سیدمهدی ابن‌الرضا؛ از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی. سیدمهدی ابن‌الرضا در سال ۱۳۱۴ش در شهر خوانسار و در خانواده‌ای روحانی با پیشینه درخشان علمی به دنیا آمد.[۱] اجداد او همه در سلک روحانیت بودند و به تبلیغ دین و ارشاد مردم اهتمام می‌ورزیدند.[۲] ازجمله پدرش سیدمحمدعلی ابن‌الرضا از شاگردان آیات حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی و سیدمحمدتقی موسوی خوانساری و یکی از روحانیان برجسته خوانسار بود و جدش میرزامحمود ابن‌الرضا هم نزد افرادی چون آخوند خراسانی، سیدمحمدکاظم یزدی، میرزامحمد هاشم چارسوقی و جهانگیرخان قشقایی تحصیل کرده بود.[۳] پدر پدربزرگش از خطاطان شهیر بود و کتاب دیوان امیرالمؤمنین (ع) به قلم او انتشار یافت و سیدحسین رضوی، جد جدش هم بانی و ناشر کتاب شرح لمعه بود (همان).
سیدمهدی ابن‌الرضا از کودکی وارد حوزه علمیه خوانسار شد و در آنجا ادبیات و دروس سطح را نزد پدرش و همچنین آقایان سیدحسین علوی و فاضل سمیعی به پایان رساند. در سال ۱۳۳۱ش راهی قم شد و در حوزه علمیه آن شهر دروس سطح را نزد آقایان میرزامحمد مجاهدی تبریزی، سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی، میرزاعلی‌اکبر مشکینی و آیات ناصر مکارم شیرازی و حسین نوری همدانی به پایان رساند. هم‌زمان در درس‌های فلسفه و تفسیر قرآن علامه سیدمحمدحسین طباطبایی حضور می‌یافت. سپس در درس‌های خارج فقه و اصول آیات سیدحسین طباطبایی بروجردی، امام‌خمینی، سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی، شیخ محمدعلی اراکی، سیدمحمد محقق داماد.[۴] و شیخ مرتضی حائری یزدی شرکت کرد. ناصرالدین انصاری در زندگینامه ابن‌الرضا بر حضور او در هر دو درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی به مدت پنج سال تأکید کرده است (همان) و با استناد به این گزارش می‌توان احتمال داد که از اواخر دهه ۱۳۳۰ش تا تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور در درس‌های ایشان در مساجد سلماسی و اعظم قم شرکت می‌کرده است.
ابن‌الرضا در سال ۱۳۵۴ش به خوانسار بازگشت و به تدریس دروس حوزوی و تبلیغ دین در آن شهر پرداخت. او سپس با همکاری و همیاری آیت‌الله سیداحمد موسوی خوانساری و پدرش حوزه علمیه خوانسار را بنیان نهاد.[۵] آن حوزه با مدیریت ابن‌الرضا حوزه‌ای مستقل و با برنامه‌ای مدون بود و صدها طلبه علوم حوزوی در آنجا به تحصیل اشتغال داشتند. ابن‌الرضا ضمن اداره آن حوزه و تدریس در آنجا، در رسیدگی به امور عام‌المنفعه فعال بود و ازجمله اقدامات او می‌توان به تأسیس صندوق‌های قرض‌الحسنه، مؤسسه خیریه، کتابخانه ولیعصر (عج)، تأسیس درمانگاه و زایشگاه فاطمیه، تجدید بنای مسجد آقا اسدالله، تجدید بنای حمام عمومی، تأسیس بیمارستان فاطمیه، مرکز بهزیستی و انتقال خون، راه‌اندازی مخابرات و... اشاره کرد.[۶] یکی از کتاب‌های سیدمهدی ابن‌الرضا، ضیا الابصار فی تراجم علما خوانسار است و نویسنده از قید نام خود روی جلد آن کتاب خودداری کرده است.[۷]
سیدمهدی ابن‌الرضا در چهار فروردین ۱۳۹۶ش در قم درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله عبدالله جوادی آملی به نجف اشرف انتقال یافت و در قبرستان وادی‌السلام جنب مقام صاحب‌الزمان (عج) به خاک سپرده شد.[۸]
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | سید مهدی ابن‌الرضا |
| تاریخ تولد | ۱۳۱۴ ش |
| زادگاه | شهر خوانسار |
| تاریخ وفات | ۴ فروردین ۱۳۹۶ |
| محل دفن | نجف اشرف در قبرستان وادی‌السلام جنب مقام صاحب‌الزمان (عج) |
| شهر وفات | قم |
| خویشاوندان سرشناس | سیدمحمدعلی ابن‌الرضا، میرزامحمود ابن‌الرضا، سیدحسین رضوی |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امام‌خمینی، سیدمحمدعلی ابن‌الرضا، سیدحسین علوی، فاضل سمیعی، میرزا محمد مجاهدی تبریزی، سید محمدباقر سلطانی طباطبایی، میرزا علی‌اکبر مشکینی، ناصر مکارم شیرازی، حسین نوری همدانی، علامه سید محمدحسین طباطبایی، سید حسین طباطبایی بروجردی، سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی، شیخ محمدعلی اراکی، سیدمحمد محقق داماد، شیخ مرتضی حائری یزدی |
| محل تحصیل | خوانسار، قم |
| تألیفات | ضیا الابصار فی تراجم علما خوانسار |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| اجتماعی | اداره حوزه علمیه خوانسار و تدریس در این حوزه، تأسیس صندوق‌های قرض‌الحسنه، مؤسسه خیریه، کتابخانه ولیعصر (عج)، تأسیس درمانگاه و زایشگاه فاطمیه، تجدید بنای مسجد آقا اسدالله، تجدید بنای حمام عمومی، تأسیس بیمارستان فاطمیه، مرکز بهزیستی و انتقال خون، راه‌اندازی مخابرات و... اشاره کرد |
پانویس
منابع
- ابن‌الرضا، سید محمدعلی (۱۳۸۵)، انوار الهدایه الساطعه، ترجمه عباس موسوی (کمال السید)، قم، انصاریان؛
- انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۳)، اختران فضیلت، ج ۲، قم، دلیل ما؛
- انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۶)، «درگذشتگان: آیت‌الله ابن الرضا»، دوماهنامه آینه پژوهش، سال ۲۸، شماره ۱۶۴، خرداد و تیر؛
- شریف رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج ۵، تهران، اسلامیه.