جلوه‌های قرآنی در نگاه امام‌خمینی (کتاب)

جلوه‌های قرآنی در نگاه امام‌خمینی کتابی به قلم محمدامین صادقی ارزگانی است که به بیان مبانی تفسیری امام‌خمینی و نشان دادن جایگاه تفسیری ایشان به عنوان یک مفسر در عصر حاضر می‌پردازد. این کتاب در سال ۱۳۸۸ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج، منتشر شده است.

مؤلف

محمدامین صادقی ارزگانی، متولد ۱۳۴۱ش، پژوهشگر حوزه علمیه، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی و دفتر تبلیغات اسلامی از جمله فعالیت‌های وی است. علاوه بر تدریس دروس حوزوی، کتب و مقالات زیادی به قلم او منتشر شده که «جلوه‌های قرآنی در نگاه امام‌خمینی (ره)» از آن جمله است.

محتوا

این کتاب به بررسی آراء و اندیشه‌های تفسیری امام‌خمینی پرداخته، سعی شده آموزه‌های وحیانی و اندیشه قرآنی ایشان مورد ارزیابی، سنجش و نقد قرار گیرد تا هم به شبهات پدید آمده پاسخ داده شود و هم آرای تفسیری امام به نسل جوان معرفی شود (صادقی ارزگانی، جلوه‌های قرآنی در نگاه امام‌خمینی، مقدمه). در قسمتی از این کتاب آمده، امام‌خمینی با الهام از مبانی عرفانی و آموزه‌های دینی بر این مسئله تأکید کرده است که ذات اقدس الهی همان‌طور که با تمام اسماء و صفات در کامل‌ترین مظهر خود؛ یعنی پیامبر (ص) تجلی کرده، با همه اسماء و صفات خود در آخرین کتاب آسمانی یعنی قرآن کریم نیز تجلی کرده است (امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۲، ص۴۲۲). ازاین‌رو برای قرآن کریم قبل از تنزیل در این نشئه مادی، مقامات و کینونت‌هایی قائل است که اولین مقام آن کینونت علمی در حضرت غیبیه به تکلم ذاتی است (امام‌خمینی، آداب الصلاة، ص۳۲۳-۳۲۴). یکی از بنیادی‌ترین آداب تلاوت قرآن، اخلاص است. امام‌خمینی درباره نقش اخلاص به هنگام تلاوت قرآن بسیار اهمیت داده معتقد است بدون اخلاص هیچ عملی ارزش و قیمتی ندارد؛ لذا اگر کسی قرآن را برای ریا و سُمعه تعلیم و تعلم کند عذاب الهی مشمول او خواهد بود (امام‌خمینی، شرح چهل حدیث، ص۵۰۰-۵۰۳). همچنین ایشان در جای دیگر از آثار خود با اشاره به اسرار معارف توحیدی قرآن، معتقد است کسانی که در راه این معارف، مانع می‌شوند و به بهانه‌های گوناگون مردم را از معارف الهی باز می‌دارند گرفتار گمراهی و عذاب الهی خواهند بود (امام‌خمینی، شرح چهل حدیث، ص۶۵۹؛ تفسیر سوره حمد، ص۱۷۷).

ساختار

این کتاب مشتمل بر یک مقدمه و چهار فصل می‌باشد: فصل اول درباره کلیات مباحث وحی‌شناسی، فرایند تنزل وحی در کسوت الفاظ، اقسام وحی و تکلم خداوند با آدمی و همیاری وحی و عقل در تعدیل قوای آدمی می‌باشد. فصل دوم درباره جلوه‌ای از عظمت و اعجاز قرآن، قابلیت درک عظمت قرآن، عظمت ذاتی قرآن، اعجاز قرآن و تحریف‌ناپذیری قرآن سخن به میان آمده است. فصل سوم درباره تلاوت، تدبر و فهم قرآن، اهمیت تلاوت قرآن، حروف مقطعه و سرّ وجود آیات متشابه در قرآن، می‌باشد. فصل چهارم درباره قلمرو قرآن در ساحت زندگی، قرآن و عزت اسلامی، اهتمام قرآن به زن و قرآن و آینده جهان، سخن به میان آمده است.

نقدها بر نظریات مؤلف

در این کتاب در مبحث وحی، کیفیت وحی و اینکه قابل و فاعل وحی چه کسی می‌باشد و مبانی امام در این زمینه چیست، به خوبی روشن نشده است.

وضعیت نشر

چاپ اول این کتاب در سال ۱۳۸۸ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج (وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (س))، منتشر شده است.