تناسب ایامِ صدور پیام‌ها و نامه‌ها و [[سخنرانی‌ها]] نام‌گذاری شده‌اند. در آغاز هر فصل نیز ناشر توضیحاتی به‌اختصار به مناسبت نام فصل و رخداد مهم آن آورده‌است. فصل‌هایی که ناظر به حوادث پیش از انقلاب‌اند، به ترتیب عبارت‌اند از: اتمام حجت، [[رهبری]] نهضت تا تبعید، باروری انقلاب در تبعید، شروع مبارزه نوین. فصل‌های مربوط به [[حوادث دهه فجر]] و پس از انقلاب نیز چنین است: والفجر، بهار آزادی، دیدارها و رهنمودها، آبشار نور، انقلاب دوم، إِنَّ رَبَّک لَبِالْمِرْصادِ، جنگ نابکار صدامی، بنیان مرصوص، چراغ ایزدافروز، تموز عشق سرخ و مرگ خون رنگ، گام‌های استقرار، استرجاع امام، انقلاب چهارم، طیف بلند نور، خورشید و گل‌های آفتاب‌گردان، از یوم‌الله تا یوم‌الله، [[بیست و دوم بهمن]]، [[پانزدهم خرداد]]، یوم‌الله بیست و دوم بهمن، در مسلخ عشق، حرامیان و حرم [[کعبه]]، یاد روز آزادی، آغاز دیگر در فصل ایثار، تولدی دوباره و در سوگ آفتاب.
صحیفه نور در سی فصل ساماندهی شده‌است که به تناسب ایامِ صدور پیام‌ها و نامه‌ها و [[سخنرانی‌ها]] نام‌گذاری شده‌اند. در آغاز هر فصل نیز ناشر توضیحاتی به‌اختصار به مناسبت نام فصل و رخداد مهم آن آورده‌است. فصل‌هایی که ناظر به حوادث پیش از انقلاب‌اند، به ترتیب عبارت‌اند از: اتمام حجت، [[رهبری]] نهضت تا تبعید، باروری انقلاب در تبعید، شروع مبارزه نوین. فصل‌های مربوط به حوادث [[دهه فجر]] و پس از انقلاب نیز چنین است: والفجر، بهار آزادی، دیدارها و رهنمودها، آبشار نور، انقلاب دوم، إِنَّ رَبَّک لَبِالْمِرْصادِ، جنگ نابکار صدامی، بنیان مرصوص، چراغ ایزدافروز، تموز عشق سرخ و مرگ خون رنگ، گام‌های استقرار، استرجاع امام، انقلاب چهارم، طیف بلند نور، خورشید و گل‌های آفتاب‌گردان، از یوم‌الله تا یوم‌الله، [[بیست و دوم بهمن]]، [[پانزدهم خرداد]]، یوم‌الله بیست و دوم بهمن، در مسلخ عشق، حرامیان و حرم [[کعبه]]، یاد روز آزادی، آغاز دیگر در فصل ایثار، تولدی دوباره و در سوگ آفتاب.


کلیه مطالب صحیفه نور، اعم از [[سخنرانی‌ها]] و [[پیام‌ها]]، دارای عنوان است و همه بخش‌های آن نیز عنوان‌بندی شده‌است. در بخش اسناد مکتوب این مجموعه، آن دسته از اسناد و مدارکی آورده شده که به دست‌خط امام‌خمینی بوده و در پاره‌ای موارد عین دست‌خط ایشان نیز ضمیمه شده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۲۳۰ و ۱۳/۶۷.</ref> در مصاحبه‌ها و سخنرانی‌های ایشان، تلاش بر این بوده‌است عین گفتارها حفظ شود؛ ولی در مواردی که کیفیت نوارها مناسب نبوده یا صدای آن قابل فهم نبوده، به جای آنها نقطه‌چین آمده و در پاورقی دربارهٔ آن توضیح داده شده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۶.</ref> کلمات گفتاری سخنرانی، به نوشتاری تبدیل شده و سعی بر آن بوده‌است که در تبدیل کلمات، امانتداری رعایت شود. کلماتی که احیاناً در آنها سهوی صورت گرفته، به صورت مجزا در میان علامت «/... /» تصحیح شده‌اند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۷.</ref> جملات و کلمات معترضه و همچنین توضیحات، در میان دو خط فاصله قرار گرفته‌اند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۷.</ref> همه مطالب به صورت مجزا دارای تاریخ صدورند، به‌جز مواردی اندک که در آنها به تاریخ احتمالی کلی، و نه مشخص، بسنده شده‌است. تاریخ بیانات، جز در مواردی نادر، ثبت شده‌است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۶.</ref> و در مواردی نیز که دست‌خط یا نوار سخنرانی در اختیار نبوده، سعی شده‌است که از منابع معتبر جمع‌آوری شود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۶.</ref>
کلیه مطالب صحیفه نور، اعم از [[سخنرانی‌ها]] و [[پیام‌های امام‌خمینی|پیام‌ها]]، دارای عنوان است و همه بخش‌های آن نیز عنوان‌بندی شده‌است. در بخش اسناد مکتوب این مجموعه، آن دسته از اسناد و مدارکی آورده شده که به [[دست‌خط امام‌خمینی]] بوده و در پاره‌ای موارد عین دست‌خط ایشان نیز ضمیمه شده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۲۳۰ و ۱۳/۶۷.</ref> در مصاحبه‌ها و سخنرانی‌های ایشان، تلاش بر این بوده‌است عین گفتارها حفظ شود؛ ولی در مواردی که کیفیت نوارها مناسب نبوده یا صدای آن قابل فهم نبوده، به جای آنها نقطه‌چین آمده و در پاورقی دربارهٔ آن توضیح داده شده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۶.</ref> کلمات گفتاری سخنرانی، به نوشتاری تبدیل شده و سعی بر آن بوده‌است که در تبدیل کلمات، امانتداری رعایت شود. کلماتی که احیاناً در آنها سهوی صورت گرفته، به صورت مجزا در میان علامت «/... /» تصحیح شده‌اند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۷.</ref> جملات و کلمات معترضه و همچنین توضیحات، در میان دو خط فاصله قرار گرفته‌اند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۷.</ref> همه مطالب به صورت مجزا دارای تاریخ صدورند، به‌جز مواردی اندک که در آنها به تاریخ احتمالی کلی، و نه مشخص، بسنده شده‌است. تاریخ بیانات، جز در مواردی نادر، ثبت شده‌است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۶.</ref> و در مواردی نیز که دست‌خط یا نوار سخنرانی در اختیار نبوده، سعی شده‌است که از منابع معتبر جمع‌آوری شود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۶.</ref>


در مقدمه چاپ اول این مجموعه، علاوه بر شرح حال خودنوشت و کوتاه از امام‌خمینی، مقدمه‌ای به قلم رئیس‌جمهور وقت [[سیدعلی خامنه‌ای]]، دربارهٔ انقلاب اسلامی، ملت ایران و امام‌خمینی و ویژگی‌های پیام‌های ایشان در ترسیم خط حرکت انقلابی و ثبت دقیق تاریخ قیام و مبارزه مردم ایران به‌عنوان صحیفه انقلاب سخن آمده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۶–۹.</ref> چاپ دوم این مجموعه در سال ۱۳۷۰ علاوه بر مقدمه چاپ نخست، دارای دو مقدمه دیگر نیز است. مقدمه [[سیدمحمد خاتمی]]؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت، که اندیشه‌های اساسی انقلاب اسلامی را متبلور در گفتار و رفتار و کلام امام‌خمینی شمرده و مقدمه محمدحسین علی‌محمدی، مسئول وقت سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی که دربارهٔ انقلاب اسلامی و تأثیر آن بر جهان و شکست هیمنه قدرت‌های بزرگ و نیز چگونگی گردآوری اسناد کتاب و تدوین آن، توضیحاتی به دست داده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۳–۱۸.</ref>
در مقدمه چاپ اول این مجموعه، علاوه بر شرح حال خودنوشت و کوتاه از [[امام‌خمینی]]، مقدمه‌ای به قلم رئیس‌جمهور وقت [[سیدعلی خامنه‌ای]]، دربارهٔ انقلاب اسلامی، ملت ایران و امام‌خمینی و ویژگی‌های پیام‌های ایشان در ترسیم خط حرکت انقلابی و ثبت دقیق تاریخ قیام و مبارزه مردم ایران به‌عنوان صحیفه انقلاب سخن آمده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۶–۹.</ref> چاپ دوم این مجموعه در سال ۱۳۷۰ علاوه بر مقدمه چاپ نخست، دارای دو مقدمه دیگر نیز است. مقدمه [[سیدمحمد خاتمی]]؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت، که اندیشه‌های اساسی انقلاب اسلامی را متبلور در گفتار و رفتار و کلام امام‌خمینی شمرده و مقدمه [[محمدحسین علی‌محمدی]]، مسئول وقت سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی که دربارهٔ انقلاب اسلامی و تأثیر آن بر جهان و شکست هیمنه قدرت‌های بزرگ و نیز چگونگی گردآوری اسناد کتاب و تدوین آن، توضیحاتی به دست داده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۳–۱۸.</ref>


در تدوین و چاپ اول کتاب، همه اسناد و اطلاعات در دسترس تهیه‌کنندگان نبوده‌است و به‌ناچار برای تکمله آن، جلد ۲۲ به ترتیب تاریخ، مستدرک قرار داده شده‌است. [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]؛ رئیس‌جمهور وقت، در مقدمه‌ای که بر این جلد نوشته، از اهمیت این کتاب، [[شخصیت امام‌خمینی]] و اهمیت سخنان و پیام‌های ایشان، تأثیر آنها بر مردم، اهمیت تبیین انقلاب اسلامی و نقش صحیفه نور به عنوان مرجعی برای پژوهشگران [[تاریخ معاصر]] و انقلاب اسلامی سخن گفته‌است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۲/ سیزده ـ شانزده.</ref> و رئیس وقت سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی نیز، یادداشتی بر این جلد دارد و دربارهٔ این کتاب و تدوین آن و نهادهای کمک‌کننده برای تدوین و مدارک مورد استفاده، سخن گفته‌است. وی بر این نکته تأکید کرده که صحیفه نور به گونه‌ای تدوین شده که روح سخنان امام‌خمینی با همان سادگی بیان، به خوانندگان منتقل گردد و نهایت امانتداری نیز رعایت شود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۲/هفده ـ بیست.</ref>
در تدوین و چاپ اول کتاب، همه اسناد و اطلاعات در دسترس تهیه‌کنندگان نبوده‌است و به‌ناچار برای تکمله آن، جلد ۲۲ به ترتیب تاریخ، مستدرک قرار داده شده‌است. [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]؛ رئیس‌جمهور وقت، در مقدمه‌ای که بر این جلد نوشته، از اهمیت این کتاب، شخصیت امام‌خمینی و اهمیت سخنان و پیام‌های ایشان، تأثیر آنها بر مردم، اهمیت تبیین انقلاب اسلامی و نقش صحیفه نور به عنوان مرجعی برای پژوهشگران تاریخ معاصر و [[انقلاب اسلامی]] سخن گفته‌است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۲/ سیزده ـ شانزده.</ref> و رئیس وقت سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی نیز، یادداشتی بر این جلد دارد و دربارهٔ این کتاب و تدوین آن و نهادهای کمک‌کننده برای تدوین و مدارک مورد استفاده، سخن گفته‌است. وی بر این نکته تأکید کرده که صحیفه نور به گونه‌ای تدوین شده که روح سخنان امام‌خمینی با همان سادگی بیان، به خوانندگان منتقل گردد و نهایت [[امانت و امانتداری|امانتداری]] نیز رعایت شود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۲/هفده ـ بیست.</ref>


هر جلد صحیفه نور به صورت جداگانه، دارای فهرست عناوین و نمایه موضوعات است؛ با این حال، برای سهولت در دستیابی به مطالب آن، [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] یک جلد نیز با عنوان «مفتاح صحیفه نور» (راهنمای صحیفه نور) تدوین و در سال ۱۳۷۲ منتشر کرده‌است. تدوین این جلد به انگیزه تهیه انواع فهرست‌ها و اهمیت اطلاع‌رسانی دربارهٔ آرا، نوشته‌ها و [[سخنرانی‌ها|سخنان امام‌خمینی]] انجام شده‌است. مفتاح صحیفه نور، سه بخش دارد: فهرست مندرجات به ترتیب جلد و با ذکر تاریخ، بخش فهرست موضوعات و اعلام (اشخاص، کتاب‌ها، روزنامه‌ها، اماکن و…)، فهرست آیات و روایات و عبارت‌های عربی.
هر جلد صحیفه نور به صورت جداگانه، دارای فهرست عناوین و نمایه موضوعات است؛ با این حال، برای سهولت در دستیابی به مطالب آن، [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] یک جلد نیز با عنوان «مفتاح صحیفه نور» (راهنمای صحیفه نور) تدوین و در سال ۱۳۷۲ منتشر کرده‌است. تدوین این جلد به انگیزه تهیه انواع فهرست‌ها و اهمیت اطلاع‌رسانی دربارهٔ آرا، نوشته‌ها و [[سخنرانی‌ها|سخنان امام‌خمینی]] انجام شده‌است. مفتاح صحیفه نور، سه بخش دارد: فهرست مندرجات به ترتیب جلد و با ذکر تاریخ، بخش فهرست موضوعات و اعلام (اشخاص، کتاب‌ها، روزنامه‌ها، اماکن و…)، فهرست آیات و روایات و عبارت‌های عربی.


صحیفه نور در زمان خود و پیش از انتشار صحیفه امام، از جایگاه مهمی برخوردار بوده و مرجع اسناد و اطلاعات مربوط به امام‌خمینی بوده‌است، اما به سبب شرایط زمانِ انتشار، نقص‌ها و کاستی‌هایی داشته که سبب انتشار صحیفه امام شده‌است {{ببینید|صحیفه امام}}.
صحیفه نور در زمان خود و پیش از انتشار [[صحیفه امام]]، از جایگاه مهمی برخوردار بوده و مرجع اسناد و اطلاعات مربوط به امام‌خمینی بوده‌است، اما به سبب شرایط زمانِ انتشار، نقص‌ها و کاستی‌هایی داشته که سبب انتشار صحیفه امام شده‌است {{ببینید|صحیفه امام}}.


جلد اول تا شانزده این مجموعه، در بهمن ۱۳۶۱ به مناسبت چهارمین سالگرد [[پیروزی انقلاب اسلامی]] منتشر گردید و جلدهای بعدی به ترتیب، جلد هفدهم در سال ۱۳۶۴، جلد هجدهم در سال ۱۳۶۵، جلد نوزدهم در سال ۱۳۶۸، جلدهای بیستم و بیست‌ویکم در سال ۱۳۶۹ و جلد بیست‌ودوم در سال ۱۳۷۱ چاپ و منتشر شد.
جلد اول تا شانزده این مجموعه، در بهمن ۱۳۶۱ به مناسبت چهارمین سالگرد [[پیروزی انقلاب اسلامی]] منتشر گردید و جلدهای بعدی به ترتیب، جلد هفدهم در سال ۱۳۶۴، جلد هجدهم در سال ۱۳۶۵، جلد نوزدهم در سال ۱۳۶۸، جلدهای بیستم و بیست‌ویکم در سال ۱۳۶۹ و جلد بیست‌ودوم در سال ۱۳۷۱ چاپ و منتشر شد.
خط ۵۱: خط ۵۱:
چاپ اول صحیفه نور با حجم حدود ۶۰۰۰ صفحه، در قطع وزیری صورت گرفته‌است. این اثر پس از یک دوره انتشار، با توجه به اشتباه‌ها و نقص‌هایی که در آن بوده، با تجدید نظر و اصلاحات و اضافات،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۶.</ref> در سال ۱۳۷۱ در یازده جلد و در قطع وزیری چاپ شده‌است.
چاپ اول صحیفه نور با حجم حدود ۶۰۰۰ صفحه، در قطع وزیری صورت گرفته‌است. این اثر پس از یک دوره انتشار، با توجه به اشتباه‌ها و نقص‌هایی که در آن بوده، با تجدید نظر و اصلاحات و اضافات،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۶.</ref> در سال ۱۳۷۱ در یازده جلد و در قطع وزیری چاپ شده‌است.


مؤسسه تنظیم و نشر آثار [[امام‌خمینی]] برای سهولت در پژوهش و جستجو و همچنین مطالعه اسناد صحیفه نور، در سال ۱۳۷۴ نرم‌افزاری برای آن طراحی کرد که افزون بر متن ۲۲ جلد صحیفه نور، بیش از ۴۶۰۰۰ مدخل دارد و به سه [[زبان فارسی]]، [[زبان عربی|عربی]] و انگلیسی است.
مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی برای سهولت در پژوهش و جستجو و همچنین مطالعه اسناد صحیفه نور، در سال ۱۳۷۴ نرم‌افزاری برای آن طراحی کرد که افزون بر متن ۲۲ جلد صحیفه نور، بیش از ۴۶۰۰۰ مدخل دارد و به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی است.


== پانویس ==
== پانویس ==
۲۱٬۱۴۹

ویرایش