حجب: تفاوت میان نسخه‌ها

==حجاب‌های نورانی==

عارفان به بعضی از حجاب‌های نورانی اشاره کرده‌اند؛ ازجمله:

# حجاب اسما و صفات: عارفان یکی از حجاب‌های نورانی را حجب اسما و صفات می‌دانند که مانع از رؤیت [[ذات الهی]] است <ref>ابن‌عربی، الفتوحات المکیه، 2/110.</ref>. امام‌خمینی نیز اسما و صفات را حجاب‌های نورانی می‌داند که مانع از شهود ذات حق‌اند <ref>امام‌خمینی، تعلیقات فصوص، 68 ـ 69؛ قیصری، شرح فصوص الحکم، 437.</ref>. هر یک از اسما به حسب درجه خود مرتبه‌ای از حجاب را دارند. این اسما در عین‌حال که ظهور ذات‌اند، حجاب آن نیز به شمار می‌روند؛ مانند صورت در آینه که در عین اینکه ظهور آن صورت است، از جهتی حجاب برای آینه محسوب می‌شود و از خود آینه غفلت می‌شود <ref>امام‌خمینی، مصباح الهدایه، 28.</ref>. به باور ایشان کمّل از اهل‌الله همان‌گونه که از حجب ظلمانی مبرا هستند، از حجب نورانی نیز مبرایند؛ زیرا حجب اسما و صفات، شرک اسمایی و صفاتی است <ref>امام‌خمینی، تعلیقات فصوص، 17.</ref>.

==راه‌های رفع حجاب‌ها==

امام‌خمینی هر یک از اذکار و افعال [[نماز]] را نمادی از کشف حجاب‌ها می‌داند؛ برای مثال سر برداشتن از رکوع را به معنای انصراف از کثرات اسمایی و فنای در صفات می‌شمارد <ref>امام‌خمینی، سرّ الصلاة، 99.</ref> و با استناد به روایتی از [[امام‌رضا(ع)]] در [[معراج پیامبر(ص)]] <ref>صدوق، علل الشرائع، 2/332.</ref>، هر یک از تکبیرات هفتگانه در تکبیرات افتتاحیه را اشاره به رفع حجاب‌های هفتگانه می‌داند که می‌تواند اشاره به لطایف هفتگانه انسانی، یعنی [[نفس]]، [[عقل]]، [[قلب]]، سر، [[روح]]، خفی و اخفی باشد <ref>امام‌خمینی، چهل حدیث، 590.</ref> و سالک در هر تکبیری حجابی را پاره کرده، در نهایت به محضر پروردگار وارد می‌شود <ref>امام‌خمینی، سرّ الصلاة، 79 ـ 80.</ref>. این هفت حجاب ممکن است اشاره به همان حجاب‌های هفتاد هزارگانه باشد که به طریق جمع از آن به هفت تعبیر شده یا ممکن است به معنای انوار وجود و ظلمات تعین یا انوار ملکوت و ظلمات ملک یا حجاب‌های ظلمانی، تعلقات نفسانی و انوار طاهره تعلقات قلبی باشد <ref>امام‌خمینی، چهل حدیث، 590.</ref>. امام‌خمینی یکی از راه‌های رفع حجاب را انقطاع کامل سالک الی الله می‌داند؛ چنان‌که در مناجات شعبانیه که از مناجات‌های مهمی است و [[امیرالمؤمنین(ع)]] و دیگر [[ائمه(ع)]] آن را می‌خوانده‌اند، آمده است <ref>ابن‌طاووس، الاقبال الاعمال، 3/299.</ref>؛ در این صورت شخص از حجاب‌های نورانی نجات می‌یابد و به سرچشمه عظمت و فنای تام و مشاهده جمال کبریایی می‌رسد <ref>امام‌خمینی، جهاد اکبر، 46 ـ 47.</ref> و این نهایت سفر دوم از [[اسفار اربعه]] اهل سلوک است <ref>امام‌خمینی، مصباح الهدایه، 88.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|اسفار اربعه}}.