زبان قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

امام‌خمینی مانند دیگر [[مفسران]] <ref>طباطبایی، المیزان، ۳/۷۲ ـ ۷۵.</ref>، قرآن را دربردارنده لایه‌های معنایی گوناگون می‌داند که در ورای معانی ظاهری آن، هفت یا هفتاد [[بطن]] وجود دارد و این حقایق از بالاترین مراتب، تنزل کرده تا به مرتبه‌ای رسیده است که با مردم سخن بگوید <ref>امام‌خمینی، تفسیر حمد، ۱۳۳.</ref>. بدین ترتیب، قرآن دارای سطوح و لایه‌های پرشماری است که در سطح ظاهری و عرفی، با زبان مردم عادی سخن می‌گوید و معانی قرآن در این سطح برای آنان قابل درک است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۸/۲۶۲ و ۱۹/۷.</ref>؛ اما در سطوح باطنی و غیبی، قرآن با [[رسول اکرم(ص)]] و پیرو ایشان با [[ائمه معصومان(ع)]] سخن می‌گوید که مخاطبان خاص کلام الهی هستند و به وسیله آنها برخی از معارف که برای بشر قابل فهم است، تفسیر شده است. زبان قرآن در این رویارویی، هنگام بیان حقایق عالم، زبانی رمزگونه است <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۴۱۰؛ امام‌خمینی، چهل حدیث، ۴۹۷؛ امام‌خمینی، تفسیر حمد، ۱۳۴ ـ ۱۳۷.</ref> {{ببینید|تأویل}}؛ اگرچه ایشان دستیابی غیر معصومان(ع) به معارف باطنی آیات را غیر ممکن نمی‌داند و قائل است اهل [[علم]] و [[طهارت]]، هنگامی که [[صورت]] را به [[باطن]]، و قشر را به لبّ ارجاع دهند و در حدّ معانی ظاهری وقوف نکنند، می‌توانند از این حقایق باطنی بهره‌ای ببرند، و این با [[تطهیر نفس]] و [[مجاهدات]] علمی و عقلی، ممکن می‌گردد. بنابراین هر اندازه شخص در طهارت و دوری از آلودگی‌های معنوی و [[اخلاق]] پست، منزه‌تر و پاک‌تر شود، بهره و نصیب او از حقایق قرآن فراوان‌تر خواهد بود <ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، ۶۱؛ امام‌خمینی، دعاء السحر، ۵۸ ـ ۶۰.</ref> {{ببینید|فهم قرآن}}.

==زبان قرآن به معنای گرایش و روش==

[[امام‌خمینی]] معتقد است نمی‌توان زبان قرآن را به معانی ظاهری محدود ساخت و یا در رموز و اسرار یا [[مفاهیم باطنی]] منحصر کرد و یا زبان قرآن را صرفاً تمثیلی دانست؛ بلکه ساختار زبان قرآن و هویت آن ساختاری ترکیبی است <ref>علی‌زمانی، زبان دین، ۱۸۷؛ ← دیاری، ‌اندیشه و آرای تفسیری امام‌خمینی، ۱۶۳.</ref>.