الهیات سلبی از دیدگاه قاضی‌سعید قمی و امام‌خمینی (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| عنوان | الهیات سلبی از دیدگاه قاضی‌سعید قمی و امام‌خمینی |
| نویسنده | فاطمه‌السادات میری |
| موضوع | تطبیق فلسفه امام‌خمینی با فلسفه قاضی‌سعید قمی |
| سبک | مقایسه‌ای |
| زبان | فارسی |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | مؤسسه چاپ و نشر عروج |
| محل نشر | تهران |
| تاریخ نشر | ۱۳۹۲ش |
| نوبت چاپ | اول |
الهیات سلبی از دیدگاه قاضی‌سعید قمی و امام‌خمینی کتابی به قلم فاطمه‌السادات میری است که به رویکرد مقایسه‌ای بین فلسفه قاضی‌سعید و فلسفه امام‌خمینی پرداخته و جایگاه فلسفی امام‌خمینی و نقدهای ایشان بر قاضی‌سعید قمی را نشان می‌دهد. این کتاب در سال ۱۳۹۲ش توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، منتشر شده‌است.
مؤلف
فاطمه سادات‌میری، متولد ۱۳۴۷ش، کتب و مقالاتی به قلم او منتشر شده‌است.
محتوا
در کتاب الهیات سلبی از دیدگاه قاضی‌سعید قمی و امام‌خمینی به الهیات سلبی از دیدگاه قاضی‌سعید قمی و امام‌خمینی پرداخته و امام‌خمینی را به عنوان یکی از شارحان و پیروان حکمت متعالیه معرفی می‌کند که بر آراء و افکار قاضی‌سعید انتقاد دارد؛ یعنی برخی تفاسیر نادرست قاضی‌سعید از احادیث اهل‌بیت(ع) و همچنین نحوه استناد به منابع معرفتی خاص و گزینشی آیات و روایات را مورد نقد قرار می‌دهد و نظریه نفی صفات ثبوتی و سلبی بودن صفات کمالی را از طرف قاضی سعید نظری نادرست می‌داند.[۱]
بنابر نظریه نویسنده این کتاب، قاضی‌سعید قمی با توجه به اشکالات دیگران دربارهٔ صفات الهی و پاسخی که به آنها ارائه داده‌اند، نظریه جدیدی را باسازی کرده‌است؛[۲] یعنی قاضی‌سعید نه می‌خواهد عینیت صفات با ذات را موافق با مبنای مشهور بپذیرد و نه می‌تواند به نفی صفات ثبوتی به نحوی که لازمه‌اش تنزیه محض باشد، معتقد باشد ازاین‌رو میان این دوراهی، نظریه سومی را ارائه می‌دهد که همان معنای سلبی صفات است.[۳]
امام‌خمینی تک‌تک عقاید و ادلّه‌های قاضی‌سعید را مورد نقد و ارزیابی قرار نمی‌دهد بلکه از همان ریشه مبانی و اصول او را نقد می‌کند تا با سست کردن پایه‌ها، اساس بنای فکری قاضی سعید را به چالش بکشاند.[۴]
او در مقدمه کتاب مدعی است که امام‌خمینی را همچون قاضی‌سعید، نمی‌توان به عنوان فیلسوفی که به تمام فلسفه پرداخته‌است قبول کرد.[۵]
ساختار
کتاب الهیات سلبی از دیدگاه قاضی‌سعید قمی و امام‌خمینی از یک مقدمه و پنج فصل تشکیل شده‌است
در فصل اول به کلیات مطالب زندگی‌نامه قاضی‌سعید و امام پرداخته و تعریفی از الهیات سلبی و تاریخچه آن ارائه شده‌است.
در فصل دوم به تبیین مبانی اندیشه امام‌خمینی و قاضی‌سعید، نظیر اشتراک لفظی وجود و نفی تشبیه می‌باشد.
در فصل سوم دربارهٔ شناخت خدا، توانایی بشر از درک حق تعالی، نقد نظریه معرفت‌اقراری، نعمت معرفت و درجات معرفت می‌باشد.
فصل چهارم دربارهٔ کلیات مباحث اسماء و صفات، تقسیمات صفات الهی و تطبیق دیدگاه‌ها می‌باشد.
فصل پنجم، دربارهٔ کیفیت اتصاف خداوند به اسماء و صفات، دلایل قاضی‌سعید در نفی صفات زاید بر صفات و ردّ عینیت ذات با صفات نقد و ارزیابی می‌باشد.
وضعیت نشر
چاپ اول کتاب الهیات سلبی از دیدگاه قاضی‌سعید قمی و امام‌خمینی، در سال ۱۳۹۲ش توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، منتشر شده‌است.
پانویس
منابع
- امام‌خمینی، سید روح‌الله، مصباح الهدایه إلی الولایة و الخلافه، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ سوم، ۱۳۷۶ش.
- میری، فاطمه السادات، الهیات سلبی از دیدگاه قاضی سعید قمی و امام‌خمینی، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۹۲ش.