نماز جمعه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ دی ۱۴۰۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۵: خط ۴۵:
در عصر حضور برپایی نماز جمعه به امامت سلطان عادل از شرایط نماز و از شئون امامت است<ref> حلی، علامه، تذکرة الفقهاء، 4/20؛ کرکی، رسائل، 1/194 و 204.</ref>. وحید بهبهانی معتقد است دراین‌باره حدود چهل ادعای اجماع وجود دارد<ref> وحید بهبهانی، الحاشیه، 3/193.</ref>. عمده دلیل آنان ضرورت اجتماعی و جلوگیری از اختلال نظام است که در فلسفه امامت دخالت دارد و نمی‌توان چنین امری را در برپایی نماز جمعه نادیده انگاشت<ref>وحید بهبهانی، مصابیح، 1/393 ـ 397.</ref>. علاوه بر آن احادیث متعددی نیز دراین‌باره وجود دارد<ref> حر عاملی، وسائل الشیعة، 7/305 ـ 306.</ref>.
در عصر حضور برپایی نماز جمعه به امامت سلطان عادل از شرایط نماز و از شئون امامت است<ref> حلی، علامه، تذکرة الفقهاء، 4/20؛ کرکی، رسائل، 1/194 و 204.</ref>. وحید بهبهانی معتقد است دراین‌باره حدود چهل ادعای اجماع وجود دارد<ref> وحید بهبهانی، الحاشیه، 3/193.</ref>. عمده دلیل آنان ضرورت اجتماعی و جلوگیری از اختلال نظام است که در فلسفه امامت دخالت دارد و نمی‌توان چنین امری را در برپایی نماز جمعه نادیده انگاشت<ref>وحید بهبهانی، مصابیح، 1/393 ـ 397.</ref>. علاوه بر آن احادیث متعددی نیز دراین‌باره وجود دارد<ref> حر عاملی، وسائل الشیعة، 7/305 ـ 306.</ref>.


در عصر غیبت در اینکه آیا فقها می‌توانند نماز جمعه برپا کنند تردید شده<ref>وحید بهبهانی، الحاشیه، 3/181، عاملی، سیدمحمدجواد، مفتاح الکرامة، 8/222 ـ 226.</ref> و برخی از فقها برپایی نماز جمعه را حرام دانسته‌اند<ref>نجفی عراقی، المعالم الزلفی، 67.</ref>. در برابر آنان، بسیاری از فقها قائل به جواز برپایی آن و نصب عام فقها درباره آن شده‌اند<ref>طوسی، الخلاف، 1/626؛ خویی، موسوعه، 11/38 ـ 39.</ref> و محقق کرکی به‌تفصیل به این مطلب پرداخته و نتیجه گرفته است مشروعیت نماز جمعه در عصر غیبت برای فقیه، نظر بزرگانِ فقهای شیعه است<ref>کرکی، رسائل، 1/144 ـ 145 و 160.</ref>. امام‌خمینی مانند جمعی از فقها<ref> حلی، علامه، مختلف الشیعه، 2/238 ـ 239؛ شهید اول، نیل الأوطار، 1/186؛ فاضل مقداد، التنقیح الرائع، 1/231؛ ابن‌فهد، المهذب البارع، 1/414؛ میرزای قمی، غنائم الأیام، 2/28 ـ 29.</ref> قائل به جواز برپایی نماز جمعه در عصر غیبت شده و بر نقش ولی امر مسلمین تأکید کرده است<ref> امام‌خمینی، استفتائات، 1/268.</ref>. ایشان هرچند در تحریر الوسیله به این ویژگی اشاره نکرده است، ولی در جای دیگر آن را از شئون حاکم شمرده و تصریح کرده است بدون نصب از سوی ولی امر، تصدی و برپایی نماز جمعه از سوی دیگران جایز نیست<ref>امام‌خمینی، استفتائات، 1/268؛ امام‌خمینی، صحیفه، 10/280.</ref> و این خود حاکی از بُعد حکومتی نماز جمعه است. گسترش نماز جمعه و اهمیت آن در میان مردم، باعث شده است که بیشتر استفتائات از امام‌خمینی ناظر به مسائلی مانند منصب امامت جمعه<ref> همان، 1/268.</ref> و برپایی جانشین امامت جمعه<ref> همان، 1/269.</ref> و حضور زنان<ref> همان، 3/627.</ref> و اهتمام به بهره‌وری از خطبه‌ها<ref> همان، 1/270.</ref> بوده است.
در عصر غیبت در اینکه آیا فقها می‌توانند نماز جمعه برپا کنند تردید شده<ref>وحید بهبهانی، الحاشیه، 3/181، عاملی، سیدمحمدجواد، مفتاح الکرامة، 8/222 ـ 226.</ref> و برخی از فقها برپایی نماز جمعه را حرام دانسته‌اند<ref>نجفی عراقی، المعالم الزلفی، 67.</ref>. در برابر آنان، بسیاری از فقها قائل به جواز برپایی آن و نصب عام فقها درباره آن شده‌اند<ref>طوسی، الخلاف، 1/626؛ خویی، موسوعه، 11/38 ـ 39.</ref> و محقق کرکی به‌تفصیل به این مطلب پرداخته و نتیجه گرفته است مشروعیت نماز جمعه در عصر غیبت برای فقیه، نظر بزرگانِ فقهای شیعه است<ref>کرکی، رسائل، 1/144 ـ 145 و 160.</ref>. امام‌خمینی مانند جمعی از فقها<ref> حلی، علامه، مختلف الشیعه، 2/238 ـ 239؛ شهید اول، نیل الأوطار، 1/186؛ فاضل مقداد، التنقیح الرائع، 1/231؛ ابن‌فهد، المهذب البارع، 1/414؛ میرزای قمی، غنائم الأیام، 2/28 ـ 29.</ref> قائل به جواز برپایی نماز جمعه در عصر غیبت شده و بر نقش ولی امر مسلمین تأکید کرده است<ref> امام‌خمینی، استفتائات، 1/268.</ref>. ایشان هرچند در تحریر الوسیله به این ویژگی اشاره نکرده است، ولی در جای دیگر آن را از شئون حاکم شمرده و تصریح کرده است بدون نصب از سوی ولی امر، تصدی و برپایی نماز جمعه از سوی دیگران جایز نیست<ref>امام‌خمینی، استفتائات، 1/268؛ امام‌خمینی، صحیفه، 10/280.</ref> و این خود حاکی از بُعد حکومتی نماز جمعه است. گسترش نماز جمعه و اهمیت آن در میان مردم، باعث شده است که بیشتر استفتائات از امام‌خمینی ناظر به مسائلی مانند منصب امامت جمعه<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 1/268.</ref> و برپایی جانشین امامت جمعه<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 1/269.</ref> و حضور زنان<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 3/627.</ref> و اهتمام به بهره‌وری از خطبه‌ها<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 1/270.</ref> بوده است.


==بُعد سیاسی نماز جمعه==
==بُعد سیاسی نماز جمعه==
۵۷۲

ویرایش