فرفوریوس: یکی از حکمای بزرگ نوافلاطونی و مکتب اسکندریه

فرفوریوس /Porphyry: وی از حکمای بزرگ نوافلاطونی و مکتب اسکندریه و از شاگردان افلوطین است.[۱] او در شهر ساحلی صور واقع در جنوب فینیقیه در سال ۲۳۲ یا ۲۳۴ میلادی در شهر ساحلی صور واقع در جنوب فینیقیه به دنیا آمد.[۲] آوازه افلوطین، فرفوریوس را به روم کشاند و با فهمیدن عمق مطالب افلوطین یکی از شاگردان بزرگ او گردید.[۳] امام‌خمینی از فرفوریوس به عنوان حکیم پیش از اسلام یاد می‌کند که در باب اتحاد عاقل و معقول، نظر خاصی دارد و نظر او را دراین‌باره همچون مسلک ملاصدرا می‌داند[۴] (ببینید: اتحاد عاقل و معقول). ایشان نظریه فرفوریوس دربارهٔ علم حق‌تعالی از باب اتحاد او با معلومات را می‌پذیرد و معتقد است وجه این سخن با آنچه در باب فیض مقدس بیان می‌شود، قابل فهم است[۵]؛ زیرا مناط علم حق به اشیا فیض مقدس است. این فیض همان ظهور ذاتی حق‌تعالی است و با تمام اشیا و تعینات نیز متحد است و چنین اتحادی بیان‌کننده علم حق به اشیاست[۶] (ببینید: علم الهی). امام‌خمینی، اعتقاد فرفوریوس را که قائل است هیولای فلک غیر هیولای اجسام طبیعت است، نقد می‌کند.[۷]

  1. عظیمی، فیلسوف ارغوانی، ۹–۱۰.
  2. عظیمی، فیلسوف ارغوانی، ۱۰.
  3. کاپلستون، تاریخ فلسفه، ۱/۵۳۴؛ عظیمی، فیلسوف ارغوانی، ۱۱.
  4. امام‌خمینی، تقریرات، ۲/۱۶۰–۱۶۱.
  5. امام‌خمینی، تقریرات، ۲/۲۶۱.
  6. امام‌خمینی، مصباح الهدایه، ۵۴؛ امام‌خمینی، تقریرات، ۲/۲۶۱؛ امام‌خمینی، تعلیقات فصوص، ۸۱–۸۲.
  7. امام‌خمینی، تقریرات، ۱/۱۰۳–۱۰۴.