تواضع کتابی به قلم اکبر رضوی است که به تحلیل اندیشه‌های اخلاقی امام‌خمینی پرداخته است. کتاب تواضع در سال ۱۳۹۷ش توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج، منتشر شده است.
محتوا
در کتاب تواضع تلاش شده تا مفاهیم کلیدی اندیشه اخلاقی امام به گونه‌ای تنظیم گردد تا زمینه را برای درک کامل‌تری از آراء اخلاقی امام فراهم آورند. امام‌خمینی با عمل و گفتار خود مکتبی را در باب اخلاقیات مطرح کرده که یکی از مبانی مهم انسان‌شناسی محسوب می‌شود.[۱] ایشان تواضع را از صفات نفسانی می‌داند و در مقام بیان تعریف تواضع، ریشه آن را نیز بیان می‌کند. ایشان علت قرار دادن تواضع در مقابل کبر و خودخواهی را محجوب ماندن نقایص و عیوب انسان می‌داند.[۲] ایشان در بیان روایات تواضع، به تواضع حضرت رسول (ص) اشاره می‌کند که در برابر خداوند چقدر حق بندگی را ملاحظه می‌نمود؛ همچنین ایشان به شمّه‌ای از احادیث و روایات معصومین (ع) اشاره می‌کند و آن را برای اهل معرفت مایه تذکر می‌داند.[۳] امام‌خمینی در بیان فرق تواضع در برابر خدا با تواضع در برابر پادشاهان، به این نکته اشاره می‌کند که خداوند کمال مطلق بوده و خضوع در برابر او و عبادتش توفیقی است؛ برخلاف تواضع و خضوع در برابر پادشاهان که ارزشی ندارد ازاین‌رو انسان باید گوش و چشم را باز نموده و از طریق وحی و رسالت، کیفیت عبادت عبودیت را اخذ کرده و در آن تصرفی ننمود.[۴]
ساختار
کتاب تواضع از یک مقدمه و چند مطلب کلی سامان یافته است: از جمله کلیات بحث و مفهوم‌شناسی تواضع، تواضع از دیدگاه آیات، روایات و سیره بزرگان، اقسام و درجات تواضع، راه‌های دست‌یابی به تواضع، موانع تواضع، ثمرات و آثار تواضع، معاشرت با فقرا و افراد پایین‌تر از خود و سبب رفع ظلم و ستم می‌باشد.
وضعیت نشر
چاپ اول کتاب تواضع در سال ۱۳۹۷ش توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، منتشر شده است.
پانویس
منابع
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، شرح چهل حدیث، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ بیست و سوم، ۱۳۸۰ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دوازدهم، ۱۳۸۷ش.
- رضوی، اکبر، تواضع، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۹۷ش.