سیدعبدالعلی آیت‌اللهی لاری
سیدعبدالعلی آیت‌اللهی لاری: روحانی مبارز، حامی امام‌خمینی، از رهبران مبارزه با رژیم پهلوی در جنوب فارس و امام جمعه لار
سیدعبدالعلی آیت‌اللهی لاری در سال ۱۲۹۹ در جهرم زاده شد و سال ۱۳۰۳ به لار رفت. پدرش سیدعبدالمحمد از روحانیان مبارز با رضاشاه پهلوی بود که به درخواست اهالی لار، به این شهر سفر کرد. سیدعبدالعلی لاری تحصیلات ابتدایی را در لار گذراند و پس از تبعید پدرش به شیراز در سال ۱۳۰۸، به این شهر رفت و قرآن و ادبیات را در مکتبخانه و از پدرش فراگرفت و در چهارده‌سالگی، خواندن علوم دینی را در شیراز آغاز کرد.[۱] وی دوره مقدمات و سطح و نیز بخشی از درس خارج را نزد استادانی چون پدرش و نیز سیدنورالدین حسینی شیرازی، ملااحمد دارابی، ابوالحسن حدائق و محمدعلی حکیم نمازی گذراند و در ۲۲سالگی از سیدنورالدین حسینی شیرازی اجازه اجتهاد گرفت.[۲]
آیت‌اللهی در سال ۱۳۲۴ عازم قم شد و از درس سیدحسین بروجردی، سیدصدرالدین صدر، سیدمحمدتقی خوانساری، سیدمحمد حجت و سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی بهره برد و از مرعشی نجفی نیز اجازه اجتهاد گرفت. وی در مدت اقامت در قم، حضور فعال و مؤثری در مجامع و عرصه‌های سیاسی، دینی و اجتماعی داشت و در همان سال‌ها نیز با امام‌خمینی و میرزااحمد آشتیانی (معروف به فیلسوف شرق) ارتباط نزدیک داشت. او در سال ۱۳۳۱ به نجف اشرف رفت و از درس سیدمحسن حکیم، سیدابوالقاسم خویی، سیدعلی حسینی شاهرودی و سیدعبدالهادی شیرازی بهره برد[۳] و در سال ۱۳۳۴ به درخواست مردم لار و تقاضای سیدحسین بروجردی به لار بازگشت و تا پایان عمر در این شهر ماند.[۴]
لاری پیش از سفر به نجف اشرف و در زمان مبارزه برای ملی‌شدن صنعت نفت، با سیدابوالقاسم کاشانی در تهران آشنا شد و در جلساتی که در خانه او تشکیل می‌شد، حضور داشت؛ همچنین در سال ۱۳۲۸ در لار، علیه دولت و انتخابات فرمایشی مجلس، سخنرانی کرد.[۵] وی از آغاز نهضت امام‌خمینی در سال ۱۳۴۲ با نهضت همراه بود و از حامیان امام‌خمینی و رهبران مبارزه با رژیم پهلوی در جنوب فارس بود.[۶] در زمان دستگیری امام‌خمینی، همراه سایر علما، عازم تهران شد و مرجعیت ایشان را تأیید کرد.[۷] لاری همچنین به توزیع اعلامیه‌های امام‌خمینی در لار کمک می‌کرد و با سایر شخصیت‌های مبارز، مانند بهاءالدین محلاتی و سیدعبدالحسین دستغیب مکاتبه داشت.[۸]
لاری که در لار محبوبیت بسیاری داشت، با حفظ اصول و مبانی شیعه، ارتباط نزدیکی با عشایر و اهل سنت منطقه برقرار کرد[۹] و با امام‌خمینی مکاتباتی داشت و پاسخ‌های ایشان را دریافت می‌کرد.[۱۰] وی با سخنرانی خود، مردم را علیه رژیم پهلوی تحریک می‌کرد و ضمن مبارزه با مظاهر فساد، در تقویت مبانی اسلام و تربیت نیروی انسانی برای تبلیغ اسلام در منطقه، نقش به‌سزایی داشت.[۱۱] وی که هدایت نهضت اسلامی را در لار به عهده داشت، در زمان بازگشت امام‌خمینی به ایران در بهمن ۱۳۵۷، به تهران رفت و در تحصن روحانیان در دانشگاه تهران حضور یافت.[۱۲] (ببینید: بازگشت امام‌خمینی)
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، امام‌خمینی در بیستم آبان ۱۳۵۸، در حکمی لاری را به امامت جمعه لار منصوب کرد و از وی خواست ضمن برگزاری نماز جمعه، مردم را با وظایف حساسی که دارند، آشنا سازد و به اتحاد و دوری از تفرقه، دعوت کند. ایشان ابراز امیدواری کرد مؤمنان نیز فرصت را مغتنم دانسته، با حضور باشکوه در نماز جمعه، وظیفه اسلامی و انقلابی خود را ایفا کند.[۱۳] لاری در نوزدهم خرداد ۱۳۹۱ در ۹۲سالگی در شیراز درگذشت و در حسینیه اعظم لار به خاک سپرده شد.[۱۴]
- ↑ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۱/۷۰.
- ↑ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۱/۷۰–۷۱؛ آیت‌اللهی لاری، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله العظمی آیت‌اللهی لاری.
- ↑ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۱/۷۱.
- ↑ دانشنامه نماز جمعه.
- ↑ آیت‌اللهی لاری، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله العظمی آیت‌اللهی لاری.
- ↑ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۱/۷۱.
- ↑ دانشنامه نماز جمعه.
- ↑ آیت‌اللهی لاری، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله العظمی آیت‌اللهی لاری.
- ↑ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۱/۷۱.
- ↑ آیت‌اللهی لاری، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله العظمی آیت‌اللهی لاری.
- ↑ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۱/۷۱.
- ↑ آیت‌اللهی لاری، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله العظمی آیت‌اللهی لاری.
- ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۴۱.
- ↑ مدرسی و کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ۱/۷۱.