حزب جمهوری اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

←‏مواضع و فعالیت‌ها: اصلاح ارقام، اصلاح نویسه‌های عربی
(←‏ساختار و اهداف: اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح ارقام)
(←‏مواضع و فعالیت‌ها: اصلاح ارقام، اصلاح نویسه‌های عربی)
خط ۵۹: خط ۵۹:
یکی از اولویت‌های حزب پس از تشکیل، تدوین مجموعه «مواضع ما» و برگزاری کلاس‌های آموزشی عقیدتی و سیاسی برای اعضا بود <ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، 285 ـ 286؛ فوزی، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی در ایران، 1/395.</ref>. ازجمله دستاوردهای این کلاس‌ها، تدریس و تشریح مجموعه «مواضع ما» بود {{ببینید|متن=ببینید|جمعی از اعضا}}.
یکی از اولویت‌های حزب پس از تشکیل، تدوین مجموعه «مواضع ما» و برگزاری کلاس‌های آموزشی عقیدتی و سیاسی برای اعضا بود <ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، 285 ـ 286؛ فوزی، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی در ایران، 1/395.</ref>. ازجمله دستاوردهای این کلاس‌ها، تدریس و تشریح مجموعه «مواضع ما» بود {{ببینید|متن=ببینید|جمعی از اعضا}}.


حزب جمهوری اسلامی از آغاز تأسیس با قدرت نفوذ بالا در نیروهای مردمی از طریق مسجدها، روحانیت، بازار و حضور در نهادهای انقلابی مانند [[سپاه پاسداران]]، [[کمیته انقلاب اسلامی]]، [[دادگاه‌های انقلاب]] و [[شورای انقلاب]]، همچنین برخورداری از حمایت رهبر انقلاب و موفقیت در انتخابات مختلف، استفاده از حمایت همه‌جانبه برخی گروه‌های اسلام‌گرا مانند [[جامعه روحانیت مبارز تهران]]، [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]، [[سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی]] و [[انجمن‌های اسلامی معلمان]] و رهبری حسینی بهشتی، موفق شد نقش محوری را در تحولات دوران گذار ایفا کند و در مقابله با برخی اقدامات دولت موقت، گروه‌های مخالف و معارض، [[سیدابوالحسن بنی‌صدر]] (رئیس‌جمهور) و غیر آن، به موفقیت برسد <ref>فوزی، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی در ایران، 1/394؛ میرسلیم، جریان‏شناسى فرهنگى بعد از انقلاب اسلامى ایران، تهران، 145 ـ 146.</ref> و دست بالا را در بیشتر انتخابات داشته باشد.
حزب جمهوری اسلامی از آغاز تأسیس با قدرت نفوذ بالا در نیروهای مردمی از طریق مسجدها، روحانیت، بازار و حضور در نهادهای انقلابی مانند [[سپاه پاسداران]]، [[کمیته انقلاب اسلامی]]، [[دادگاه‌های انقلاب]] و [[شورای انقلاب]]، همچنین برخورداری از حمایت رهبر انقلاب و موفقیت در انتخابات مختلف، استفاده از حمایت همه‌جانبه برخی گروه‌های اسلام‌گرا مانند [[جامعه روحانیت مبارز تهران]]، [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]، [[سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی]] و [[انجمن‌های اسلامی معلمان]] و رهبری حسینی بهشتی، موفق شد نقش محوری را در تحولات دوران گذار ایفا کند و در مقابله با برخی اقدامات دولت موقت، گروه‌های مخالف و معارض، [[سیدابوالحسن بنی‌صدر]] (رئیس‌جمهور) و غیر آن، به موفقیت برسد <ref>فوزی، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی در ایران، 1/394؛ میرسلیم، جریان‌شناسی فرهنگی بعد از انقلاب اسلامی ایران، تهران، 145 ـ 146.</ref> و دست بالا را در بیشتر انتخابات داشته باشد.


نخستین گردهمایی حزبی در سراسر کشور، در 2/1/1358 که با سالگرد واقعه [[حمله به مدرسه فیضیه]] در سال 1342 و نیز چهلم شهدای 22 بهمن 1357 هم‌زمان بود، برگزار شد <ref>جمهوری اسلامی، ویژه‌نامه، 9؛ ‌هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، 246.</ref>. پس از آن، اعلام راهپیمایی و گردهمایی از سوی حزب جمهوری اسلامی در روز کارگر و نیز سالگرد 17شهریور، با استقبال بسیار مردم مواجه شد <ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، 274 ـ 275 و 346.</ref>. حزب جمهوری اسلامی در تعریف رابطه خود با احزاب مختلف، احزاب و جمعیت‌های سیاسی را به سه گروه اسلامی، غیر اسلامی و ضد اسلامی تقسیم کرده بود و ضمن تأیید رابطه برادرانه با تمام احزاب اسلامی در ایران و کشورهای دیگر، احزاب غیر اسلامی را که در موضع ضدیت با [[اسلام]] و جمهوری اسلامی نبودند، احزاب مجاز و قانونی شمرد و بیان کرد حزب جمهوری اسلامی با آنها هیچ خصومتی ندارد. حزب در عین حال تأکید کرد با احزاب ضد اسلامی، دشمنی و خصومت دارد و در موضع مبارزه است <ref>جمعی از اعضا، مواضع ما، 67 ـ 70.</ref>. افشاگری‌های روزنامه جمهوری اسلامی در سال‌های نخست پس از پیروزی انقلاب اسلامی که نقش مهمی در حذف جریان‌های مخالف و ضد دین داشت <ref>فوزی، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی در ایران، 1/394.</ref>، در راستای همین سیاست حزب بود.
نخستین گردهمایی حزبی در سراسر کشور، در ۲/۱/۱۳۵۸ که با سالگرد واقعه [[حمله به مدرسه فیضیه]] در سال ۱۳۴۲ و نیز چهلم شهدای ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ هم‌زمان بود، برگزار شد <ref>جمهوری اسلامی، ویژه‌نامه، 9؛ هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، 246.</ref>. پس از آن، اعلام راهپیمایی و گردهمایی از سوی حزب جمهوری اسلامی در روز کارگر و نیز سالگرد ۱۷شهریور، با استقبال بسیار مردم مواجه شد <ref>هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، 274 ـ 275 و 346.</ref>. حزب جمهوری اسلامی در تعریف رابطه خود با احزاب مختلف، احزاب و جمعیت‌های سیاسی را به سه گروه اسلامی، غیر اسلامی و ضد اسلامی تقسیم کرده بود و ضمن تأیید رابطه برادرانه با تمام احزاب اسلامی در ایران و کشورهای دیگر، احزاب غیر اسلامی را که در موضع ضدیت با [[اسلام]] و جمهوری اسلامی نبودند، احزاب مجاز و قانونی شمرد و بیان کرد حزب جمهوری اسلامی با آنها هیچ خصومتی ندارد. حزب در عین حال تأکید کرد با احزاب ضد اسلامی، دشمنی و خصومت دارد و در موضع مبارزه است <ref>جمعی از اعضا، مواضع ما، 67 ـ 70.</ref>. افشاگری‌های روزنامه جمهوری اسلامی در سال‌های نخست پس از پیروزی انقلاب اسلامی که نقش مهمی در حذف جریان‌های مخالف و ضد دین داشت <ref>فوزی، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی در ایران، 1/394.</ref>، در راستای همین سیاست حزب بود.
 
مهم‌ترین نقاط اختلاف نظر اعضای حزب جمهوری با دولت موقت، اختلاف درباره نام و عنوان نظام سیاسی، اختلاف در تشکیل [[مجلس مؤسسان]]، مخالفت با پیش‌نویس قانون اساسی تدوین‌شده از سوی نیروهای ملی و اختلاف در اصل ولایت فقیه بود <ref>بشیریه، دیباچه‌ای بر جامعه­شناسی سیاسی ایران، 37 ـ 38.</ref>. همچنین آنچه سهم حزب جمهوری اسلامی را در معادله جریان‌های فکری ـ فرهنگیِ آغاز انقلاب آشکار می‌کرد، انقلاب فرهنگی بهار ۱۳۵۹ بود. حزب جمهوری اسلامی ازجمله فعال‌ترین گروه‌هایی بود که از پاییز و زمستان ۱۳۵۸ و از طریق انجمن‌های اسلامی و نهادهای انقلابی، به مقابله با فعالیت‌های گروه‌های چپ، ملی، نوگرا و عرف‌گرا پرداخت؛ گروه‌هایی که در دانشگاه‌ها بر ضد حاکمیت فقهی اسلام بر جامعه، تبلیغ و فعالیت می‌کردند <ref>میرسلیم، جریان‌شناسی فرهنگی بعد از انقلاب اسلامی ایران، تهران، 148.</ref>. حزب، موضوع انقلاب فرهنگی را از مقدمات و آغاز شکل‌گیریِ آن تا پایان، با جدیت دنبال و حمایت و تبلیغ کرد. از آخرین اقدامات حزب، حضور فعالانه در گردهمایی سه‌روزه حوزه، دانشگاه، انقلاب فرهنگی، در پایان اردیبهشت ۱۳۵۹ در [[قم]] بود <ref>میرسلیم، جریان‌شناسی فرهنگی بعد از انقلاب اسلامی ایران، تهران، 150؛ جمهوری اسلامی، 28/2/1359، 1، 2 و 29/2/1359، 2.</ref>. پس از صدور فرمان امام‌خمینی بر تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی در 23/3/1359 <ref>امام‌خمینی، صحیفه، 12/431.</ref>، از هفت نفر عضو اولیه ستاد، دو نفر؛ محمدجواد باهنر و جلال‌الدین فارسی، به‌ترتیب مؤسس و عضو شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی بودند. پس از آن بعضی دیگر از سران حزب نیز به عضویت ستاد انقلاب فرهنگی درآمدند <ref>میرسلیم، جریان‌شناسی فرهنگی بعد از انقلاب اسلامی ایران، تهران، 150.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|شورای عالی انقلاب فرهنگی}}.


مهم‌ترین نقاط اختلاف نظر اعضای حزب جمهوری با دولت موقت، اختلاف درباره نام و عنوان نظام سیاسی، اختلاف در تشکیل [[مجلس مؤسسان]]، مخالفت با پیش‌نویس قانون اساسی تدوین‌شده از سوی نیروهای ملی و اختلاف در اصل ولایت فقیه بود <ref>بشیریه، دیباچه‌ای بر جامعه­شناسی سیاسی ایران، 37 ـ 38.</ref>. همچنین آنچه سهم حزب جمهوری اسلامی را در معادله جریان‌های فکری ـ فرهنگیِ آغاز انقلاب آشکار می‌کرد، انقلاب فرهنگی بهار 1359 بود. حزب جمهوری اسلامی ازجمله فعال‌ترین گروه‌هایی بود که از پاییز و زمستان 1358 و از طریق انجمن‌های اسلامی و نهادهای انقلابی، به مقابله با فعالیت‌های گروه‌های چپ، ملی، نوگرا و عرف‌گرا پرداخت؛ گروه‌هایی که در دانشگاه‌ها بر ضد حاکمیت فقهی اسلام بر جامعه، تبلیغ و فعالیت می‌کردند <ref>میرسلیم، جریان‏شناسى فرهنگى بعد از انقلاب اسلامى ایران، تهران، 148.</ref>. حزب، موضوع انقلاب فرهنگی را از مقدمات و آغاز شکل‌گیریِ آن تا پایان، با جدیت دنبال و حمایت و تبلیغ کرد. از آخرین اقدامات حزب، حضور فعالانه در گردهمایی سه‌روزه حوزه، دانشگاه، انقلاب فرهنگی، در پایان اردیبهشت 1359 در [[قم]] بود <ref>میرسلیم، جریان‏شناسى فرهنگى بعد از انقلاب اسلامى ایران، تهران، 150؛ جمهوری اسلامی، 28/2/1359، 1، 2 و 29/2/1359، 2.</ref>. پس از صدور فرمان امام‌خمینی بر تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی در 23/3/1359 <ref>امام‌خمینی، صحیفه، 12/431.</ref>، از هفت نفر عضو اولیه ستاد، دو نفر؛ محمدجواد باهنر و جلال‌الدین فارسی، به‌ترتیب مؤسس و عضو شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی بودند. پس از آن بعضی دیگر از سران حزب نیز به عضویت ستاد انقلاب فرهنگی درآمدند <ref>میرسلیم، جریان‏شناسى فرهنگى بعد از انقلاب اسلامى ایران، تهران، 150.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|شورای عالی انقلاب فرهنگی}}.
==مشارکت در انتخابات==
==مشارکت در انتخابات==
نقش تأثیرگذار حزب جمهوری اسلامی در انتخابات مختلف سال‌های آغازین پس از پیروزی انقلاب اسلامی غیر قابل انکار است:
نقش تأثیرگذار حزب جمهوری اسلامی در انتخابات مختلف سال‌های آغازین پس از پیروزی انقلاب اسلامی غیر قابل انکار است:
۳۹۲

ویرایش