۳۹۲
ویرایش
←واژه‌شناسی
(←پیشینه) |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
حجب، موانع موجود در ظهور تجلیات حق و در سیر الی الله. | حجب، موانع موجود در ظهور تجلیات حق و در سیر الی الله. | ||
==واژه‌شناسی== | ==واژه‌شناسی== | ||
حُجب جمع حجاب است و در معنای مصدری بازداشتن از دسترسی به چیزی <ref>فیومی، المصباح المنیر، 121</ref> و پنهان‌کردن آن <ref>ابن‌منظور، لسان العرب، 1/298</ref> است و در معنای اسم مصدری، حایل میان دو چیز را گویند و به پرده بدین‌جهت که مانع دیدن چیزی می‌شود، حجاب گویند <ref>فراهیدی، العین، 3/86؛ فیومی، المصباح المنیر، 121</ref>. در اصطلاح عرفانی به مانع میان قاصد و مقصود <ref>سراج، اللمع فی التصوف، 382</ref> و عاشق و معشوق <ref>سجادی، فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، 311</ref> و هر صورتی از اغیار در قلب که مانع تجلی حق‌تعالی شود <ref>کاشانی، لطائف الاعلام فی اشارات اهل الالهام، 233</ref> حجاب گویند. برخی آن را نقش صورت‌ها در دل که مانع قبول تجلى حقایق و مانع میان فیوضات و تجلیات حق و قلب انسان است، تعریف کرده‌اند <ref>کاشانی، لطائف الاعلام فی اشارات اهل الالهام، 233</ref>. امام‌خمینی مانند دیگر اهل معرفت <ref>ابن‌عربی، الفتوحات المکیه، 4/112؛ زنوزی، الانوار الجلیه، 316</ref> بر این باور است هر آنچه انسان را از وجه جمال حق محروم و محجوب می‌کند، حجاب است <ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، 300</ref>. | حُجب جمع حجاب است و در معنای مصدری بازداشتن از دسترسی به چیزی <ref>فیومی، المصباح المنیر، 121.</ref> و پنهان‌کردن آن <ref>ابن‌منظور، لسان العرب، 1/298.</ref> است و در معنای اسم مصدری، حایل میان دو چیز را گویند و به پرده بدین‌جهت که مانع دیدن چیزی می‌شود، حجاب گویند <ref>فراهیدی، العین، 3/86؛ فیومی، المصباح المنیر، 121.</ref>. در اصطلاح عرفانی به مانع میان قاصد و مقصود <ref>سراج، اللمع فی التصوف، 382.</ref> و عاشق و معشوق <ref>سجادی، فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، 311.</ref> و هر صورتی از اغیار در قلب که مانع تجلی حق‌تعالی شود <ref>کاشانی، لطائف الاعلام فی اشارات اهل الالهام، 233.</ref> حجاب گویند. برخی آن را نقش صورت‌ها در دل که مانع قبول تجلى حقایق و مانع میان فیوضات و تجلیات حق و قلب انسان است، تعریف کرده‌اند <ref>کاشانی، لطائف الاعلام فی اشارات اهل الالهام، 233.</ref>. امام‌خمینی مانند دیگر اهل معرفت <ref>ابن‌عربی، الفتوحات المکیه، 4/112؛ زنوزی، الانوار الجلیه، 316.</ref> بر این باور است هر آنچه انسان را از وجه جمال حق محروم و محجوب می‌کند، حجاب است <ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، 300.</ref>. | ||
==پیشینه== | ==پیشینه== | ||
در [[قرآن کریم]] از قلب‌هایی که به سبب آلودگی [[گناهان]]، از پروردگار خود محجوب مانده‌اند یادشده است <ref>مطففین، 14 ـ 15.</ref>. برخی مراد از آیه را ارتکاب گناهانی دانسته‌اند که میان قلب و درک حق حایل می‌شوند و گفته‌اند مراد از محجوب بودن از پروردگار در [[روز قیامت]]، محروم بودن از کرامت قرب و منزلت اوست <ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، 20/234.</ref>. در بعضی از روایات نیز از حجاب میان حق و خلق سخن به میان آمده و حجاب به فعل بنده اسناد داده شده است <ref>صدوق، التوحید، 179.</ref>. در روایتی از [[رسول خدا(ص)]] حجاب‌های میان خداوند و خلق، هفتاد هزار حجاب از نور و ظلمت شمرده شده است <ref>احسائی، عوالی اللئالی، 4/106.</ref>. در روایت دیگری از پیامبر(ص) در [[واقعه معراج]]، از تکلم با خداوند در حجب نور سخن به میان آمده است <ref>صدوق، الامالی، 376.</ref>. | در [[قرآن کریم]] از قلب‌هایی که به سبب آلودگی [[گناهان]]، از پروردگار خود محجوب مانده‌اند یادشده است <ref>مطففین، 14 ـ 15.</ref>. برخی مراد از آیه را ارتکاب گناهانی دانسته‌اند که میان قلب و درک حق حایل می‌شوند و گفته‌اند مراد از محجوب بودن از پروردگار در [[روز قیامت]]، محروم بودن از کرامت قرب و منزلت اوست <ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، 20/234.</ref>. در بعضی از روایات نیز از حجاب میان حق و خلق سخن به میان آمده و حجاب به فعل بنده اسناد داده شده است <ref>صدوق، التوحید، 179.</ref>. در روایتی از [[رسول خدا(ص)]] حجاب‌های میان خداوند و خلق، هفتاد هزار حجاب از نور و ظلمت شمرده شده است <ref>احسائی، عوالی اللئالی، 4/106.</ref>. در روایت دیگری از پیامبر(ص) در [[واقعه معراج]]، از تکلم با خداوند در حجب نور سخن به میان آمده است <ref>صدوق، الامالی، 376.</ref>. | ||