محمد شاه‌آبادی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی امام خمینی
 
(۸ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
شاه‌آبادی، محمد؛ از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام خمینی. او در سال ۱۳۰۵ ش در تهران به دنیا آمد. پدرش آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی از مدرسان عالی دروس حوزوی به‌ویژه علوم عقلی و عرفان بود که از شاگردان او می‌توان به امام خمینی اشاره کرد (شریف رازی، ج ۲، ۱۷۸؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ۱۲۴) و به دلیل اقامت در منطقه شاه‌آباد تهران (جمهوری اسلامی فعلی)، به شاه‌آبادی معروف شد و فرزندانش نیز به همین نام موسوم شدند (مدرس تبریزی، ج ۳، ۱۷۶-۱۶۸). محمد شاه‌آبادی در سال ۱۳۰۶ ش همراه خانواده به قم رفت و دوران کودکی را در آن شهر گذراند و خواندن و نوشتن را در آن شهر آموخت. در سال ۱۳۱۴ ش همراه خانواده به تهران بازگشت و دوران ابتدایی و بخشی از متوسطه را در دبیرستان تدین تهران گذراند. از سال ۱۳۲۰ ش به تحصیل دروس دینی پرداخت («زندگینامه آیت‌الله...»،۱۲) و مقدمات را نزد سید حسن احمدی علون‌آبادی اصفهانی و محمدعلی لواسانی فراگرفت و در دروس عالی سطح (رسایل، مکاسب و کفایه)، از شاگردان سید عباس آیت‌الله‌زاده (زواره‌ای) و آیت‌الله محمدتقی آملی بود (همان؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ۱۲۴). آنگاه در درس خارج معقول و منقول پدرش آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی شرکت کرد. پس از آن ضمن اقامه نماز در مسجد جامع تهران، به تدریس دروس و تفسیر قرآن در آن مسجد پرداخت (شریف رازی، ج ۲، ۱۷۸). وی در جریان فعالیت‌های جمعیت فدائیان اسلام، از سید مجتبی نواب صفوی رهبر جمعیت فدائیان اسلام برای سخنرانی در مسجد جامع تهران دعوت کرد (خاطرات اسدالله تجریشی، ۷).
{{جعبه اطلاعات عالمان شیعه
شاه‌آبادی پس از فوت پدرش در سال ۱۳۲۸ ش به قم رفت («زندگینامه آیت‌الله...»،۱۲) و مدتی از دروس فلسفه و عرفان مهدی امامی امیری معروف به مازندرانی بهره‌مند شد (یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ۱۲۳). سپس به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و دوازده سال در دروس خارج فقه و اصول آیات بروجردی و محمدعلی اراکی شرکت کرد. هم‌زمان سه سال در درس خارج فقه آیت‌الله سید کاظم شریعتمداری حضور یافت و یک سال نیز از درس خارج آیات سید محمد محقق داماد و سید محمدرضا موسوی گلپایگانی بهره‌مند شد. آنگاه در درس خارج فقه و اصول امام خمینی شرکت کرد و مدت دو سال از درس ایشان بهره برد («زندگینامه آیت‌الله...»، ۱۲؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ۱۲۳-۱۲۴). او از شاگردان و ارادتمندان امام خمینی بود و درباره ایشان تعبیر «لحمک لحمی» را به کار می‌برد (خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ۵۷) که نشان از میزان ارادت او به امام خمینی دارد. او از سال ۱۳۴۰ ش تدریس خارج فقه و اصول را در حوزه علمیه قم آغاز کرد («زندگینامه آیت‌الله...»، ۱۲؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ۱۲۳-۱۲۴)، بنابراین می‌توان گفت که پیش از آن سال در درس خارج فقه امام خمینی حضور می‌یافته است.
| عنوان            =محمد شاه‌آبادی
محمد شاه‌آبادی در سال‌های ۱۳۴۰-۱۳۴۱ ش در جلسات هفتگی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم حضور می‌یافت و به تبادل نظر با دیگر اعضا و مدرسان درباره مسائل حوزه می‌پرداخت (جامعه مدرسین حوزه...، ج ۱، ۳۳ و ۵۶). او از سال ۱۳۴۱ همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم به مبارزه با حکومت پهلوی پرداخت و امضای او زیر اغلب بیانیه‌ها و اعلامیه‌های مدرسان حوزه علمیه قم به چشم می‌خورد (اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ۱۳۲ ـ ۱۳۵، ۱۷۲ ـ ۱۷۴، ۱۸۵ ـ ۱۹۱، ۱۹۵ ـ ۱۹۸، ۱۹۹ ـ ۲۰۰، ۲۳۹، ۲۴۸ ـ ۲۵۱، ۲۹۶ ـ ۲۹۹، ۳۱۹ ـ ۳۲۲، ۲۲۹ ـ ۳۳۱، ۴۰۳ ـ ۴۰۵، ۴۱۸ ـ ۴۲۰، ۴۲۵ ـ ۴۲۸، ۴۳۳ ـ ۴۳۵، ۴۳۸ ـ ۴۳۹، ۴۴۹ ـ ۴۵۰، ۴۵۹ ـ ۴۶۲، ۴۷۸، ۴۷۹، ۴۸۱ ـ ۴۸۲، ۴۹۰ ـ ۴۹۲، ۵۱۹ ـ ۵۲۱، ۵۲۲ و ۵۳۲ ـ ۵۳۵؛ دوانی، ج ۷، ۴۱-۴۲، ۷۷-۸۱، ۱۲۰-۱۲۱، ۱۶۳-۱۶۴، ۳۸۰-۳۸۲، ۴۹۹-۵۰۲؛ روحانی، ج ۱، ۸۷۸). ازجمله در سال ۱۳۴۹ ش که از مدرسان خارج فقه حوزه علمیه قم بود، با رحلت آیت‌الله سید محسن طباطبایی حکیم، اعلامیه‌ای درباره مرجعیت امام خمینی صادر و تأکید کرد: «اتباع از آراء و فتوای آیت‌الله آقای خمینی مدظله موجب فلاح و رستگاری است» (روحانی، ج ۱، ۷۱؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج ۴۰٬۱۷۴). به این ترتیب اعلمیت ایشان را تأیید کرد (خاطرات آیت‌الله...، ۲۵۰؛ در وادی عشق...،۳۲۷). ‏
| تصویر            =محمد شاه‌آبادی.jpg
محمد شاه‌آبادی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به تدریس دروس دینی و تألیف ادامه داد و آثار و تألیفات او عبارت است از: ۱- ترجمه و شرح کتاب رشحات البحار مرحوم والدشان حضرت آیت‌الله‌العظمی شیخ محمدعلی شاه‌آبادی. ۲- اعتقادات شامل مباحث توحید، نبوت، امامت، رجعت، معاد (عربی و فارسی). ۳- سماع (عربی و فارسی). ۴- اخلاق شامل مباحث یقظه، توبه، انابه، محاسبه، تفکر، تذکر و اعتصام (عربی و فارسی). ۵- تعلیقه بر عروه‌الوثقی. ۶- تعلیقه بر وسیله النجاه. ۷- تعلیقه بر رساله توضیح‌المسائل آیت‌الله بروجردی. ۸- تعلیقه بر اسفار اربعه مرحوم ملاصدرا. ۹- تعلیقه بر مصباح الانس. ۱۰- تعلیقه بر مفتاح الغیب. ۱۱- تعلیقه بر شفا بوعلی سینا. ۱۲- تعلیقه بر مکاسب شیخ انصاری. ۱۳- تعلیقه بر کفایه‌الاصول. ۱۴- تعلیقه بر کتب فقهی و اصولی مرحوم علامه اصفهانی (ره). ۱۵- رساله‌ای در قمار. ۱۶- رساله‌ای در شرائط متعاقدین (انصاری قمی، ۱۶۳؛ «زندگینامه آیت‌الله...»، ۱۲).
| توضیح تصویر      =
شاه‌آبادی در ۱۷ دی ۱۳۹۰ درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط حسین وحید خراسانی، در حرم حضرت معصومه (س) در مقابل مسجد بالاسر به خاک سپرده شد (انصاری قمی، ۱۶۳).
| اندازه تصویر      =
منابع: اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ انصاری قمی، ناصرالدین (۱۳۹۰)، «درگذشتگان، آیت‌الله شاه‌آبادی»، دوماهنامه آینه پژوهش، دوره ۲۲، شماره ۱۳۲، زمستان؛ جامعه مدرسین حوزه علمیه قم (۱۳۸۵)، ج ۱، زیر نظر سید محسن صالح، تحقیق: علیرضا جوادزاده، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ خاطرات آیت‌الله سید حسین موسوی تبریزی (۱۳۸۴)، دفتر اول، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج؛ خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن (۱۳۸۷)، تدوین رضا شیخ محمدی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ خاطرات اسدالله تجریشی (۱۳۸۷)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج؛ در وادی عشق (خاطرات حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید تقی موسوی درچه‌ای) (۱۳۸۹)، تدوین عبدالرحیم اباذری، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج؛ دوانی، علی (۱۳۷۷)، نهضت روحانیون ایران، ج ۶، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ روحانی، سید حمید (۱۳۵۸)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی در ایران، ج ۱، بی‌جا، دارالفکر ـ دارالعلم؛ شریف رازی، محمد (۱۳۵۳)، گنجینه دانشمندان، ج ۴، تهران، انتشارات کتابفروشی اسلامیه؛ «زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی» (۱۳۹۰)، نشریه حکمت اسلامی، خبرنامه داخلی مجمع عالی حکمت اسلامی، سال چهارم، شماره هفدهم، آذر و دی؛ یادنامه آیت‌الله اراکی (۱۳۷۵)، به کوشش رضا استادی، اراک، انجمن علمی، فرهنگی و هنری استان مرکزی؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۲)، ج ۳۲، شهید حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی شاه‌آبادی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۷)، ج ۴۰، آیت‌الله حاج میرزا علی‌اکبر فیض مشکینی اردبیلی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
| سرشناسی          =
| نام کامل          =
| لقب              =
| نسب              =
| تاریخ تولد        =۱۳۰۵ش
| زادگاه            =تهران
| تاریخ وفات        =۱۷ دی ۱۳۹۰
| شهر وفات          =
| تاریخ شهادت      =
| محل شهادت        =
| محل دفن          = [[حرم حضرت معصومه(س)]]
| خویشاوندان سرشناس =[[محمدعلی شاه‌آبادی]] (پدر)
| استادان          =محمدتقی آملی، محمدعلی شاه‌آبادی، مهدی امامی امیری، [[سیدحسین بروجردی]] و [[محمدعلی اراکی]]، [[سیدکاظم شریعتمداری]]، [[سیدمحمد محقق داماد]]، [[سیدمحمدرضا  گلپایگانی]]، [[امام‌خمینی]] و ...
| شاگردان          =
| محل تحصیل        =قم و تهران
| اجازه روایت از    =
| اجازه اجتهاد از  =
| اجازه روایت به    =
| اجازه اجتهاد به  =
| تالیفات          =ترجمه و شرح کتاب رشحات البحار، تعلیقه بر وسیله النجاه، و...
| سایر              =
| سیاسی            =مبارزه با [[رژیم پهلوی]] و حمایت از [[مرجعیت امام‌خمینی]]
| اجتماعی          =تدریس و تبلیغ
| امضا              =
| وبگاه رسمی        =
}}
'''محمد شاه‌آبادی'''، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.  
==خاندان==
او در سال ۱۳۰۵ش در تهران به دنیا آمد. پدرش [[محمدعلی شاه‌آبادی]] از مدرسان عالی دروس حوزوی به‌ویژه علوم عقلی و عرفان بود که از شاگردان او می‌توان به [[امام‌خمینی]] اشاره کرد.<ref>شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۱۷۸؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۴.</ref> و به دلیل اقامت در منطقه شاه‌آباد تهران (جمهوری اسلامی فعلی)، به شاه‌آبادی معروف شد و فرزندانش نیز به همین نام موسوم شدند.<ref>مدرس تبریزی، ج۳، ص۱۷۶-۱۶۸.</ref>


[[رده:پروژه شاگردان]]
== تحصیل و تدریس ==
محمد شاه‌آبادی در سال ۱۳۰۶ ش همراه خانواده به [[قم]] رفت و دوران کودکی را در آن شهر گذراند و خواندن و نوشتن را در آن شهر آموخت. در سال ۱۳۱۴ش همراه خانواده به تهران بازگشت و دوران ابتدایی و بخشی از متوسطه را در دبیرستان تدین تهران گذراند. از سال ۱۳۲۰ش به تحصیل دروس دینی پرداخت.<ref>«زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی»، ص۱۲.</ref>و مقدمات را نزد سیدحسن احمدی علون‌آبادی اصفهانی و محمدعلی لواسانی فراگرفت و در دروس عالی سطح (رسایل، مکاسب و کفایه)، از شاگردان سیدعباس آیت‌الله‌زاده (زواره‌ای) و محمدتقی آملی بود<ref>«زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی»، ص۱۲؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۴.</ref> آنگاه در درس خارج معقول و منقول پدرش محمدعلی شاه‌آبادی شرکت کرد. پس از آن ضمن اقامه نماز در مسجد جامع تهران، به تدریس دروس و [[تفسیر|تفسیر قرآن]] در آن مسجد پرداخت.<ref>شریف‌رازی،  گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۱۷۸.</ref>
 
وی در جریان فعالیت‌های [[جمعیت فدائیان اسلام]]، از [[سیدمجتبی نواب صفوی]] رهبر جمعیت فدائیان اسلام برای سخنرانی در مسجد جامع تهران دعوت کرد.<ref>خاطرات اسدالله تجریشی، ص۷.</ref>
 
شاه‌آبادی پس از فوت پدرش در سال ۱۳۲۸ ش به قم رفت.<ref>«زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی»، ص۱۲.</ref> و مدتی از دروس فلسفه و عرفان مهدی امامی امیری معروف به مازندرانی بهره‌مند شد<ref>یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۳.</ref> سپس به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و دوازده سال در دروس خارج فقه و اصول [[سیدحسین بروجردی|بروجردی]] و [[محمدعلی اراکی]] شرکت کرد. هم‌زمان سه سال در درس خارج فقه [[سیدکاظم شریعتمداری]] حضور یافت و یک سال نیز از درس خارج [[سیدمحمد محقق داماد]] و [[سیدمحمدرضا  گلپایگانی]] بهره‌مند شد. آنگاه در [[درس خارج فقه امام‌خمینی|درس خارج فقه]] و اصول امام‌خمینی شرکت کرد و مدت دو سال از درس ایشان بهره برد<ref>«زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی»، ص۱۲؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۳-۱۲۴.</ref> او از شاگردان و ارادتمندان امام‌خمینی بود و درباره ایشان تعبیر «لحمک لحمی» را به کار می‌برد<ref>خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۵۷.</ref> که نشان از میزان ارادت او به [[امام‌خمینی]] دارد. او از سال ۱۳۴۰ ش تدریس خارج فقه و اصول را در [[حوزه علمیه قم]] آغاز کرد،.<ref>«زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی»، ص۱۲؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۳-۱۲۴.</ref> بنابراین می‌توان گفت که پیش از آن سال در [[درس خارج فقه امام‌خمینی]] حضور می‌یافته است.
 
== فعالیت سیاسی و مبارزاتی ==
محمد شاه‌آبادی در سال‌های ۱۳۴۰-۱۳۴۱ش در جلسات هفتگی [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] حضور می‌یافت و به تبادل نظر با دیگر اعضا و مدرسان درباره مسائل حوزه می‌پرداخت.<ref>جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۱، ص۳۳ و ۵۶.</ref> او از سال ۱۳۴۱ همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم به مبارزه با [[حکومت پهلوی]] پرداخت و امضای او زیر اغلب بیانیه‌ها و اعلامیه‌های مدرسان حوزه علمیه قم به چشم می‌خورد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۳۲ ـ ۱۳۵، ۱۷۲ ـ ۱۷۴، ۱۸۵ ـ ۱۹۱، ۱۹۵ ـ ۱۹۸، ۱۹۹ ـ ۲۰۰، ۲۳۹، ۲۴۸ ـ ۲۵۱، ۲۹۶ ـ ۲۹۹، ۳۱۹ ـ ۳۲۲، ۲۲۹ ـ ۳۳۱، ۴۰۳ ـ ۴۰۵، ۴۱۸ ـ ۴۲۰، ۴۲۵ ـ ۴۲۸، ۴۳۳ ـ ۴۳۵، ۴۳۸ ـ ۴۳۹، ۴۴۹ ـ ۴۵۰، ۴۵۹ ـ ۴۶۲، ۴۷۸، ۴۷۹، ۴۸۱ ـ ۴۸۲، ۴۹۰ ـ ۴۹۲، ۵۱۹ ـ ۵۲۱، ۵۲۲ و ۵۳۲ ـ ۵۳۵؛ دوانی، نهضت روحانیون ایران،، ج۷، ۴۱-۴۲، ۷۷-۸۱، ۱۲۰-۱۲۱، ۱۶۳-۱۶۴، ۳۸۰-۳۸۲، ۴۹۹-۵۰۲؛ روحانی، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۱، ص۸۷۸.</ref> ازجمله در سال ۱۳۴۹ش که از مدرسان خارج فقه حوزه علمیه قم بود، با رحلت [[سیدمحسن حکیم|سیدمحسن طباطبایی حکیم]]، اعلامیه‌ای درباره [[مرجعیت امام‌خمینی]] صادر و تأکید کرد: «اتباع از آراء و فتوای آیت‌الله آقای خمینی مدظله موجب فلاح و رستگاری است».<ref>روحانی، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۱، ص۷۱؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۴۰، ص۱۷۴.</ref> به این ترتیب اعلمیت ایشان را تأیید کرد.<ref>خاطرات آیت‌الله سیدحسین موسوی تبریزی، ص۲۵۰؛ در وادی عشق، ص۳۲۷.</ref>
 
== تألیفات ==
محمد شاه‌آبادی پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] به تدریس دروس دینی و تألیف ادامه داد.
 
آثار و تألیفات او عبارت است از: ۱- ترجمه و شرح کتاب رشحات البحار مرحوم والدشان حضرت آیت‌الله‌العظمی شیخ محمدعلی شاه‌آبادی. ۲- اعتقادات شامل مباحث توحید، نبوت، امامت، رجعت، معاد (عربی و فارسی). ۳- سماع (عربی و فارسی). ۴- اخلاق شامل مباحث یقظه، توبه، انابه، محاسبه، تفکر، تذکر و اعتصام (عربی و فارسی). ۵- تعلیقه بر عروه‌الوثقی. ۶- تعلیقه بر وسیله النجاه. ۷- تعلیقه بر رساله توضیح‌المسائل آیت‌الله بروجردی. ۸- تعلیقه بر اسفار اربعه مرحوم ملاصدرا. ۹- تعلیقه بر مصباح الانس. ۱۰- تعلیقه بر مفتاح الغیب. ۱۱- تعلیقه بر شفا بوعلی سینا. ۱۲- تعلیقه بر مکاسب شیخ انصاری. ۱۳- تعلیقه بر کفایه‌الاصول. ۱۴- تعلیقه بر کتب فقهی و اصولی مرحوم علامه اصفهانی(ره). ۱۵- رساله‌ای در قمار. ۱۶- رساله‌ای در شرائط متعاقدین.<ref>انصاری قمی، «درگذشتگان، آیت‌الله شاه‌آبادی»، ص۱۶۳؛ «زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی»، ص۱۲.</ref>
 
== درگذشت ==
شاه‌آبادی در ۱۷ دی ۱۳۹۰ درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط [[حسین وحید خراسانی]]، در [[حرم حضرت معصومه(س)]] در مقابل مسجد بالاسر به خاک سپرده شد.<ref>انصاری قمی، «درگذشتگان، آیت‌الله شاه‌آبادی»،ص۱۶۳.</ref>
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
== منابع ==
{{منابع}}
* اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
* انصاری قمی، ناصرالدین (۱۳۹۰)، «درگذشتگان، آیت‌الله شاه‌آبادی»، دوماهنامه آینه پژوهش، دوره ۲۲، شماره ۱۳۲، زمستان.
* جامعه مدرسین حوزه علمیه قم (۱۳۸۵)، ج۱، زیر نظر سیدمحسن صالح، تحقیق: علیرضا جوادزاده، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
* خاطرات آیت‌الله سیدحسین موسوی تبریزی (۱۳۸۴)، دفتر اول، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی(س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج.
* خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن (۱۳۸۷)، تدوین رضا شیخ محمدی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
* خاطرات اسدالله تجریشی (۱۳۸۷)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی(س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج.
* در وادی عشق (خاطرات حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدتقی موسوی درچه‌ای) (۱۳۸۹)، تدوین عبدالرحیم اباذری، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی(س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج.
* دوانی، علی (۱۳۷۷)، نهضت روحانیون ایران، ج۶، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
* روحانی، سیدحمید (۱۳۵۸)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۱، بی‌جا، دارالفکر ـ دارالعلم.
* شریف‌رازی، محمد (۱۳۵۳)، گنجینه دانشمندان، ج۴، تهران، انتشارات کتابفروشی اسلامیه.
* «زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی» (۱۳۹۰)، نشریه حکمت اسلامی، خبرنامه داخلی مجمع عالی حکمت اسلامی، سال چهارم، شماره هفدهم، آذر و دی.
* یادنامه آیت‌الله اراکی (۱۳۷۵)، به کوشش رضا استادی، اراک، انجمن علمی، فرهنگی و هنری استان مرکزی.
* یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۲)، ج۳۲، شهید حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی شاه‌آبادی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
* یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۷)، ج۴۰، آیت‌الله حاج میرزا علی‌اکبر فیض مشکینی اردبیلی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
{{پایان}}
 
[[رده:مقاله‌های ارزیابی‌شده/پروژه شاگردان]]
[[رده:شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی]]
[[رده:شاگردان درس خارج اصول امام‌خمینی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۰۵

محمد شاه‌آبادی
محمد شاه‌آبادی.jpg
اطلاعات فردی
تاریخ تولد۱۳۰۵ش
زادگاهتهران
تاریخ وفات۱۷ دی ۱۳۹۰
محل دفنحرم حضرت معصومه(س)
خویشاوندان
سرشناس
محمدعلی شاه‌آبادی (پدر)
اطلاعات علمی
استادانمحمدتقی آملی، محمدعلی شاه‌آبادی، مهدی امامی امیری، سیدحسین بروجردی و محمدعلی اراکی، سیدکاظم شریعتمداری، سیدمحمد محقق داماد، سیدمحمدرضا گلپایگانی، امام‌خمینی و ...
محل تحصیلقم و تهران
تألیفاتترجمه و شرح کتاب رشحات البحار، تعلیقه بر وسیله النجاه، و...
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیمبارزه با رژیم پهلوی و حمایت از مرجعیت امام‌خمینی
اجتماعیتدریس و تبلیغ


محمد شاه‌آبادی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.

خاندان

او در سال ۱۳۰۵ش در تهران به دنیا آمد. پدرش محمدعلی شاه‌آبادی از مدرسان عالی دروس حوزوی به‌ویژه علوم عقلی و عرفان بود که از شاگردان او می‌توان به امام‌خمینی اشاره کرد.[۱] و به دلیل اقامت در منطقه شاه‌آباد تهران (جمهوری اسلامی فعلی)، به شاه‌آبادی معروف شد و فرزندانش نیز به همین نام موسوم شدند.[۲]

تحصیل و تدریس

محمد شاه‌آبادی در سال ۱۳۰۶ ش همراه خانواده به قم رفت و دوران کودکی را در آن شهر گذراند و خواندن و نوشتن را در آن شهر آموخت. در سال ۱۳۱۴ش همراه خانواده به تهران بازگشت و دوران ابتدایی و بخشی از متوسطه را در دبیرستان تدین تهران گذراند. از سال ۱۳۲۰ش به تحصیل دروس دینی پرداخت.[۳]و مقدمات را نزد سیدحسن احمدی علون‌آبادی اصفهانی و محمدعلی لواسانی فراگرفت و در دروس عالی سطح (رسایل، مکاسب و کفایه)، از شاگردان سیدعباس آیت‌الله‌زاده (زواره‌ای) و محمدتقی آملی بود[۴] آنگاه در درس خارج معقول و منقول پدرش محمدعلی شاه‌آبادی شرکت کرد. پس از آن ضمن اقامه نماز در مسجد جامع تهران، به تدریس دروس و تفسیر قرآن در آن مسجد پرداخت.[۵]

وی در جریان فعالیت‌های جمعیت فدائیان اسلام، از سیدمجتبی نواب صفوی رهبر جمعیت فدائیان اسلام برای سخنرانی در مسجد جامع تهران دعوت کرد.[۶]

شاه‌آبادی پس از فوت پدرش در سال ۱۳۲۸ ش به قم رفت.[۷] و مدتی از دروس فلسفه و عرفان مهدی امامی امیری معروف به مازندرانی بهره‌مند شد[۸] سپس به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و دوازده سال در دروس خارج فقه و اصول بروجردی و محمدعلی اراکی شرکت کرد. هم‌زمان سه سال در درس خارج فقه سیدکاظم شریعتمداری حضور یافت و یک سال نیز از درس خارج سیدمحمد محقق داماد و سیدمحمدرضا گلپایگانی بهره‌مند شد. آنگاه در درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی شرکت کرد و مدت دو سال از درس ایشان بهره برد[۹] او از شاگردان و ارادتمندان امام‌خمینی بود و درباره ایشان تعبیر «لحمک لحمی» را به کار می‌برد[۱۰] که نشان از میزان ارادت او به امام‌خمینی دارد. او از سال ۱۳۴۰ ش تدریس خارج فقه و اصول را در حوزه علمیه قم آغاز کرد،.[۱۱] بنابراین می‌توان گفت که پیش از آن سال در درس خارج فقه امام‌خمینی حضور می‌یافته است.

فعالیت سیاسی و مبارزاتی

محمد شاه‌آبادی در سال‌های ۱۳۴۰-۱۳۴۱ش در جلسات هفتگی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم حضور می‌یافت و به تبادل نظر با دیگر اعضا و مدرسان درباره مسائل حوزه می‌پرداخت.[۱۲] او از سال ۱۳۴۱ همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم به مبارزه با حکومت پهلوی پرداخت و امضای او زیر اغلب بیانیه‌ها و اعلامیه‌های مدرسان حوزه علمیه قم به چشم می‌خورد.[۱۳] ازجمله در سال ۱۳۴۹ش که از مدرسان خارج فقه حوزه علمیه قم بود، با رحلت سیدمحسن طباطبایی حکیم، اعلامیه‌ای درباره مرجعیت امام‌خمینی صادر و تأکید کرد: «اتباع از آراء و فتوای آیت‌الله آقای خمینی مدظله موجب فلاح و رستگاری است».[۱۴] به این ترتیب اعلمیت ایشان را تأیید کرد.[۱۵]

تألیفات

محمد شاه‌آبادی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به تدریس دروس دینی و تألیف ادامه داد.

آثار و تألیفات او عبارت است از: ۱- ترجمه و شرح کتاب رشحات البحار مرحوم والدشان حضرت آیت‌الله‌العظمی شیخ محمدعلی شاه‌آبادی. ۲- اعتقادات شامل مباحث توحید، نبوت، امامت، رجعت، معاد (عربی و فارسی). ۳- سماع (عربی و فارسی). ۴- اخلاق شامل مباحث یقظه، توبه، انابه، محاسبه، تفکر، تذکر و اعتصام (عربی و فارسی). ۵- تعلیقه بر عروه‌الوثقی. ۶- تعلیقه بر وسیله النجاه. ۷- تعلیقه بر رساله توضیح‌المسائل آیت‌الله بروجردی. ۸- تعلیقه بر اسفار اربعه مرحوم ملاصدرا. ۹- تعلیقه بر مصباح الانس. ۱۰- تعلیقه بر مفتاح الغیب. ۱۱- تعلیقه بر شفا بوعلی سینا. ۱۲- تعلیقه بر مکاسب شیخ انصاری. ۱۳- تعلیقه بر کفایه‌الاصول. ۱۴- تعلیقه بر کتب فقهی و اصولی مرحوم علامه اصفهانی(ره). ۱۵- رساله‌ای در قمار. ۱۶- رساله‌ای در شرائط متعاقدین.[۱۶]

درگذشت

شاه‌آبادی در ۱۷ دی ۱۳۹۰ درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط حسین وحید خراسانی، در حرم حضرت معصومه(س) در مقابل مسجد بالاسر به خاک سپرده شد.[۱۷]

پانویس

  1. شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۱۷۸؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۴.
  2. مدرس تبریزی، ج۳، ص۱۷۶-۱۶۸.
  3. «زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی»، ص۱۲.
  4. «زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی»، ص۱۲؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۴.
  5. شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۱۷۸.
  6. خاطرات اسدالله تجریشی، ص۷.
  7. «زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی»، ص۱۲.
  8. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۳.
  9. «زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی»، ص۱۲؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۳-۱۲۴.
  10. خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۵۷.
  11. «زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی»، ص۱۲؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۲، ص۱۲۳-۱۲۴.
  12. جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۱، ص۳۳ و ۵۶.
  13. اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۳۲ ـ ۱۳۵، ۱۷۲ ـ ۱۷۴، ۱۸۵ ـ ۱۹۱، ۱۹۵ ـ ۱۹۸، ۱۹۹ ـ ۲۰۰، ۲۳۹، ۲۴۸ ـ ۲۵۱، ۲۹۶ ـ ۲۹۹، ۳۱۹ ـ ۳۲۲، ۲۲۹ ـ ۳۳۱، ۴۰۳ ـ ۴۰۵، ۴۱۸ ـ ۴۲۰، ۴۲۵ ـ ۴۲۸، ۴۳۳ ـ ۴۳۵، ۴۳۸ ـ ۴۳۹، ۴۴۹ ـ ۴۵۰، ۴۵۹ ـ ۴۶۲، ۴۷۸، ۴۷۹، ۴۸۱ ـ ۴۸۲، ۴۹۰ ـ ۴۹۲، ۵۱۹ ـ ۵۲۱، ۵۲۲ و ۵۳۲ ـ ۵۳۵؛ دوانی، نهضت روحانیون ایران،، ج۷، ۴۱-۴۲، ۷۷-۸۱، ۱۲۰-۱۲۱، ۱۶۳-۱۶۴، ۳۸۰-۳۸۲، ۴۹۹-۵۰۲؛ روحانی، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۱، ص۸۷۸.
  14. روحانی، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۱، ص۷۱؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۴۰، ص۱۷۴.
  15. خاطرات آیت‌الله سیدحسین موسوی تبریزی، ص۲۵۰؛ در وادی عشق، ص۳۲۷.
  16. انصاری قمی، «درگذشتگان، آیت‌الله شاه‌آبادی»، ص۱۶۳؛ «زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی»، ص۱۲.
  17. انصاری قمی، «درگذشتگان، آیت‌الله شاه‌آبادی»،ص۱۶۳.

منابع

  • اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • انصاری قمی، ناصرالدین (۱۳۹۰)، «درگذشتگان، آیت‌الله شاه‌آبادی»، دوماهنامه آینه پژوهش، دوره ۲۲، شماره ۱۳۲، زمستان.
  • جامعه مدرسین حوزه علمیه قم (۱۳۸۵)، ج۱، زیر نظر سیدمحسن صالح، تحقیق: علیرضا جوادزاده، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • خاطرات آیت‌الله سیدحسین موسوی تبریزی (۱۳۸۴)، دفتر اول، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی(س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج.
  • خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن (۱۳۸۷)، تدوین رضا شیخ محمدی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • خاطرات اسدالله تجریشی (۱۳۸۷)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی(س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج.
  • در وادی عشق (خاطرات حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدتقی موسوی درچه‌ای) (۱۳۸۹)، تدوین عبدالرحیم اباذری، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی(س)، مؤسسه چاپ و نشر عروج.
  • دوانی، علی (۱۳۷۷)، نهضت روحانیون ایران، ج۶، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • روحانی، سیدحمید (۱۳۵۸)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۱، بی‌جا، دارالفکر ـ دارالعلم.
  • شریف‌رازی، محمد (۱۳۵۳)، گنجینه دانشمندان، ج۴، تهران، انتشارات کتابفروشی اسلامیه.
  • «زندگینامه حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد شاه‌آبادی» (۱۳۹۰)، نشریه حکمت اسلامی، خبرنامه داخلی مجمع عالی حکمت اسلامی، سال چهارم، شماره هفدهم، آذر و دی.
  • یادنامه آیت‌الله اراکی (۱۳۷۵)، به کوشش رضا استادی، اراک، انجمن علمی، فرهنگی و هنری استان مرکزی.
  • یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۲)، ج۳۲، شهید حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی شاه‌آبادی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
  • یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۷)، ج۴۰، آیت‌الله حاج میرزا علی‌اکبر فیض مشکینی اردبیلی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.