محمدتقی رهبر، روحانی مبارز و از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | محمدتقی رنجبر |
| تاریخ تولد | ۱۳۱۴ش |
| زادگاه | اصفهان |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی، علی‌اکبر مشکینی، سیدمحمدحسین طباطبایی، سیدحسین بروجردی، سیدمحمدرضا گلپایگانی، امام‌خمینی، سیدحسین خادمی و... |
| محل تحصیل | زرین‌شهر و قم |
| تألیفات | ارمغان خانقاه، پژوهشی در تبلیغ جنگ روانی در صدر اسلام، علی(ع) ابرمرد مظلوم، اخلاق و تربیت اسلامی و... |
| سایر | تدریس در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارزه با رژیم پهلوی و حمایت از نهضت امام‌خمینی و نماینده مجلس شورای اسلامی |
| اجتماعی | عضویت در کمیته انقلاب اسلامی، فعالیت در دادگاه‌های انقلاب اسلامی، وزارت ارشاد و اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان حج و زیارت، دانشگاه امام صادق(ع) و سازمان سمت |
تولد و تحصیل
محمدتقی رنجبر معروف به رهبر در سال ۱۳۱۴ش در اصفهان به دنیا آمد. او دوران ابتدایی را در زادگاهش طی کرد. آنگاه به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و مقدمات را در حوزه علمیه زرین‌شهر فراگرفت. در ۱۳۳۴ش به قم رفت.[۱] و دروس سطح را نزد سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی و میرزا علی‌اکبر مشکینی فراگرفت و درس تفسیر قرآن یا فلسفه را هم نزد علامه سیدمحمدحسین طباطبایی خواند. آنگاه از درس خارج فقه و اصول سیدحسین طباطبایی بروجردی، سیدمحمدرضا گلپایگانی و امام‌خمینی بهره برد.[۲] درباره سال‌های حضور او در درس خارج فقه یا اصول یا هر دو درس امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی به احتمال زیاد در سال‌های پایانی دهه ۱۳۳۰ و آغازین ۱۳۴۰ در آن درس‌ها حضور می‌یافته است. وی در سال ۱۳۴۴ش پس از ده سال تحصیل در قم به اصفهان بازگشت.[۳]و تحصیلات خود را نزد سیدحسین خادمی و خراسانی تکمیل کرد. سپس به تدریس و وعظ و خطابه مشغول شد.[۴]
فعالیت مبارزاتی
محمدتقی رهبر با آغاز نهضت اسلامی به مبارزه سیاسی پرداخت و از سال ۱۳۴۲ش با ایراد سخنرانی‌های انتقادی، از حکومت پهلوی انتقاد می‌کرد..[۵] در اول اردیبهشت ۱۳۴۳ جمعی از علمای اصفهان همراه با عباسعلی ادیب و سیدحسین خادمی به‌منظور پشتیبانی از امام‌خمینی به قم رفتند و با ایشان دیدار کردند. در این دیدار که در بیت امام‌خمینی برگزار شد، محمدتقی رهبر به سخنرانی پرداخت.[۶] در محرم همان سال در اصفهان در نشست روحانیان آن شهر برای هماهنگی درباره سخنرانی در سالگرد قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ حضور داشت.[۷] به همین سبب ساواک به او تذکر داد.[۸] در ۲۹ اسفند ۱۳۴۳ همراه با جمعی از روحانیان و طلاب اصفهانی حوزه علمیه قم، در نامه‌ای به نخست‌وزیر وقت، با اشاره به مصونیت قضایی امام‌خمینی به‌عنوان یکی از مراجع عظام تقلید، تبعید ایشان را به سبب مخالفت با مصونیت قضایی مستشاران آمریکایی در ایران محکوم کرد و خواستار بازگرداندن ایشان به کشور شد.[۹]
رنجبر (رهبر) در خرداد ۱۳۴۴ در سخنرانی‌اش در اصفهان به انتقاد از وضعیت جاری کشور پرداخت و سپس بر مخالفان امام‌خمینی نفرین و با قرائت شعری، امام را دعا کرد.[۱۰] او همچنین به برخی از شهرها ازجمله سمنان سفر می‌کرد و به ایراد سخنرانی‌های پرشور می‌پرداخت.[۱۱] در خرداد ۱۳۵۱ وقتی اخباری درباره تدریس مسائل جنسی در مدارس و اختلاط دانش‌آموزان دختر و پسر منتشر شد، همراه با روحانیان اصفهان، در نامه‌ای به امیرعباس هویدا، آن اقدامات را خلاف شرع و مخرب اساس خانواده دانست و به دولت نسبت به اجرای تصمیم‌های فوق تذکر داد.[۱۲] به سبب تداوم مبارزات در سال ۱۳۵۲ش ممنوع‌المنبر شد.[۱۳] او در ۲۵ دی ۱۳۵۶، همراه با روحانیان اصفهان با ارسال نامه‌ای به مراجع تقلید با عنوان «انا لله و انا الیه راجعون»، توهین روزنامه اطلاعات به امام‌خمینی و سرکوب تظاهرات طلاب در قم در ۱۹ دی ۱۳۵۶ را محکوم کردند و با اشاره به تعطیلی بازارها در اعتراض به آن اقدامات، اعلام نمودند که همگام با مردم، اقامه نماز جماعت را تعطیل خواهند کرد.[۱۴]
محمدتقی رهبر در ۵ اردیبهشت ۱۳۵۷ در سخنانی، از شاه انتقاد کرد و به همین علت به ساواک احضار شد. ساواک در گزارشی او را یکی از «وعاظ افراطی و ناراحت» نامید. وی علی‌رغم تذکر ساواک، به سخنرانی‌های انتقادی خود ادامه داد و به همین سبب ساواک خواستار ممنوعیت سخنرانی او شد.[۱۵] وی در ۲۶ اردیبهشت ۱۳۵۷ به اتهام «ایراد مطالب تحریک‌آمیز و خلاف مصالح مملکتی» در اصفهان طبق دستور دادسرای نظامی بازداشت شد و تحت بازجویی قرار گرفت. ساواک در بازرسی از منزل او، اعلامیه‌های سیاسی کشف کرد.[۱۶] محمدتقی رهبر تا ۸ مرداد آن سال در زندان بود.[۱۷] وی در بهمن ۱۳۵۷ همراه با روحانیان مبارز اصفهان با صدور اعلامیه‌ای، ضمن اعتراض به دستور شاپور بختیار، نخست‌وزیر وقت در بسته شدن فرودگاه‌ها بر روی پروازهای خارجی با هدف جلوگیری از بازگشت امام‌خمینی به کشور، به‌منظور همبستگی با روحانیان متحصن در مسجد دانشگاه تهران، اعلام کردند در بیت سیدحسین خادمی دست به تحصن خواهند زد.[۱۸]
فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی
محمدتقی رهبر پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت در کمیته‌های انقلاب اسلامی پرداخت و سپس در دادگاه‌های انقلاب اسلامی مشغول به خدمت شد. در ۱۳۶۱ به دعوت جامعه الصادق تهران راهی پایتخت شد و در طول سال‌های اقامت در تهران در وزارت ارشاد و اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان حج و زیارت، دانشگاه امام صادق(ع) و سازمان سمت مشغول به فعالیت شد و هم‌زمان در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی به تدریس پرداخت. او در هفتمین و هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی نمایندگی مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی را بر عهده داشت.[۱۹]و در حال حاضر از اعضای جامعه روحانیت مبارز تهران است.
تألیفات
کتاب‌های ارمغان خانقاه، پژوهشی در تبلیغ جنگ روانی در صدر اسلام، علی(ع) ابرمرد مظلوم، اخلاق و تربیت اسلامی، نگرشی بر بعد معنوی انقلاب، قصاص رمز زندگی، آئین تزکیه، رسالت ما ورشکستگی سوسیالیسم و لیبرالیسم، اخلاق و آداب در حج و زیارت، همراه با زائران خدا، زمزم؛ تاریخچه، تحولات، ابعاد سیاسی و اجتماعی حج، ره توشه مبلغ، حدیث غدیر منشور جاودان ولایت، سیاست و مدیریت از دیدگاه امام علی بن ابیطالب، استکبار و استضعاف از دیدگاه قرآن، درس‌های سیاسی از نهج‌البلاغه، سیاست و اجتماع در صحیفه سجادیه، آثار مرتد، باغی و محارب، در مکتب اهل‌بیت، کربلا نقشه راه، ماجرای حجاب و عفاف، رسالت علم و مسئولیت عالمان، میثاق با غدیر، الدروس سیاسیه فی نهج‌البلاغه از تألیفات محمدتقی رهبر است.
وی همچنین کتاب فاطمه زهرا(س) اثر محمد عبده یمانی و نگاهی به اسرار حج نوشته وهبه زحیلی را به فارسی ترجمه کرده است.
پانویس
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۹، ص۳۰۹.
- ↑ مهدوی، اعلام اصفهان، ج۲، ص۲۵۷.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۹، ص۳۰۹.
- ↑ مهدوی، اعلام اصفهان، ج۲، ص۲۵۷.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۹، ص۳۰۹.
- ↑ سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد، ج ۲، ص۲۸۶؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۹، ص۸۰.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۹، ص۹۴.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۹، ص۹۷.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۳۶ـ۱۳۷؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۵، ص۴۶-۴۷.
- ↑ سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد، ج۳، ص۲۶۱.
- ↑ خاطرات سال‌های نجف، ج۱، ص۱۸.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۹، ص۲۱۷-۲۱۸، کتاب ۳۵، ص۱۶۹-۱۷۰.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۹، ص۳۰۹.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۹، ص۲۴۰-۲۴۱؛ سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد، ج۸، ص۳۱۶-۳۱۷.
- ↑ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان اصفهان، ج۲، ص۱۵۱-۱۵۲.
- ↑ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان اصفهان، ج۲، ص۲۸۳؛ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، ج۵، ص۴۷۴.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۹، ص۳۰۹؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۳۵، ص۲۵۹.
- ↑ سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد، ج۱۶، ص۳۹۷-۳۹۸؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۱۹، ۵۳۴-۵۳۵، ج۳۵، ص۳۶۳ـ۳۶۴.
- ↑ www.mohammadtaghirahbar.ir.
منابع
- اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان اصفهان (۱۳۸۳)، ج۲، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک (۱۳۷۸)، ج۵، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- خاطرات سال‌های نجف (۱۳۸۹)، ج۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی و مؤسسه چاپ و نشر عروج.
- مهدوی، مصلح‌الدین (۱۳۸۷)، اعلام اصفهان، ج۲، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.
- یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۱۹: خادم شریعت، آیت‌الله حسین خادمی (۱۳۸۹)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۳۵: حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمحمد احمدی (۱۳۸۴)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۱۶، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.