۱۴٬۵۲۳
ویرایش
ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
| محل دفن = صحن [[عبدالعظیم حسنی]] | | محل دفن = صحن [[عبدالعظیم حسنی]] | ||
| خویشاوندان سرشناس = [[میرزامحمدحسن آشتیانی]] | | خویشاوندان سرشناس = [[میرزامحمدحسن آشتیانی]] | ||
| استادان = [[میرزاهاشم گیلانی]]، [[میرزاحسن کرمانشاهی]]، [[محمدرضا نوری]]، [[سیدمحمد یزدی]]، [[مسیح طالقانی]]، [[عبدالکریم لاهیجی]]، [[آقامیرشهاب نیریزی]]، [[میرزاهاشم اشکوری]]، [[میرزامحمدحسین نایینی]]، [[آقاضیاءالدین عراقی]] و [[سیدابوالحسن اصفهانی]]، [[ | | استادان = [[میرزاهاشم گیلانی]]، [[میرزاحسن کرمانشاهی]]، [[محمدرضا نوری]]، [[سیدمحمد یزدی]]، [[مسیح طالقانی]]، [[عبدالکریم لاهیجی]]، [[آقامیرشهاب نیریزی]]، [[میرزاهاشم اشکوری]]، [[میرزامحمدحسین نایینی]]، [[آقاضیاءالدین عراقی]] و [[سیدابوالحسن اصفهانی]]، [[عبدالکریم حائری یزدی]] و [[سیدحسین بروجردی]] | ||
| شاگردان = [[میرزامحمدباقر آشتیانی]]، [[سیدعباس طباطبایی]]، [[سیدجلال‌الدین آشتیانی]] و [[حسن حسن‌زاده آملی]] | | شاگردان = [[میرزامحمدباقر آشتیانی]]، [[سیدعباس طباطبایی]]، [[سیدجلال‌الدین آشتیانی]] و [[حسن حسن‌زاده آملی]] | ||
| محل تحصیل = تهران، [[نجف]]، [[قم]] | | محل تحصیل = تهران، [[نجف]]، [[قم]] | ||
| اجازه روایت از = [[ | | اجازه روایت از = [[عبدالکریم حائری یزدی]] و [[سیدحسین بروجردی]] | ||
| اجازه اجتهاد از = [[ | | اجازه اجتهاد از = [[عبدالکریم حائری یزدی]] و [[سیدحسین بروجردی]] | ||
| اجازه روایت به = | | اجازه روایت به = | ||
| اجازه اجتهاد به = | | اجازه اجتهاد به = | ||
| تالیفات = رساله قول ثابت، نامه رهبران، مقالات احمدیه، طرائف | | تالیفات = رساله قول ثابت، نامه رهبران، مقالات احمدیه، طرائف الحکم، لوامع الحقایق فی اصول العقاید | ||
| سایر =مدرس علوم معقول و منقول، متصدی [[مدرسه علمیه مروی]]، آشنایی با پزشکی قدیم، ریاضیات و خوشنویسی | | سایر =مدرس علوم معقول و منقول، متصدی [[مدرسه علمیه مروی]]، آشنایی با پزشکی قدیم، ریاضیات و خوشنویسی | ||
| سیاسی = | | سیاسی = | ||
| اجتماعی = | | اجتماعی = | ||
|فرزندان = [[میرزامحمدصادق آشتیانی|میرزامحمدصادق]] و [[میرزامحمدباقر آشتیانی|میرزامحمدباقر]] | |فرزندان = [[میرزامحمدصادق آشتیانی|میرزامحمدصادق]] و [[میرزامحمدباقر آشتیانی|میرزامحمدباقر]] | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۴: | ||
'''میرزااحمد آشتیانی'''، فقیه، اصولی، فیلسوف، حکیم و وکیل تام‌الاختیار [[امام‌خمینی]]. | '''میرزااحمد آشتیانی'''، فقیه، اصولی، فیلسوف، حکیم و وکیل تام‌الاختیار [[امام‌خمینی]]. | ||
==معرفی اجمالی== | == معرفی اجمالی == | ||
میرزااحمد آشتیانی در سال ۱۳۰۰ق/ ۱۲۶۱ش در [[تهران]] متولد شد.<ref>استادی، چهل مقاله، ۶۰۴.</ref> وی چهارمین فرزند و کوچک‌ترین پسر [[میرزامحمدحسن آشتیانی]] است.<ref> | میرزااحمد آشتیانی در سال ۱۳۰۰ق/ ۱۲۶۱ش در [[تهران]] متولد شد.<ref>استادی، چهل مقاله، ۶۰۴.</ref> وی چهارمین فرزند و کوچک‌ترین پسر [[میرزامحمدحسن آشتیانی]] است.<ref>۱۲۴۸–۱۳۱۹ق/ ۱۲۱۱–۱۲۸۰ش.</ref> میرزامحمدحسن از علمای بنام تهران و از شاگردان [[شیخ‌مرتضی انصاری]] بود و تبحّر و احاطه فوق‌العاده‌ای به علم اصول داشت و شرح او بر کتاب [[فرائد الاصول]] شیخ انصاری با نام [[بحر الفوائد]] گواه این مطلب است.<ref>آقابزرگ، الذریعة الی تصانیف الشیعه، ۳/۴۴.</ref> او همچنین در [[عصر قاجار]]، در مبارزه با استبداد و [[نهضت تحریم تنباکو]] علیه سلطه [[انگلستان]] نقش مؤثّری داشت.<ref>استادی، مقدمه بیست رساله، ۱۲–۱۳.</ref> امام‌خمینی ضمن ستایش از قیام علما در نهضت تنباکو، از [[میرزامحمدحسن آشتیانی]] به عنوان راس علمای ایران در تهران یاد کرده که نهضت و فتوای [[میرزای شیرازی]] را پیگیری کردند و دولت ساقط‌شده ایران را زنده کردند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۳/۲۴۱.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|نهضت تحریم تنباکو}} | ||
==دوران تحصیل و تدریس== | == دوران تحصیل و تدریس == | ||
میرزااحمد آشتیانی پس از فراگرفتن مقدمات [[علوم اسلامی]]، دوره میانی [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] را نزد پدرش فرا گرفت و پس از درگذشت پدرش در سال ۱۳۱۹ق/ ۱۲۸۰ش درس‌های خود را نزد [[میرزاهاشم گیلانی]]، [[میرزاحسن کرمانشاهی]]، [[محمدرضا نوری]]، [[سیدمحمد یزدی]]، [[مسیح طالقانی]] و [[عبدالکریم لاهیجی]] در مدرسه خان مروی تهران ادامه داد.<ref>سلیمانی آشتیانی، جلال حکمت، ۵۳/ | میرزااحمد آشتیانی پس از فراگرفتن مقدمات [[علوم اسلامی]]، دوره میانی [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] را نزد پدرش فرا گرفت و پس از درگذشت پدرش در سال ۱۳۱۹ق/ ۱۲۸۰ش درس‌های خود را نزد [[میرزاهاشم گیلانی]]، [[میرزاحسن کرمانشاهی]]، [[محمدرضا نوری]]، [[سیدمحمد یزدی]]، [[مسیح طالقانی]] و [[عبدالکریم لاهیجی]] در مدرسه خان مروی تهران ادامه داد.<ref>سلیمانی آشتیانی، جلال حکمت، ۵۳/۱۲۱–۱۲۲؛ پرتوی مقدم، احمد آشتیانی، ۱/۱۶۹.</ref> وی [[فلسفه]] را از میرزاحسن کرمانشاهی و [[آقامیرشهاب نیریزی]] و [[عرفان نظری]] را از [[میرزاهاشم اشکوری]]<ref>صدوقی سها، تاریخ حکما و عرفا متاخرین صدرالمتالهین، ۶۶.</ref> و بخشی از طب و نجوم را از [[میرزاعلی‌اکبر ناظم‌الاطبا]] و [[عبدالغفار نجم‌الدوله]]<ref>پرتوی مقدم، احمد آشتیانی، ۱/۱۶۹.</ref> آموخت. | ||
آشتیانی در سال ۱۳۴۰ق/ ۱۳۰۰ش، در چهل‌سالگی به منظور تکمیل آموخته‌های فقهی خود به [[عراق]] رفت و در [[حوزه نجف]] با شرکت در درس‌های [[میرزامحمدحسین نایینی]]، [[آقاضیاءالدین عراقی]] و [[سیدابوالحسن اصفهانی]] به فراگیری علوم اسلامی پرداخت و از آنان و در ادامه در [[قم]] از [[ | آشتیانی در سال ۱۳۴۰ق/ ۱۳۰۰ش، در چهل‌سالگی به منظور تکمیل آموخته‌های فقهی خود به [[عراق]] رفت و در [[حوزه نجف]] با شرکت در درس‌های [[میرزامحمدحسین نایینی]]، [[آقاضیاءالدین عراقی]] و [[سیدابوالحسن اصفهانی]] به فراگیری علوم اسلامی پرداخت و از آنان و در ادامه در [[قم]] از [[عبدالکریم حائری یزدی]] و [[سیدحسین بروجردی]]، [[اجازه اجتهاد]] و [[اجازه نقل حدیث]] دریافت کرد.<ref>پرتوی مقدم، احمد آشتیانی، ۱/۱۶۹.</ref> وی در هنگام حضور در نجف در کنار تحصیل، تدریس هم می‌کرد و شماری از فضلای درجه اول آن روزگار نجف که برخی از آنان مانند [[سیدمحمدحسین طباطبایی]] مجتهد مسلم بودند، در درس اسفار او شرکت می‌کردند.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ۱۴/۵۳۹.</ref> | ||
آشتیانی در سال ۱۳۵۰ق/ ۱۳۱۰ش به تهران بازگشت و مدیریت [[مدرسه خان مروی]]<ref>بزرگ‌ترین حوزه علمیه در تهران.</ref> را بر عهده گرفت و تا زمان درگذشت در سال ۱۳۹۵ق/ ۱۳۵۴ش همچنان متصدی مدرسه بود.<ref>استادی، چهل مقاله، ۶۱۱؛ اطلاعات، روزنامه، ۵/۴/۱۳۵۴ش، ۱ و ۴؛ شریف رازی، اختران فروزان، ۱۸۰.</ref> وی که استادی مسلم و ماهر در فلسفه و [[عرفان]] بود، در تهران به تدریس فقه و اصول و فلسفه پرداخت.<ref>آشتیانی، شرح مقدمه قیصری بر فصوص الحکم، ۹۳؛ مطهری، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ۱۴/۵۳۹.</ref> وی همچنین استاد اخلاق و ضرب‌المثل [[تقوا]] و پارسایی بود و شاگردان زیادی تربیت کرد که فرزندش [[میرزامحمدباقر آشتیانی]]، [[سیدعباس طباطبایی]] (داماد او)، [[سیدجلال‌الدین آشتیانی]] و نیز [[حسن حسن‌زاده آملی]] ازجمله برجسته‌ترین شاگردان او | آشتیانی در سال ۱۳۵۰ق/ ۱۳۱۰ش به تهران بازگشت و مدیریت [[مدرسه خان مروی]]<ref>بزرگ‌ترین حوزه علمیه در تهران.</ref> را بر عهده گرفت و تا زمان درگذشت در سال ۱۳۹۵ق/ ۱۳۵۴ش همچنان متصدی مدرسه بود.<ref>استادی، چهل مقاله، ۶۱۱؛ اطلاعات، روزنامه، ۵/۴/۱۳۵۴ش، ۱ و ۴؛ شریف رازی، اختران فروزان، ۱۸۰.</ref> وی که استادی مسلم و ماهر در فلسفه و [[عرفان]] بود، در تهران به تدریس فقه و اصول و فلسفه پرداخت.<ref>آشتیانی، شرح مقدمه قیصری بر فصوص الحکم، ۹۳؛ مطهری، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ۱۴/۵۳۹.</ref> وی همچنین استاد اخلاق و ضرب‌المثل [[تقوا]] و پارسایی بود و شاگردان زیادی تربیت کرد که فرزندش [[میرزامحمدباقر آشتیانی]]، [[سیدعباس طباطبایی]] (داماد او)، [[سیدجلال‌الدین آشتیانی]] و نیز [[حسن حسن‌زاده آملی]] ازجمله برجسته‌ترین شاگردان او به‌شمار می‌روند.<ref>استادی، گروهی از دانشمندان شیعه، ۲۸۵–۲۸۶ و ۲۹۵؛ مطهری، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ۱۴/۵۳۹.</ref> وی همچنین در فنون ریاضی فردی پیشتاز و در طب قدیم استاد یگانه زمان خود بود و به‌خوبی از عهده تدریس کتاب [[قانون ابن‌سینا]] و دیگر کتاب‌های طبی قدیم برمی‌آمد.<ref>آشتیانی، شرح مقدمه قیصری بر فصوص الحکم، ۹۳.</ref> در هنر خوشنویسی نیز مهارت داشت و با تخلص «واله» شعر نیز می‌سرود و به نگارش کتاب و کارهای تبلیغی نیز می‌پرداخت<ref>پرتوی مقدم، احمد آشتیانی، ۱/۱۶۹.</ref>؛ چنان‌که در همین راستا مجمعی را با عنوان «تدریس اصول عقاید» برای عموم طبقات علاقه‌مند تشکیل داد.<ref>استادی، مقدمه بیست رساله، ۱۸–۱۹.</ref> | ||
==فعالیت‌های سیاسی - اجتماعی== | == فعالیت‌های سیاسی - اجتماعی == | ||
آشتیانی به دخالت مستقیم در امور سیاسی تمایلی نداشت؛ ولی گاهی در برابر پاره‌ای از حوادث سیاسی و دینی، واکنش ملایمی از خود نشان می‌داد. وی نامه‌ای را که در [[دی]] ۱۳۰۰ گروهی از روحانیان در اعتراض به قانون صدی‌دوازده برای گرفتن مالیات از املاک وقف، به رئیس وقت [[مجلس شورای ملی]] نوشته بودند امضا کرد.<ref>حائری، اسناد روحانیت و مجلس، ۲/ | آشتیانی به دخالت مستقیم در امور سیاسی تمایلی نداشت؛ ولی گاهی در برابر پاره‌ای از حوادث سیاسی و دینی، واکنش ملایمی از خود نشان می‌داد. وی نامه‌ای را که در [[دی]] ۱۳۰۰ گروهی از روحانیان در اعتراض به قانون صدی‌دوازده برای گرفتن مالیات از املاک وقف، به رئیس وقت [[مجلس شورای ملی]] نوشته بودند امضا کرد.<ref>حائری، اسناد روحانیت و مجلس، ۲/۷۲–۷۷.</ref> امام‌خمینی در پایان [[اسفند]] ۱۳۴۱ در نامه‌ای خطاب به [[محمدتقی فلسفی]]، از وی، میرزااحمد آشتیانی و [[محمدتقی آملی]] از علمای تهران درخواست کرد در اعلامیه‌ای، صدمات استبداد پهلوی بر [[اسلام]] را افشا و اعمال فریبنده دولت را محکوم کنند. محتوای اعلامیه پیشنهادی از سوی [[امام‌خمینی]]، اعلام عزای عمومی نوروز ۱۳۴۲ به دلیل صدماتی بود که در سال ۱۳۴۱ [[رژیم پهلوی]] به اسلام وارد کرده بود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۵۵.</ref> | ||
از سوی دیگر، در سال ۱۳۴۲ به دنبال سخنان [[حسن پاکروان]] رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور ([[ساواک]]) علیه امام‌خمینی و [[سیدحسن قمی]] و ادعای توافق و همراهی علما با دولت، میرزااحمد آشتیانی و محمدتقی آملی در اطلاعیه‌ای در تکذیب این ادعا، اتحاد تمام علمای اسلام در قم، نجف، [[مشهد]] و دیگر شهرها را در دفاع از اسلام متذکر شدند و | از سوی دیگر، در سال ۱۳۴۲ به دنبال سخنان [[حسن پاکروان]] رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور ([[ساواک]]) علیه امام‌خمینی و [[سیدحسن قمی]] و ادعای توافق و همراهی علما با دولت، میرزااحمد آشتیانی و محمدتقی آملی در اطلاعیه‌ای در تکذیب این ادعا، اتحاد تمام علمای اسلام در قم، نجف، [[مشهد]] و دیگر شهرها را در دفاع از اسلام متذکر شدند و اندکی پس از قیام پانزده خرداد سال ۱۳۴۲ با انتشار اعلامیه‌ای به‌طور تلویحی از امام‌خمینی و سیدحسن قمی حمایت کردند و نسبت به بازداشت علما هشدار دادند و دربارهٔ تعرّض مأموران رژیم پهلوی به مردم و جرح و قتل آنان ابراز تاسف و تالم کردند.<ref>دوانی، نهضت روحانیون ایران، ۴–۳/۳۹۹؛ مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۲/۷۹.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|پانزده خرداد}} پس از تبعید امام‌خمینی به ترکیه در آبان ۱۳۴۳ آشتیانی در خانه خود با حضور [[سیداحمد خوانساری]]، [[محمدرضا تنکابنی]] و محمدتقی آملی با حسین قدس نخعی وزیر وقت دربار پهلوی دیدار کرد و خواسته علما را دربارهٔ آزادی امام‌خمینی به وی یادآور شد.<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۲/۱۲۴–۱۲۵.</ref>{{ببینید|متن=ببینید|تبعید امام‌خمینی}} | ||
پس از تبعید امام‌خمینی به ترکیه، برخی از مبارزان برای سفر به ترکیه و دیدار با ایشان در خانه آشتیانی گرد آمدند<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۲/۱۲۴.</ref> و وی در نامه‌ای به مرجع تقلید وقت، [[سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی]]، به تشریح تلاش‌های خود و گروهی از علما برای بازگرداندن امام‌خمینی به ایران از طریق وزیر دربار پرداخت<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۲/۱۲۴.</ref>؛ همچنین [[سیدمحسن حکیم]] از مراجع تقلید نجف نیز تلگرامی | پس از تبعید امام‌خمینی به ترکیه، برخی از مبارزان برای سفر به ترکیه و دیدار با ایشان در خانه آشتیانی گرد آمدند<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۲/۱۲۴.</ref> و وی در نامه‌ای به مرجع تقلید وقت، [[سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی]]، به تشریح تلاش‌های خود و گروهی از علما برای بازگرداندن امام‌خمینی به ایران از طریق وزیر دربار پرداخت<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۲/۱۲۴.</ref>؛ همچنین [[سیدمحسن حکیم]] از مراجع تقلید نجف نیز تلگرامی درباره اعتراض به رفتارهای رژیم مخابره کرد که نشان‌دهنده موقعیت سیاسی ـ اجتماعی او بود.<ref>دوانی، نهضت روحانیون ایران، ۶–۵/۱۱۶.</ref> | ||
علمای نجف و قم به مناسبت‌های مختلف سیاسی مانند نهضت پانزده خرداد ۱۳۴۲، {{ببینید|متن=ببینید|پانزده خرداد}} تبعید امام‌خمینی، شهادت سیدمحمدرضا سعیدی{{ببینید|متن=ببینید|سیدمحمدرضا سعیدی}} در سال ۱۳۴۹ در زندان و حمله | علمای نجف و قم به مناسبت‌های مختلف سیاسی مانند نهضت پانزده خرداد ۱۳۴۲، {{ببینید|متن=ببینید|پانزده خرداد}} تبعید امام‌خمینی، شهادت سیدمحمدرضا سعیدی{{ببینید|متن=ببینید|سیدمحمدرضا سعیدی}} در سال ۱۳۴۹ در زندان و حمله مأموران رژیم پهلوی به [[مدرسه فیضیه]] در سال ۱۳۵۴{{ببینید|متن=ببینید|هفده خرداد}} بارها با فرستادن نامه، از آشتیانی خواسته بودند که به رفتارهای رژیم اعتراض کند؛ ولی پاسخ وی محتاطانه بود.<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۱/۱۴۲، ۳۲۱، ۳۳۸ و ۳۹۳.</ref> | ||
پس از تبعید امام‌خمینی و محدودیت‌هایی که ساواک در پرداخت [[شهریه]] ایشان | |||
پس از تبعید امام‌خمینی و محدودیت‌هایی که ساواک در پرداخت [[شهریه]] ایشان پدیدآورد،{{ببینید|متن=ببینید|شهریه امام‌خمینی}} میرزااحمد آشتیانی که روحانی و عالم درجه یک تهران و از موقعیت برجسته‌ای برخوردار بود، مسئولیت پرداخت شهریه ایشان را بر عهده گرفت که این اقدام وی در آن زمان نقش مهمی در تقویت نهضت اسلامی داشت و به همین دلیل بسیاری از اسناد، پیگیری جدی ساواک در این موضوع را نشان می‌دهد.<ref>مؤسسه تنظیم، ۱۴/۵۱۲ و ۱۵/۴۳، ۶۱۱؛ ۱۸/۵۲۶–۵۳۵، ۵۳۷–۵۳۹، ۵۴۱–۵۴۳.</ref> | |||
امام‌خمینی با توجه به اینکه آشتیانی فیلسوف و فقیهی معروف و تقریباً بیست سال از ایشان بزرگ‌تر بود، نامه‌ای بسیار محترمانه به وی نوشت و به ایشان اجازه گرفتن و پرداخت شهریه داد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۱۹۲، پاورقی.</ref> به گفته [[سیداحمد خمینی]] این موضوع در تهران بازتاب بسیار گسترده‌ای داشت. مخالفان امام‌خمینی این وکالت را دون شان آشتیانی شمردند و تبلیغات منفی کردند؛ اما آشتیانی به این تحریکات و تبلیغات منفی که تا پایان عمر وی ادامه یافت، توجه نمی‌کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۱۹۲، ۲/۱۹۲، پاورقی و ۳۳۳.</ref>{{ببینید|متن=ببینید|شهریه امام‌خمینی}} | امام‌خمینی با توجه به اینکه آشتیانی فیلسوف و فقیهی معروف و تقریباً بیست سال از ایشان بزرگ‌تر بود، نامه‌ای بسیار محترمانه به وی نوشت و به ایشان اجازه گرفتن و پرداخت شهریه داد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۱۹۲، پاورقی.</ref> به گفته [[سیداحمد خمینی]] این موضوع در تهران بازتاب بسیار گسترده‌ای داشت. مخالفان امام‌خمینی این وکالت را دون شان آشتیانی شمردند و تبلیغات منفی کردند؛ اما آشتیانی به این تحریکات و تبلیغات منفی که تا پایان عمر وی ادامه یافت، توجه نمی‌کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۱۹۲، ۲/۱۹۲، پاورقی و ۳۳۳.</ref>{{ببینید|متن=ببینید|شهریه امام‌خمینی}} | ||
امام‌خمینی با توجه به اینکه وضعیت جسمی آشتیانی خوب نبود، با مشورت با وکیل تام‌الاختیار خود [[سیدمحمدصادق لواسانی]]، میرزامحمدباقر فرزند آشتیانی هم که تقریباً همسن امام‌خمینی بود، وکالت داد تا در صورت حادثه برای آشتیانی، فرزندش کار پدر را در دادن [[شهریه امام‌خمینی]] ادامه دهد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۱۹۲.</ref>؛ از این‌رو شهریه امام‌خمینی که به نام آشتیانی داده می‌شد و ساواک هم از آن اطلاع داشت، قطع نشد و پس از درگذشت آشتیانی به دست میرزامحمدباقر آشتیانی پرداخت می‌شد.<ref>همان؛ مؤسسه تنظیم، ۱۶/ | امام‌خمینی با توجه به اینکه وضعیت جسمی آشتیانی خوب نبود، با مشورت با وکیل تام‌الاختیار خود [[سیدمحمدصادق لواسانی]]، میرزامحمدباقر فرزند آشتیانی هم که تقریباً همسن امام‌خمینی بود، وکالت داد تا در صورت حادثه برای آشتیانی، فرزندش کار پدر را در دادن [[شهریه امام‌خمینی]] ادامه دهد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۱۹۲.</ref>؛ از این‌رو شهریه امام‌خمینی که به نام آشتیانی داده می‌شد و ساواک هم از آن اطلاع داشت، قطع نشد و پس از درگذشت آشتیانی به دست میرزامحمدباقر آشتیانی پرداخت می‌شد.<ref>همان؛ مؤسسه تنظیم، ۱۶/۵۰–۵۱؛ ۱۷/۴۲۷–۴۲۸؛ ۱۸/۵۳ و ۱۹/۱۱۷–۱۱۸، ۱۴۴–۱۴۸.</ref> | ||
امام‌خمینی پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی]]، در سال ۱۳۵۸ به میرزامحمدباقر اجازه در [[امور حسبیه]] داد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۱۶۸.</ref> و در ۱۶ [[شهریور]] ۱۳۶۳ در پیام تسلیتی درگذشت وی را به [[حوزه‌های علمیه]]، علما و نیز خاندان وی تسلیت گفت و با ستایش از خاندان آشتیانی، خاطرنشان کرد وی را از جوانی می‌شناخته و آنچه در وی یافته تقوا، صفای باطن، اخلاق کریمانه و اشتغال به علم و عمل | امام‌خمینی پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی]]، در سال ۱۳۵۸ به میرزامحمدباقر اجازه در [[امور حسبیه]] داد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۱۶۸.</ref> و در ۱۶ [[شهریور]] ۱۳۶۳ در پیام تسلیتی درگذشت وی را به [[حوزه‌های علمیه]]، علما و نیز خاندان وی تسلیت گفت و با ستایش از خاندان آشتیانی، خاطرنشان کرد وی را از جوانی می‌شناخته و آنچه در وی یافته تقوا، صفای باطن، اخلاق کریمانه و اشتغال به علم و عمل بوده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۵۳.</ref> | ||
==وفات== | == وفات == | ||
میرزا احمد آشتیانی در سوم تیر سال ۱۳۵۴ش/ ۱۳۹۵ق، در | میرزا احمد آشتیانی در سوم تیر سال ۱۳۵۴ش/ ۱۳۹۵ق، در ۹۳سالگی از دنیا رفت و در [[حرم عبدالعظیم حسنی|صحن عبدالعظیم حسنی]] در [[شهر ری]] به خاک سپرده شد.<ref>استادی، چهل مقاله، ۶۱۱؛ اطلاعات، روزنامه، ۵/۴/۱۳۵۴ش، ۱ و ۴؛ شریف رازی، اختران فروزان، ۱۸۲.</ref> وی از ازدواج با دختر [[میرزاآقاخان نوری]] صاحب دو پسر و چهار دختر شد. پسران او [[میرزامحمدصادق آشتیانی|میرزامحمدصادق]] و [[میرزامحمدباقر آشتیانی|میرزامحمدباقر]] مانند پدر در لباس روحانیت بودند و میرزااحمد آشتیانی در پایان عمر خود کارها را به پسرش محمدباقر رجوع می‌داد یا با مشورت او به انجام می‌رسانید. نویسنده معروف [[سعید نفیسی]] فرزند [[میرزاعلیاکبرخان ناظم‌الاطبّا کرمانی]] (نویسنده فرهنگ نفیسی)، [[میرزاابوالحسن طباطبایی]] نواده [[سیدمحمد طباطبایی]] مجتهد معروف مشروطیت، [[سیدعباس طباطبایی]] فرزند [[سیدمحمد طباطبایی فشارکی]] و [[سیدمحمدرضا غفوری]] دامادهای آشتیانی هستند.<ref>استادی، مقدمه بیست رساله، ۲۵–۲۶.</ref> | ||
==آثار علمی== | == آثار علمی == | ||
از میرزااحمد آشتیانی، ۶۲ عنوان کتاب، رساله و حاشیه در موضوعات گوناگون اخلاقی، فقهی، فلسفی، عرفانی و کلامی، ادب، نجوم و ریاضیات باقی | از میرزااحمد آشتیانی، ۶۲ عنوان کتاب، رساله و حاشیه در موضوعات گوناگون اخلاقی، فقهی، فلسفی، عرفانی و کلامی، ادب، نجوم و ریاضیات باقی مانده‌است که حدود نیمی از آنها به چاپ رسیده‌است. رساله‌ها و کتاب‌های نامه رهبران، لوامع الحقائق فی اصول العقاید، طرائف الحکم، مقالات احمدیه، مناسک حج و تذکرة الغافلین و نیز قصیده‌هایی در میلاد [[پیغمبر اکرم(ص)]] و میلاد [[حضرت مهدی(ع)]] از مهم‌ترین آثار چاپ‌شده وی به‌شمار می‌روند؛ همچنین دو مجموعه از آثار وی که تعدادی از آنها پیش از این نیز چاپ شده‌است، با عنوان چهارده رساله فارسی و یکصد و بیست حدیث و چهار رساله فلسفی و عرفانی به کوشش رضا استادی به چاپ رسیده‌است.<ref>استادی، گروهی از دانشمندان، ۲۸۷–۲۸۹؛ استادی، چهل مقاله، ۶۰۹–۶۱۱؛ شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۴/۳۶۵–۳۶۶.</ref> | ||
==پانویس == | |||
{{پانویس}} | == پانویس == | ||
==منابع== | {{پانویس|۲}} | ||
== منابع == | |||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* آشتیانی، سیدجلال‌الدین، شرح مقدمه قیصری بر فصوص الحکم، قم، بوستان کتاب، چاپ پنجم، ۱۳۸۰ش. | * آشتیانی، سیدجلال‌الدین، شرح مقدمه قیصری بر فصوص الحکم، قم، بوستان کتاب، چاپ پنجم، ۱۳۸۰ش. | ||
| خط ۸۸: | خط ۹۰: | ||
* مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۶ش. | * مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۶ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==پیوند به بیرون== | |||
غلامرضا | == پیوند به بیرون == | ||
[[رده: مقاله‌های آماده ارزیابی]] | *غلامرضا گلی زواره، دانشنامه امام‌خمینی (ره)، ج۱، ص… | ||
[[رده: مقاله‌های بدون لینک دانشنامه]] | [[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]] | ||
[[رده:مقاله‌های بدون لینک دانشنامه]] | |||