تجلیات الهیه (کتاب)
تجلیات الهیه بررسی و تحلیل تعلیقات امام‌خمینی بر شرح فصوص الحکم قیصری، کتابی به قلم یاسر جهانی‌پور است که به تبیین آراء عرفانی امام‌خمینی بر شرح فصوص الحکم قیصری پرداخته است. این کتاب در سال ۱۴۰۱ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، منتشر شده است.
مؤلف
یاسر جهانی پور، متولد ۱۳۵۹ش، دارای مدرک کارشناسی ارشد در زمینه الهیات می‌باشد. کتب و مقالات زیادی به قلم او منتشر شده که «تجلیات الهیه» از آن جمله است.
محتوا
شرح تعلیقات امام‌خمینی با عرفان اصیل در مقابل عرفان‌های تحریف شده یکی از امتیازات این کتاب حاضر است.[۱] در این کتاب به بررسی و تحلیل تعلیقات امام‌خمینی بر شرح فصوص الحکم پرداخته و در شرح تعلیقات، به سبک عرفان ناب حضرت امام‌خمینی سعی شده تا از عرفان اصیل و بکر عرفان اسلامی یا همان عرفان کلاسیک استفاده شود تا عرفان‌های تحریف شده که بعضاً بدان دامن زده شده مشخص شود.[۲] به اعتقاد نویسنده از ویژگی‌های این کتاب موجز و مختصر بودن مطالب عرفانی است و به لحاظ تنوع تعلیقات، این تحقیق بسان یک دایرة‌المعارف عرفانی است که از هر مطلب و بحث عرفانی از ذات خداوند و اسماء و صفات او گرفته تا انسان کامل و نوع نگرش عرفا به جهان هستی و عوالم وجود صحبت شده است.[۳]
در این پژوهش در ابتدا متن عربی تعلیقات آمده سپس ترجمه و بعد شرح داده شده است. اولین تعلیقه امام‌خمینی، نقدی بر کلام شارح فصوص، قیصری در باب اخذ وجود به مراتب بشرط لا و لابشرط و بشرط شیء است. خلاصه نقد امام متوجه این نکته است که اخذ اصطلاحات مخصوص ماهیات است و در حقیقت وجود راهی ندارد.[۴] از این رو نگاه امام به مسئله تجلیات و اعتبارات وجود، نگاهی شهودی و تأویلی است [۵] در کتاب حاضر آمده که امام‌خمینی معتقد است حقیقت معراج ناشی از سیر قهقرایی در قوس نزول نیست؛ بلکه معراج، عبارت است از سلوک الی الله و حرکت در قوس صعود تا واحدیت و برای انسان کامل است.[۶]
ساختار
ساختار کتاب مشتمل بر یک پیشگفتار و شرح متن است:
در مقدمه شرح فصوص الحکم با عناوینی چون حقیقت وجود و اعتبارات ماهیت، دیدگاه امام‌خمینی پیرامون مسئله جعل، مراتب نبوت و ولایت می‌باشد و در شرح متن با عناوینی چون مراتب حمد، مراتب حمد حامدان، تعبیر، تنزیل و تأویل، تفصیل حقایق غیبی، جامعیت انسان کامل، نسبت مجموع حقایق، نقل کلام محیی‌الدین عربی و بیان امام‌خمینی، تحقیق در رابطه با دو مقام تلوین و تمکین و شرح مقامات اولیاء الله، سخن به میان آمده است. همچنین به فلک بروج، کشف حضرت یوسف و تفاوت میان مکاشفه رسول و مکاشفه خلیفه رسول پرداخته شده است.
نقدها بر نظریات مؤلف
از جمله نقدهای بر این کتاب، موجز و مختصر بودن مطلب است که سبب شده برخی تعلیقات امام‌خمینی به درستی روشن نشده و در ابهام بماند.
وضعیت نشر
چاپ اول این کتاب در سال ۱۴۰۱ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج (وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س))، منتشر شده است.
پانویس
- ↑ جهانی‌پور، تجلیات الهیه، ج۱، ص۶۸.
- ↑ جهانی‌پور، تجلیات الهیه، ج۱، ص۶۸.
- ↑ جهانی‌پور، تجلیات الهیه، ج۱، ص۶۸.
- ↑ امام خمینی، تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس، ص۱۳-۱۴؛ جهانی‌پور، تجلیات الهیه، ج۱، ص۷۳.
- ↑ جهانی‌پور، تجلیات الهیه، ج۱، ص۷۹.
- ↑ امام خمینی، شرح چهل حدیث، ص۶۹۰-۶۹۱؛ جهانی‌پور، تجلیات الهیه، ج۱، ص۳۴۹-۳۵۱.
منابع
- امام خمینی، سید روح‌الله، تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس، قم، نشر مؤسسه پاسدار اسلام، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.
- امام خمینی، سید روح‌الله، شرح چهل حدیث، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ بیست و سوم، ۱۳۸۰ش.
- جهانی پور، یاسر، تجلیلیات الهیه، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ اول، ۱۴۰۱ش.