۲۱٬۲۱۷
ویرایش
فاجعه سینما رکس آبادان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Shams صفحهٔ سینما رکس را به فاجعه سینما رکس آبادان که تغییرمسیر بود منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
با انتشار جزئیات واقعه از سوی شاهدان و نجات‌یافتگان، عموم مردم [[رژیم پهلوی]] و عوامل آن همچون [[ساواک]] و شهربانی را مسئول قطعی فاجعه دانستند.<ref>مازندی، ابرقدرت قرن، ۶۰۶.</ref> شواهدی چون قفل‌شدن درهای خروجی به دستور رئیس شهربانی، توضیحات کارشناسان و کیفیت مواد آتش‌زا، تأخیر در خبردادن به آتش‌نشانی، نبودن آب در شیرهای آتش‌نشانی و جلوگیری از کمک‌رسانی مردم به افراد آسیب‌دیده، بیانگر برنامه‌ریزی این فاجعه به دست خود عوامل رژیم بود.<ref>مازندی، ابرقدرت قرن، ۶۰۶؛ مدنی، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ۲/۳۴۰–۳۴۱؛ گروه تحقیق، تقویم تاریخ انقلاب، ۱۱۶.</ref> این امر سبب شد تا مردم به‌رغم گزارش خبرگزاری پارس دربارهٔ دستگیری گروهی از خرابکاران، [[ساواک]] را طراح و مجری فاجعه بشناسند.<ref>کیهان، ۲۹/۵/۱۳۵۷؛ حسینیان، یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه، ۳۱۸–۳۲۱.</ref> | با انتشار جزئیات واقعه از سوی شاهدان و نجات‌یافتگان، عموم مردم [[رژیم پهلوی]] و عوامل آن همچون [[ساواک]] و شهربانی را مسئول قطعی فاجعه دانستند.<ref>مازندی، ابرقدرت قرن، ۶۰۶.</ref> شواهدی چون قفل‌شدن درهای خروجی به دستور رئیس شهربانی، توضیحات کارشناسان و کیفیت مواد آتش‌زا، تأخیر در خبردادن به آتش‌نشانی، نبودن آب در شیرهای آتش‌نشانی و جلوگیری از کمک‌رسانی مردم به افراد آسیب‌دیده، بیانگر برنامه‌ریزی این فاجعه به دست خود عوامل رژیم بود.<ref>مازندی، ابرقدرت قرن، ۶۰۶؛ مدنی، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ۲/۳۴۰–۳۴۱؛ گروه تحقیق، تقویم تاریخ انقلاب، ۱۱۶.</ref> این امر سبب شد تا مردم به‌رغم گزارش خبرگزاری پارس دربارهٔ دستگیری گروهی از خرابکاران، [[ساواک]] را طراح و مجری فاجعه بشناسند.<ref>کیهان، ۲۹/۵/۱۳۵۷؛ حسینیان، یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه، ۳۱۸–۳۲۱.</ref> | ||
شاهدان حادثه نیز از منع پلیس برای کمک‌رسانی ازجمله کمک‌کردن مردم به بازکردن درها و اهمال رئیس شهربانی و مأمورانش سخن گفته و با تجمع در مسجدها خواستار رسیدگی به آن شدند.<ref>کیهان، ۱/۶/۱۳۵۷، ۱، ۲ و ۲۷.</ref> مردم آبادان در همان ساعت‌های نخست حادثه نیز علیه سرتیپ رضا رزمی، رئیس شهربانی آبادان شعار دادند. ساواک آبادان از احساسات شدید و انتقام‌جویانه مردم آبادان علیه رزمی گزارش داده‌است.<ref>حسینیان، یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه، ۳۲۱–۳۲۲.</ref> در روز سوم فاجعه [[عزاداری]] مردم در شهر آبادان، به [[تظاهرات]] گسترده علیه رژیم تبدیل شد.<ref>دفتر ادبیات، روزشمار انقلاب اسلامی، ۴/۳۶۵.</ref> با اینکه کارگزاران دولتی سعی می‌کردند از این حادثه علیه انقلابیان بهره‌برداری کنند، فشار اجتماعی به اندازه‌ای شد که دولت دست به عقب‌نشینی زد و هیئتی را برای بررسی اعزام کرد. این هیئت نیز در گزارش خود به برخی نارسایی‌ها در کمک‌رسانی اعتراف کرد.<ref>دفتر ادبیات، روزشمار انقلاب اسلامی، ۴/۳۶۵–۳۶۶؛ کیهان، ۲/۶/۱۳۵۷، ۲؛ | شاهدان حادثه نیز از منع پلیس برای کمک‌رسانی ازجمله کمک‌کردن مردم به بازکردن درها و اهمال رئیس شهربانی و مأمورانش سخن گفته و با تجمع در مسجدها خواستار رسیدگی به آن شدند.<ref>کیهان، ۱/۶/۱۳۵۷، ۱، ۲ و ۲۷.</ref> مردم آبادان در همان ساعت‌های نخست حادثه نیز علیه سرتیپ رضا رزمی، رئیس شهربانی آبادان شعار دادند. ساواک آبادان از احساسات شدید و انتقام‌جویانه مردم آبادان علیه رزمی گزارش داده‌است.<ref>حسینیان، یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه، ۳۲۱–۳۲۲.</ref> در روز سوم فاجعه [[عزاداری]] مردم در شهر آبادان، به [[تظاهرات]] گسترده علیه رژیم تبدیل شد.<ref>دفتر ادبیات، روزشمار انقلاب اسلامی، ۴/۳۶۵.</ref> با اینکه کارگزاران دولتی سعی می‌کردند از این حادثه علیه انقلابیان بهره‌برداری کنند، فشار اجتماعی به اندازه‌ای شد که دولت دست به عقب‌نشینی زد و هیئتی را برای بررسی اعزام کرد. این هیئت نیز در گزارش خود به برخی نارسایی‌ها در کمک‌رسانی اعتراف کرد.<ref>دفتر ادبیات، روزشمار انقلاب اسلامی، ۴/۳۶۵–۳۶۶؛ کیهان، ۲/۶/۱۳۵۷، ۲؛ حسینیان، یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه، ۳۲۰–۳۲۱.</ref> موجی که علیه رژیم پهلوی از این فاجعه دردناک ایجاد شد، رژیم را در تنگنا قرارداد و دستگاه‌های امنیتی برای آرام‌کردن آن موج از همان روزهای نخست خبر از دستگیری عاملان حادثه دادند. سرتیپ رزمی در فردای روز حادثه در مصاحبه‌ای از دستگیری ده تن در ارتباط با حادثه خبر داد و مدعی شد آتش‌سوزی به دست خرابکاران انجام شده‌است.<ref>کیهان، ۳۰/۵/۱۳۵۷، ۲.</ref> در واقع چنین ادعایی از اساس [[دروغ]] بود و هیچ فردی که سرنخی از این ماجرا باشد دستگیر نشده بود.<ref>اطلاعات، ۷/۶/۱۳۵۷، ۴؛ حسینیان، یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه، ۳۲۵.</ref> | ||
سه روز پس از حادثه، رزمی به مرکز فرا خوانده شد و هرگز بازنگشت<ref>کیهان، ۱/۶/۱۳۵۷؛ حسینیان، یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه، ۳۲۲.</ref> و همچنین به دستور جمشید آموزگار نخست‌وزیر وقت همه مأموران سهل‌انگار ازجمله فرماندار، مسئول آتش‌نشانی شرکت نفت به تهران احضار شدند.<ref>اطلاعات، ۲/۶/۱۳۵۷، ۲۵؛ حسینیان، یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه، ۳۲۲.</ref> در ۴ [[شهریور]] ۱۳۵۷/ ۲۱ [[رمضان]] ۱۳۹۸ق، هم‌زمان با مراسم هفتِ کشته‌شدگان سینما رکس، تظاهرات گسترده‌ای علیه رژیم در آبادان و دیگر شهرهای ایران انجام گرفت.<ref>کرباسچی، هفت هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، ۲/۸۹۰.</ref> | سه روز پس از حادثه، رزمی به مرکز فرا خوانده شد و هرگز بازنگشت<ref>کیهان، ۱/۶/۱۳۵۷؛ حسینیان، یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه، ۳۲۲.</ref> و همچنین به دستور جمشید آموزگار نخست‌وزیر وقت همه مأموران سهل‌انگار ازجمله فرماندار، مسئول آتش‌نشانی شرکت نفت به تهران احضار شدند.<ref>اطلاعات، ۲/۶/۱۳۵۷، ۲۵؛ حسینیان، یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه، ۳۲۲.</ref> در ۴ [[شهریور]] ۱۳۵۷/ ۲۱ [[رمضان]] ۱۳۹۸ق، هم‌زمان با مراسم هفتِ کشته‌شدگان سینما رکس، تظاهرات گسترده‌ای علیه رژیم در آبادان و دیگر شهرهای ایران انجام گرفت.<ref>کرباسچی، هفت هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، ۲/۸۹۰.</ref> | ||