سیدحسین موسوی هشترودی
موسوی هشترودی، سید حسین؛ از شاگردان درس فلسفه امام خمینی. سید حسین موسوی هشترودی فرزند سید هدایت در سال ۱۲۹۱ ش در روستای کلوچه شهرستان هشترود در استان آذربایجان شرقی به دنیا آمد. از پنج‌سالگی خواندن و نوشتن و قرائت قرآن را در زادگاهش آغاز کرد. پس از درگذشت پدر و مادرش در ۹ سالگی، تحت تربیت و سرپرستی دایی‌اش ملا صالح معروف به حاج آخوند قرار گرفت و نزد او به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و مقدمات را در زادگاهش آموخت. آنگاه در سال ۱۳۰۸ ش به قم رفت و به تکمیل تحصیلات حوزوی در حوزه علمیه آن شهر پرداخت. وی در مدرسه دارالشفاء شرح لمعه را نزد آیت‌الله سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی فراگرفت و در مطول از محضر درس محمدعلی ادیب تهرانی سود برد. سپس از درس رسایل و مکاسب سید محمد مولانا تبریزی بهره‌مند شد و کفایه الاصول را هم نزد میرزا رضی تبریزی و میرزا محمد همدانی آموخت. وی در سال ۱۳۱۴ ش در درس خارج آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی شرکت کرد و پس از فوت ایشان از ۱۳۱۵ ش در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سید محمد حجت کوه‌کمری حضور یافت (شریف رازی، ج ۸، ۲۹۶) و از ملازمان ایشان شد (رازی، ج ۲، ۹۱). هم‌زمان از درس خارج آیت‌الله میرزا محمد فیض قمی سود برد (شریف رازی، ج ۸، ۲۹۶). سپس در درس معقول (فلسفه) امام خمینی شرکت کرد (رازی، ج ۲، ۹۱). درباره سال‌های حضور او در درس فلسفه امام خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی احتمال می‌رود در فاصله سال‌های ۱۳۱۵-۱۳۲۴ در آن درس‌ها حضور می‌یافته است. وی پس از ورود آیت‌الله سید حسین طباطبایی بروجردی به قم، در درس خارج ایشان حضور یافت (رازی، ج ۲، ۹۱) و پس از درگذشت ایشان ( سال ۱۳۴۰ ش) به تهران رفت و در خیابان دربند شمیران (تجریش) مقیم شد و در آنجا مسجد و کتابخانه مفصلی تأسیس نمود و به اقامه نماز جماعت و تبلیغ احکام در آنجا پرداخت. او اجازات اجتهاد و روایت از آیات حائری یزدی، حجت کوه‌کمری، سید احمد زنجانی و نجفی مرعشی (شریف رازی، ج ۸، ۲۹۷) و اجازه دخالت در امور حسبیه و شرعیه از امام خمینی دریافت کرد. امام خمینی در ذیل معرف او تأکید کردند «معروف است» (صحیفه امام، ج ۱، ۴۷۵) و همین تأکید گویای شناخت امام خمینی از او است. وی علاوه بر تقریر درس‌های برخی از استادانش، دو اثر با عنوان‌های ثواب الاعمال و عقاب الاعمال و رساله‌ای مختصر در رجال تألیف کرده است (رازی، ج ۲، ۹۱). منابع: رازی، محمد (۱۳۳۳ ش)، آثار الحجه یا اولین دائره‌المعارف حوزه علمیه قم، قم، کتابفروشی برقعی؛ شریف رازی، محمد (بی‌تا)، گنجینه¬ دانشمندان، ج ۸، قم، پیروز؛ صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج ۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.