Image-reviewer، emailconfirmed
۱٬۵۵۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
== معرفی اجمالی == | == معرفی اجمالی == | ||
احمد بیگدلی معروف به احمد آذری قمی در ربیع‌الاول سال ۱۳۴۲ق/ ۱۳۰۲ش در [[شهر قم]] به دنیا آمد.<ref>دبیرخانه، خبرگان ملت، شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، ۱/۱۲۵؛ ربانی املشی، | احمد بیگدلی معروف به احمد آذری قمی در ربیع‌الاول سال ۱۳۴۲ق/ ۱۳۰۲ش در [[شهر قم]] به دنیا آمد.<ref>دبیرخانه، خبرگان ملت، شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، ۱/۱۲۵؛ ربانی املشی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۱۵۰.</ref> پدرش حسینعلی به شغل [[کشاورزی]] مشغول بود؛ ولی فردی آگاه بود و با عالمان بزرگ مانند [[سیدصدرالدین صدر]]، [[سیدمحمد حجت کوه‌کمره‌ای]] و [[سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی]] هم‌نشینی و رفت و آمد داشت.<ref>صالح، یاران صادق آفتاب، ۳۴۹؛ مرادحاصلی خامنه، فرهنگنامه رجال روحانی عصر امام‌خمینی، ۱/۸۳.</ref> | ||
== دوران تحصیل == | == دوران تحصیل == | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
== مبارزات سیاسی == | == مبارزات سیاسی == | ||
آذری قمی مبارزات سیاسی خود را از دوران جوانی و از طریق همراهی با [[فداییان اسلام]] و حمایت از [[سیدابوالقاسم کاشانی]] در جریان [[نهضت ملی‌شدن نفت]] آغاز کرد<ref>ربانی املشی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۱۵۰.</ref> و با آغاز [[نهضت امام‌خمینی]] در سال ۱۳۴۲ به حمایت و همراهی با ایشان پرداخت. وی و شماری از علمای مبارز ازجمله [[حسینعلی منتظری]]، [[عبدالرحیم ربانی شیرازی]]، | آذری قمی مبارزات سیاسی خود را از دوران جوانی و از طریق همراهی با [[فداییان اسلام]] و حمایت از [[سیدابوالقاسم کاشانی]] در جریان [[نهضت ملی‌شدن نفت]] آغاز کرد<ref>ربانی املشی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۱۵۰.</ref> و با آغاز [[نهضت امام‌خمینی]] در سال ۱۳۴۲ به حمایت و همراهی با ایشان پرداخت. وی و شماری از علمای مبارز ازجمله [[حسینعلی منتظری]]، [[عبدالرحیم ربانی شیرازی]]، [[ابراهیم امینی]]، [[سیدعلی خامنه‌ای]]، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] و [[علی‌اکبر مشکینی]]، در [[اردیبهشت]] ۱۳۴۳ برای ساماندهی فعالیت‌های سیاسی بر ضد [[رژیم پهلوی]] تشکلی منسجم و مخفی زیر پوشش عنوان «اصلاح حوزه» تشکیل دادند که بعدها به «[[هیئت سری یازده‌نفره]]» معروف شد.<ref>توانانیا و آقاجانی، روزشمار انقلاب اسلامی در قم، ۶۹–۷۰؛ وفایی، آیت‌الله مشکینی در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۲۸۲–۲۸۳؛ صالح، یاران صادق آفتاب، ۶۳–۶۵.</ref> ازجمله اهداف این تشکل بر اساس اساسنامه مفصل آن که بعدها در نشریات مخفی «بعثت» و «انتقام» منتشر شد، اجرای کامل احکام اسلامی و مبارزه علیه [[رژیم پهلوی]]، به [[رهبری امام‌خمینی]] بود.<ref>صالح، یاران صادق آفتاب، ۶۳–۶۵.</ref> هنگامی که [[سیدکاظم شریعتمداری]] دارالتبلیغ اسلامی را در سال ۱۳۴۳ بنیاد نهاد، آذری قمی و گروهی از علمای مبارز مانند منتظری، ربانی شیرازی و [[محمدفاضل لنکرانی]] در حمایت از موضع منفی امام‌خمینی در این باره، به مخالفت با آن مرکز پرداختند.<ref>ذاکری، طلوع خورشید، سال‌شمار زندگانی امام‌خمینی قدس سره، ۲۶۸–۲۶۹؛ ← سیدکاظم شریعتمداری.</ref> پس از [[تبعید امام‌خمینی]] در ۱۳ آبان ۱۳۴۳ به ترکیه، آذری قمی به همراه گروهی از روحانیان مبارز، از برخی از مراجع تقلید ازجمله [[سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی]] و [[سیدمحمدهادی میلانی]] دربارهٔ تبعید ایشان و وظیفه [[مردم]] و [[حوزه‌های علمیه|حوزه‌ها]] در آن شرایط کسب تکلیف کردند.<ref>مرکز اسناد، ۲/۲۶۵.</ref> | ||
در گزارش [[ساواک|سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) در سال ۱۳۴۳ آذری قمی ازجمله افرادی ذکر شده‌است که در راه‌اندازی [[تظاهرات]] اعتراض‌آمیز علیه رژیم پهلوی و تشویق مردم به شرکت در راهپیمایی‌ها نقش فعال داشتند.<ref>ربانی شیرازی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۲۴.</ref> وی در پایان سال ۱۳۴۳ به همراه جمعی از علمای مبارز ازجمله منتظری، ربانی | در گزارش [[ساواک|سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) در سال ۱۳۴۳ آذری قمی ازجمله افرادی ذکر شده‌است که در راه‌اندازی [[تظاهرات]] اعتراض‌آمیز علیه رژیم پهلوی و تشویق مردم به شرکت در راهپیمایی‌ها نقش فعال داشتند.<ref>ربانی شیرازی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۲۴.</ref> وی در پایان سال ۱۳۴۳ به همراه جمعی از علمای مبارز ازجمله منتظری، ربانی شیرازی و مشکینی برای اعتراض به تبعید امام‌خمینی و درخواست آزادی ایشان اقدام به تهیه برنامه برای کارهای مبارزاتی خود کردند.<ref>ربانی شیرازی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۴۳.</ref> آذری قمی که از سکوت برخی از مراجع و حوزه دربارهٔ تبعید امام‌خمینی ناراحت بود، همراه برخی از روحانیان مبارز دیگر تلاش کرد این سکوت را بشکند.<ref>دبیرخانه، خبرگان ملت، شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، ۱/۱۳۰.</ref> همچنین در ۲۳ اسفند ۱۳۴۴ به همراه [[احمد جنتی]]، ربانی شیرازی، مشکینی، منتظری و برخی افراد دیگر تصمیم گرفت در اعتراض به تبعید امام‌خمینی اعلامیه‌هایی چاپ و در روزهای [[عید نوروز]] در قم و دیگر شهرستان‌ها پخش کند.<ref>ربانی شیرازی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۴۳ و ۶۱.</ref> وی در خیابان ارم قم یک کتاب‌فروشی به نام دارالعلم داشت که در پوشش آن به هماهنگی و ارتباط با نیروهای مبارز و انقلابی و توزیع اعلامیه بر ضد رژیم می‌پرداخت.<ref>ربانی شیرازی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۱۴۱؛ منتظری، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۱۶۱.</ref> در سال ۱۳۴۴ پس از انتقال امام‌خمینی از ترکیه به [[عراق]]، آذری قمی و دیگر علما و طلاب مبارز، نامه‌ای اعتراضی با لحنی شدید به نخست‌وزیر وقت [[هویدا]] نوشتند.<ref>منتظری، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۲۷–۲۹.</ref> | ||
در [[خرداد]] ۱۳۴۵ ساواک در جریان بازرسی از خانه آذری قمی، اساسنامه جمعیت سری یازده نفره را پیدا و به دنبال آن [[علی قدوسی]] را بازداشت کرد؛ ولی آذری قمی و بقیه اعضا پنهان شدند<ref>توانانیا و آقاجانی، روزشمار انقلاب اسلامی در قم، ۶۹ و ۹۰؛ ربانی شیرازی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۶۲.</ref> و فعالیت‌های جمعیت متوقف شد<ref>وفایی، آیت‌الله مشکینی در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۲۸۳.</ref> و مدتی بعد، در همان سال، آذری قمی به دست نیروهای ساواک بازداشت و همراه برخی دیگر از مبارزان در زندان قزل‌قلعه تهران زندانی شد.<ref>ربانی املشی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۱۴۲.</ref> | در [[خرداد]] ۱۳۴۵ ساواک در جریان بازرسی از خانه آذری قمی، اساسنامه جمعیت سری یازده نفره را پیدا و به دنبال آن [[علی قدوسی]] را بازداشت کرد؛ ولی آذری قمی و بقیه اعضا پنهان شدند<ref>توانانیا و آقاجانی، روزشمار انقلاب اسلامی در قم، ۶۹ و ۹۰؛ ربانی شیرازی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۶۲.</ref> و فعالیت‌های جمعیت متوقف شد<ref>وفایی، آیت‌الله مشکینی در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۲۸۳.</ref> و مدتی بعد، در همان سال، آذری قمی به دست نیروهای ساواک بازداشت و همراه برخی دیگر از مبارزان در زندان قزل‌قلعه تهران زندانی شد.<ref>ربانی املشی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۱۴۲.</ref> | ||
| خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
* دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش. | * دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، خبرگان ملت، شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش. | ||
* ذاکری، طلوع خورشید، سال‌شمار زندگانی امام‌خمینی قدس سره، علی‌اکبر، طلوع خورشید، سال‌شمار زندگانی امام‌خمینی قدس سره، قم، بوستان کتاب، چاپ دوم، ۱۳۹۱ش. | * ذاکری، طلوع خورشید، سال‌شمار زندگانی امام‌خمینی قدس سره، علی‌اکبر، طلوع خورشید، سال‌شمار زندگانی امام‌خمینی قدس سره، قم، بوستان کتاب، چاپ دوم، ۱۳۹۱ش. | ||
* ربانی املشی، | * ربانی املشی، مهدی، یاران امام به روایت اسناد ساواک شرح مبارزات حضرت آیت‌الله حاج‌شیخ‌مهدی ربانی املشی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، چاپ اول، ۱۳۸۰ش. | ||
* ربانی شیرازی، | * ربانی شیرازی، عبدالرحیم، یاران امام به روایت اسناد ساواک شرح مبارزات حضرت آیت‌الله حاج‌شیخ‌عبدالرحیم ربانی شیرازی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، چاپ اول، ۱۳۷۹ش. | ||
* رهامی، محسن، مصاحبه، مجله شهروند امروز، ۱۲/۱۲/۱۳۸۶ش. | * رهامی، محسن، مصاحبه، مجله شهروند امروز، ۱۲/۱۲/۱۳۸۶ش. | ||
* صالح، سیدمحسن، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا اکنون، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۵ش. | * صالح، سیدمحسن، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا اکنون، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۵ش. | ||