۲۱٬۱۴۹
ویرایش
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
در عصر حاضر انواع مختلفی از سلاحهای نامتعارف مانند [[سلاح هستهای]] تولید شدهاست که حاوی سوخت هستهای یا ایزوتوپهای رادیواکتیو هستند<ref>محمدنژاد و نوروزی، فرهنگ استراتژی، ۱۷۹.</ref> و قدرت انفجاری آنها یک میلیون برابر بیشتر از بمبهای کلاسیک است و ممکن است طوفانی ناشی از آتشسوزی را به دنبال داشته باشد.<ref>ساعد، حقوق بشر دوستانه، ۸۲ و ۸۵.</ref> جنگافزارهای میکروبی نیز به لحاظ عناصر میکروبی و ویروسی<ref>ضیایی، حقوق بینالملل بشردوستانه، ۲۳۳.</ref> و قابلیت تکثیر بسیار سریع، زیست همه موجودات را در معرض خطر نابودی قرار میدهند.<ref>ضیایی، حقوق بینالملل بشردوستانه، ۲۲۶.</ref> [[سلاحهای شیمیایی]] نیز با حالت جامد، مایع و گاز، پس از پرتاب به سوی هدف و ترکیب مواد موجود در آنها، موارد بسیار خطرناکی همچون گازهای اعصاب را در محیط آزاد میکنند.<ref>محمدنژاد و نوروزی، فرهنگ استراتژی، ۱۷۷؛ ضیایی، حقوق بینالملل بشردوستانه، ۲۱۲.</ref> ابزار جنگی نامتعارف به منظور انهدام و کشتار وسیع به کار میروند و دارای خصوصیتهایی مانند قدرت و توان تخریب بسیار بالایند که قابل کنترل و تفکیک میان نظامی و غیرنظامی و مهارشدن نیستند و امکان دفاع مؤثر در برابر آنها وجود ندارد.<ref>ساعد، حقوق بشر دوستانه، ۸۲–۸۶؛ لطفی، ۳/۳۳–۳۵.</ref> | در عصر حاضر انواع مختلفی از سلاحهای نامتعارف مانند [[سلاح هستهای]] تولید شدهاست که حاوی سوخت هستهای یا ایزوتوپهای رادیواکتیو هستند<ref>محمدنژاد و نوروزی، فرهنگ استراتژی، ۱۷۹.</ref> و قدرت انفجاری آنها یک میلیون برابر بیشتر از بمبهای کلاسیک است و ممکن است طوفانی ناشی از آتشسوزی را به دنبال داشته باشد.<ref>ساعد، حقوق بشر دوستانه، ۸۲ و ۸۵.</ref> جنگافزارهای میکروبی نیز به لحاظ عناصر میکروبی و ویروسی<ref>ضیایی، حقوق بینالملل بشردوستانه، ۲۳۳.</ref> و قابلیت تکثیر بسیار سریع، زیست همه موجودات را در معرض خطر نابودی قرار میدهند.<ref>ضیایی، حقوق بینالملل بشردوستانه، ۲۲۶.</ref> [[سلاحهای شیمیایی]] نیز با حالت جامد، مایع و گاز، پس از پرتاب به سوی هدف و ترکیب مواد موجود در آنها، موارد بسیار خطرناکی همچون گازهای اعصاب را در محیط آزاد میکنند.<ref>محمدنژاد و نوروزی، فرهنگ استراتژی، ۱۷۷؛ ضیایی، حقوق بینالملل بشردوستانه، ۲۱۲.</ref> ابزار جنگی نامتعارف به منظور انهدام و کشتار وسیع به کار میروند و دارای خصوصیتهایی مانند قدرت و توان تخریب بسیار بالایند که قابل کنترل و تفکیک میان نظامی و غیرنظامی و مهارشدن نیستند و امکان دفاع مؤثر در برابر آنها وجود ندارد.<ref>ساعد، حقوق بشر دوستانه، ۸۲–۸۶؛ لطفی، ۳/۳۳–۳۵.</ref> | ||
حکم استفاده از اینگونه سلاحها که در گذشته وجود نداشته، در سخنان فقهای پیشین مطرح نشدهاست؛ هرچند بر اساس برخی روایات [[مثلهکردن]]، سوزاندن و غرقکردن دشمن، کشتن افراد غیرنظامی مانند زنان و اطفال، جز در مقام ضرورت، بستن آب یا زهرآلودکردن آن، مسمومکردن سرزمین مشرکان، آتشزدن مزارع، بریدن درختان و خلاصه تعدی از | حکم استفاده از اینگونه سلاحها که در گذشته وجود نداشته، در سخنان فقهای پیشین مطرح نشدهاست؛ هرچند بر اساس برخی روایات [[مثلهکردن]]، سوزاندن و غرقکردن دشمن، کشتن افراد غیرنظامی مانند زنان و اطفال، جز در مقام ضرورت، بستن آب یا زهرآلودکردن آن، مسمومکردن سرزمین مشرکان، آتشزدن مزارع، بریدن درختان و خلاصه تعدی از حدود الهی ممنوع است<ref>کلینی، الکافی، ۵/۲۷–۲۸؛ حر عاملی، تفصیل وسائل الشیعه، ۱۵/۶۲ و ۶۴.</ref> و [[قرآن کریم]] از تعدی از حدود بازداشته است<ref>بقره، ۱۹۰.</ref>؛ از اینرو برخی از فقها این اعمال را جز در حال ضرورت ناپسند دانستهاند<ref>حلی، محقق، ۱/۲۸۳؛ حلی، علامه، منتهی المطلب، ۱۴/۹۸؛ نجفی، جواهر الکلام، ۲۱/۶۷–۶۸.</ref> و استفاده از ابزار غیر متعارف مانند سم را جایز نمیدانند.<ref>طوسی، الجمل، ۱۵۶–۱۵۷؛ ابنادریس، السرائر، ۲/۷.</ref> | ||
در آثار فقهی [[امامخمینی]] دربارهٔ موارد و ممنوعیت بهکارگیری ابزاری که غیر نظامیان، [[زنان]]، کودکان، حیوانات، مزارع و درختان را در معرض خطر قرار میدهند، سخنی نیامده است؛ ولی ایشان در بیانات خود همواره دربارهٔ خطر تجهیزات جنگیِ نوظهور، ابراز نگرانی و اعلام خطر کرده و توسعهطلبی [[ابرقدرتها]] و انبارکردن سلاحهای هستهای را از معضلات و تهدیدات دنیای امروز بهشمار آورده و استفاده از آنها را موجب نابودی نسل بشر دانستهاست.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۵/۱۲۸ و ۱۷/۳۹۳.</ref> ایشان بر لزوم جلوگیری از اینگونه جنگافزارها تأکید کردهاست.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۷/۸۰–۸۱.</ref> ایشان مذاکرات سیاسی ابرقدرتها را در محدودکردن سلاحهای هستهای جدی نمیگرفت و بر این باور بود آنها بهویژه [[آمریکا]]، همواره در صدد تولید و تکثیر این سلاحها هستند؛ بنابراین تنها راه مهار سلاحهای کشتار جمعی و جلوگیری از گسترش آنها ایستادگی و [[قیام]] ملتها در برابر ابرقدرتهاست<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۷/۸۰–۸۱.</ref>؛ هرچند مسئله ساخت و بهکارگیری اینگونه سلاحها دو موضوع مستقل است و تزاحمی با یکدیگر ندارند، اما ساخت اینگونه سلاحها به دلیل ضرورت و از جنبه بازدارندگی قابل توجیه است. | در آثار فقهی [[امامخمینی]] دربارهٔ موارد و ممنوعیت بهکارگیری ابزاری که غیر نظامیان، [[زنان]]، کودکان، حیوانات، مزارع و درختان را در معرض خطر قرار میدهند، سخنی نیامده است؛ ولی ایشان در بیانات خود همواره دربارهٔ خطر تجهیزات جنگیِ نوظهور، ابراز نگرانی و اعلام خطر کرده و توسعهطلبی [[ابرقدرتها]] و انبارکردن سلاحهای هستهای را از معضلات و تهدیدات دنیای امروز بهشمار آورده و استفاده از آنها را موجب نابودی نسل بشر دانستهاست.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۵/۱۲۸ و ۱۷/۳۹۳.</ref> ایشان بر لزوم جلوگیری از اینگونه جنگافزارها تأکید کردهاست.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۷/۸۰–۸۱.</ref> ایشان مذاکرات سیاسی ابرقدرتها را در محدودکردن سلاحهای هستهای جدی نمیگرفت و بر این باور بود آنها بهویژه [[آمریکا]]، همواره در صدد تولید و تکثیر این سلاحها هستند؛ بنابراین تنها راه مهار سلاحهای کشتار جمعی و جلوگیری از گسترش آنها ایستادگی و [[قیام]] ملتها در برابر ابرقدرتهاست<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۷/۸۰–۸۱.</ref>؛ هرچند مسئله ساخت و بهکارگیری اینگونه سلاحها دو موضوع مستقل است و تزاحمی با یکدیگر ندارند، اما ساخت اینگونه سلاحها به دلیل ضرورت و از جنبه بازدارندگی قابل توجیه است. |