سیدمحمدعلی موحد ابطحی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۲۸ صفر ۱۳۴۹ق |
| زادگاه | اصفهان |
| تاریخ وفات | سیزدهم رجب ۱۳۸۱ش |
| محل دفن | قم |
| شهر وفات | تهران |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | سیدمحسن حکیم، سیدعبدالهادی حسینی شیرازی، سیدمحمود حسینی شاهرودی، سیدابوالقاسم خویی، سیدجمال‌الدین گلپایگانی، سیدحسین بروجردی، سیدمحمد حجت کوه‌کمری، میرزا رضی تبریزی، امام‌خمینی، سیدمحمد محقق داماد، سیداحمد خوانساری، سیدمحمدرضا گلپایگانی، علامه طباطبایی، مهدی حائری یزدی و... |
| محل تحصیل | اصفهان، نجف و قم |
| اجازه روایت از | آیت‌الله بروجردی، امام‌خمینی، محقق داماد، گلپایگانی، خوانساری، محمدعلی اراکی، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، حکیم، شیرازی، خویی، آقابزرگ تهرانی |
| تألیفات | تهذیب المقال فی علم الرجال، شرح وسایل الشیعه، بررسی و نقد و تحلیل فقهی پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، هدایه العقول الی شرح کفایه‌الاصول و... |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | حمایت از نهضت امام‌خمینی |
| اجتماعی | تدریس و تبلیغ |
تولد و خاندان
سیدمحمدعلی موحد ابطحی در ۲۸ صفر ۱۳۴۹ق در خانواده‌ای روحانی در اصفهان متولد شد. پدرش سیدمرتضی موحد ابطحی از علمای نامور اصفهان بود که به تدریس دروس حوزوی در اصفهان می‌پرداخت و از واعظان نامی و همچنین از اطبای سنتی آن شهر به شمار می‌رفت. مادرش نیز دختر سیدمحمدتقی موسوی اصفهانی، صاحب مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم بود و برادرانش نیز همگی در سلک روحانیت بودند.
تحصیل
سیدمحمدعلی موحد ابطحی از هشت‌سالگی مقدمات و سطح را در اصفهان و نزد پدرش و نیز عباس ناصح، سیدآقاجان، سیدمحمد طبیب‌زاده، شیخ محمود مفید، سیدمحمدباقر حسینی سدهی، شیخ هبه‌الله هرندی، سیدعبدالحسین طیب و آقا رحیم ارباب آموخت. او در درس منطق و منظومه ملاهادی سبزواری هم از شاگردان میرزا رضا کلباسی بود. علم هیئت را پیش شیخ محمدباقر قزوینی و طب سنتی را نزد سیدابوالقاسم طبیب و میرزا علی آقا شیرازی خواند.
موحد ابطحی در ۱۳۶۴ق راهی قم شد و در حوزه علمیه آن شهر در دروس خارج فقه و اصول سیدحسین طباطبایی بروجردی، سیدمحمد حجت کوه‌کمری، میرزا رضی تبریزی، امام‌خمینی، سیدمحمد محقق داماد، سیداحمد خوانساری، سیدمحمدرضا گلپایگانی، شیخ عبدالنبی اراکی و شیخ زین‌العابدین اراکی شرکت کرد. فلسفه و حکمت را هم نزد علامه سیدمحمدحسین طباطبایی و مهدی حائری یزدی آموخت.[۱] او در سال ۱۳۷۵ق به نجف اشرف رفت.[۲] بنابراین می‌توان احتمال داد که نخستین سال‌های دهه ۱۳۳۰ ش در درس خارج فقه یا اصول یا هر دو درس ایشان که ابتدا در مسجد محمدیه و سپس در مسجد سلماسی تشکیل می‌شد حضور می‌یافته است.
او پس از عزیمت به نجف اشرف، در درس خارج فقه و اصول سیدمحسن طباطبایی حکیم، سیدعبدالهادی حسینی شیرازی، سیدمحمود حسینی شاهرودی، سیدابوالقاسم خویی و سیدجمال‌الدین گلپایگانی شرکت کرد و ۲۱ سال به استفاده از درس آنان پرداخت. در سال ۱۳۵۲ش مجبور شد به کشور بازگردد؛ پس از بازگشت به کشور در اصفهان مقیم شد و به تدریس دروس خارج فقه و اصول در آن شهر پرداخت.[۳]
سیدمحمدعلی موحد ابطحی در ۲۵ دی ۱۳۵۶، پس از توهین روزنامه اطلاعات به امام‌خمینی و سرکوبی تظاهرات طلاب در قم در ۱۹ دی ۱۳۵۶، همراه با روحانیان اصفهان با ارسال نامه‌ای به مراجع تقلید با عنوان «انا لله و انا الیه راجعون»، اهانت به امام‌خمینی و سرکوب تظاهرات مردم قم را محکوم کردند و با اشاره به تعطیلی بازارها در اعتراض به آن اقدامات، اعلام نمودند که همگام با مردم، اقامه نماز جماعت را تعطیل خواهند کرد.[۴]
او که از آیت‌الله بروجردی، امام‌خمینی، محقق داماد، گلپایگانی، خوانساری، شیخ محمدعلی اراکی، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، حکیم، شیرازی، خویی، شیخ آقابزرگ تهرانی و برخی از علمای مذهب زیدیه اجازه روایت یا اجازه اجتهاد دریافت کرده بود، در سال ۱۴۱۰ق به قم رفت و به تدریس در آن شهر ادامه داد و در کنار آن به تألیف آثار علمی پرداخت.
تألیفات
برخی از آثار و تألیفات موحد ابطحی عبارت است از: ۱. تهذیب المقال فی علم الرجال در شرح رجال نجاشی (۵ جلد به چاپ رسیده و ۵ جلد آن هنوز چاپ نشده است). ۲. رساله فی آل اعین. ۳. تاریخ ابن غالب زراری. ۴. شرح وسایل الشیعه در دو جلد. ۵. مسائلی از فقه شیعه ۶. بررسی و نقد و تحلیل فقهی پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ۷. مناسک حج و عمره ۸. هدایه العقول الی شرح کفایه‌الاصول ۹. الجامع الصحیح لاخبار الشیعه فی احکام الشریعه در چندین جلد ۱۰. تفسیر قران کریم در چند جلد. ۱۱. شرح عروه‌الوثقی. ۱۲. شرح کافی. ۱۳. شرح وافی. ۱۴. اخبار الروات در چندین جلد. ۱۵. شرح رجال شیخ طوسی. ۱۶. الطبقات الکبری در چندین جلد. ۱۷. القواعد الرجالیه. ۱۸. شرح زیارت عاشورا. ۱۹. شرح دعای سحر. ۲۰. شرح دعای افتتاح. ۲۱. شرح دعای کمیل. ۲۲. شرح دعای ابوحمزه ثمالی. ۲۳. شرح دعای ندبه و چندین اثر دیگر.[۵]
درگذشت
او (سیزدهم رجب) سال ۱۳۸۱ش در بیمارستانی در تهران درگذشت و پیکرش پس از انتقال به قم، در حسینیه‌ای که در آن شهر احداث کرده بود به خاک سپرده شد.[۶]
پانویس
منابع
- مهدوی، مصلح‌الدین (۱۳۸۷)، اعلام اصفهان، ج۲، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.
- سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد (۱۳۹۳)، ج۱۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.