قربانعلی دری نجف‌آبادی: روحانی مبارز، نماینده مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه منصوب امام‌خمینی در شهرکرد
قربانعلی دری نجف‌آبادی در آبان ۱۳۲۴ در نجف‌آباد اصفهان زاده شد. او در سال ۱۳۳۸ پس از یک سال حضور در دبیرستان، با مشورت پدر خود برای تحصیل علوم دینی به مدرسه علمیه ابراهیم ریاضی در نجف‌آباد رفت.[۱] وی دوره مقدمات و سطح را در نجف‌آباد و نزد استادانی چون غلام‌حسین منصور، سیدمحمود مدرس و عباس ایزدی گذراند[۲] و هم‌زمان با درگذشت سیدحسین بروجردی در سال ۱۳۴۰ به حوزه علمیه قم رفت.[۳] برخی از استادان او در دوره سطح، غلامرضا صلواتی، ابراهیم امینی، مرتضی بنی‌فضل، محمد فاضل لنکرانی، حسین شب‌زنده‌دار، جعفر سبحانی، حسینعلی منتظری، علی‌پناه اشتهاردی و سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی بوده‌اند.[۴]
دری نجف‌آبادی در درس خارج سیدمحمد محقق داماد، سیدمحمدرضا گلپایگانی، مرتضی حائری یزدی، سیدعلی فانی اصفهانی، محمدعلی اراکی و سیدعلی بهبهانی شرکت کرد[۵] و دو کتاب اسفار و شفا در فلسفه را نزد سیدمحمدحسین طباطبایی، ابراهیم امینی و عبدالله جوادی آملی خواند و مباحث عرفانی فصوص الحکم و مصباح الانس را از جوادی آملی و حسن حسن‌زاده آملی فراگرفت. وی در جلسات خصوصی درس فلسفه مرتضی مطهری نیز حضور فعال داشت و هم‌زمان با تحصیل، تدریس می‌کرد،[۶] چنان‌که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در دانشگاه نیز تدریس می‌کرد و راهنما و مشاور چندین پایان‌نامه بوده‌است.[۷]
دری نجف‌آبادی هم‌زمان با آغاز نهضت امام‌خمینی، فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد. وی با تبلیغ و سفر به شهرهای مختلف، در صدد ترویج دین و افشاگری علیه رژیم پهلوی و بیان اندیشه و فتاوای امام‌خمینی برآمد.[۸] نخستین اقدام او، پخش اعلامیه‌های امام‌خمینی در چهلم شهدای فیضیه در نجف‌آباد و تبلیغ مرجعیت ایشان در الیگودرز بود.[۹] وی در آبان ۱۳۴۴ همراه گروهی از فضلای حوزه علمیه قم، در نامه‌ای به امام‌خمینی، با ابراز نگرانی از ادامه تبعید ایشان، حضور امام‌خمینی در نجف اشرف را مایه خوشحالی دانست،[۱۰] همچنین در نامه جمعی به مراجع ایران و عراق و درخواست اقدام برای جلوگیری از بازداشت و دستگیری علما به دست رژیم و استیضاح عاملان آن، مشارکت داشت.[۱۱] وی در سال ۱۳۴۸ در شهرستان لار بازداشت شد.[۱۲]
دیدار با روحانیان تبعیدی، حضور در اعتصابات و تظاهرات مختلف و هدایت آن، حضور در جلسات هفتگی روحانیان مبارز، برگزاری جلسات مذهبی ـ سیاسی برای جوانان، سخنرانی‌های مختلف علیه رژیم پهلوی، حضور در تحصن روحانیان در دانشگاه تهران برای بازگشت امام‌خمینی در بهمن ۱۳۵۷ و عضویت در ستاد حفاظت از امام‌خمینی، هنگام بازگشت ایشان به ایران، از دیگر اقدامات دری نجف‌آبادی بوده‌است و برخی موارد گاه سبب احضار و تعقیب وی به دست مأموران ساواک شده‌است،[۱۳] چنان‌که وی به خوزستان رفت و تا زمان ورود امام‌خمینی، مبارزات خود را در آنجا ادامه داد.[۱۴]
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، درّی نجف‌آبادی برای پیگیری مسائل انقلاب و رسیدگی به اوضاع منطقه، به بندرعباس و کیش سفر کرد و در سال ۱۳۵۸، مسئول کمیته انقلاب اسلامی در اراک شد.[۱۵]
او در شهریور ۱۳۵۸ به درخواست مردم شهرکرد، معرفی حسینعلی منتظری و موافقت امام‌خمینی، امامت جمعه شهرکرد را به عهده گرفت و نیز از امام‌خمینی، در امور حسبیه اجازه شرعی گرفت. در این حکم که با تنظیم منتظری و موافقت امام‌خمینی صادر شد، از مردم این شهر درخواست شده بود وجود دری نجف‌آبادی را مغتنم دانسته، با او در راه پیشبرد انقلاب اسلامی همکاری کنند. همچنین به وی توصیه شده با نماینده امام‌خمینی در کمیته انقلاب اسلامی شهرکرد، همکاری کند.[۱۶]
دری نجف‌آبادی در دوره اول انتخابات مجلس شورای اسلامی به نمایندگی مردم شهرستان اردل و در دوره‌های دوم، چهارم و پنجم، به نمایندگی از مردم تهران، برگزیده شد و در دور دوم مجلس خبرگان رهبری نیز از سوی مردم ایلام به این مجلس راه یافت.[۱۷] از دیگر سمت‌های وی، می‌توان به دادستانی انقلاب اسلامی در استان چهارمحال بختیاری،[۱۸][۱۹] تصدی وزارت اطلاعات (۱۳۷۶)، دادستانی کل کشور (۱۳۸۳–۱۳۸۸)[۲۰] و امامت جمعه اراک از سال ۱۳۸۸ اشاره کرد.
وی تألیفاتی نیز دارد که برخی از آنها عبارت‌اند از: اسلام و بهره‌وری در اسلام، استراتژی درازمدت جمهوری اسلامی ایران، فرهنگ و توسعه از دیدگاه امام‌خمینی، مقدمه‌ای بر مالیه عمومی در اسلام، حکومت اسلامی، اندیشه‌های اقتصادی شهید مدرس و مقالات پرشمار دیگر.[۲۱]
پانویس:
- ↑ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۲/۵۹۳.
- ↑ دری، خاطرات و مبارزات، ۲۷ و ۲۸؛ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۲/۵۹۳.
- ↑ دری، زندگی‌نامه، ۱/۲۰۵؛ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۲/۵۹۳.
- ↑ دری، خاطرات و مبارزات، ۳۷–۳۸؛ دری، زندگی‌نامه، ۱/۲۰۵–۲۰۶.
- ↑ دری، زندگی‌نامه، ۱/۲۰۶.
- ↑ دری، زندگی‌نامه، ۱/۲۰۶–۲۰۷.
- ↑ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۲/۵۹۳.
- ↑ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۲/۵۹۴.
- ↑ دری، خاطرات و مبارزات، ۲۶۱.
- ↑ مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۵/۳۶۹–۳۷۱.
- ↑ مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات یاران امام، ۳/۴۰۸–۴۰۹.
- ↑ دری، خاطرات و مبارزات، ۲۶۱.
- ↑ دری، خاطرات و مبارزات، ۱۶۴–۱۶۶، ۱۷۷، ۱۹۶ و ۲۶۱؛ دری، زندگی‌نامه، ۱/۲۰۸–۲۰۹.
- ↑ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۲/۵۹۴.
- ↑ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۲/۵۹۴؛ دری، زندگی‌نامه، ۱/۲۰۹؛ دری، خاطرات و مبارزات، ۲۱۹–۲۲۰.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۴۴۸.
- ↑ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۲/۵۹۴.
- ↑ ۱۳۵۸–۱۳۵۹.
- ↑ دری، خاطرات و مبارزات، ۲۶۲.
- ↑ دری، خاطرات و مبارزات، ۲۶۲؛ حوزه، پایگاه اطلاع‌رسانی.
- ↑ دری، زندگی‌نامه، ۱/۲۰۷.
منابع:
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
- دری نجف‌آبادی، قربانعلی، پایگاه اطلاع‌رسانی قربانعلی دری نجف‌آبادی، ۲۳/۱۰/۱۳۹۸ش.
- دری نجف‌آبادی، قربانعلی، خاطرات و مبارزات حجت‌الاسلام و المسلمین دری نجف‌آبادی، تدوین حیدر نظری، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۴ش.
- دری نجف‌آبادی، قربانعلی، زندگی‌نامه، چاپ‌شده در خبرگان ملت، شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، قم، دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
- مدرسی، محمدکاظم و میرزامحمد کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور (سه جلد)، تهران، برگ رضوان، چاپ اول، ۱۳۸۴ش.
- مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۶ش.
- مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، تهران، چاپ اول، ۱۳۹۳ش.