عماء: تفاوت میان نسخه‌ها

برخی حقیقت عماء را مرتبه [[احدیت و واحدیت|واحدیت]] و تعین ثانی می‌دانند؛ زیرا این مرتبه، برزخیت میان جهت وحدت حقی و کثرت خلقی است و مشتمل بر حقایق کلیه اسمائی و اعیانی است. این حقیقت وجهه‌ای به سوی حق دارد که وجهه اصلی آن را تشکیل می‌دهد و وجهه‌ای به سوی خلق دارد که انواع و جزئیات آن حقایق کلی، از آن حاصل می‌شود.<ref>فرغانی، مشارق الدراری، ۱۲۹–۱۳۰؛ فناری، مصباح الانس، ۲۰۵.</ref> امام‌خمینی این احتمال را از بعضی جهات ضعیف می‌شمارد که عماء وجود صرفی باشد که واسطه میان احدیت ذات ـ که از کثرات بری است ـ و مظاهر خلقی ـ که متصف به کثرات واقعی‌اند ـ است.<ref>امام‌خمینی، تعلیقات فصوص، ۱۷–۱۸؛ امام‌خمینی، مصباح الهدایه، ۲۹.</ref> همچنین نمی‌تواند مراد حضرت واحدیت به اعتبار اینکه در پس پرده [[اعیان ثابته]] پنهان و پیش از خلق در حجاب تعینات علمی بوده باشد<ref>امام‌خمینی، تعلیقات فصوص، ۱۸–۱۹؛ امام‌خمینی، مصباح الهدایه، ۲۹.</ref>؛ زیرا این حضرت مقام [[وحدت و کثرت|کثرت]] عملی است اما مقام عماء، مقام تنزل ربانی و منبع وجود ذاتی از حضرت غیب هویت است که سبب ظهور اسمای الهی است.<ref>امام‌خمینی، مصباح الهدایه، ۲۹–۳۰.</ref>

در حقیقت عماء، دو ویژگی حجاب بودن و برزخیت اخذ شده است که به اعتبار هر یک، عماء بر احدیت یا واحدیت تطبیق داده شده است، بر این اساس فیض مقدس که خود حقیقتی مقدم بر اشیا خلقی حائل و برزخی میان کثرات و تعینات خلقی و ناحیه ربوبی دارد می‌تواند از مصادیق عماء باشد یعنی اگر مراد از خلق همان تعینات خلقی باشد باید به فیض مقدس تفسیر شود<ref>امام‌خمینی، تعلیقات فصوص، ۱۶–۱۷ و ۲۹۲–۲۹۳.</ref> و اگر در معنای خلق توسعه داده شود و شامل کثرات و اعیان ثابته موجود در [[احدیت و واحدیت|واحدیت]] گردد، عماء باید به [[فیض اقدس]] تفسیر گردد<ref>امام‌خمینی، تعلیقات فصوص، ۱۱–۱۷.</ref> و این تطبیق عماء بر دو فیض اقدس و مقدس بر این اساس است که امام‌خمینی برای عماء همچون [[نفس رحمانی]] که ظاهر و باطنی دارد، ظاهر و باطنی قائل است.<ref>امام‌خمینی، تعلیقات فصوص، ۲۹۲–۲۹۳.</ref> از این‌رو ظاهر عماء همان فیض مقدس و باطن آن همان فیض اقدس می‌باشد.