رفتارشناسی امام‌خمینی (کتاب)
رفتارشناسی امام‌خمینی کتابی به قلم مرضیه مظهری است که به تبیین مبانی اخلاقی امام‌خمینی می‌پردازد. این کتاب در سال ۱۳۸۷ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج، منتشر شده است.
محتوا
این پژوهش به بررسی ابعاد رفتاری و اخلاقی امام‌خمینی پرداخته است. در فرازی از این کتاب آمده، امام‌خمینی در بیان الگو بودن مربیان برای ایجاد اثر تربیتی در دیگران، معتقد است اول شخص باید خود را اصلاح و تهذیب کند و به تعلیمات اسلامی عمل کند، بعد جوان‌ها و نوجوان‌ها را تربیت کند (امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۵، ص۴۹۱). نویسنده کتاب معتقد است راز عظمت شخصیت رفتاری و اخلاقی امام در معنویت و تهذیب نفس و جهاد اکبر و تقوای ایشان است؛ البته دو عنصر مهم نیز در شخصیت امام مؤثر بوده، یکی کسب علم و دوّم نظم و برنامه‌ریزی (مظهری، رفتارشناسی امام‌خمینی، ص۱۰۷). امام‌خمینی با تأسی از رهنمودهای دینی، ساعات شبانه‌روز خود را تقسیم بندی کرده و ساعت عبادت، استراحت، مطالعه، رفت‌وآمد را مشخص کرده بود؛ توجه در رفتار و عملکرد امام، نشان می‌دهد که ایشان در تمام امور، بسیار به رعایت نظم مقید بودند (غلامعلی رجایی، برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، ج۲، ص۴). امام به واجبات اهمیت می‌داد و به مستحبات هم در عبادت دقت زیادی می‌کرد، ایشان بر نماز شب و تهجد و شب زنده‌داری، تعصب خاصی داشتند (عباس عزیزی، ۴۲۰ داستان از نماز و عبادت امام‌خمینی، ص۱۳۱). شیوه زندگی امام‌خمینی بر پایه ساده‌زیستی، زهد و قناعت استوار بود و همیشه سعی می‌کردند در سطح انسان‌های کم درآمد جامعه زندگی کنند (مظهری، رفتارشناسی امام‌خمینی، ص۱۷۷).
ساختار
این کتاب مشتمل بر مقدمه و سه فصل می‌باشد:
- فصل اول درباره الگو و الگوپذیری، نیاز انسان به الگو، اسوه‌پذیری در منظر قرآن و راه‌کار تشخیص الگوی مطلوب از نامطلوب، سخن به میان آمده است.
- فصل دوم درباره ویژگی‌های فردی و خانوادگی حضرت امام می‌باشد که دارای چهار بخش، ویژگی‌های فردی، معنوی، عبادی و زندگی می‌باشد.
- فصل سوم درباره ویژگی‌های سیاسی-اجتماعی امام است که دارای دو بخش است
- بخش اول، ویژگی‌های سیاسی امام‌خمینی
- بخش دوم، ویژگی‌های اجتماعی امام می‌باشد.
هدف و انگیزه تألیف
هدف از این تحقیق، معرفی امام‌خمینی به عنوان الگوی رفتاری و اخلاقی برای نوجوانان و جوانان در عصر حاضر و برای کسانی که خواهان رسیدن به فضایل اخلاقی و رشد همه جانبه‌اند، می‌باشد.
نقدها بر نظریات مؤلف
در این کتاب، نویسنده به آثار امام‌خمینی در بحث‌های رفتارشناسی توجه نکرده است درحالی‌که در کتاب شرح چهل حدیث، شرح حدیث جنود عقل و جهل، آداب الصلاة و سرّ الصلاة، بحث‌های رفتاری و اخلاقی فراوان است.
وضعیت نشر
چاپ اول این کتاب در سال ۱۳۸۷ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج (وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (س))، منتشر شده است.
پانویس
منابع
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دوم، ۱۳۷۹ش.
- رجایی، غلامعلی، برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.
- عزیزی، عباس، ۴۲۰ داستان از نماز و عبادت امام‌خمینی، قم، انتشارات صلاة، چاپ اول، ۱۳۷۹ش.
- مظهری، مرضیه، رفتارشناسی امام‌خمینی، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۸۷ش.