مصطفی چمران: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۷۸۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۳ شهریور ۱۴۰۲
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳۲: خط ۳۲:


'''مصطفی چمران'''، شخصیت مبارز، معاون نخست‌وزیر، وزیر دفاع، نماینده [[امام‌خمینی]] در [[شورای عالی دفاع]] و نماینده [[مجلس شورای اسلامی]].
'''مصطفی چمران'''، شخصیت مبارز، معاون نخست‌وزیر، وزیر دفاع، نماینده [[امام‌خمینی]] در [[شورای عالی دفاع]] و نماینده [[مجلس شورای اسلامی]].
مصطفی چمران در سال ۱۳۱۱ش در شهر [[قم]] به دنیا آمد و  با مهاجرت خانوده به تهران، او دروه تحصیلات ابتدائی و متوسطه و دبیرستان را در تهران گذراند. وی از پانزده‌سالگی در درس­‌های تفسیر قرآن [[سیدمحمود طالقانی]] و درس فلسفه [[مرتضی مطهری]] شرکت می­‌کرد و در سال ۱۳۳۲ وارد دانشکده فنی دانشگاه تهران شد. او از نخستین اعضای انجمن اسلامی دانشجویان بوده است. در سال ۱۳۳۷ با استفاده از بورسِ شاگرد اولی راهی [[امریکا|آمریکا]] شد و دکترای خود را با عالی­‌ترین نمرات گرفت و با همکاری دوستانش در سال ۱۳۴۰ [[انجمن‌های اسلامی دانشجویان امریکا و کانادا|انجمن اسلامی دانشجویان را در آمریکا]] تشکیل داد.
چمران از سال ۱۳۴۶ با سپری کردن آموزش­‌های چریکی در [[مصر]]، برای اداره مدرسه فنی در جنوب لبنان و با دعوت امام موسی­ صدر در سال ۱۳۴۹ به [[لبنان]] رفت و تا سال ۱۳۵۷ در کنار اداره مدرسه فنی، در مبارزات سخت و دشوار [[شیعه|شیعیان]] نقش برجسته‌­ای داشت و پس از ربودن امام موسی ­صدر، چمران به ایران برگشت و در جنگ گروه‌های [[ضد انقلاب]] در کردستان، به ویژه در نبرد پاوه، و در ادامه در برابر هجوم ارتش بعث عراق در خوزستان نقش برجسته­‌ای از خود برجای گذاشته است.
چمران در [[دولت موقت]] با حکم [[امام‌خمینی]] سمت وزارت دفاع را برعهده داشت و پس از استعفای دولت موقت به عنوان وزیر دفاع ملی منصوب شد. او نمایندگی امام‌خمینی در شورای عالی دفاع را نیز برعهده داشت. چمران که در کنار تحصیلات عالی علمی و روحیه و توان نظامی بالا، روحی عرفانی و لطیف داشت در ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ در ۴۹ سالگی در دهلاویه سوسنگرد به [[شهادت]] رسید و در بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.


== زندگی‌نامه ==
== زندگی‌نامه ==
مصطفی چمران در اسفند ۱۳۱۱ در شهر [[قم]] به دنیا آمد.<ref>علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۱۳.</ref> خانواده وی اهل ساوه بودند؛ از این جهت، نسبت ساوه‌ای نیز به وی داده‌اند.<ref>یزدی، یادنامه شهید بزرگوار دکتر مصطفی چمران، ۹۹.</ref> پدر او کارگر ساده بود و از راه جوراب‌بافی زندگی می‌گذراند<ref>چمران، مهدی، خاطرات، ۱۴.</ref> و مادرش بانویی آشنا با سیاست و فردی مذهبی بود<ref>چمران، مهدی، خاطرات، ۱۵.</ref> چمران یک‌ساله بود که همراه خانواده به [[تهران]] رفت و در محله سرپولک ساکن شدند. او دوره ابتدایی و متوسطه را در دبستان انتصاریه و دبیرستان‌های البرز و [[مدرسه دارالفنون|دارالفنون]] گذراند.<ref>یزدی، یادنامه شهید بزرگوار دکتر مصطفی چمران، ۹۹؛ چمران، مصطفی، یاران امام، ۳؛ اطلاعات، روزنامه، ۱.</ref>{{سخ}}
مصطفی چمران در اسفند ۱۳۱۱ در شهر [[قم]] به دنیا آمد.<ref>علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۱۳.</ref> خانواده وی اهل ساوه بودند؛ از این جهت، نسبت ساوه‌ای نیز به وی داده‌اند.<ref>یزدی، یادنامه شهید بزرگوار دکتر مصطفی چمران، ۹۹.</ref> پدر او کارگر ساده بود و از راه جوراب‌بافی زندگی می‌گذراند<ref>چمران، مهدی، خاطرات، ۱۴.</ref> و مادرش بانویی آشنا با سیاست و فردی مذهبی بود<ref>چمران، مهدی، خاطرات، ۱۵.</ref> چمران یک‌ساله بود که همراه خانواده به [[تهران]] رفت و در محله سرپولک ساکن شدند. او دوره ابتدایی و متوسطه را در دبستان انتصاریه و دبیرستان‌های البرز و [[مدرسه دارالفنون|دارالفنون]] گذراند.<ref>یزدی، یادنامه شهید بزرگوار دکتر مصطفی چمران، ۹۹؛ چمران، مصطفی، یاران امام، ۳؛ اطلاعات، روزنامه، ۱.</ref>{{سخ}}
چمران که از پانزده‌سالگی در درس [[تفسیر قرآن]] [[سیدمحمود طالقانی]] و درس [[فلسفه]] و [[منطق]] [[مرتضی مطهری]] شرکت می‌کرد،<ref>چمران، مصطفی، یاران امام، ۹؛ علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۱۵.</ref> در سال ۱۳۳۲ وارد دانشکده فنی [[دانشگاه تهران]] شد و در سال ۱۳۳۵ در رشته الکترومکانیک با رتبه ممتاز فارغ‌التحصیل شد و در همین دانشکده به تدریس پرداخت.<ref>چمران، مصطفی، خدا بود، ۱۲.</ref> او از نخستین اعضای انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران بود.<ref>چمران، مصطفی، یاران امام، ۵؛ علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۱۶.</ref> و در حادثه هجوم پلیس به داخل دانشگاه تهران در شانزدهم آذر ۱۳۳۲، حضور فعال داشت.<ref>دهقان، شهید چمران، ۲۱.</ref> او دراین‌باره مقاله‌ای بلند و پربار نوشت که با نام «۱۶ آذر» در [[آمریکا]]نیز در نشریه‌ای چاپ شد.<ref>علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۱۶–۱۷.</ref>{{سخ}}
چمران که از پانزده‌سالگی در درس [[تفسیر قرآن]] [[سیدمحمود طالقانی]] و درس [[فلسفه]] و [[منطق]] [[مرتضی مطهری]] شرکت می‌کرد،<ref>چمران، مصطفی، یاران امام، ۹؛ علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۱۵.</ref> در سال ۱۳۳۲ وارد دانشکده فنی [[دانشگاه تهران]] شد و در سال ۱۳۳۵ در رشته الکترومکانیک با رتبه ممتاز فارغ‌التحصیل شد و در همین دانشکده به تدریس پرداخت.<ref>چمران، مصطفی، خدا بود، ۱۲.</ref> او از نخستین اعضای انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران بود.<ref>چمران، مصطفی، یاران امام، ۵؛ علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۱۶.</ref> و در حادثه هجوم پلیس به داخل دانشگاه تهران در شانزدهم آذر ۱۳۳۲، حضور فعال داشت.<ref>دهقان، شهید چمران، ۲۱.</ref> او دراین‌باره مقاله‌ای بلند و پربار نوشت که با نام «۱۶ آذر» در [[امریکا|آمریکا]] نیز در نشریه‌ای چاپ شد.<ref>علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۱۶–۱۷.</ref>{{سخ}}
وی پس از آنکه مدتی در دانشکده فنی تدریس کرد، با استفاده از بورس شاگرد اولی، برای ادامه تحصیل در سال ۱۳۳۷ راهی آمریکا شد و نخست در دانشگاه تگزاس درجه کارشناسی ارشد مهندسی برق و سپس در دانشگاه برکلی، دکترای خود را در رشته الکترونیک و فیزیک پلاسما، با عالی‌ترین نمرات دریافت کرد و مدتی در مرکز تحقیقاتی فضایی بِل آمریکا در نیوجرسی (مری‌هیل) مشغول تحقیق بود.<ref>چمران، مصطفی، یاران امام، ۴–۶؛ یزدی، یادنامه شهید بزرگوار دکتر مصطفی چمران، ۲۷–۲۸.</ref> فعالیت او در این مؤسسه از شهریور سال ۱۳۴۲ـ تیر ۱۳۴۶ ادامه داشت و پروژه علمی قمر مصنوعی یکی از تحقیقات وی بود.<ref>یزدی، یادنامه شهید بزرگوار دکتر مصطفی چمران، ۱۰۲.</ref>
وی پس از آنکه مدتی در دانشکده فنی تدریس کرد، با استفاده از بورس شاگرد اولی، برای ادامه تحصیل در سال ۱۳۳۷ راهی آمریکا شد و نخست در دانشگاه تگزاس درجه کارشناسی ارشد مهندسی برق و سپس در دانشگاه برکلی، دکترای خود را در رشته الکترونیک و فیزیک پلاسما، با عالی‌ترین نمرات دریافت کرد و مدتی در مرکز تحقیقاتی فضایی بِل آمریکا در نیوجرسی (مری‌هیل) مشغول تحقیق بود.<ref>چمران، مصطفی، یاران امام، ۴–۶؛ یزدی، یادنامه شهید بزرگوار دکتر مصطفی چمران، ۲۷–۲۸.</ref> فعالیت او در این مؤسسه از شهریور سال ۱۳۴۲ـ تیر ۱۳۴۶ ادامه داشت و پروژه علمی قمر مصنوعی یکی از تحقیقات وی بود.<ref>یزدی، یادنامه شهید بزرگوار دکتر مصطفی چمران، ۱۰۲.</ref>


خط ۵۶: خط ۶۲:


== ارتباط با امام‌خمینی ==
== ارتباط با امام‌خمینی ==
[[پرونده:تصویری از چمران در کنار ‌امام‌خمینی.jpg|بندانگشتی|چپ|تصویری از چمران در کنار امام‌خمینی]]
[[پرونده:تصویری از چمران در کنار امام‌خمینی.jpg|بندانگشتی|چپ|تصویری از چمران در کنار امام‌خمینی]]
چمران در آذر نامه‌ای مبسوط برای امام‌خمینی نوشت و در آن از پیشرفت [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت اسلامی]] به رهبری ایشان ابراز خوشحالی کرد و گزارشی از وضع لبنان پس از مفقودشدن امام‌موسی صدر به ایشان ارائه کرد؛ اما همچنان از [[شایعات]] و تهمت‌ها علیه خود سخنی نگفت<ref>یزدی، شصت سال صبوری و شکوری، ۳/۵۸۰–۵۸۴.</ref>{{سخ}}
چمران در آذر نامه‌ای مبسوط برای امام‌خمینی نوشت و در آن از پیشرفت [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت اسلامی]] به رهبری ایشان ابراز خوشحالی کرد و گزارشی از وضع لبنان پس از مفقودشدن امام‌موسی صدر به ایشان ارائه کرد؛ اما همچنان از [[شایعات]] و تهمت‌ها علیه خود سخنی نگفت<ref>یزدی، شصت سال صبوری و شکوری، ۳/۵۸۰–۵۸۴.</ref>{{سخ}}
یزدی خود در دیدار با امام‌خمینی از تخریب و تهمت‌ها به چمران گزارش داد و امام‌خمینی وی و [[سیداحمد خمینی]] را موظف کرده بود تا چمران را برای دیدار با ایشان به تهران دعوت کنند؛ ولی این دیدار انجام نشد.<ref>علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۲۰۷–۲۰۸.</ref> چمران پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز در ایران مورد تهمت قرار گرفت<ref>یزدی، شصت سال صبوری و شکوری، ۳/ ۲۰۱.</ref> و سیداحمد خمینی در [[غائله کردستان]] ضمن تأیید اعزام وی از سوی امام‌خمینی، به تهمت‌ها علیه او اشاره کرده است.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه؛ علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۲۰۴.</ref>{{ببینید|متن=ببینید|کردستان}}{{سخ}}
یزدی خود در دیدار با امام‌خمینی از تخریب و تهمت‌ها به چمران گزارش داد و امام‌خمینی وی و [[سیداحمد خمینی]] را موظف کرده بود تا چمران را برای دیدار با ایشان به تهران دعوت کنند؛ ولی این دیدار انجام نشد.<ref>علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۲۰۷–۲۰۸.</ref> چمران پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز در ایران مورد تهمت قرار گرفت<ref>یزدی، شصت سال صبوری و شکوری، ۳/ ۲۰۱.</ref> و سیداحمد خمینی در [[غائله کردستان]] ضمن تأیید اعزام وی از سوی امام‌خمینی، به تهمت‌ها علیه او اشاره کرده است.<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه؛ علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۲۰۴.</ref>{{ببینید|متن=ببینید|کردستان}}{{سخ}}
خط ۱۱۴: خط ۱۲۰:
== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
* عبدالرحیم اباذری، [https://books.khomeini.ir/books/10004/221/ «چمران»]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۴، ص۲۲۱–۲۲۸.
* عبدالرحیم اباذری، [https://books.khomeini.ir/books/10004/221/ «چمران»]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۴، ص۲۲۱–۲۲۸.
{{جنگ عراق علیه ایران}}
[[رده:مبارزان علیه رژیم پهلوی]]
[[رده:مبارزان علیه رژیم پهلوی]]
[[رده:مسئولان جمهوری اسلامی ایران]]
[[رده:نمایندگان مجلس شورای اسلامی]]
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های جلد چهارم دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های جلد چهارم دانشنامه امام‌خمینی]]
[[رده:مقاله‌های دارای تصویر]]
[[رده:مقاله‌های دارای تصویر]]
[[رده:مقاله‌های دارای جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های دارای جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:نمایندگان امام‌خمینی در سازمان‌ها]]
[[رده:اعضای هیئت دولت]]
[[رده:مقاله‌های دارای شناسه]]
۱۴٬۷۲۱

ویرایش