صحیفه امام: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی امام خمینی
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =  
| تصویر =
| نام عنوان = صحیفه امام
| نام عنوان = صحیفه امام
| نام‌های دیگر =  
| نام‌های دیگر =
| نام‌کتاب‌به‌فارسی = صحیفه امام
| نام‌کتاب‌به‌فارسی = صحیفه امام
| نویسنده = [[امام‌خمینی]]
| نویسنده = [[امام‌خمینی]]
| مترجم =  
| مترجم =
| ترجمه‌به‌دیگرزبان‌ها = عربی و انگلیسی  
| ترجمه‌به‌دیگرزبان‌ها = عربی و انگلیسی
| تاریخ نگارش = سال ۱۳۸۵  
| تاریخ نگارش = سال ۱۳۸۵
| موضوع = نخستین مجموعه جامع سخنرانی‌ها، نامه‌ها و ... امام‌خمینی
| موضوع = نخستین مجموعه جامع سخنرانی‌ها، نامه‌ها و امام‌خمینی
| سبک =  
| سبک =
| زبان =  
| زبان =
| ویراستار =  
| ویراستار =
| به تصحیح =  
| به تصحیح =
| به کوشش =  
| به کوشش =
| طراح جلد =  
| طراح جلد =
| تعداد جلد = 22
| تعداد جلد = ۲۲
| تعداد صفحات =  
| تعداد صفحات =
| قطع = وزیری  
| قطع = وزیری
| مجموعه =  
| مجموعه =
| نسخه‌الکترونیکی =  
| نسخه‌الکترونیکی =
| ناشر = مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی
| ناشر = مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی
| محل نشر = تهران
| محل نشر = تهران
| تاریخ نشر =  
| تاریخ نشر =
| نوبت چاپ =  
| نوبت چاپ =
| شمارگان =  
| شمارگان =
| شابک =  
| شابک =
| نوع رسانه =  
| نوع رسانه =
| وبسایت ناشر =  
| وبسایت ناشر =
| مشخصات نشر =  
| مشخصات نشر =
}}
}}
'''صحیفه امام'''، جامع‌ترین مجموعه شامل [[سخنرانی‌ها]]، [[بیانیه‌ها]]، [[نامه‏‌ها]]، [[پیام‌ها]]، [[مصاحبه‌ها]]، [[احکام امام‌خمینی|احکام]] و [[اجازات امام‌خمینی]]؛ [[زبان فارسی|فارسی]].
'''صحیفه امام'''، جامع‌ترین مجموعه شامل [[سخنرانی‌ها]]، [[بیانیه‌ها]]، [[نامه‌ها]]، [[پیام‌ها]]، [[مصاحبه‌ها]]، [[احکام امام‌خمینی|احکام]] و [[اجازات امام‌خمینی]]؛ [[زبان فارسی|فارسی]].
==اهمیت==
 
حفظ و نگهداری و ترویج اسناد و آثار مربوط به امام‌خمینی که در واقع [[اسناد انقلاب اسلامی]] است، همواره دارای اهمیتی خاص بوده و توجه ویژه‌ای به آن می‌شده است. در این راستا مجموعه‌هایی چون در جستجوی راه از کلام امام {{ببینید|در جستجوی راه از کلام امام}}، صحیفه نور {{ببینید|صحیفه نور}} و تبیان {{ببینید|تبیان}} تدوین و منتشر شده‌اند.
== اهمیت ==
حفظ و نگهداری و ترویج اسناد و آثار مربوط به امام‌خمینی که در واقع [[اسناد انقلاب اسلامی]] است، همواره دارای اهمیتی خاص بوده و توجه ویژه‌ای به آن می‌شده‌است. در این راستا مجموعه‌هایی چون در جستجوی راه از کلام امام {{ببینید|در جستجوی راه از کلام امام}}، صحیفه نور {{ببینید|صحیفه نور}} و تبیان {{ببینید|تبیان}} تدوین و منتشر شده‌اند.


مجموعه ۲۲ جلدی صحیفه نور کاستی‌های چندی داشت؛ ازجمله:
مجموعه ۲۲ جلدی صحیفه نور کاستی‌های چندی داشت؛ ازجمله:
# بخش قابل توجهی از آثار غیر تألیفی امام‌خمینی را به علت در دسترس‌نبودن اسناد آنها دربر نداشت؛
# بخش قابل توجهی از آثار غیر تألیفی امام‌خمینی را به علت در دسترس‌نبودن اسناد آنها دربر نداشت؛
# برخی از آثار موجود در آن به دلیل نبود اصل منابع و استفاده از روزنامه‏ها، از اصالت لازم برخوردار نبودند؛
# برخی از آثار موجود در آن به دلیل نبود اصل منابع و استفاده از روزنامه‌ها، از اصالت لازم برخوردار نبودند؛
# تاریخ پاره‏ای از اسناد به صورت صحیح ضبط نشده بود <ref>انصاری، صحیفه، ۱/سی‌ و پنج.</ref>.
# تاریخ پاره‌ای از اسناد به صورت صحیح ضبط نشده بود.<ref>انصاری، صحیفه، ۱/سی و پنج.</ref>


صحیفه امام گنجینه مکتوبات مربوط به امام‌خمینی و یکی از مهم‏ترین منابع تاریخ [[انقلاب اسلامی]] و [[تاریخ معاصر ایران]] است و اسناد مربوط به بخشی از فعالیت فکری ـ سیاسی امام‌خمینی در این مجموعه تنظیم و گردآوری شده است. این مجموعه که به مناسبت یکصدمین سال [[تولد امام‌خمینی]] تدوین شده، دوره‌ای کامل از آثار غیر تألیفی ایشان است و [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]]، در سال ۱۳۷۸ با الهام گرفتن از [[۲۲ بهمن]]؛ روز پیروزی انقلاب اسلامی، در ۲۲ جلد منتشر کرده است <ref>انصاری، حضور، ۳۰۷.</ref>.
صحیفه امام گنجینه مکتوبات مربوط به امام‌خمینی و یکی از مهم‌ترین منابع تاریخ [[انقلاب اسلامی]] و [[تاریخ معاصر ایران]] است و اسناد مربوط به بخشی از فعالیت فکری ـ سیاسی امام‌خمینی در این مجموعه تنظیم و گردآوری شده‌است. این مجموعه که به مناسبت یکصدمین سال [[تولد امام‌خمینی]] تدوین شده، دوره‌ای کامل از آثار غیر تألیفی ایشان است و [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]]، در سال ۱۳۷۸ با الهام گرفتن از [[۲۲ بهمن]]؛ روز پیروزی انقلاب اسلامی، در ۲۲ جلد منتشر کرده‌است.<ref>انصاری، حضور، ۳۰۷.</ref>


این مجموعه حاوی گفتارها و نوشتارهای امام‌خمینی از سال ۱۳۱۲ تا ۲۸ اردیبهشت ۱۳۶۸ است که به ترتیب تاریخ تنظیم گردیده و بر روی هر جلد تاریخ آغاز و پایان اسناد کتاب ثبت شده است. بیش از دو هزار اثر و سند منتشرنشده از امام‌خمینی، اضافه بر آنچه در صحیفه نور آمده بود، برای نخستین بار در صحیفه امام منتشر شده است <ref>انصاری، ‌صحیفه، ۱/سی ‌و شش.</ref>.
این مجموعه حاوی گفتارها و نوشتارهای امام‌خمینی از سال ۱۳۱۲ تا ۲۸ اردیبهشت ۱۳۶۸ است که به ترتیب تاریخ تنظیم گردیده و بر روی هر جلد تاریخ آغاز و پایان اسناد کتاب ثبت شده‌است. بیش از دو هزار اثر و سند منتشرنشده از امام‌خمینی، اضافه بر آنچه در صحیفه نور آمده بود، برای نخستین بار در صحیفه امام منتشر شده‌است.<ref>انصاری، صحیفه، ۱/سی و شش.</ref>


علاوه بر سخنرانی، مصاحبه و گفتگوهای امام‌خمینی، آنچه از ایشان به صورت پیام و نامه باقی مانده، اعم از نامه‏های شخصی و جمعی، در این مجموعه گردآوری شده است. سخنانی از امام‌خمینی در آغاز مبارزات نهضت اسلامی که به صورت خصوصی گفته شده و در گزارش‌های سازمان اطلاعات و امنیت کشور ([[ساواک]]) آمده نیز در این مجموعه آورده شده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۷۷.</ref>.
علاوه بر سخنرانی، مصاحبه و گفتگوهای امام‌خمینی، آنچه از ایشان به صورت پیام و نامه باقی مانده، اعم از نامه‌های شخصی و جمعی، در این مجموعه گردآوری شده‌است. سخنانی از امام‌خمینی در آغاز مبارزات نهضت اسلامی که به صورت خصوصی گفته شده و در گزارش‌های سازمان اطلاعات و امنیت کشور ([[ساواک]]) آمده نیز در این مجموعه آورده شده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۷۷.</ref>


زبان اصلی صحیفه امام، فارسی است، اما تعدادی نامه و نوشته‏ به [[زبان عربی]] دارد که توسط ناشر ترجمه شده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۴ ـ ۱۹ و ۳۹ ـ ۴۰.</ref>.
زبان اصلی صحیفه امام، فارسی است، اما تعدادی نامه و نوشته به [[زبان عربی]] دارد که توسط ناشر ترجمه شده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۴–۱۹ و ۳۹–۴۰.</ref>


با این حال، صحیفه امام، شامل همه آثار امام‌خمینی نمی‌شود. آثاری که در آن نیامده را می‌توان در چند عنوان کلی بیان کرد:
با این حال، صحیفه امام، شامل همه آثار امام‌خمینی نمی‌شود. آثاری که در آن نیامده را می‌توان در چند عنوان کلی بیان کرد:
# تألیفات در زمینه‌های علمی؛
# تألیفات در زمینه‌های علمی؛
# سروده‏‌های امام‌خمینی؛
# سروده‌های امام‌خمینی؛
# یادداشت‌های متفرقه امام‌خمینی که نمی‌توان عنوان خاصی بر آنها گذاشت؛
# یادداشت‌های متفرقه امام‌خمینی که نمی‌توان عنوان خاصی بر آنها گذاشت؛
# [[استفتائات]] غیر سیاسی و اجتماعی؛
# [[استفتائات]] غیر سیاسی و اجتماعی؛
# قبض‌های وجوهات شرعی؛
# قبض‌های وجوهات شرعی؛
# اسناد محرمانه نظامی و مسائل سرّی کشور؛
# اسناد محرمانه نظامی و مسائل سرّی کشور؛
# نقل‌ها و خاطرات دیگران از امام‌خمینی <ref>انصاری، صحیفه، ۱/سی ‌و ‌شش ـ سی ‌و نه.</ref>.
# نقل‌ها و خاطرات دیگران از امام‌خمینی.<ref>انصاری، صحیفه، ۱/سی و شش ـ سی و نه.</ref>
 
جلدهای اول تا پنجم این مجموعه مربوط به حوادث پیش از انقلاب و جلد ششم دربارهٔ وقایع بهمن و اسفند ۱۳۵۷ و [[پیروزی انقلاب اسلامی]] و مجلدات بعدی به رویدادها و امور پس از آن اختصاص یافته‌است. نخستین سند این مجموعه، نامه احوال‌پرسیِ عاطفی امام‌خمینی در سال ۱۳۱۲ خطاب به همسرشان و آخرین سند که در جلد ۲۱ آمده، نامه ایشان به [[سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی]]؛ رئیس وقت [[دیوان عالی کشور]] در ۲۸ اردیبهشت ۱۳۶۸ است و در پی آن [[وصیت‌نامه سیاسی‌الهی امام‌خمینی]] آمده‌است.


جلدهای اول تا پنجم این مجموعه مربوط به حوادث پیش از انقلاب و جلد ششم درباره وقایع بهمن و اسفند ۱۳۵۷ و [[پیروزی انقلاب اسلامی]] و مجلدات بعدی به رویدادها و امور پس از آن اختصاص یافته است. نخستین سند این مجموعه، نامه احوال‌پرسیِ عاطفی امام‌خمینی در سال ۱۳۱۲ خطاب به همسرشان و آخرین سند که در جلد ۲۱ آمده، نامه ایشان به [[سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی]]؛ رئیس وقت [[دیوان عالی کشور]] در ۲۸ اردیبهشت ۱۳۶۸ است و در پی آن [[وصیت‌نامه سیاسی‌الهی امام‌خمینی]] آمده است.
بزرگ‌ترین منبع کتاب، بایگانی موجود در [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] است که تمامی اطلاعات حتی یادداشت‌های مختصر امام‌خمینی از زمان ورود به ایران در سال ۱۳۵۷، در آن نگهداری می‌شود.<ref>انصاری، حضور، ۳۰۹.</ref> نسخه اصلی بسیاری از [[نامه‌ها]] و تلگرام‌های امام‌خمینی از سال ۱۳۵۶ تا زمان رحلت ایشان که با همت و تلاش فرزندشان [[سیداحمد خمینی]] گردآوری شده بود، در اختیار این مؤسسه قرار گرفته‌است.<ref>انصاری، صحیفه، ۱/بیست‌وچهار.</ref> نامه‌ها و نوشته‌های بسیاری نیز از امام‌خمینی در دست افرادی بوده‌است که با پیگیری مؤسسه از طریق فراخوان عمومی، مکاتبات و پیگیری‌های خاص به دست آمده‌است.<ref>انصاری، حضور، ۳۰۷.</ref>


بزرگ‌ترین منبع کتاب، بایگانی موجود در [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] است که تمامی اطلاعات حتی یادداشت‌های مختصر امام‌خمینی از زمان ورود به ایران در سال ۱۳۵۷، در آن نگهداری می‌شود <ref>انصاری، حضور، ۳۰۹.</ref>. نسخه اصلی بسیاری از [[نامه‌ها]] و تلگرام‌های امام‌خمینی از سال ۱۳۵۶ تا زمان رحلت ایشان که با همت و تلاش فرزندشان [[سیداحمد خمینی]] گردآوری شده بود، در اختیار این مؤسسه قرار گرفته است <ref>انصاری، صحیفه، ۱/بیست‌وچهار.</ref>. نامه‏ها و نوشته‏های بسیاری نیز از امام‌خمینی در دست افرادی بوده است که با پیگیری مؤسسه از طریق فراخوان عمومی، مکاتبات و پیگیری‌های خاص به دست آمده است <ref>انصاری، حضور، ۳۰۷.</ref>.
مؤسسه تمامی اطلاعات و اسنادی که در رسانه‌ها منتشر شده را برای انتخاب نسخه نهایی گردآوری کرده و با کتاب صحیفه نور و نوارها و کتاب‌ها و [[دستخط امام‌خمینی|دست‌خط‌ها]] و نسخه‌های اصلی مقابله کرده و متن نهایی را در کمال دقت و امانتداری استخراج کرده‌است.<ref>انصاری، صحیفه، ۱/سی‌وشش.</ref> افزون بر عنوان‌گذاری مطالب این مجموعه، تاریخ شمسی و قمری، مخاطب، موضوعات و مکانِ نامه‌ها، [[پیام‌ها]] و [[سخنرانی‌ها]] به تفکیک آمده‌است؛ و در شمار اندکی از سخنرانی‌ها و اسناد، به دلیل روشن‌نبودن زمان ایراد سخن یا عدم تعیین وقت سند مزبور، تاریخ دقیق آن در شناسه ذکر نشده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ← ۲/۱۴ و ۳/۲۹۶.</ref>


مؤسسه تمامی اطلاعات و اسنادی که در رسانه‏ها منتشر شده را برای انتخاب نسخه نهایی گردآوری کرده و با کتاب صحیفه نور و نوارها و کتاب‌ها و [[دستخط امام‌خمینی|دست‏خط‌ها]] و نسخه‏های اصلی مقابله کرده و متن نهایی را در کمال دقت و امانتداری استخراج کرده است <ref>انصاری، صحیفه، ۱/سی‌وشش.</ref>. افزون بر عنوان‌گذاری مطالب این مجموعه، تاریخ شمسی و قمری، مخاطب، موضوعات و مکانِ نامه‏ها، [[پیام‌ها]] و [[سخنرانی‌ها]] به تفکیک آمده است؛ و در شمار اندکی از سخنرانی‌ها و اسناد، به دلیل روشن‌نبودن زمان ایراد سخن یا عدم تعیین وقت سند مزبور، تاریخ دقیق آن در شناسه ذکر نشده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ۲/۱۴ و ۳/۲۹۶.</ref>.
تدوین‌کنندگانِ این اثر توضیحاتی خارج از متن و به صورت پی‌نوشت یا پاورقی افزوده‌اند که اسناد را گویاتر کرده و ارتباط گفتارها و نوشتارها را با حوادث و تحولات آشکار کرده‌است<ref>انصاری، حضور، ۳۰۸.</ref>؛ توضیحاتی از این قبیل: اطلاعات اماکن، مناطق، شخصیت‌های مطرح در نامه‌ها و نوشته‌ها، شأن صدور پاره‌ای از نامه‌ها و نیز نامه‌هایی که امام‌خمینی به آنها جواب داده‌است،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ← ۱/۱۸۹.</ref> تاریخ سخنرانی‌ها که از بایگانی [[ساواک]] به دست آمده،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ← ۱/۱۹۱.</ref> واژه‌هایی که در [[زبان فارسی]] امروز رایج نیست،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ← ۱/۱۹۶.</ref> چگونگی ارسال برخی پیام‌ها و نامه‌ها،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ← ۱/۲۰۱.</ref> گزارش‌هایی از ساواک دربارهٔ پیام یا سخنرانی امام‌خمینی،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، نمونه، ← ۱/۲۲۷.</ref> ترجمه آیات و روایاتی که در متن نوشته‌ها و گفته‌ها وجود دارد،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، نمونه، ۱/۲۳۰.</ref> نشانی آیات و روایات و منبع ضرب‌المثل‌ها و وقایع تاریخی، کنایه و اشاره‌های موجود در گفته‌ها و نوشته‌ها، مطالبی از ساواک دربارهٔ نامه‌هایی که در تجسس‌های مأموران از خانه‌های اشخاص یا [[خانه امام‌خمینی]] به دست آنها افتاده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۲۳۵.</ref>


تدوین‌کنندگانِ این اثر توضیحاتی خارج از متن و به صورت پی‏نوشت یا پاورقی افزوده‌اند که اسناد را گویاتر کرده و ارتباط گفتارها و نوشتارها را با حوادث و تحولات آشکار کرده است <ref>انصاری، حضور، ۳۰۸.</ref>؛ توضیحاتی از این قبیل: اطلاعات اماکن، مناطق، شخصیت‌های مطرح در نامه‏ها و نوشته‏ها، شأن صدور پاره‏ای از نامه‏ها و نیز نامه‏هایی که امام‌خمینی به آنها جواب داده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ← ۱/۱۸۹.</ref>، تاریخ سخنرانی‌ها که از بایگانی [[ساواک]] به دست آمده <ref>امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ← ۱/۱۹۱.</ref>، واژه‏هایی که در [[زبان فارسی]] امروز رایج نیست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ← ۱/۱۹۶.</ref>، چگونگی ارسال برخی پیام‌ها و نامه‏ها <ref>امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ← ۱/۲۰۱.</ref>، گزارش‌هایی از ساواک درباره پیام یا سخنرانی امام‌خمینی <ref>امام‌خمینی، صحیفه، نمونه، ← ۱/۲۲۷.</ref>، ترجمه آیات و روایاتی که در متن نوشته‏ها و گفته‏ها وجود دارد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، نمونه، ← ۱/۲۳۰.</ref>، نشانی آیات و روایات و منبع ضرب‌المثل‌ها و وقایع تاریخی، کنایه‌ و اشاره‌های موجود در گفته‌ها و نوشته‌ها، مطالبی از ساواک درباره نامه‏هایی که در تجسس‌های مأموران از خانه‌های اشخاص یا [[خانه امام‌خمینی]] به دست آنها افتاده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۲۳۵.</ref>.
چاپ نخست این اثر با دیباچه‌ای به قلم رهبر انقلاب، [[سیدعلی خامنه‌ای]] آغاز شده‌است. در این دیباچه، ابعاد شخصیت و اندیشه امام‌خمینی و تحولاتی که در ایران با تأثیرپذیری از اندیشه ایشان شکل گرفته، بازگو شده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/هفت ـ ده.</ref> [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] نیز با نگارش مقدمه‌ای مبسوط، انگیزه‌ها و دلایل اقدام خود را در تدوین این اثر، به‌رغم مجموعه‌های مشابه به قلم آورده‌است.


چاپ نخست این اثر با دیباچه‏ای به قلم رهبر انقلاب، [[سیدعلی خامنه‌‏ای]] آغاز شده است. در این دیباچه، ابعاد شخصیت و ‌اندیشه امام‌خمینی و تحولاتی که در ایران با تأثیرپذیری از ‌اندیشه ایشان شکل گرفته، بازگو شده است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/هفت ـ ده.</ref>. [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] نیز با نگارش مقدمه‏ای مبسوط، انگیزه‏ها و دلایل اقدام خود را در تدوین این اثر، به‌رغم مجموعه‌های مشابه به قلم آورده است.
ناشر در چاپ دوم، بخشی با عنوان «ضمیمه» به این اثر افزوده و در آن برخی دیگر از اسناد، نامه‌ها و سخنرانی‌ها را که در چاپ نخست نیامده، آورده‌است. این ضمیمه، در سال ۱۳۸۵ جداگانه انتشار یافته و در چاپ‌های بعدی نیز با همان عنوان در بخش پایانی جلد ۲۱ به چاپ رسیده‌است.


ناشر در چاپ دوم، بخشی با عنوان «ضمیمه» به این اثر افزوده و در آن برخی دیگر از اسناد، نامه‏ها و سخنرانی‌ها را که در چاپ نخست نیامده، آورده است. این ضمیمه، در سال ۱۳۸۵ جداگانه انتشار یافته و در چاپ‌های بعدی نیز با همان عنوان در بخش پایانی جلد ۲۱ به چاپ رسیده است.
مجلد بیست‌ودوم شامل نمایه‌های اعلام (اشخاص، سازمان‌ها، کتاب‌ها، روزنامه‌ها، مکان‌ها) در ۱۴۹ صفحه و نمایه‌های موضوعی و واژه‌ها در ۴۲۶ صفحه و نمایه آیات و روایات در ۲۱ صفحه است. مجموعه این نمایه‌ها بیش از یکصد هزار مورد است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۲/۶.</ref>


مجلد بیست‌ودوم شامل نمایه‏های اعلام (اشخاص، سازمان‌ها، کتاب‌ها، روزنامه‏ها، مکان‌ها) در ۱۴۹ صفحه و نمایه‏های موضوعی و واژه‏ها در ۴۲۶ صفحه و نمایه آیات و روایات در ۲۱ صفحه است. مجموعه این نمایه‌ها بیش از یکصد هزار مورد است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۲/۶.</ref>.
مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی با تلاش گروهی پنجاه‌نفره، ترجمه انگلیسی این مجموعه را در سال ۱۳۸۷ و ترجمه عربی آن را در سال ۱۳۸۸ منتشر کرد. همچنین مؤسسه این مجموعه را در نرم‌افزاری با قابلیت‌های پیشرفته جستجو در متن، جستجو در فهرست و دیگر امکانات، و نیز در نرم‌افزار «[[مجموعه آثار امام]]» منتشر کرده‌است.<ref>مؤسسه تنظیم، آشنایی با سیر تدوین صحیفه امام، ۴۵.</ref>


مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی با تلاش گروهی پنجاه‌نفره، ترجمه انگلیسی این مجموعه را در سال ۱۳۸۷ و ترجمه عربی آن را در سال ۱۳۸۸ منتشر کرد. همچنین مؤسسه این مجموعه را در نرم‌افزاری با قابلیت‌های پیشرفته جستجو در متن، جستجو در فهرست و دیگر امکانات، و نیز در نرم‌افزار «[[مجموعه آثار امام]]» منتشر کرده است <ref>مؤسسه تنظیم، آشنایی با سیر تدوین صحیفه امام، ۴۵.</ref>.
== پانویس ==
==پانویس==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
==منابع==
 
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
* امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
* انصاری، محمدعلی، مقدمه کتاب صحیفه امام تألیف امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم...، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
* انصاری، محمدعلی، مقدمه کتاب صحیفه امام تألیف امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم…، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
* انصاری، محمدعلی، مصاحبه، مجله حضور، شماره ۲۹، ۱۳۷۸ش.
* انصاری، محمدعلی، مصاحبه، مجله حضور، شماره ۲۹، ۱۳۷۸ش.
* خامنه‏ای، سیدعلی، مقدمه کتاب صحیفه امام تألیف امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم...، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
* خامنه‌ای، سیدعلی، مقدمه کتاب صحیفه امام تألیف امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم…، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
* مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، آشنایی با سیر تدوین صحیفه امام، تهران، چاپ دوم، ۱۳۸۷ش.
* مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، آشنایی با سیر تدوین صحیفه امام، تهران، چاپ دوم، ۱۳۸۷ش.
{{پایان}}
{{پایان}}
==پیوند به بیرون==
 
* محمد مرادی، [https://books.khomeini.ir/books/10006/617/ صحیفه امام]، دانشنامه امام‌خمینی، ج۶، ص۶۱۷-۶۱۹.
== پیوند به بیرون ==
* محمد مرادی، [https://books.khomeini.ir/books/10006/617/ صحیفه امام]، دانشنامه امام‌خمینی، ج۶، ص۶۱۷–۶۱۹.
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]
[[رده:مقاله‌های جلد ششم دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های جلد ششم دانشنامه]]

نسخهٔ ‏۲۹ آذر ۱۴۰۱، ساعت ۱۷:۰۷

صحیفه امام
اطلاعات کتاب
عنوانصحیفه امام
نام‌کتاب‌به‌فارسیصحیفه امام
نویسندهامام‌خمینی
ترجمه‌به‌دیگرزبان‌هاعربی و انگلیسی
تاریخ نگارشسال ۱۳۸۵
موضوعنخستین مجموعه جامع سخنرانی‌ها، نامه‌ها و … امام‌خمینی
تعداد جلد۲۲
اطلاعات نشر
قطعوزیری
ناشرمؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی
محل نشرتهران


صحیفه امام، جامع‌ترین مجموعه شامل سخنرانی‌ها، بیانیه‌ها، نامه‌ها، پیام‌ها، مصاحبه‌ها، احکام و اجازات امام‌خمینی؛ فارسی.

اهمیت

حفظ و نگهداری و ترویج اسناد و آثار مربوط به امام‌خمینی که در واقع اسناد انقلاب اسلامی است، همواره دارای اهمیتی خاص بوده و توجه ویژه‌ای به آن می‌شده‌است. در این راستا مجموعه‌هایی چون در جستجوی راه از کلام امام (ببینید: در جستجوی راه از کلام امام)، صحیفه نور (ببینید: صحیفه نور) و تبیان (ببینید: تبیان) تدوین و منتشر شده‌اند.

مجموعه ۲۲ جلدی صحیفه نور کاستی‌های چندی داشت؛ ازجمله:

  1. بخش قابل توجهی از آثار غیر تألیفی امام‌خمینی را به علت در دسترس‌نبودن اسناد آنها دربر نداشت؛
  2. برخی از آثار موجود در آن به دلیل نبود اصل منابع و استفاده از روزنامه‌ها، از اصالت لازم برخوردار نبودند؛
  3. تاریخ پاره‌ای از اسناد به صورت صحیح ضبط نشده بود.[۱]

صحیفه امام گنجینه مکتوبات مربوط به امام‌خمینی و یکی از مهم‌ترین منابع تاریخ انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر ایران است و اسناد مربوط به بخشی از فعالیت فکری ـ سیاسی امام‌خمینی در این مجموعه تنظیم و گردآوری شده‌است. این مجموعه که به مناسبت یکصدمین سال تولد امام‌خمینی تدوین شده، دوره‌ای کامل از آثار غیر تألیفی ایشان است و مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، در سال ۱۳۷۸ با الهام گرفتن از ۲۲ بهمن؛ روز پیروزی انقلاب اسلامی، در ۲۲ جلد منتشر کرده‌است.[۲]

این مجموعه حاوی گفتارها و نوشتارهای امام‌خمینی از سال ۱۳۱۲ تا ۲۸ اردیبهشت ۱۳۶۸ است که به ترتیب تاریخ تنظیم گردیده و بر روی هر جلد تاریخ آغاز و پایان اسناد کتاب ثبت شده‌است. بیش از دو هزار اثر و سند منتشرنشده از امام‌خمینی، اضافه بر آنچه در صحیفه نور آمده بود، برای نخستین بار در صحیفه امام منتشر شده‌است.[۳]

علاوه بر سخنرانی، مصاحبه و گفتگوهای امام‌خمینی، آنچه از ایشان به صورت پیام و نامه باقی مانده، اعم از نامه‌های شخصی و جمعی، در این مجموعه گردآوری شده‌است. سخنانی از امام‌خمینی در آغاز مبارزات نهضت اسلامی که به صورت خصوصی گفته شده و در گزارش‌های سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) آمده نیز در این مجموعه آورده شده‌است.[۴]

زبان اصلی صحیفه امام، فارسی است، اما تعدادی نامه و نوشته به زبان عربی دارد که توسط ناشر ترجمه شده‌است.[۵]

با این حال، صحیفه امام، شامل همه آثار امام‌خمینی نمی‌شود. آثاری که در آن نیامده را می‌توان در چند عنوان کلی بیان کرد:

  1. تألیفات در زمینه‌های علمی؛
  2. سروده‌های امام‌خمینی؛
  3. یادداشت‌های متفرقه امام‌خمینی که نمی‌توان عنوان خاصی بر آنها گذاشت؛
  4. استفتائات غیر سیاسی و اجتماعی؛
  5. قبض‌های وجوهات شرعی؛
  6. اسناد محرمانه نظامی و مسائل سرّی کشور؛
  7. نقل‌ها و خاطرات دیگران از امام‌خمینی.[۶]

جلدهای اول تا پنجم این مجموعه مربوط به حوادث پیش از انقلاب و جلد ششم دربارهٔ وقایع بهمن و اسفند ۱۳۵۷ و پیروزی انقلاب اسلامی و مجلدات بعدی به رویدادها و امور پس از آن اختصاص یافته‌است. نخستین سند این مجموعه، نامه احوال‌پرسیِ عاطفی امام‌خمینی در سال ۱۳۱۲ خطاب به همسرشان و آخرین سند که در جلد ۲۱ آمده، نامه ایشان به سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی؛ رئیس وقت دیوان عالی کشور در ۲۸ اردیبهشت ۱۳۶۸ است و در پی آن وصیت‌نامه سیاسی‌الهی امام‌خمینی آمده‌است.

بزرگ‌ترین منبع کتاب، بایگانی موجود در مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی است که تمامی اطلاعات حتی یادداشت‌های مختصر امام‌خمینی از زمان ورود به ایران در سال ۱۳۵۷، در آن نگهداری می‌شود.[۷] نسخه اصلی بسیاری از نامه‌ها و تلگرام‌های امام‌خمینی از سال ۱۳۵۶ تا زمان رحلت ایشان که با همت و تلاش فرزندشان سیداحمد خمینی گردآوری شده بود، در اختیار این مؤسسه قرار گرفته‌است.[۸] نامه‌ها و نوشته‌های بسیاری نیز از امام‌خمینی در دست افرادی بوده‌است که با پیگیری مؤسسه از طریق فراخوان عمومی، مکاتبات و پیگیری‌های خاص به دست آمده‌است.[۹]

مؤسسه تمامی اطلاعات و اسنادی که در رسانه‌ها منتشر شده را برای انتخاب نسخه نهایی گردآوری کرده و با کتاب صحیفه نور و نوارها و کتاب‌ها و دست‌خط‌ها و نسخه‌های اصلی مقابله کرده و متن نهایی را در کمال دقت و امانتداری استخراج کرده‌است.[۱۰] افزون بر عنوان‌گذاری مطالب این مجموعه، تاریخ شمسی و قمری، مخاطب، موضوعات و مکانِ نامه‌ها، پیام‌ها و سخنرانی‌ها به تفکیک آمده‌است؛ و در شمار اندکی از سخنرانی‌ها و اسناد، به دلیل روشن‌نبودن زمان ایراد سخن یا عدم تعیین وقت سند مزبور، تاریخ دقیق آن در شناسه ذکر نشده‌است.[۱۱]

تدوین‌کنندگانِ این اثر توضیحاتی خارج از متن و به صورت پی‌نوشت یا پاورقی افزوده‌اند که اسناد را گویاتر کرده و ارتباط گفتارها و نوشتارها را با حوادث و تحولات آشکار کرده‌است[۱۲]؛ توضیحاتی از این قبیل: اطلاعات اماکن، مناطق، شخصیت‌های مطرح در نامه‌ها و نوشته‌ها، شأن صدور پاره‌ای از نامه‌ها و نیز نامه‌هایی که امام‌خمینی به آنها جواب داده‌است،[۱۳] تاریخ سخنرانی‌ها که از بایگانی ساواک به دست آمده،[۱۴] واژه‌هایی که در زبان فارسی امروز رایج نیست،[۱۵] چگونگی ارسال برخی پیام‌ها و نامه‌ها،[۱۶] گزارش‌هایی از ساواک دربارهٔ پیام یا سخنرانی امام‌خمینی،[۱۷] ترجمه آیات و روایاتی که در متن نوشته‌ها و گفته‌ها وجود دارد،[۱۸] نشانی آیات و روایات و منبع ضرب‌المثل‌ها و وقایع تاریخی، کنایه و اشاره‌های موجود در گفته‌ها و نوشته‌ها، مطالبی از ساواک دربارهٔ نامه‌هایی که در تجسس‌های مأموران از خانه‌های اشخاص یا خانه امام‌خمینی به دست آنها افتاده‌است.[۱۹]

چاپ نخست این اثر با دیباچه‌ای به قلم رهبر انقلاب، سیدعلی خامنه‌ای آغاز شده‌است. در این دیباچه، ابعاد شخصیت و اندیشه امام‌خمینی و تحولاتی که در ایران با تأثیرپذیری از اندیشه ایشان شکل گرفته، بازگو شده‌است.[۲۰] مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی نیز با نگارش مقدمه‌ای مبسوط، انگیزه‌ها و دلایل اقدام خود را در تدوین این اثر، به‌رغم مجموعه‌های مشابه به قلم آورده‌است.

ناشر در چاپ دوم، بخشی با عنوان «ضمیمه» به این اثر افزوده و در آن برخی دیگر از اسناد، نامه‌ها و سخنرانی‌ها را که در چاپ نخست نیامده، آورده‌است. این ضمیمه، در سال ۱۳۸۵ جداگانه انتشار یافته و در چاپ‌های بعدی نیز با همان عنوان در بخش پایانی جلد ۲۱ به چاپ رسیده‌است.

مجلد بیست‌ودوم شامل نمایه‌های اعلام (اشخاص، سازمان‌ها، کتاب‌ها، روزنامه‌ها، مکان‌ها) در ۱۴۹ صفحه و نمایه‌های موضوعی و واژه‌ها در ۴۲۶ صفحه و نمایه آیات و روایات در ۲۱ صفحه است. مجموعه این نمایه‌ها بیش از یکصد هزار مورد است.[۲۱]

مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی با تلاش گروهی پنجاه‌نفره، ترجمه انگلیسی این مجموعه را در سال ۱۳۸۷ و ترجمه عربی آن را در سال ۱۳۸۸ منتشر کرد. همچنین مؤسسه این مجموعه را در نرم‌افزاری با قابلیت‌های پیشرفته جستجو در متن، جستجو در فهرست و دیگر امکانات، و نیز در نرم‌افزار «مجموعه آثار امام» منتشر کرده‌است.[۲۲]

پانویس

  1. انصاری، صحیفه، ۱/سی و پنج.
  2. انصاری، حضور، ۳۰۷.
  3. انصاری، صحیفه، ۱/سی و شش.
  4. امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۷۷.
  5. امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۴–۱۹ و ۳۹–۴۰.
  6. انصاری، صحیفه، ۱/سی و شش ـ سی و نه.
  7. انصاری، حضور، ۳۰۹.
  8. انصاری، صحیفه، ۱/بیست‌وچهار.
  9. انصاری، حضور، ۳۰۷.
  10. انصاری، صحیفه، ۱/سی‌وشش.
  11. امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ← ۲/۱۴ و ۳/۲۹۶.
  12. انصاری، حضور، ۳۰۸.
  13. امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ← ۱/۱۸۹.
  14. امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ← ۱/۱۹۱.
  15. امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ← ۱/۱۹۶.
  16. امام‌خمینی، صحیفه، نمونه ← ۱/۲۰۱.
  17. امام‌خمینی، صحیفه، نمونه، ← ۱/۲۲۷.
  18. امام‌خمینی، صحیفه، نمونه، ← ۱/۲۳۰.
  19. امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۲۳۵.
  20. امام‌خمینی، صحیفه، ۱/هفت ـ ده.
  21. امام‌خمینی، صحیفه، ۲۲/۶.
  22. مؤسسه تنظیم، آشنایی با سیر تدوین صحیفه امام، ۴۵.

منابع

  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
  • انصاری، محمدعلی، مقدمه کتاب صحیفه امام تألیف امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم…، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
  • انصاری، محمدعلی، مصاحبه، مجله حضور، شماره ۲۹، ۱۳۷۸ش.
  • خامنه‌ای، سیدعلی، مقدمه کتاب صحیفه امام تألیف امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم…، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
  • مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، آشنایی با سیر تدوین صحیفه امام، تهران، چاپ دوم، ۱۳۸۷ش.

پیوند به بیرون

  • محمد مرادی، صحیفه امام، دانشنامه امام‌خمینی، ج۶، ص۶۱۷–۶۱۹.